Το καπίτολο του αγίου Δημητρίου του μυροβλύτου & το δεκρέτο του αγίου

PDF (ελληνικά)
Published: Dec 31, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/prch.28378
Νίκος Δ. Καράμπελας
Abstract

Στη βενετοκρατούμενη Πρέβεζα (1718-1797) ιδρύθηκαν δεκατέσσερις νέοι Χριστιανικοί ναοί, τόσον κτητορικοί όσον και συναδελφικοί. Οι όροι και οι κανόνες λειτουργίας των συναδελφικών ναών ορίζονταν σε έναν καταστατικό χάρτη, που ονομάζεται καπιτολάριο. Στην Πρέβεζα σώζονται σήμερα τέσσερα καπιτολάρια ναών.

Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με το παλαιότερο σωζόμενο καπιτολάριο της Πρέβεζας, αυτό του συναδελφικού ναού του αγίου Δημητρίου του μυροβλύτου  παρουσιάζοντας τα σημαντικότερα στοιχεία που προέκυψαν από τη μελέτη τού σχετικού κώδικα, ο οποίος φυλάσετται στο Αρχείο της Μητροπόλως Νικοπόλεως & Πρεβέζης.

Article Details
  • Section
  • Articles
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
  2. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Νίκος Δ. Καράμπελας
Οικονομολόγος, αναλυτής, συγγραφέας, πρόεδρος Ιδρύματος Ακτία Νικόπολις
References
ΑΓΑΘΩΝΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ Σ., 2003, Το Αντιμίνσιον. Συμβολή εις την μελέτην της λατρείας της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, Λευκωσία
ΑΣΗΜΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, 2012, Η Καθολική Εκκλησία στην Ήπειρο. Πρέβεζα και Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 1953, Ο ναός του Παντοκράτορος της Πρεβέζης. Το πρακτικό της ιδρύσεώς του, Ηπειρωτική Εστία, έτος Β΄, Νοέ. 1953, τχ. 19, σελ. 1137-1140
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 1955, Το καπίτουλο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου και ο Άγγλος πρόξενος εν Πρεβέζη Σίδνεη Σμίθ Σάνδερς, Ηπειρωτική Εστία, έτος Δ΄, Νοέ. 1955, τχ. 43, σελ. 983-986
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 1956, Τα αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως Πρεβέζης, εφημερίδα Αγών Πρεβέζης, φ. 59, 2 Απριλίου 1956, σελ. 1˙ φ. 60, 9 Απριλίου 1956, σελ. 2 & 4˙ φ. 61, 16 Απριλίου 1956, σελ. 3 & 4
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 1977, Ιστορικά παιδικά τραγούδια του τόπου μας, Ηπειρωτική Εστία, 301-302 (Μάιος-Ιούνιος 1977), σελ. 389-392
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 1980, Χρονολογία οικοδομήσεως του Ιερού Ναού Αγ. Χαραλάμπους, εφημερίδα Πρέβεζα, φ. 363, 10 Δεκεμβρίου 1980, σελ. 1 & 6
ΒΑΣΙΛΑΣ ΗΛΙΑΣ Β., 2012, Άπαντα, Πρέβεζα
ΒΙΤΑΛΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΑΠ., 1956, Τὸ ἀρχεῖον τὸ ἐν τῇ ἱερᾷ μητροπόλει Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης εὐρισκόμενον, Ηπειρωτική Εστία, έτος Ε΄, Ιούλ.-Σεπ. 1956, τχ. 51-53, σελ. 652-656
ΒΙΤΑΛΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΑΠ., 1972, Τὰ Ἐλευθέρια. Τόμος ἀναμνηστικὸς ἐπὶ τῇ ἑκατονπενηνταετηρίδι τῆς Ἐθνεγερσίας, [Πρέβεζα]
ΒΙΤΑΛΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΑΠ., 1974, Τα Κατηχητικά μας. (Το Κατηχητικόν έργον μιας υπερεικοσαετίας), Αθήνα
ΒΙΤΑΛΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΑΠ., 1979, Τὸ ἰστορικὸν ἀρχεῖον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικοπόλεως & Πρεβέζης, Πρέβεζα
ΖΙΑΓΚΑΣ ΤΡΥΦΩΝΑΣ, 2013, Έκδοση Καταστίχου Διαθηκών –Φάκελος 172– Αρχείο Μητροπόλεως Πρεβέζης, Αδημοσίευτη Εργασία στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: «Ιστορική έρευνα, Διδακτική και Νέες τεχνολογίες» στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ Δ., 2005, Ο Ιταλός πολιτικός Francesco Guicciardini στην Πρέβεζα και την γύρω περιοχή, Ηπειρωτών Κοινόν 1, Κρανιά Πρεβέζης, σελ. 59-92
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ Δ., 2010, Το κάστρο της Μπούκας (1478-1701). Η οχυρωμένη Πρέβεζα μέσα από τις πηγές, στο: Μ. ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ & Χ. ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ (επιστ. επ.), Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Πρέβεζα, τ. Ι, 395-433
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ Δ., 2015, Η οχύρωση του εξωτερικού περιβόλου του κάστρου του αγίου Αντρέα της Πρέβεζας και τα εντoιχισμένα σε αυτή λίθινα ανάγλυφα, Πρεβεζάνικα Χρονικά 51-52, σελ. 134-178
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ Δ., 2017Α, Ο ιερός ναός του αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου στην Πρέβεζα. Σύντομη ιστορική αναδρομή, Πρέβεζα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ Δ., 2017Β, Ο βενετσιάνικος πύργος του ρολογιού της Πρέβεζας και η κατασκευασμένη από τους Canciani καμπάνα του. Η ιστορική τους διαδρομή από το 1792 μέχρι σήμερα, Ηπειρωτικό Ημερολόγιο ΛΣΤ΄ (36), Ιωάννινα, σελ. 355-406
ΚΑΡΥΔΗΣ ΣΠΥΡΟΣ ΧΡ., 2004, Ορθόδοξες αδελφότητες και Συναδελφικοί ναοί στην Κέρκυρα (15ος - 19ος αι.), Αθήνα
ΚΑΡΥΔΗΣ ΣΠΥΡΟΣ ΧΡ., 2019, Η Λευκάδα και οι ηπειρωτικές πόλεις του βενετικού Stato da Mar στην απογραφή ναών και μονών του 1788-1789, Περί Ιστορίας 9, σελ. 51-165
ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗΣ ΝΙΚΟΣ Κ., 2017, Εραλδικά του βενετικού πύργου του ρολογιού της Πρέβεζας, Πρεβεζάνικα Χρονικά 53-54, σελ. 331-342
ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΗ ΑΘΗΝΑ Ι., 2010, Η πόλη της Πρέβεζας και η Νικόπολη από τα τέλη του 11ου έως τις αρχές του 20ού αι., στο: Μ. ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ & Χ.
ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ (επιστ. επ.), Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Πρέβεζα, τ. Ι, 3-31
ΛΙΑΤΑ ΕΥΤΥΧΙΑ Δ., 2002, Τα Νομίσματα του Βενετοκρατούμενου και Τουρκοκρατούμενου Ελληνικού Χώρου (15ος - 18ος αι.), στο: Ε. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΥ (επ.), Η ιστορική διαδρομή της νομισματικής μανάδας στην Ελλάδα, Αθήνα, 85-96
ΜΑΜΑΛΟΥΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Β., 1998, Ο ναός του Αγίου Αθανασίου στην Πρέβεζα, στο: Εκκλησίες στην Ελλάδα μετά την Άλωση 5, Αθήνα, 119-132
ΜΑΜΑΛΟΥΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Β., 2010, Η ναοδομία στην πόλη της Πρέβεζας κατά το 19ο αιώνα, Τριακοστό Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Πρόγραμμα και Περιλήψεις Εισηγήσεων και Ανακοινώσεων, Αθήνα, 57-58
ΜΟΣΧΟΝΑΣ ΝΙΚΟΣ Γ., 2002, Νομίσματα Επτανήσου Πολιτείας και Ιονίου Κράτους, στο: Ε. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΥ (επ.), Η ιστορική διαδρομή της νομισματικής μανάδας στην Ελλάδα, Αθήνα, 97-113
ΜΠΕΤΣΟΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ, 1987-1988, Ο άγιος Κωνσταντίνος της Πρεβέζης, Πρεβεζάνικα Χρονικά 14, σελ. 48-53˙ Πρεβεζάνικα Χρονικά 15, σελ. 53-57˙ Πρεβεζάνικα Χρονικά 16, σελ. 47-60˙ Πρεβεζάνικα Χρονικά 17, σελ. 51-63˙ Πρεβεζάνικα Χρονικά 18, σελ. 53-64
ΜΠΕΤΣΟΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ, 2007, Από την τουρκοκρατία της Πρέβεζας. Η σήμανση των χριστιανικών ναών της, Πρεβεζάνικα Χρονικά 43-44, σελ. 265-270
ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, 1884, Δοκίμιον ἱστορικὸν περὶ Ἄρτης καὶ Πρεβέζης, Αθήνα
ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ., 2005, Η Συμπολιτεία των Ηπειρωτικών πόλεων των ακτών του Ιονίου (1800-1806). Πρέβεζα – Πάργα – Βόνιτσα – Βουθρωτό. Μια λαμπρή σελίδα της Ηπειρωτικής Ιστορίας, Αθήνα
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΕΥ., 2018, Το αρχείο των Βενετών Προβλεπτών της Πρέβεζας. Διοίκηση και οργάνωση της πόλης τον 18ο αιώνα, Πρέβεζα
ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, 2001, Κατάλογος Αρχείου Ι. Μητροπόλεως Πρεβέζης, Ηπειρωτικά Χρονικά 35, σελ. 291-342
ΡΟΔΟΛΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Ε., 2014-2015, Η «έκδοση» των χειρόγραφων πηγών του μεταβυζαντινού δικαίου. Ιστορία και προβληματισμοί, Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου 45, σελ. 289-321
ΣΑΡΡΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ Π., 2010, Ο χαρακτήρας και η δομή της πόλης της Πρέβεζας μέσα από το τοπογραφικό σχέδιο του 1938, στο: Μ. ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ & Χ. ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ (επιστ. επ.), Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Πρέβεζα, τ. ΙΙ, 279-312
ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ ΣΠΥΡΟΣ & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΡΥΣΑ, 2010, Η δεύτερη κατάληψη της Πρέβεζας (1806) μέσα από τις αναφορές του προξένου της Επτανήσου Πολιτείας Νικολάου Ζαμπέλη, στο: Μ. ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ & Χ. ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ (επιστ. επ.), Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Πρέβεζα, τ. ΙΙ, 3-27
ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΡΟΔΗ-ΑΓΓΕΛΙΚΗ, 1996, Η συνθήκη της Πρέβεζας (25 Δεκ. 1800) και η απήχησή της στα 1828, Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά 5, σελ. 403-459
ΣΤΕΡΙΩΤΟΥ ΙΩΑΝΝΑ, 1992, Οι βενετικές οχυρώσεις του Ρεθύμνου (1540-1646). Συμβολή στη φρουριακή αρχιτεκτονική του 16ου και του 17ου αιώνα, τ. Ι-ΙΙ, Αθήνα
ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Θ., 1924, Ανασκαφαί Νικοπόλεως (1924), Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας 1922-1924, σελ. 108-115
CURLIN JAMES S., 2010, «Remember the Moment when Previsa fell»: The 1798 Battle of Nicopolis and Preveza, στο: Μ. ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ & Χ. ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ (επιστ. επ.), Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Πρέβεζα, τ. Ι, 265-296
Most read articles by the same author(s)