Χρήση αναισθητικών ουσιών σε ψάρια ιχθυοκαλλιεργειών

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Nov 29, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/jhvms.15077
Λέξεις-κλειδιά:
αναισθητικές ουσίες ψάρια ιχθυοκαλλιέργειες
H. TSANTILAS (Η. ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ)
Χειρουργική Κλινική; Εργαστήριο Ιχθυολογίας και Ιχθυοπαθολογίας, Τμήμα Κτηνιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
A. D. GALATOS (Α. Δ. ΓΑΛΑΤΟΣ)
Χειρουργική Κλινική; Τμήμα Κτηνιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
F. ATHANASSOPOULOU (ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ Φ.)
Εργαστήριο Ιχθυολογίας και Ιχθυοπαθολογίας, Τμήμα Κτηνιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη

Η εκτροφή των ψαριών στις ιχθυοκαλλιέργειες απαιτεί μεγάλο αριθμό παρεμβάσεων, οι οποίες, προκειμένου να γίνουν με ευκολία και ασφάλεια, καθιστούν αναγκαία τη χρήση αναισθητικών ουσιών. Η χρήση αναισθητικών ουσιών διευκολύνει τους χειρισμούς και μειώνει το στρες που προκαλείται κατά την εκτέλεση τους, ενώ επιτρέπει την εκτέλεση επώδυνων επεμβάσεων. Ενέργειες, όπως η διαλογή μεγέθους, το τεστ νηκτικής κύστης, ο εμβολιασμός, η σήμανση, η μεταφορά, η αιμοληψία και η τεχνητή γονιμοποίηση, απαιτούν τη χρήση αναισθητικών ουσιών σε δόσεις, οι οποίες, ανάλογα με την περίπτωση, εξασφαλίζουν από ελαφρά ηρέμηση μέχρι βαθιά χειρουργική αναισθησία. Το ιδανικό αναισθητικό για ψάρια ιχθυοκαλλιεργειών πρέπει να εξασφαλίζει γρήγορη εγκατάσταση και ανάνηψη από την αναισθησία, να είναι ασφαλές για τα ψάρια και το χρήστη, να μην αφήνει κατάλοιπα στους ιστούς και να είναι οικονομικό και εύχρηστο. Τα αναισθητικά συνήθως προσλαμβάνονται μέσω των βραγχίων, αφού πρώταδιαλυθούν στο νερό στο οποίο βρίσκονται τα ψάρια. Η ανάνηψη από την αναισθησία γίνεται με τοποθέτηση των ψαριών σε νερό απαλλαγμένο από την αναισθητική ουσία. Η ανταπόκριση των ψαριώνστα αναισθητικά εξαρτάται από το είδος, το μέγεθος και το σωματικό βάρος του ψαριού, την αναλογία μεταξύ του σωματικού βάρουςκαι της επιφάνειας των βραγχίων του, τη λιποπεριεκτικότητα, το φύλο, τη σεξουαλική ωριμότητα, τη φυσική κατάσταση καιτην κατάσταση της υγείας του, αλλά και τη θερμοκρασία, το pH καιτην περιεκτικότητα του νερού στο οποίο διαβιεί σε άλατα, μέταλλακαι οξυγόνο. Τα αναισθητικά που χρησιμοποιούνται σήμερα συχνότερα στα περισσότερα είδη ψαριών είναι η τρικαίνη, η βενξοκαίνη, η φαινοξυαιθανόλη, η κιναλδίνη, η θειική κιναλδίνη, το γαριφαλέλαιο και η μετομιδάτη. Η τρικαίνη είναι η μόνη αναισθητική ουσία που έχει άδεια από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για χρήση σε ψάρια ιχθυοκαλλιεργειών. Είναι εύχρηστη και θεωρείται ασφαλής για τα ψάρια και το χρήστη, έχει όμως υψηλό κόστος αγοράς και απαιτείται χρόνος αναμονής 21 ημερών μετά τη χρήση της. Η βενξοκαίνη είναι ουσία παρόμοια με την τρικαίνη, αλλά πολύ λιγότερο υδατοδιαλυτή, οπότε τα διαλύματα της πρέπει να παρασκευάζονται με αιθανόλη ή ακετόνη. Είναι όμως πιο οικονομική, μετά τη χρήση της απαιτείται χρόνος αναμονής μόνο 24 ωρών και θεωρείται αρκετά ασφαλής για τα ψάρια και τo χρήστη. Η φαινοξυαιθανόλη είναι μετρίως υδατοδιαλυτή, διαλύεται όμως εύκολα σε αιθανόλη. Είναι οικονομική, εύχρηστη, αρκετά ασφαλής για τα ψάρια, αν και ίσως όχι