Οι Δημοκρατικές Γιορτές της Γαλλικής Επανάστασης και η Ελληνική Αρχαιότητα

Περίληψη

Οι δημοκρατικές γιορτές ήταν ένας νέος θεσμός που λειτούργησε στη Γαλλία από το 1789 ώς το τέλος του ι800. Πρόκειται για ένα σύστημα δημόσιων τελετών συνδεδεμένων με τη νέα «πολιτική θρησκεία» η οποία αντικατέστησε," για ένα διάστημα, το καθολικό δόγμα και τις τελετουργίες του. Σκοπός τους ήταν η διάδοση των νέων αξιών που είχαν διατυπωθεί από το κίνημα του Διαφωτισμού, και πρότυπο τους οι δημόσιες τελετουργίες της αρχαίας Ελλάδας, ο χαρακτήρας των οποίων ανταποκρινόταν απόλυτα στα οράματα της επαναστατικής αστικής τάξης. Η ηθοπλαστική τους αξία είχε εξαρθεί τόσο από τον J.-J. Rousseau, μελετητή και θαυμαστή του Πλούταρχου, όσο και από τον Abbé Barthélémy, συγγραφέα του έργου Το Ταξίδι τον Νεαρού Ανάχαρση στην Ελλάδα, στο μέσο του 4ον> π-%- Αιώνα (1788).

Η προσπάθεια αυτή της Γαλλικής Επανάστασης να εκριζώσει τις χριστιανικές καταβολές του γαλλικού πολιτισμού οδήγησε στην καθιέρωση, από την Convention, της θρησκείας του Υπέρτατου Όντος
και του εορτολογίου της. Ο μεγαλειώδης εορτασμός της εορτής του Υπέρτατου ' Οντος στο Παρίσι και σε όλες τις κοινότητες της χώρας, στις 20 πραιριάλ του δεύτερου έτους της Δήμοκρατίας, ήταν το αποκορύφωμα της επιστροφής στην αρχαιότητα. Ο θεσμός των δημοκρατικών γιορτών είναι ένα πρωτοφανές φαινόμενο για τον γαλλικό και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Χάρη σ' αυτόν πλατιά στρώματα του γαλλικού λαού μυήθηκαν στις αξίες του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, που ήταν ώς τότε προνόμιο μιας ολιγάριθμης ελίτ λογίων και ανθρώπων των γραμμάτων. Σήμερα, στην αυγή του 2ΐου αιώνα, όπου τα
φαινόμενα θρησκευτικού φανατισμού πληθαίνουν και θέτουν σε κίνδυνο τις ανθρώπινες ελευθερίες, βλέπουμε τον ουνιβερσαλισμό της γαλλικής σκέψης, θρεμμένης με την αρχαία ελληνική κληρονομιά, ως μια από τις σημαντικότερες όψεις της Γαλλικής Επανάστασης.