Κοινωνική και κοινοτική οργάνωση της Πρέβεζας (18ο ς αι.)
Abstract
Πώς η πόλη της Πρέβεζας οργανώθηκε και αναπτυχθηκε κοινωνικά και κοινοτικά κατά τον 18ο αιώνα βάσει ιστορικών αναφορών.
Article Details
- How to Cite
-
Παπακώστα Χ. Ε. (2022). Κοινωνική και κοινοτική οργάνωση της Πρέβεζας (18ο ς αι.). Prevezanika Chronika, (43-44), 112–154. https://doi.org/10.12681/prch.28842
- Section
- Articles
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:
- Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
- Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
- Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
References
ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ Α.Μ., 1914, Περί της οικονομικής διοικήσεως της Επτανήσου επί βενετοκρατίας, τ. 1, Αθήνα
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Π., 1856, Χρονογραφία της Ηπείρου των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών. Συντεταγμένη υπό Π.Α.Π., ττ. Α΄-Β΄, Αθήνα
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Π., 1984, Περιγραφή της Ηπείρου εις μέρη τρία, ττ. Α΄-Γ΄, Ιωάννινα
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Σ.Π., 1895, Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή συγγραφείσα επί τη βάσει ανεκδότου έργου του Παναγιώτου Αραβαντινού, Αθήνα
ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ Δ., 2001, Κοινωνικές αντιθέσεις στην πόλη της Ζακύνθου. Το Ρεμπελιό των Ποπολάρων (1628), Αθήνα
ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ Δ., 2002, Προβλήματα κοινοτικής αυτοδιοίκησης και κοινωνικές αντιθέσεις στον Ιόνιο χώρο (1750-1797), στο: Ελληνισμός και Κάτω Ιταλία. Από τα Ιόνια νησιά στην Grecìa Salentina, τ. 1, Κέρκυρα, 9-54
ΑΡΧΟΝΤΙΔΗΣ Α.Π., 1983, Η Βενετοκρατία στη Δυτική Ελλάδα (1684-1699). Συμβολή στην ιστορία της περιοχής του Αμβρακικού κόλπο και της Αιτωλοακαρνανίας, Θεσσαλονίκη (διδακτορική διατριβή)
ΑΣΔΡΑΧΑΣ Σ.Ι., 1988, Από τη συγκρότηση του αρματολισμού. Ένα ακαρνανικό παράδειγμα, στο: Σ.Ι. ΑΣΔΡΑΧΑΣ, Ελληνική Κοινωνία και Οικονομία ιη΄ και ιθ΄ αι. (Υποθέσεις και προσεγγίσεις), Αθήνα, 231-251
ΑΣΔΡΑΧΑΣ Σ.Ι., 2003, Σταθάκης Παρούσης (c. 1745-1815). Ένας συνεργάτης του Λουδοβίκου Σωτήρη, στο: Σ.Ι. ΑΣΔΡΑΧΑΣ, Πατριδογραφήματα, Αθήνα, 129-150
ΒΕΤΣΙΟΣ Ε.Λ., 2005, Τα όρια δικαιοδοσίας Βενετών και Οθωμανών στο στόμιο του Αμβρακικού κόλπου σύμφωνα με αναφορά του Βενετού μηχανικού Santo Semitecolo στα 1729, Πρεβεζάνικα Χρονικά 41-42, 45-50
ΒΕΤΣΙΟΣ Ε.Λ., 2007, Η διπλωματική και οικονομική παρουσία των Βενετών στην περιοχή της Άρτας κατά τον 18ο αιώνα, Θεσσαλονίκη
ΒΛΑΣΣΗ Δ., 2001α, Η αναμόρφωση του Συμβουλίου της Κεφαλονιάς από το γενικό προβλεπτή της θάλασσας Giovanni Battista Vitturi (1751), στο: Πρακτικά Στ΄ Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου, Ζάκυνθος, 23-27 Σεπτεμβρίου 1997, τ. 2, Αθήνα, 321-335
ΒΛΑΣΣΗ Δ., 2001β, Η σύνθεση του εκλεκτορικού σώματος (regola) και του Συμβουλίου των 150 της Κεφαλονιάς το 1751, στο: Δάφνη. Τιμητικός τόμος για τον Σπύρο Α. Ευαγγελάτο, Αθήνα, 49-63
ΓΑΣΠΑΡΗΣ Χ., 1993, Βυζάντιο και Βενετία: Η βενετική διείσδυση στην Ανατολή, στο: Χ. ΜΑΛΤΕΖΟΥ (Επιστ. Διεύθ.), Όψεις της ιστορίας του βενετοκρατούμενου ελληνισμού. Αρχειακά τεκμήρια, Αθήνα, 81-117
ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ε., 1987, Γαλλοελληνική εκμετάλλευση δασών στη Δυτική Ελλάδα (1710-1792), Αθήνα
ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ε., 1995, Βενετική απογραφή της Πρέβεζας (1737-
. Νέα στοιχεία από το Ιστορικό Αρχείο Κέρκυρας, στο: Σ.Π.
ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Επιμ.), Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Ι. Δεσποτόπουλο.
Ανάλεκτα νεότερης ελληνικής ιστορίας, Αθήνα 1995, 13-51
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2005, Η βενετική κατάληψη Πρέβεζας και Βόνιτσας το έτος 1717 σύμφωνα με την γερμανική μετάφραση της ιταλικής έκθεσης πεπραγμένων, Πρεβεζάνικα Χρονικά 41-42, 6-44
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2007, Στρατηγήματα. Η κατάληψη της Πρέβεζας από τον Morosini (1684) μέσα από συναφείς πηγές, Πρεβεζάνικα Χρονικά 43-44, 66-111
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΗ, 1985, Νεοελληνική πόλη. Οθωμανικές κληρονομιές και ελληνικό κράτος, Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου Ιστορίας, Αθήνα, 26-28 Σεπτεμβρίου 1984, Ερμούπολη, 29-30 Σεπτεμβρίου, ττ. 1-2, Αθήνα
ΙΟΝΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ, 2007, Το Ιόνιο Πέλαγος Χαρτογραφία και Ιστορία, 16ος-18ος αιώνας (Κατάλογος εκθέσεως Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Αρχείου Χαρτογραφίας του Ελληνικού χώρου), Αθήνα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2006, Επί Χάρτου - Χαρακτικά της Πρέβεζας, Πρέβεζα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ. & ΜΑΜΑΛΟΥΚΟΣ ΣΤ.Β., 1994, Νικόπολις - Πρέβεζα, Πρέβεζα
ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ Ν., 1985, Η κερκυραϊκή ευγένεια των αρχών του ιζ΄ αιώνα, Τα Ιστορικά 2, τεύχ. 3, 97-106
ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ Ν., 1990, Το τοπίο και ο φόβος της πόλης: επεμβάσεις και σχεδιασμός στην Κέρκυρα τις αρχές του ΙΣΤ΄ αιώνα, Τα Ιστορικά 7, τευχ. 12-13, 93-112
ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ Ν., 1993, Από την ιστορία των πόλεων. Η διαμόρφωση της ομάδας των κερκυραίων πολιτών ΙΕ΄-ΙΣΤ΄ αιώνες, Εώα και Εσπέρια 1, 133-142
ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ Ν., 1997, Αντί του έθνους η πόλη: Η Ιστορία πριν από τα Φώτα, Ο Ερανιστής 21, 19-30
ΚΟΜΗΣ Κ., 1995, Εποικισμοί στην Πρέβεζα το 18ο αιώνα, Πρεβεζάνικα Χρονικά 31-32, 19-26
ΚΟΜΗΣ Κ., 1997, Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά της Πρέβεζας (18ος αι.), Μνήμων 19, 143-160
ΚΟΜΗΣ Κ., 1999, Δημογραφικές όψεις της Πρέβεζας 16ος-18ος αιώνας, Ιωάννινα
ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ Γ.Δ., 1982, Κοινωνική δυναμική και πολιτική αυτοδιοίκηση. Οι ελληνικές Κοινότητες της τουρκοκρατίας, Αθήνα
ΚΟΥΚΟΥ Ε., 1989, Οι κοινοτικοί θεμοί στις Κυκλάδες κατά την τουρκοκρατία. Ανέκδοτα έγγραφα, Αθήνα
ΛΑΖΑΡΗ Σ., 2004, Η συγκρότηση του επτανησιακού πληθυσμού: η απογραφή του Πέτρου Καστροφύλακα (1583) και του Fr. Grimani (1760), στο: Πρακτικά Ζ΄ Πανιονίου Συνεδρίου, Λευκάδα, 26-30 Μαΐου 2002, Αθήνα, 301-347
ΛΙΑΤΑ Ε.Δ. (Έκδ.), 1998, Με την Αρμάδα στο Μοριά (1684-1687). Ανέκδοτο ημερολόγιο με σχέδια, Αθήνα
ΛΟΥΝΤΖΗΣ Ε., 1969, Η ενετοκρατία στα Εφτάνησα, Αθήνα
ΜΑΛΤΕΖΟΥ Χ.Α., 1981, Παρατηρήσεις στον θεσμό της βενετικής υπηκοότητας. Προστατευόμενοι της Βενετίας στον λατινοκρατούμενο ελληνικό χώρο (13ος-15ος αι.), Σύμμεικτα 4, 1-16
