Ιταλικός κινηματογραφικός νεορεαλισμός και ελληνική μεταπολεμική πεζογραφία: Νεορεαλιστική γραφή στο Άνθρωποι και σπίτια του Αντρέα Φραγκιά.


Δημοσιευμένα: Mar 1, 2018
Λέξεις-κλειδιά:
διακαλλιτεχνικός διάλογος Φραγκιάς Άνθρωποι και σπίτια νεορεαλισμός κινηματογράφος αφήγηση
Νάντια Αυγερινός Φραγκούλη
Περίληψη
The years 1951-1961 mark the reception of Italian neorealist cinema in Greece with the production of films influenced by neorealism and the discussion of the nature of neorealism by Greek film critics. The novel Anthropi ke spitia [Of Houses and Men] by Adreas Fragkias, published in 1955, four years after the first viewing of De Sica’s Bicycle Thief in Greece, shows significant similarities to the themes and style of the Italian neorealist cinema. Discussing unemployment as a crucial problem of post-war Greek society Anthropi ke spitia presents the life in a poor urban neighbourhood in a series of seemingly random episodes that B. Klaras in his review of the book called ‘cinematic tableaux’. Most importantly, however, it seems that Fragkias’ novel explores the boundaries and the style of realism in post-war literature in a way that resonates the aesthetic principles of the Italian neorealistic films.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Νάντια Αυγερινός Φραγκούλη, ΕΚΠΑ
Υποψήφια Διδακτορας του Τομέα Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών.
Αναφορές
Benoit-Dusausoy, Annick, and Guy Fontaine (επιμ). Ευρωπαϊκά Γράμματα. Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας. Σοκόλης, 1999.
Bondanella, Peter. Italian Cinema from Neorealist to the Present. Roundhouse Publishing, 1999.
Bordwell, David, and Kristin Thompson. Εισαγωγή στην Τέχνη του Κινηματογράφου. Mετάφραση, εισαγωγή, συμπληρωματικό λεξιλόγιο Κατερίνα Κοκκινίδη, Μ.Ι.Ε.Τ., 2009.
Cohen, Keith. Film and Fiction. The Dynamics of Exchange. Yale University Press, 1979.
Deleuze, Gilles. Κινηματογράφος ΙΙ. Η χρονοεικόνα. Μετάφραση Μιχάλης Μάτσας, επιμέλεια Κική Καψαμπέλη, Νήσος, 2010.
Elliott, Kamilla. «Novels Films and the Word/Image Wars». A companion to literature and film, edited by Alessandra Raengo and Robert Stam. Blackwell, 2006, pp. 1-22.
Fabe, Marylin. Closely watched films. An introduction to the Art of Narrative Film Technique. University of California Press, 2004.
Genette, Gerard. Σχήματα ΙΙΙ. Μετάφραση Μπάμπης Λυκούδης, επιμέλεια Ερατοσθένης Καψωμένος. Πατάκης, 2007.
Jost, François. «The look: from film to novel. An essay in comparative narratology». A companion to literature and film, edited by Alessandra Raengo and Robert Stam. Blackwell, 2006, pp. 71-80.
Leontaris, Yannis. Non-dit et négativité dans le récit écrit et le récit filmique. Le rôle du lecteur implicite devant le silence de l'œuvre chez Angelopoulos, Godard, Valtinos, Duras, Tornès, Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Paris X – Nanterre, 1997.
Magny, Claude Edmond. The age of the American novel. The film aesthetic of fiction between two wars. Translated by Elanor Hochman, Frederick Ungar Publishing, 1972. [L’age du roman américain. Éditions du Seuil, 1948].
Poupou, Anna. «The Geography of Neorealism in Greece: City Images, Urban Representations and Aesthetics of Space». Greek Cinema, Texts, Forms, Identities, edited by Lydia Papadimitriou and Yannis Tzioumakis. Intellect Publishing, 2012, pp. 255-269.
Rajewsky, Irina. «Intermediality, Intertextuality, and Remediation: A Literary Perspective on Intermediality». Intermédialités, 6, 2005, pp. 43-64.
Rajewsky, Irina. Intermedialität. Α. Francke Verlag, 2002.