πάντα ασφαλής για το χρήστη, ενώ τα διαλύματα της έχουν, πέραν της αναισθητικής, αντιβακτηριακή και αντιμυκητιακή δράση. Η κιναλδίνη και η θειικήκιναλδίνη είναι εύχρηστες, αλλά η δεύτερη, η οποία είναι και η περισσότερο ασφαλής, είναι ιδιαίτερα ακριβή. Έχει αναφερθεί ότι μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό των βραγχίων και βλάβες του κερατοειδούς χιτώνα των ψαριών, καθώς και ερεθισμό του επιπεφυκότα και αναπνευστικά προβλήματα στο χρήστη. Το γαριφαλέλαιο είναι ελαιώδες υγρό το οποίο περιέχει τις δραστικές ουσίες ευγενόλη και ισοευγενόλη. Είναι οικονομικό και εύχρηστο, έχει αντιμυκητιακή και αντιβακτηριακή δράση, θεωρείται αρκετά ασφαλές για τα ψάρια και το χρήστη και δεν απαιτείται χρόνος αναμονής μετά τη χρήση του. Η μετομιδάτη εξασφαλίζει ταχεία εγκατάσταση, ενώ η ανάνηψη από την αναισθησία μπορεί να είναι παρατεταμένη όταν ο χρόνος έκθεσης είναι μεγάλος. Επιπλέον, φαίνεται να πλεονεκτεί έναντι των άλλων αναισθητικών ουσιών, λόγω του ότι πιθανώς προκαλεί το λιγότερο στρες στα ψάρια κατά τη διαδικασία αναισθητοποίησής τους.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Review Articles

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στο J Hellenic Vet Med Soc

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Allen JL (1988) Residues of benzocaine in rainbow trout, largemouth bass and fish meal. Prog Fish-Cult, 50: 59-60
Allen JL, Vang G, Steege S, Xiong S (1994) Solubility of benzocaine in freshwater. Prog Fish-Cult, 56: 145-146
Anderson WG, McKinley RS, Colavecchia M (1997). The use of clove oil as an anesthetic for rainbow trout and its effect on swimming performance. North Am J Fish Manage, 17: 301-307
Barham WT, Caiger KH, Visser JGJ (1979) The use of benzocaine hydrochloride as fish tranquilizer and anaesthetic in saline waters. J Limnol Soc S Afr, 5: 94-96
Billard R (1981) Effect of some fish anesthetics on gamete survival during artificial insemination of rainbow trout. Prog Fish-Cult, 43: 72-73
Brandenburger BEA, Franklin JE, Pratt E, Trams EG (1972) Contributions to the pharmacology of quinaldine (uptake and distribution in the shark and comparative studies). Comp Biochem Physiol, 42A: 223-231
Cho GK, Heath DD (2000) Comparison of tricaine methanesulphonate (MS222) and clove oil anaesthesia effects on the physiology of juvenile chinook salmon Oncorhynchus tshawytscha (Walbaum). Aquacult Res, 31: 537-546
Ferreira JT, Schoonbee HJ, Smit GL (1984) The use of benzocainehydrochloride as an aid in the transport of fish. Aquaculture, 42:169-174
Galatos AD, Raptopoulos D (1995) Anaesthesia of exotic animals. 1. Invertebrates, fishes, amphibians, reptiles. Bui Hel Vet Med Soc, 46: 250-262
Gerwick L, Demers NE, Bayne CJ (1999) Modulation of stress hormones in rainbow trout by means of anesthesia, sensory deprivation and receptor blockade. Comp Biochem Physiol, 124A: 329-334
Gilderhus PA (1990) Benzocaine as a fish anesthetic: Efficacy and safety for spawning-phase salmon. Prog Fish-Cult, 52: 189-191
Gilderhus PA, Lemm CA, Woods III LC (1991) Benzocaine as an anesthetic for striped bass. Prog Fish-Cult, 53: 105-107
Gilderhus PA, Marking LL (1987) Comparative efficacy of 16 anesthetic chemicals in rainbow trout. North Am J Fish Manage, 7: 288-292