ΜΑΛΤΕΖΟΥ Χ.Α. (Έκδ.), 2002, «ire debeas in rettorem Caneae». Η εντολή του δόγη Βενετίας προς τον ρέκτορα Χανίων 1589, Βενετία
ΜΑΧΑΙΡΑΣ Κ.Γ., 1951, Η Λευκάς επί ενετοκρατίας 1684-1797, Αθήνα
ΜΕΡΤΖΙΟΣ Κ.Δ., 1962, Τα προνόμια της Πρεβέζης υπό την ενετοκρατίαν, Ηπειρωτική Εστία 11, τεύχ. 123, 521-527
ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ Σ. (ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ), 1884, Δοκίμιον ιστορικής τινός περιλήψεως Άρτης και Πρεβέζης, Αθήνα
ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ Α., 1993, Τα Κάστρα Πρέβεζας-Βόνιτσας-Λευκάδας στην εποχή της Βενετοκρατίας, στο: Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Η ιστορία της Πρέβεζας», Πρέβεζα 22-24 Σεπτεμβρίου 1989, Πρέβεζα, 43-56
ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ Α., 1993, Οι Βενετοί και η ελληνική πραγματικότητα: Διοικητική, εκκλησιαστική, οικονομική οργάνωση, στο: Χ. ΜΑΛΤΕΖΟΥ
(Επιστ. Διευθ.), Όψεις της ιστορίας του βενετοκρατούμενου ελληνισμού. Αρχειακά τεκμήρια, Αθήνα, 277-370
ΠΑΠΑΔΙΑ-ΛΑΛΑ Α., 1993, Οι Έλληνες και η βενετική πραγματικότητα: Ιδεολογική και κοινωνική συγκρότηση, στο: Χ. ΜΑΛΤΕΖΟΥ (Επιστ.
Διεύθ.), Όψεις της ιστορίας του βενετοκρατούμενου ελληνισμού. Αρχειακά τεκμήρια, Αθήνα, 173-276
ΠΑΠΑΔΙΑ-ΛΑΛΑ Α., 1996, Ευαγή και νοσοκομειακά ιδρύματα στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, Βενετία
ΠΑΠΑΔΙΑ-ΛΑΛΑ Α., 2004α, Ο θεσμός των αστικών κοινοτήτων στον ελληνικό χώρο κατά την περίοδο της βενετοκρατίας (13ος-18ος αι.). Μία συνθετική προσέγγιση, Βενετία
ΠΑΠΑΔΙΑ-ΛΑΛΑ Α., 2004β, Συλλογικότητες και πόλη. Ο θεσμός των αστικών κοινοτήτων στα Ιόνια νησιά κατά την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας, στο: Πρακτικά Ζ΄ Πανιονίου Συνεδρίου, Λευκάδα, 26-30 Μαΐου 2002, Αθήνα, 445-456
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., χ.χ., Πάργα, Πρέβεζα, Βόνιτσα: αστικές συσσωματώσεις στα βενετικά ηπειρωτικά εξαρτήματα», Εώα και Εσπέρια (υπό έκδοση)
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2002, Οι εμπορικοί πρόξενοι στη Δυτική Στερεά και Ήπειρο. Το βενετικό προξενείο της Άρτας (1720-1797), Θησαυρίσματα 32, 251-298
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2004, Οι εμπορικοί πρόξενοι στα Ιόνια νησιά: ανάγκη και σκοπιμότητα, στο: Πρακτικά Ζ΄ Πανιονίου Συνεδρίου, Λευκάδα, 26-30 Μαΐου 2002, τ. 2, Αθήνα, 577-593
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2006α, Κοινωνική συγκρότηση και ιστορική συγκυρία στα βενετικά ηπειρωτικά εξαρτήματα. Πάργα, Πρέβεζα, Βόνιτσα, Αθήνα (ανέκδοτη διπλωματική εργασία)
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2006β, «Il popolo della terra e fortezza di Vonizza
implora di formare un consiglio»: η οργάνωση της τελευταίας αστικής
συσσωμάτωσης στο βενετοκρατούμενο Ιόνιο (1776), στο: Πρακτικά Η΄Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου, Κύθηρα 2006 (υπό έκδοση)
ΠΑΤΡΙΝΕΛΗΣ Χ.Κ., 1982-1983, Κατανομή ελληνικών πληθυσμών σε φύλα και σε ομάδες ηλικιών (τέλη 16ου-αρχές 19ου αιώνα), Ελληνικά 34, 369-411