Rajewsky, Irina. Intermediales Erzählen in der italienischen Literatur der Postmoderne. Von den giovani scrittori der 80er zum pulp der 90er Jahre. Gunter Narr Verlag, 2003.
Re, Lucia. «Neorealist narrative: experience and experiment». The Cambridge Companion to the Italian novel, edited by Peter Bondanella and Andrea Ciccarelli. Cambridge University Press, 2003, pp. 104-124.
Sitney, Adams P. Vital crises in Italian cinema. Iconography. Stylistics. Politics. Oxford University Press, 2013.
Spiegel, Alan. Fiction and the camera eye. Visual Consciousness in Film and the modern novel. University Press of Virginia, 1976.
Stam, Robert et al. New Vocabularies in film semiotics. Structuralism, post-structuralism and beyond. Routledge, 2005.
Thompson, Kristin and David Bordwell, Film History. An introduction. McGraw-Hill, 2003 [1994].
Von Tschilschke, Christian. Roman und Film. Filmisches Schreiben im französischen Roman der Postavantgarde. Gunter Narr Verlag, 2000.
Wolf, Werner. “Aesthetic Illusion as an Effect of Fiction”. Style, 38, 3, 2004, pp. 325-351.
Zavattini, Cesare. «Some ideas on the cinema»: Aristides Gazetas, An introduction to world cinema. McFarland & Company, 2000, pp. 143-150. [Α΄ δημοσίευση: ως «Alcune idee sul cinema» Δεκέμβριος 1952].
Γαραντούδης, Ευριπίδης. «Ελληνική ποίηση και κινηματογράφος στις μεταπολεμικές ποιητικές γενιές. Αποτυπώσεις της ιστορικής και καλλιτεχνικής μνήμης». Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα. Προτάσεις ανασυγκρότησης θέματα και ρεύματα Πρακτικά συνεδρίου στη μνήμη του Αλέξανδρου Αργυρίου, επιμέλεια Αγγέλα Καστρινάκη, Αλέξης Πολίτης, Δημήτρης Τζιόβας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης / Μουσείο Μπενάκη, 2012, σ. 327-353.
Γαραντούδης, Ευριπίδης. «Η ποιητική γενιά του 1930 και ο κινηματογράφος: Οι περιπτώσεις του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη». Η λογοτεχνία και οι τέχνες της εικόνας, επιμέλεια Δημήτρης Αγγελάτος και Ευριπίδης Γαραντούδης. Καλλιγράφος, 2013, σ. 79-137.
Γαραντούδης, Ευριπίδης. «Η νεανική ποίηση της μεταπολίτευσης και ο κινηματογράφος». Νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική από τον διαφωτισμό έως σήμερα. Πρακτικά ΙΓ΄ Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης. 3-6 Νοεμβρίου 2011. Μνήμη Παν. Μουλλά, επιμέλεια Ναταλία Δεληγιαννάκη. Σοκόλης 2014, σ. 762-774.
Γιατρομανωλάκης, Γιώργης. «Αντρέας Φραγκιάς. Ο πεζογράφος ως αυτόπτης μάρτυρας». Αντί, 714 (Αφιέρωμα στον Αντρέα Φραγκιά), 26 Μαΐου 2000, σ. 26-30.
Γουδέλης, Τάσος. «Γύρω από την πεζογραφία (Το ‘‘Δ’’ συνομιλεί με τους: Αντρέα Φραγκιά, Σπύρο Πλασκοβίτη και Αλέξη Πανσέληνου)». Το Δέντρο, 66, Ιαν.-Μαρτ. 1992, σ. 7-29.
Καλλίνης, Γιώργος. Μοντερνιστικά στοιχεία και τεχνικές στη μεσοπολεμική μυθιστορηματική παραγωγή του Κοσμά Πολίτη. Μια συγκριτική προσέγγιση. Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 1995.
Καρβέλης, Τάκης. «Αντρέας Φραγκιάς». Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67. Τόμ. Η΄. Σοκόλης, 1988, σ. 8-35.
Κλάρας, Μπάμπης. «Κριτική για το Άνθρωποι και σπίτια», εφημ. Βραδυνή, 1.2.1956 (=Καρβέλης 30).