Gomes LC, Chiparri-Gomes AR, Lopes NP, Roubach R, Araujo-Lima CARM (2001) Efficacy of benzocaine as an anesthetic in juvenile tambaqui Colossoma macropomum. J World Aquacult Soc, 32: 426-431
Green CJ (1979) Animal Anaesthesia. Laboratory Animals Ltd, London
Hall LW, Clarke KW, Trim CM (2001) Veterinary Anaesthesia 10th ed, WB Saunders, London
Hansen MK, Nymoen U, Horsberg TE (2003) Pharmacokinetic and pharmacodynamic properties of metomidate in turbot (Scophthalmus maximus) and halibut {Hippoglossus hippoglossus). J Vet Pharmacol Ther, 26: 95-103
Hikasa Y, Takase K, Ogasawara T, Ogasawara S (1986) Anaesthesia and recovery with tricaine methanesulfonate, eugenol and thiopental sodium in the carp, Cyprinus carpio. Jpn J Vet Sci, 48:341-351
Hoskonen Ρ, Pirhonen J (2004) Temperature effects on anaesthesia with clove oil in six temperate-zone fishes. J Fish Biol, 64:1136-1142
Hseu JR, Yeh SL, Chu YT, Ting YY (1996) Influence of the anesthetic, 2-phenoxyethanol, on hematological parameters of black porgy Acanthopargus schlegeli. J Taiwan Fish Res, 4: 127-132
Hseu JR, Yeh SL, Chu YT, Ting YY (1997) Different anesthetic effects of 2-phenoxyethanol on four species of teleost. J Fish Soc Taiwan, 24: 185-191
Hseu JR, Yeh SL, Chu YT, Ting YY (1998) Comparison of efficacy of five anesthetics in goldlined sea bream, Spams sarba. Acta Zool Taiw, 9: 35-41
Iversen M, Finstad B, McKinley RS, Eliassen RA (2003) The efficacy of metomidate, clove oil, Aqui-S™ and Benzoak® as anaesthetics in Atlantic salmon (Salmo salar L.) smolts, and their potential stress-reducing capacity. Aquaculture, 221: 549-566
Iwama GK, Mcgeer JC, Pawluk MP (1989) The effects of five fish anaesthetics on acid-base balance, hematocrit, blood gases, Cortisol and adrenaline in rainbow trout. Can J Zool, 67: 2065-2073
Jolly DW, Mawdesley-Thomas LE, Bücke D (1972) Anaesthesia of fish. Vet Ree, 91: 424-426
Josa A, Espinosa E, Cruz JI, Gil L, Falceto MV, Lozano R (1992) Use of 2-phenoxyethanol as an anaesthetic agent in goldfish (Cyprìnus carpio). Vet Ree, 131: 468
Kaiser H, Vine Ν (1998) The effect of 2-phenoxyethanol and transport packing density on the post-transport survival rate and metabolic activity in the goldfish, Carassius auratus. Aqua Sci Conserv, 2: 1-7
Kaminski R, Myszkowski L, Wolnicki J (2001) Response to 2-phenoxyethanol in juvenile Vimba vimba (L). Arch Pol Fish, 9:71-78
Keene JL, Noakes DLG, Moccia RD, Soto CG (1998) The efficacy of clove oil as an anaesthetic for rainbow trout, Oncorhynchus mykiss (Walbaum). Aquacult Res, 29: 89-101
Kreiberg H, Powell J (1991) Metomidate sedation reduces handling stress in chinook salmon. World Aquaculture, 24: 58-59
Kumlu M, Yanar M (1999) Effects of the anesthetic quinaldine sulphate and muscle relaxant diazepam on sea bream juveniles (Spams aurata). I J Aquac, 51: 143-147
Lambert TC (1982) Techniques for the capture and handling of Atlantic mackerel with special reference to the use of quinaldine. Prog Fish-Cult, 44: 145-147
Le Bras YM (1982) Effects of anaesthesia and surgery on levels of adrenaline and noradrenaline in blood plasma of the eel (Anguilla anguilla L.). Comp Biochem Physiol, 72C: 141-144
