test Το Μάθημα των Θρησκευτικών ως Όχημα Πολιτισμικής Ένταξης: Ποιοτικά Δεδομένα από Θεολόγους της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης|Ελληνική περιοδική έκδοση για τη Θρησκευτική Εκπαίδευση (ΕλΘΕ)

Το Μάθημα των Θρησκευτικών ως Όχημα Πολιτισμικής Ένταξης: Ποιοτικά Δεδομένα από Θεολόγους της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

PDF
Δημοσιευμένα: nov 27, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/gjre.43513
Λέξεις-κλειδιά:
Θρησκευτικά διαπολιτισμική εκπαίδευση μετανάστες δεύτερης γενιάς Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Εμμέλεια Χατζηβασίλογλου
https://orcid.org/0009-0002-0318-5621
Περίληψη

Το άρθρο διερευνά τη συμβολή του μαθήματος των Θρησκευτικών στην ένταξη μαθητών μεταναστευτικής προέλευσης δεύτερης γενιάς στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Σκοπός της μελέτης είναι να αναδειχθεί ο ρόλος του μαθήματος ως πεδίου διαπολιτισμικού διαλόγου και καλλιέργειας αξιών που ευνοούν την κοινωνική συνοχή. Στην εν λόγω έρευνα χρησιμοποιήθηκε ποιοτική μεθοδολογία μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων με εκπαιδευτικούς θεολόγους της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατά την σχολική περίοδο 2024–2025. Η θεματική ανάλυση των δεδομένων ανέδειξε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα ένταξης, ενισχύοντας τον σεβασμό, την αλληλεγγύη και την ανεκτικότητα, αν και παραμένουν προκλήσεις, όπως στερεότυπα και έλλειψη κατάλληλου υλικού. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και ενίσχυσης διαθεματικών συνεργασιών. Συζητούνται προτάσεις για περαιτέρω έρευνα και πρακτικές εφαρμογές με στόχο τη στήριξη της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εκπαιδευτικής ισότητας.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονικά άρθα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Εμμέλεια Χατζηβασίλογλου

Η Εμμέλεια Χατζηβασίλογλου αποφοίτησε από το Τμήμα Θεολογίας του ΕΚΠΑ το 2007. Το 2025 ολοκλήρωσε επιτυχώς τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο πρόγραμμα «Κοινωνική Πολιτική» του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με ειδίκευση στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Πολιτική και τα Κοινωνικά Δικαιώματα. Εργάζεται ως αναπληρώτρια εκπαιδευτικός Θεολόγος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αυτήν την περίοδο, βρίσκεται στο στάδιο προετοιμασίας της υποψηφιότητας της για διδακτο-ρικές σπουδές στον τομέα της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Πολιτικής.

