Αυτονομία στη μάθηση στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Résumé

Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση αποτελεί ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον με ιδιαίτερη δομή και στόχους όπου ο εκπαιδευόμενος είναι ανεξάρτητος από τη συνεχή παρουσία του διδάσκοντα. Ωστόσο, το γεγονός αυτό δε συνεπάγεται αυτόματα την ύπαρξη αυτονομίας στη μάθηση. Η έννοια της αυτονομίας αφορά στο δικαίωμα που έχει το εκπαιδευόμενο άτομο να αναλαμβάνει την ευθύνη της μαθησιακής του πορείας και, πιο συγκεκριμένα, να ορίζει το σκοπό, το περιεχόμενο, τη μέθοδο και την αξιολόγηση της μαθησιακής του διαδικασίας. Η παρούσα εργασία έχει ως σκοπό τη μελέτη της αυτονομίας στη μάθηση στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ειδικότερα, διερευνάται η έννοια της αυτονομίας σε σχέση με την εκπαίδευση από απόσταση, αναγνωρίζονται οι δυσκολίες που εμφανίζονται στην προσπάθεια εφαρμογής της αυτονομίας σε τριτοβάθμια ιδρύματα και παρουσιάζεται μια πρόταση για τον τρόπο επίτευξής της. Διαπιστώνεται ότι η κληρονομιά που έχει αφήσει το παραδοσιακό σύστημα εκπαίδευσης αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην προώθηση της αυτονομίας. Ωστόσο υπάρχει αισθητή αισιοδοξία για τη στροφή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης προς παιδαγωγικές προσεγγίσεις περισσότερο μαθητοκεντρικές και αυτόνομες, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Τα παραπάνω επιτρέπουν την ανάδειξη μελλοντικών τάσεων, προβληματισμών, συμπερασμάτων αλλά και προτάσεων για την καλύτερη δυνατή λειτουργία του από απόσταση εκπαιδευτικού συστήματος με τη βοήθεια της αυτονομίας στη μάθηση.