GEOLOGICAL, GEOMORPHOLOGICAL AND TECTONIC STRUCTURE OF NE ATTICA AND SEISMIC HAZARD IMPLICATIONS FOR THE NORTHERN EDGE OF THE ATHENS PLAIN

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Ιουν 8, 2007
DOI: https://doi.org/10.12681/bgsg.16634
Λέξεις-κλειδιά:
Ρήγμα αποκόλλησης Ενεργό ρήγμα Αφίδνες Ωρωπός Μαραθώνας
D. Papanikolaou
National and Kapodistrian University of Athens, Faculty of Geology and Geoenvironment, Laboratory on Natural hazards, Department of Dynamic, Tectonic and Applied Geology
I. Papanikolaou
National and Kapodistrian University of Athens, Faculty of Geology and Geoenvironment, Laboratory on Natural hazards, Department of Dynamic, Tectonic and Applied Geology; University College London, Department of Earth Sciences, Benfield-UCL Hazard Research Centre
Περίληψη

Με βάση τη σύνθεση των γεωλογικών, γεωμορφολογικών και τεκτονικών δεδομένων της ΒΑ Αττικής γίνεται διάκριση της αλληλοσνσχέτισης μεταξύ παλαιών και νέων δομών που διαμορφώνουν την παρούσα κατάσταση. Η εξαγωγή δεδομένων βασίστηκε σε γεωλογικούς και γεωμορφολογικούς χάρτες και τομές. Η περιοχή της ΒΑ Αττικής αποτελεί ένα ρηξιτέμαχος το οποίο οριοθετείται από το ρήγμα των Αφιδνών στα νότια και το ρήγμα του Ωρωπού στα βόρεια και περιστέφεται προς τα νότιο-νοτιοδυτικά. Η περιστροφή αποστραγγίζει το υδρογραφικό δίκτυο προς το νότο πάνω στο δάπεδο του ρηξιτεμάχους. Οι λεκάνες του υδρογραφικού δικτύου είναι έντονα ασύμμετρες λόγω της παρουσίας των ενεργών ρηγμάτων. Οι διευθύνσεις ροής των ρεμάτων λόγω της δράσης των ρηγμάτων είναι είτε πapάλληL·ς είτε εγκάρσιες ως προς τα ρήγματα. Το ρηξιτέμαχος διαιρείται μέσω ενός ΒΒΑ-ΝΝΔ ρήγματος αποκόλλησης σε ένα ανατολικό τμήμα με μεταμορφωμένα πετρώματα και σε ένα δυτικό με αμεταμόρφωτα. Το ρήγμα αυτό ήταν ενεργό κατά το Ανώτερο Μειόκαινο — Κατώτερο Πλειόκαινο και μέσω της δράσης του προκάλεσε την απόθεση πολλών εκατοντάδων μέτρων αδιαβάθμητων ιζημάτων κροκαλο-λατυποπαγών. Το ρήγμα αυτό επηρεάζει τόσο την γεωμετρία, το είδος και την ένταση της παραμόρφωσης όσο και την σεισμικότητα της ευρύτερης περιοχής. Πιο συγκεκριμένα, το ρήγμα αποκόλλησης ταυτίζεται με το όριο που διαχωρίζει την κατώτερη κατηγορία σεισμικότητας Ι, από την ενδιάμεση κατηγορία σεισμικότητας 11 του Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού (ΕΑΚ-2003). Τέλος, το Λεκανοπέδιο Αθηνών οριοθετείται προς βορρά από το ενεργό, αλλά χαμηλού ρυθμού ολίσθησης, ρήγμα των Αφιδνών μήκους 14 χλμ

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Tectonic- Dynamic- Applied Geology
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα παρακάτω: Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Οι συγγραφείς μπορούν να: Μοιραστούν — αντιγράψουν και αναδιανέμουν το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο, Προσαρμόσουν — αναμείξουν, τροποποιήσουν και δημιουργήσουν πάνω στο υλικό.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ambraseys, N.N., and Jackson, J.Α., 1990. Seismicity and associated strain of central Greece between 1890-1988, Geoph. J. Int, 101, 663-708.
