Νεκρικό δαχτυλίδι από το Κιλκίς


Keywords:
Macedonia Thessaly Kilkis funerary ring epigraphic inscriptions onomastic
Κυριάκος Τσαντσάνογλου
Abstract

The bronze inscribed funerary ring published and discussed in this paper was discovered in Kilkis (ancient Crestonia). The lettering suggests a late fourth or early third-century BC date. The most important features of the ring are the inscribed Thessalian personal names: the name of the deceased woman is Λάρισα, named after the principal Pelasgiotid city. Her husband’s name is Ἀστόδημος or Ἀστόδαμος, i.e. the common Ἀριστόδαμος, in the Pelasgiotid dialect. Apart from the ring-inscription, there are more finds suggesting a Thessalian presence in North Mygdonia or South Crestonia during the aforementioned period. The inscription on the lip of the bronze crater’s mouth of the Derveni tomb B refers to its owner (or the deceased man) as coming from Larisa, in a strict Pelasgiotid dialect. The name Κλείτα, inscribed on a funerary ring found in the Derveni tomb Z, is a typical female name of Larisa. The owner of the Derveni papyrus, found in the remnants of the pyre of tomb A, twice changes the word μάγοι of the original text to ταγοί, as the Thessalian magistrates were named. An inscribed grave stele found in Mygdonia presents both linguistic and decorative features that suggest a connection with Pelasgiotid Thessaly. Finally, the paper suggests that an unattested population transplant from Pelasgiotis to Mygdonia was carried out by Philip II in the mid-fourth century BC, when he was proclaimed an archon of Thessaly.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
References
ΕΚΜ II: Γουναροπούλου, Λ., Πασχίδης, Π., Χατζόπουλος Μ.Β. 2015. Επιγραφές Κάτω Μακεδονίας (μεταξύ του Βερμίου Όρους και του Αξιού Ποταμού): Τεύχος Β΄. Αθήνα.
Θέμελης, Π.Γ., Τουράτσογλου, Ι.Π. 1997. Οι τάφοι του Δερβενίου (Δημοσιεύματα του Αρχαιολογικού Δελτίου 59). Αθήνα.
Μακαρόνας, Χ. 1963. «Τάφοι παρά το Δερβένι Θεσσαλονίκης», ΑΔ 18, Χρον. Β2, 193-196.
Μισαηλίδου-Δεσποτίδου, B. 2009. «Μια επιτύμβια στήλη από την περιοχή της Θεσσαλονίκης», στο Στ. Δρούγου, Δ. Ευγενίδου, Χ. Κριτς, Ν. Καλτσάς, Β. Πέννα, Η. Τσούρτη, Μ. Γαλάνη-Κρίκου, Ευτ. Ράλλη (επιμ.), Κερμάτια Φιλίας. Tιμητικός Τόμος για τον Ιωάννη Τουράτσογλου, τόμ. ΙΙ: Επιγραφική - Αρχαιολογία - Varia. Αθήνα, 359-367.
Τζαναβάρη, K. 2010-2012. «Λητή, πόλις Μυγδονική», Μακεδονικά 39, 83-98.
Buck, C.D. 1928. The Greek Dialects: Grammar, Selected Inscriptions, Glossary. Σικάγο.
Ellis, J.R. 1969. «Population Transplants by Philip II», Μακεδονικά 9, 9-17.
Hatzopoulos, M.B. 1994. Cultes et rites de passage en Macédoine (Μελετήματα 19). Αθήνα.
Hatzopoulos, M.B. 1995. «La lettre royale d’Olévéni», Chiron 25, 163-185.
Hatzopoulos, M.B. 2007. «La position dialectale du macédonien à la lumière des découvertes épigraphiques récentes», στο I. Hajnal (επιμ.), Die altgriechischen Dialekte: Wesen und Werden. Akten des Kolloquiums Freie Universität Berlin, 19.-22. September 2001. Ίνσμπρουκ, 157-176.
Hatzopoulos, M.B. 2015-2016. «Σύντροφος: Un terme technique Macédonien», Τεκμήρια 13, 57-70.
Hatzopoulos, M.B., Loukopoulou, L.D. 1992. Recherches sur les marches orientales des Téménides (Anthémonte-Kalindoia): IIe partie (Μελετήματα 11). Αθήνα.
Tsantsanoglou, K. 2018. «The Derveni Papyrus and Illusions», ZPE 205, 15-23.