MacAvoy SE, Zaepfel RC (1997) Effects of tricaine methanesulphonate (MS-222) on hematocrit: First field measurements on blacknose dace. Trans Am Fish Soc, 126: 500-503
Malmstrom T, Salte R, Gjoen HM, Linseth A (1993) A practical evaluation of metomidate and MS-222 as anaesthetics for Atlantic halibut (Hippoglossus hippoglossus L.). Aquaculture, 113:331-338
Marking LL, Meyer FP (1985) Are better anaesthetics needed in fisheries? Fisheries, 10: 2-5
Massée KC, Rust MB, Hardy RW, Stickney RR (1995) The effectiveness of tricaine, quinaldine sulfate and metomidate as anesthetics for larval fish. Aquaculture, 134: 351-359
Mattson NS, Riple TH (1989) Metomidate, a better anesthetic for cod (Gadus morhua) in comparison with benzocaine, MS-222, chlorobutanol and phenoxyethanol. Aquaculture, 83: 89-94
Milton P, Dixon RN (1980) Further studies of the effects of the anaesthetic quinaldine on the physiology of the intertidal teleost Blenniuspholis. J Mar Biol Assoc, 60: 1043-1051
Morton WE (1990) Occupational phenoxyethanol neurotoxicity: a report of three cases. J Occup Med, 32: 42-45
Munday PL, Wilson SK (1997) Comparative efficacy of clove oil and other chemicals in anaesthetization of Pomacentrus amboinensis, a coral reef fish. J Fish Biol, 51: 931-938
Myszkowski L, Kaminski R, Wolnicki J (2003) Response of juvenile tench Tinea tinea (L.) to the anaesthetic 2-phenoxyethanol. J Appi Ichthyol, 19: 142-145
Ohr EA (1976) Tricaine methanesulfonate - 1 . pH and its effects on anesthetic potency. Comp Biochem Physiol, 54C: 13-17
Oikawa S, Takeda T, Itazawa Y (1994) Scale effects of MS-222 on a marine teleost, porgy Pagrus major. Aquaculture, 121: 369-379
Ortuno J, Esteban MA, Meseguer J (2002a) Effects of four anaesthetics on the innate immune response of gilthead seabream (Spams aurata L.). Fish Shellfish Immunol, 12: 49-59
Ortuno J, Esteban MA, Meseguer J (2002ß) Effects of phenoxyethanol on the innate immune system of gilthead seabream (Spams aurata L.) exposed to crowding stress. Vet Immunol
Immunopath, 89: 29-36
Peake S (1998) Sodium bicarbonate and clove oil as potential anesthetics for nonsalmonid fishes. North Am J Fish Manage, 18:919-924
Pickering AD (1998) Stress responses of farmed fish. In: Biology of Farmed Fish, (eds KD Black & AD Pickering), Sheffield Academic Press, Sheffield, pp 222-255
Prince A, Powell C (2000) Clove oil as an anesthetic for invasive field procedures on adult rainbow trout. North Am J Fish Manage, 20:1029-1032
Pucéat M, Garin D, Fréminet A (1989) Inhibitory effect of anaesthesia with 2-phenoxyethanol as compared to MS222 on glucose release in isolated hepatocytes from rainbow trout (Salmo gairdnerì). Comp Biochem Physiol, 94A: 221-224
Reinitz GL, Rix J (1977) Effect on tricaine methanesulfonate (MS-222) on hematocrit values in rainbow trout (Salmo gairdnerì). Comp Biochem Physiol, 56C: 115-116
Sado EK (1985) Influence of the anaesthetic quinaldine on some tilapias. Aquaculture, 46: 55-62
Sandodden R, Finstad B, Iversen M (2001) Transport stress in Atlantic salmon (Salmo salar L.): anaesthesia and recovery. Aquacult Res, 32: 87-90
Small BC (2003) Anesthetic efficacy of metomidate and comparison of plasma Cortisol responses to tricaine methanesulfonate, quinaldine and clove oil anesthetized channel catfish Ictalurus punctatus. Aquaculture, 218: 177-185