ΠΙΡΕΝ Α., 2003, Οι πόλεις του Μεσαίωνα, Αθήνα
ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ Γ.Σ., 1985, Αιτήματα και πραγματικότητες των Ελλήνων της βενετοκρατίας (1667-1714), τ. 2, Ιωάννινα
ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ Γ.Σ., 1992, Αιτήματα και πραγματικότητες των Ελλήνων της βενετοκρατίας (1714-1796), τ. 3, Ιωάννινα
ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ Ε., 1960, Η επαναστατική κίνησις των Ελλήνων κατά τον δεύτερον επί Αικατερίνης Β΄ Ρωσοτουρκικόν πόλεμον (1782-1792). Λουδοβίκος Σωτήρης, Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος 14, 33-154
ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ Π.Γ., 1986, Ιστορία της νήσου Λευκάδος, τ. 1, Αθήνα
ΣΑΘΑΣ Κ.Ν., 1869, Τουρκοκρατουμένη Ελλάς. Ιστορικόν Δοκίμιον περί των προς αποτίναξιν του Οθωμ. ζυγού επαναστάσεων του Ελλ. Έθνους, 1453-1821, Αθήνα
ΣΙΟΡΟΚΑΣ Γ.Α., 1981, Το γαλλικό προξενείο της Άρτας (1702-1789), Αθήνα
ΣΙΟΡΟΚΑΣ Γ.Α., 1983, Ένα άγνωστο τουρκοβενετικό σχέδιο για την ανταλλαγή των Κυθήρων με τα καδηλίκια Πρέβεζας και Βόνιτσας (1732/3), Ηπειρωτικό Ημερολόγιο 1983, 37-51
ΣΜΥΡΗΣ Γ., 2004, Το δίκτυο των οχυρώσεων στο πασαλίκι των Ιωαννίνων (1788-1822). Ιστορική-πολιτική-οικονομική και χωροταξική θεώρηση, Ιωάννινα
ΣΤΑΜΟΥΛΗ Ρ., 1981, Ο αλφαβητισμός στην Πρέβεζα κατά το 18ο αιώνα (1742-1784, Ο Ερανιστής 17, 86-99
ΣΤΑΜΟΥΛΗ Ρ., 1984, Οι οικογένειες της Κοινότητας της Πρέβεζας, Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά 1, 403-416
ΣΤΑΜΟΥΛΗ Ρ., 2000, Πολιτικές κινητοποιήσεις των Πρεβεζάνων μετά τον «χαλασμό» (1798-1801), Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά 6, 305-398
ΣΤΑΜΟΥΛΗ Ρ., 2004, Συμβολή στην πρωσοπογραφία του Ιονίου. Η οικογένεια Αλεάνδρη και ο ανταποκριτής του Ρήγα Λαυρέντιος (18ος-19ος αι.), Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά 7, 227-292
ΤΟΝΤΟΡΟΦ Ν., 1986, Η βαλκανική πόλη 15ος-19ος αιώνας. Κοινωνικοοικονομική και δημογραφική ανάπτυξη, ττ. 1-2, Αθήνα
ΧΙΩΤΗΣ Π., 1863, Ιστορία της Επτανήσου και ιδίως της Ζακύνθου, τ. 3, Κέρκυρα
ΨΑΡΑΣ Ι.Δ., 1993, Κατ’ οίκον έρευνα στη βενετοκρατούμενη Πρέβεζα του 1787, στο: Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Η ιστορία της Πρέβεζας», Πρέβεζα 22-24 Σεπτεμβρίου 1989, Πρέβεζα, 85-98
ΨΙΜΟΥΛΗ Β., 2005, Σούλι και Σουλιώτες, 2η έκδ., Αθήνα
BERENGO M., 1999, L’Europa delle città. Il volto della società urbana
europea tra Medioevo ed Età moderna, Τορίνο
CHRONICLE, 1967, The Chronicle of Morea. Το Χρονικόν του Μορέως,
Groningen
KARAPIDAKIS Ν., 1992, Civis fidelis: l’avènement et l’affirmation de la
citoyenneté corfiote (XVIème-XVIIème siècles), Frankfurt 1992
NANI MOCENIGO Μ., 1935, Storia della marina veneziana. Da Lepanto alla caduta della Repubblica, Ρώμη 1935 (ανατύπωση Βενετία 1985)
POJACO G., 1848, Le leggi municipali delle Isole Ionie dall’anno 1386 fino alla caduta della Repubblica veneta, ττ. 1-3, Κέρκυρα
ZANNINI A., 1993, Burocrazia e burocrati a Venezia in età moderna: i
cittadini originari (sec. XVI-XVIII), Βενετία.