Αναφορές
Banks, J. A. (2007). Educating citizens in a multicultural society (2nd ed.). New York: Teachers College Press.
Banks, J. A. (2008). An introduction to multicultural education (4nd ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Banks, J. A. (2015). Cultural diversity and education: Foundations, curriculum, and teaching (6th ed.). Routledge.
Banks, J. A. (2019). An introduction to multicultural education (6th ed.). Pearson.
Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46(1), 5–68. https://iaap-journals.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1464-0597.1997.tb01087.x
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Castles, S., de Haas, H., & Miller, M. J. (2014). The age of migration: International population movements in the modern world (5th ed.). Palgrave Macmillan.
Crul, M., & Schneider, J. (2010). Comparative integration context theory: Participation of second-generation youth in Europe. Amsterdam University Press.
European Commission. (2019). Education and training monitor 2019. Publications Office of the European Union.
Eurydice. (2017). Citizenship Education at School in Europe – 2017. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Gay, G. (2018). Culturally responsive teaching: Theory, research, and practice (3rd ed.). Teachers College Press.
Giavrimis, P. (2023). Supporting second-generation immigrant students in Greek secondary schools: Language, culture, and inclusion. Journal of Multicultural Education, 15(2), 45–62.
Jackson, R. (2004). Rethinking religious education and plurality: Issues in diversity and pedagogy. London: RoutledgeFalmer.
Jackson, R. (2014). Signposts: Policy and practice for teaching about religions and non-religious world views in intercultural education. Council of Europe Publishing.
Knauth, T., & Neu, J. (2014). Intercultural education in Europe: Practices, challenges, and perspecti-ves. Springer.
OECD. (2015). Immigrant students at school: Easing the journey towards integration. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264239517-en
OECD. (2018). Indicators of immigrant integration 2018. https://www.oecd.org/migration/integration-indicators-2018.htm
Nieto, S. (2010). The light in their eyes: Creating multicultural learning communities (10th anniversary ed.). Teachers College Press.
Papadopoulos, T. (2022). Educational policies and the integration of second-generation migrants in Greece. Hellenic Journal of Education, 12(2), 55–74.
Portes, A., & Rumbaut, R. G. (2001). Legacies: The story of the immigrant second generation. University of California Press.
Sleeter, C. E., & Grant, C. A. (2007). Making choices for multicultural education: Five approaches to race, class, and gender (5th ed.). Hoboken, NJ: Wiley.
Stathopoulou, A., Kalligerou, A., & Maniatis, P. (2025). Second-generation migrant students and inclusive education in Greece. Journal of Intercultural Education, 36(1), 12–29.
UNESCO. (2015). Education 2030: Incheon Declaration and Framework for Action for the implementation of Sustainable Development Goal 4. Paris: UNESCO. https://www.unesco.org/
Βασιλοπούλου, Κ. (2017). Μετανάστευση και εκπαίδευση: Οι προκλήσεις της δεύτερης γενιάς. Αθήνα: Gutenberg.
Γκότοβος, Α. (2002). Πολυπολιτισμικότητα και εκπαίδευση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Δεληκωσταντής, Κ. (2001). Ειδική διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών: Α΄ φάκελος, Αδημοσίευτο πανεπιστημιακό σύγγραμμα, Τμήμα Θεολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Δεληκωσταντής, Κ. (2003). Διδακτική των Θρησκευτικών, Αδημοσίευτο πανεπιστημιακό σύγγραμμα, Τμήμα Θεολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ζουρνατζής, Σ. (2019). Θρησκευτική αγωγή και διαπολιτισμική εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Εν πλω.
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2024). Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά. https://www2.iep.edu.gr/el/graf-b-yliko-2024-2025
Καραμούζης, Π. (2007) Πολιτισμός και Διαθρησκειακή αγωγή. Η συγκριτική διδακτική των θρησκειών και της θρησκευτικότητας στο σύγχρονο σχολείο. Ελληνικά Γράμματα.
Κογκούλης, Ι. (2003). Διδακτική των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αδελφών Κυριακίδη.
Κουκουνάρας-Λιάγκης, Μ. (2010). Διαπολιτισμική Θρησκευτική Αγωγή στο Ελληνικό Σχολείο: Ένα μάθημα για όλους και όχι διαθρησκειακό. Σύναξη,115, 37-49. http://www.pi-schools.gr/lessons/religious/syn_prosgiseis/diapolitism
/prot_gia_thrisk_agogi_sto_elliniko_sxoleio.pdf
Μάρκου, Γ. (2001). Η διαπολιτισμική εκπαίδευση στην Ελλάδα: Θεωρητικές προσεγγίσεις και διδακτικές εφαρμογές. Ελληνικά Γράμματα.
Νικολάου, Γ. (2005). Διαπολιτισμική εκπαίδευση και ετερότητα. Μεταίχμιο.
Νικολάου, Γ. (2010). Διαπολιτισμική Διδακτική. Πεδίο.
Χατζηβασίλογλου, Ε. (2025). Ευρωπαϊκές και εθνικές εκπαιδευτικές πολιτικές για την ένταξη των μεταναστών δεύτερης γενιάς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η συμβολή του μαθήματος των Θρησκευτικών [Ανέκδοτη διπλωματική εργασία]. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.