Smit GL, Hattingh J (1979) Anaesthetic potency of MS 222 and neutralized MS 222 as studied in three freshwater fish species. Comp Biochem Physiol, 62C: 237-241
Smit GL, Hattingh J, Burger AP (1979) Haematological assessment of the effects of the anesthetic MS 222 in natural and neutralized form in three freshwater fish species: interspecies differences. J Fish Biol, 15: 633-643
Smith DA, Smith SA, Holladay SD (1999) Effect of previous exposure to tricaine methanesulfonate on time to anesthesia in hybrid tilapias. J Aquat Anim Health, 11: 183-186
Soivio A, Nyholm K, Huhti M (1977) Effects of anaesthesia with MS 222, neutralized MS 222 and benzocaine on the blood constituents of rainbow trout, Salmo gairdnerì. J Fish Biol, 10: 91-101
Soto CG, Burhanuddin S (1995) Clove oil as a fish anaesthetic for measuring length and weight of rabbitfish (Siganus lineatus). Aquaculture, 136: 149-152
Stehly GR, Gingerich WH (1999) Evaluation of AQUI-S™ (efficacy and minimum toxic concentration) as a fish anaesthetic/sedative for public aquaculture in the United States. Aquacult Res, 30:365-372
Stoskopf M (1993) Anaesthesia. In: Aquaculture for Veterinarians: Fish Husbandry and Medicine, (ed L Brown), Pergamon Press, Oxford, pp 161-167
Summerfelt RC, Smith LS (1990) Anesthesia, surgery and related techniques. In: Methods for Fish Biology, (eds CB Schreck & PB Moyle), American Fisheries Society Press, Bethesda, pp 213-272
Svendsen YS, Haug Τ (1991) Effectiveness of formalin, benzocaine and hypo- and hypersaline exposures against adults and eggs of Entobdella hippoglossi (Müller), an ectoparasite on Atlantic halibut (Hippoglossus hippoglossus L.). Laboratory studies. Aquaculture, 94: 279-289
Sylvester JR (1975) Factors influencing the efficacy of MS-222 to striped mullet (Mugil cephalus). Aquaculture, 6: 163-169
Sylvester JR, Holland LE (1982) Influence of temperature, water hardness and stocking density on MS-222 response in three species offish. Prog Fish-Cult, 44: 138-141
Tort L, Puigcerver M, Crespo S, Padrós F (2002) Cortisol and haematological response in sea bream and trout subjected to the anaesthetics clove oil and 2-phenoxyethanol. Aquacult Res, 33:907-910
Wagner E, Arndt R, Hilton Β (2002) Physiological stress responses, egg survival and sperm motility for rainbow trout broodstock anesthetized with clove oil, tricaine methanesulfonate or carbon dioxide. Aquaculture, 211: 353-366
Wagner GN, Singer TD, McKinley RS (2003) The ability of clove oil and MS-222 to minimize handling stress in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum). Aquacult Res, 34: 1139-1146
Walsh CT, Pease BC (2002) The use of clove oil as an anaesthetic for the longfinned eel, Anguilla reihardtii (Steindachner). Aquacult Res, 33: 627-635
Waterstrat PR (1999) Induction and recovery from anesthesia in channel catfish Ictalurus punctatus fingerlings exposed to clove oil. J World Aquacult Soc, 30: 250-255
Weyl O, Kaiser H, Hecht Τ (1996) On the efficacy and mode of action of 2-phenoxyethanol as an anaesthetic for goldfish, Carassius auratus (L.), at different temperatures and concentrations. Aquacult Res, 27: 757-764
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)