Κόστιτς-Παχνόγλου, Ταμάρα. «Λογοτεχνικοί χαρακτήρες στο Άνθρωποι και σπίτια του Αντρέα Φραγκιά». Θέματα Λογοτεχνίας, 40 (Αφιέρωμα στον Αντρέα Φραγκιά), Ιανουάριος-Απρίλιος 2009, σ. 47-54.
Μηλιώνης, Χριστόφορος. «Τα “καλοκινήματα” στο Άνθρωποι και σπίτια». Αντί, 714 (Αφιέρωμα στον Αντρέα Φραγκιά), 26 Μαΐου 2000, σ. 42-45.
Μπαζέν, Αντρέ. Τι είναι ο κινηματογράφος. 2. Μια Αισθητική του Ρεαλισμού και του Νεορεαλισμού. Μετάφραση Κώστας Σφήκας, Αιγόκερως, 1989.
Παππάς, Γιάννης. Αφηγηματικές και ιδεολογικές δομές στο έργο του Αντρέα Φραγκιά: (1945-1967). Διδακτορική διατριβή, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 2012.
Παππάς, Γιάννης. «Συνομιλία με τον Αντρέα Φραγκιά». Ελίτροχος, 2 (Αφιέρωμα στον Αντρέα Φραγκιά), Απρίλιος-Ιούνιος 1994, σ. 45-51.
Παραδείση, Μαρία. «Ο Νεορεαλισμός στον Ελληνικό Κινηματογράφο». Τα Ιστορικά, τόμ. 11, τχ. 20, Ιούνιος 1994, σ. 123-146.
Ραυτόπουλος, Δημήτρης. «Από τον λαό στο πλήθος. Η διαδρομή του μυθιστορήματος του Α. Φραγκιά ως εξερεύνηση των ορίων του κοινωνικού ρεαλισμού: από τον νεο-ρεαλισμό στον μετα-ρεαλισμό της “δυνητικής πραγματικότητας”». Αντί, 714 (Αφιέρωμα στον Αντρέα Φραγκιά), 26 Μαΐου 2000, σ. 21-25.
Σιχάνη, Άννα-Μαρία και Νάντια Φραγκούλη. «Το ερευνητικό πρόγραμμα “Επαφές της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα με τον κινηματογράφο. Σχολιασμένη βιβλιογραφική καταγραφή”». Η λογοτεχνία και οι τέχνες της εικόνας, επιμέλεια Δημήτρης Αγγελάτος και Ευριπίδης Γαραντούδης. Καλλιγράφος, 2013, σ. 65-78.
Σολδάτος, Γιάννης. Ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Τόμος Α’. Αιγόκερως, 2010.
Σταυροπούλου, Έρη. «Χρονολόγιο Αντρέα Φραγκιά». Διαβάζω, 426, Φεβρουάριος 2002, σ. 94-96.
Σταυροπούλου, Έρη. Προτάσεις ανάγνωσης για την πεζογραφία μιας εποχής. Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, Σπύρος Πλασκοβίτης, Αντρέας Φραγκιάς, Μάριος Χάκκας, Δημήτρης Χατζής. Σοκόλης, 2005.
Σταυροπούλου, Έρη. «“Eκόμισε εις την τέχνην”: τα κύρια χαρακτηριστικά της πεζογραφίας του Αντρέα Φραγκιά». Θέματα Λογοτεχνίας, 40, Ιανουάριος – Απρίλιος 2009, σ. 31-39.
Φραγκούλη, Νάντια. «Η νεοελληνική πεζογραφία των αρχών του εικοστού αιώνα και ο κινηματογράφος. Στα ίχνη ενός πρόδρομου αλλά και τολμηρού διακαλλιτεχνικού διαλόγου». Πρακτικά του 7ου Συνεδρίου Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψήφιων διδακτόρων του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τμήμα Φιλολογίας. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αθήνα 16-18/5/2013, σ. 938-945.
(docs.google.com/viewera=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnw3YXRoZW5zY29uZmVyZW5jZXxneDoxMDVhMmU1MTZiOTNjNDkw).