Ambraseys, N.N., and Jackson, J.A., 1997. Seismicity and strain in the Gulf of Corinth (Greece) since 1694, J. Earth. Eng., 1, 663-708.
Cowie, P. Α., 1998. A healing-reloading feedback control on the growth rate of seismogenic faults, J. Struct. Geol, 20, 1075-1087.
Cowie, P. Α., and Roberts, G. P., 2001. Constraining slip rates and spacings for active normal faults, J. Struct. Geol, 23, 1901-1915.
Cowie, P. Α., and Scholz, C. H., 1992. Physical explanation for displacement-length relationship for faults using a post-yield fracture mechanics model, J. Struct. Geol, 14, 1133-1148.
Dubois, R., and Bignot, G., 1979. Presence d' un "hard-ground" nummulitique au sommet de la serie crétacé d' Almyropotamos (Eubee meridionale, Grece). Consequences, CR. Acad. Sci. Paris, 289, 993-995.
Eliet, P.P., and Gawthorpe, R.L., 1995. Drainage development and sediment supply within rifts, examples from Sperchios basin mainland Greece, J. Geol Soc. Lond., 152, 883-893.
E.P.P.O.-A.C.E.G., 2001. Greek Seismic Design Code 2000. Earthquake Planning and Protection organization, Assoc.Civil Engineers, Government Gazette 2184B/20-12-99, Athens, 257pp.
Galanopoulos, Α., 1955. Erdbegeographie von Griechenland, Ann. Geol. Pays Hellen., 6, 83-122. (in Greek)
Gawthorpe, R., and Hurst, J., 1993. Transfer zones in extensional basins: their structural style and influence on drainage development and stratigraphy, J. Geol. Soc. Lond, 150, 1137-1152.
Ganas, Α., Pavlides, S.B., Sboras, S., Valkaniotis, S., Papaioannou, S., Alexandrie, G.A., Plessa, Α., and Papadopoulos, G.A., 2004. Active fault geometry and kinematics in Parnitha Mountain, Attica, Greece,/. Struct. Geol, 26, 2103-2118.
Ganas, Α., Pavlides, S., and Karastathis, V. 2005. DEM-based morphometry of range front escarpments in Attica, central Greece and its relation to fault slip-rates, Geomorph., 65, 301-319.
Guernet, C, and Sauvage, J., 1970. Obervations nouvelles sur le Néogène de la région de Pikermi et Rafina (Attique Grèce), Bull. Soc. Geol. France, 12, 241-245.
Katsikatsos, G., 1969. Age of the metamorphic system of S. Evia and its stratigraphie structure, Praktika Acad. Athinon, 44, 223-238. (in Greek)
Katsikatsos, G., 1979. La structure tectonique de Γ Attique et de Γ ile d' Eubee, Proc. 6th Coll. Geol. Aegean Region, 1,211 -228.
Lozios, S., 1993. Tectonic analyisis of the metamorphic rocks in NE Attica, Unpublished Ph.D. thesis, Department of Geology, University of Athens, 299pp. (in Greek)
Marinos, P., Boukouvalas, G., Tsiambaos, G., Pronotarios, G., and Sabatakakis, N., 1999. Damage distribution in the western part of Athens after the 7-9-99 earthquake, Newsletter of E.C.P.F.E., Counsil of Europe, Issue No 3, 36-39.
Mariolakos, I., and Papanikolaou, D., 1981. The Neogene basins of the Aegean Arc from the Paleogeographic and the Geodynamic point of view, Proc. Int. Symp. H.E.A.T., 383-399.
Mariolakos, I., and Papanikolaou, D., 1987. Deformation pattern and relation between deformation and seismicity in the Hellenic Arc, Bull. Geol. Soc. Greece, 19, 59-76.
Mettos, A.I., 1992. Geological and paleogeographical study of the continental Neogene and Quaternary deposits of NE Attica and SE Beotia, Unpublished Ph.D. thesis, Department of Geology, University of Athens, (in Greek)
Mitzopoulos, M., 1948. Das Pliozän ron Raphina, Prakt. Akad. Athinon, 23, 295-301.
Papanikolaou, D., 1986. Geology of Greece (in Greek). Eptalofos Publications, Department of Geology, University of Athens, 240pp.
