Τεκτονικά ελεγχόμενα υδρογραφικά δίκτυα: η γεωλογική ιστορία των ποταμών Βουραϊκού και Λαδοπόταμου (Β. Πελοπόννησος)
Résumé
Από τη γεωλογική έρευνα προέκυψε ότι η νεοτεκτονική εξέλιξη της ευρύτερης περιοχής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων έγινε σε δύο φάσεις. Η πρώτη εξελίχθηκε από το Ανώτερο Μειόκαινο έως το Κατώτερο - Μέσο Πλειστόκαινο και η δεύτερη από το Κατώτερο - Μέσο Πλειστόκαινο έως και σήμερα. Η απόθεση των ποταμοχειμάρριων ιζημάτων και η κατεύθυνση ροής του Βουραϊκού ποταμού ελέγχεται από τη νεοτεκτονική εξέλιξη της περιοχής. Κατά την πρώτη φάση της νεοτεκτονικής παραμόρφωσης, ο Βουραϊκός απέθεσε μεγάλου πάχους και έκτασης ποταμοχειμάρρια ιζήματα, ηλικίας Κάτω Πλειοκαίνου-Κάτω Πλειστοκαίνου, στην τάφρο των Καλαβρύτων, στις περιοχές Μ. Σπηλαίου και Ανω Διακοφτού και εξέβαλε στην ευρύτερη περιοχή Άνω Διακοφτού-Ακράτας, σε θαλάσσιο ή λιμναίο περιβάλλον. Κατά τη δεύτερη φάση της νεοτεκτονικής παραμόρφωσης (Κάτω-Μέσο Πλειστόκαινο έως και σήμερα), ένα τμήμα του υδρογραφικού δικτύου του ποταμού, που βρισκόταν νότια της τάφρου των Καλαβρύτων, αποκόπηκε και συνελήφθη από τον Αροάνιο ποταμό που βρίσκεται νότια. Κατά την διάρκεια του Κατωτέρου Πλειστοκαίνου, μεταβλήθηκε σταδιακά η κατεύθυνση ροής του Βουραϊκού ποταμού και από την αρχική (κατά το πλειόκαινο) ΒΑ κατεύθυνση που ακολουθούσε στην πρώτη φάση της νεοτεκτονικής παραμόρφωσης, στράφηκε προς τα δυτικά, στο τμήμα Μ. Σπηλαίου - χωριού Λόφου, ενώ το κατώτερο τμήμα της λεκάνης που βρισκόταν κοντά στις εκβολές, αποκόπηκε και αποτέλεσε αυτοτελή λεκάνη. Η κεντρική κοίτη του Βουραϊκού διαμορφώνεται μέσα σε παλαιότερα ιζήματα του, καθώς και στο αλπικό υπόβαθρο της περιοχής αυτής.Κατά την ίδια περίοδο και μέχρι το Μέσο Πλειστόκαινο ο Βουραϊκός αποθέτει στη περιοχή Αιγιαλείας, αρχικά σε λιμνοθαλάσσιο και μετά σε θαλάσσιο περιβάλλον, μεγάλης έκτασης και πάχους δελταϊκό ριπίδιο τύπου Gilbert, ενώ στην ευρύτερη περιοχή Καλαβρύτων συνεχίζει την απόθεση ποταμοχειμάρριων ιζημάτων. Κατά τη διάρκεια του Μέσου Πλειστοκαίνου ο ποταμός αποθέτει τα κροκαλοπαγή της περιοχής Μ.Σπηλαίου. Αργότερα, στο Ανώτερο Πλειστόκαινο ο Βουραϊκός διαμόρφωσε το σημερινό δελταϊκό ριπίδιο της παραλιακής περιοχής Αιγιαλείας. Ο Λαδοπόταμος ρέει ανατολικά του Βουραϊκού ποταμού, στα ιζήματα που είχε αποθέσει ο Βουραϊκός κατά την πρώτη φάση νεοτεκτονικής εξέλιξης. Δημιουργήθηκε μετά το Κατώτερο Πλειστόκαινο, κατά την δεύτερη φάση της νεοτεκτονικής εξέλιξης της περιοχής, στο εγκαταλελειμμένο από το Βουραϊκό βόρειο τμήμα της λεκάνης του, η οποία στη συνέχεια αναπτύχθηκε με οπισθοδρομούσα διάβρωση προς νότο κατά τη διεύθυνση ρηγμάτων. Ο άνω ρους του ποταμού διαμορφώθηκε κατά μήκος ρήγματος μετά το Μέσο Πλειστόκαινο.
Article Details
- Comment citer
-
ΤΡΙΚΟΛΑΣ Κ., & ΑΛΕΞΟΥΛΗ-ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ Α. (2005). Τεκτονικά ελεγχόμενα υδρογραφικά δίκτυα: η γεωλογική ιστορία των ποταμών Βουραϊκού και Λαδοπόταμου (Β. Πελοπόννησος). Bulletin of the Geological Society of Greece, 38, 194–203. https://doi.org/10.12681/bgsg.18438
- Numéro
- Vol. 38 (2005): vol.XXXVIII
- Rubrique
- Geomorphology
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale 4.0 International.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal. Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.