Papanikolaou, D., Lykoysis, V., Chronis, G., and Pavlakis, 1988a. A comparative study of neotectonic basins across the Hellenic arc: the Messiniakos, Argolikos, Saronikos and Southern Evoikos gulfs, Basin Research, 1, 167-176.
Papanikolaou, D., Mariolakos, I., Lekkas, E. and Lozios, S., 1988b. Morphotectonic observations on the Asopos Basin and the coastal zone of Oropos. Contribution on the neotectonics of Northern Attica, Bull. Geol. Soc. Greece, 20, 252-267
Papanikolaou, D., and Lozios, S., 1990. Comparative neotectonic structure of high (Korinthia- Beotia) and low rate (Attica-Cyclades) activity, Bull. Geol. Soc. Greece, 26, 47-66. (in Greek)
Papanikolaou, D., Lekkas, E., Sideris, C, Fountoulis, I., Danamos, G., Kranis, C, Lozios, S., Antoniou, I.,. Vassilakis, E., Vasilopoulou S., Nomikou, P., Papanikolaou, I., Skourtsos, E., and Soukis, K., 1999. Geology and tectonics of Western Attica in relation to the 7-9-99 earthquake, Newsletter ofE.C.P.F.E., Council of Europe, Issue No 3, 30-34.
Papanikolaou, D.I., Lozios, S.G., Soukis, K., and Skourtsos, E., 2004a. The geological structure of the Allochtonous "Athens Schists", Bull. Geol. Soc. Greece, 36, 1550-1559.
Papanikolaou, D., Bassi, E, Kranis, H., and Danamos, G., 2004b. Paleogeographic evolution of the Athens basin from upper Miocene to Present, Bull. Geol. Soc. Greece, 36, 816-825.
Papanikolaou, D., and Royden, L., 2007. Disruption of the Hellenic arc: Late Miocene extensional detachment faults and steep Pliocene-Quaternary normal faults - or - What happened at Corinth? Tectonics, in press.
Papanikolaou, I., and Roberts, G., 2006. Slip-rate variability along strike active faults: Implications for seismic hazard assessment and mapping, Geoph. Res. Abstr. 8, 07078, EGU Vienna.
Papazachos, B.C., and Papazachou, C.B., 1997. The earthquakes of Greece. Ziti editions, Thessaloniki, 304pp.
Papazachos, B.C., Comninakis, P.E., Karakaisis, G.F., Karakostas, B.G., Papaioannou, CA., Papazachos, C.B., and Scordilis, E.M., 2000. A catalogue of earthquakes in Greece and surrounding area for the period 550BC-1999, Pubi. Geoph. Lab.University of Thessaloniki.
Pavlides, S., and Caputo, R., 2004. Magnitude versus faults' surface parameters: quantitative relationships from the Aegean Region, Tectonophysics, 380, 159-188.
Roberts, G. P., and Ganas, Α., 2000. Fault-slip directions in central-southern Greece measured from striated and corrugated fault planes: comparison with focal mechanism and geodetic data, J. Geophys. Res., 105, 23,443-23,462.
Roubanis, B.S., 1961. Geological research on the Parnes mountain range, Annales Géologiques des Pays Helléniques, 12, 18-104.
Schliestedt, M., Altherr, R., and Matthews, Α., 1987. Evolution of the Cycladic crystalline complex: petrology, isotope geochemistry and geochronology. In R. Helgeson (ed.), Chemical transport in metasomatic processes. NATO Advanced Study Institute Series C, ReideL, Dordrecht, 218, 389-428pp.
Stewart, I.S., and Hancock, P.L., 1994. Neotectonics. In P.L. Hancock (ed.), Continental deformation Pergamon Press, 370-409pp.
Wells, D.L., and Coppersmith, Κ. J., 1994. New empirical relationships among magnitude, rupture length, rupture width and surface displacement, Bull. Seism. Soc. America, 84, 974-1002.
Xypolias, P., Kokkalas, S., and Skourlis, K., 2003. Upward extrusion and subsequent transpression as a possible mechanism for the exhumation of HP/LT rocks in Evia island (Aegean Sea, Greece), J. Geodyn., 35, 303-332.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)