Το τέλος τού μακεδονικού ελέγχου στον Ραμνούντα
Abstract
Το άρθρο πραγματεύεται τον χρονικό προσδιορισμό τής «απελευθέρωσης» του αττικού δήμου-οχυρού τού Ραμνούντα από τον μακεδονικό έλεγχο στα μέσα τού 3ου αι. π.Χ. Με την αξιοποίηση των επιγραφικών κυρίως τεκμηρίων επιτυγχάνεται η άρθρωση τριών επιχειρημάτων που αφορούν στον τρόπο ανάληψης του στρατηγικού αξιώματος, τη συχνότητα εμφάνισης επιγραφικών κειμένων και τις πληθυσμιακές ομάδες τού δήμου. Έτσι, καταδεικνύεται ότι η μακεδονική φρουρά αποχώρησε από τον Ραμνούντα το 257/6 π.Χ., και όχι το 229/8 π.Χ., όπως ήταν μέχρι σήμερα δεκτό από την έρευνα.
Article Details
- How to Cite
-
Δουλφής Γ. (2015). Το τέλος τού μακεδονικού ελέγχου στον Ραμνούντα. Tekmeria, 12, 155–178. https://doi.org/10.12681/tekmeria.315
- Issue
- Vol. 12: (2013-2014)
- Section
- Articles
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright
The copyright for articles in this journal is retained by the author(s), with first publication rights granted to the journal. Authors who submit articles to this journal confirm that third-party intellectual property rights are not violated in any way. By virtue of their appearance in this open access journal, articles can be used freely, with proper attribution, for educational and other non-commercial purposes. The National Hellenic Research Foundation retains the right to publish papers that appear in ΤΕΚΜΗΡΙΑ in any form, including electronic, the journal may assume in the future. It also retains the right to deposit articles published in ΤΕΚΜΗΡΙΑ in its institutional repository.
Sample attribution: Author, article title, first published in ΤΕΚΜΗΡΙΑ, Vol. No., Year, Pages.
Downloads
Download data is not yet available.
References
Bertrand J.-M., «À propos des πάροικοι dans les cités d'Asie Mineure», στο P. Fröhlich και C. Müller (επιμ.), Citoyenneté et participation a la basse époque hellénistique: actes de la table ronde des 22 et 23 mai 2004 (Hautes Études du Monde Gréco-Romain 35, Γενεύη 2005) 39-49
Bielman A., Retour à la liberté: libération et sauvetage des prisonniers en Grèce ancienne: recueil d’inscriptions honorant des sauveteurs et analyse critique (Etudes Épigraphiques 1, Αθήνα-Λωζάνη 1994)
Buraselis K., Das hellenistische Makedonien und die Ägäis: Forschungen zur Politik des Kassandros und der drei ersten Antigoniden (Antigonos Monopthalmos, Demetrios Poliorketes und Antigonos Gonatas) im Ägäischen Meer und in Westkleinasien (Münchener Beiträge zur Papyrusforschung und antiken Rechtsgeschichte 73, Μόναχο 1982)
Byrne S., «Four Athenian Archons of the Third Century B.C.», Mediterranean Archaeology 19-20 (2006-07) 169-179
Chaniotis A., War in the Hellenistic World (Οξφόρδη 2005)
Chapouthier F., «Note sur un décret inédit de Rhamnonte», B.C.H. 48 (1924) 264-275
Clinton K., «Macedonians at Eleusis in the Early Third Century», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: proceedings of an international conference held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 76-81
Clinton K., Eleusis. The Inscriptions on Stone: Documents of the Sanctuary of the Two Goddesses and Public Documents of the Deme (Αθήνα 2008)
Couvenhes J.-C. και Moretti L., βιβλιοκρισία τού Β. Πετράκος, Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος, στο Topoi 11 (2001) 767-784
Couvenhes J.-C., «Les cités grecques d’Asie Mineure et le mercenariat à l’époque hellénistique», στο J.-C. Couvenhes και H.-L. Fernoux (επιμ.), Les cités grecques et la guerre en Asie Mineure à l’époque hellénistique. Actes de la journée d’études de Lyon, 10 Octobre 2003 (Παρίσι 2004)
Couvenhes J.-C., «Les décrets des paroikoi de Rhamnonte», στο J.-C. Couvenhes και S. Milanezi (επιμ.), Individus, groupes, et politique à Athènes de Solon à Mithridate (Τουρ 2007) 293-313
Dreyer B., Untersuchungen zur Geschichte des spätklassischen Athen (322-ca. 230 v. Chr.) (Historia. Einzelschriften 137, Στουτγγάρδη 1999)
Ferguson W., «Researches in Athenian and Delian Documents, III», Klio 9 (1909) 304-340
Ferguson W., Hellenistic Athens: an historical essay (Λονδίνο 1974)
Gauthier P., «Métèques, périèques et paroikoi: bilan et points d'interrogation», στο R. Lonis (επιμ.), L'étranger dans le monde grec: actes du colloque sur l' étranger organisé par l'Institut d'études anciennes (Travaux et mémoires. Études anciennes 4, Νανσύ 1988) 23-46
Gauthier P., βιβλιοκρισία τού E. Schwertheim, Die Inschriften von Kyzikos und Umgebung, Teil II : Miletupolis, Inschriften und Denkmäler, στο Bull.Epigr. (1988) 298-299
Goette H., «Cape Sounion and the Macedonian Occupation», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 152-161
Griffith G., The Mercenaries of the Hellenistic World (Σικάγο 1935)
Habicht C., «Athens after the Chremonidean War: Some Second Thoughts», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 52-55
Habicht C., «Divine Honours for King Antigonus Gonatas in Athens», Scr.Cl.Isr. 15 (1996) 131-134
Habicht C., Studien zur Geschichte Athens in hellenistischer Zeit (Γκόττινγκεν 1982)
Habicht C., Ελληνιστική Αθήνα, μτφρ. Γ. Κοιλής (Αθήνα 1998)
Hedrick C., «Epigraphic Writing and the Democratic Restoration of 307», στο P. Flensted-Jensen, T. Nielsen και L. Rubinstein (επιμ.), Polis and Politics: Studies in Ancient Greek History Presented to Mogens Herman Hansen on his Sixtieth Birthday, August 20, 2000 (Κοπεγχάγη 2000) 327-335
Jones N., The Associations of Classical Athens: the Response to Democracy (Νέα Υόρκη-Οξφόρδη 1999)
Kent J., «A Garrison Inscription from Rhamnous», Hesperia 10 (1941) 342-350
Kralli I., «Aspects of Athenian Military Command under the Antigonids (262-229 B.C.). Continuity or Change?», Athenaeum 93 (2006) 543-561
Kralli I., «Athens and the Hellenistic Kings (338-261 B.C.): the Language of the Decrees», C.Q. 50 (2000) 113-132
Kralli I., «The Date and Context of Divine Honours for Antigonos Gonatas - a Suggestion», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 61-66
Lasagni C., «I decreti onorifici dei demi attici e la prassi politica delle realta locali», στο E. Gastaldi (επιμ.), La prassi della democrazia ad Atene (Αλεξάνδρεια 2004) 91-128
Launey M., Recherches sur les armées hellénistiques (Παρίσι 1987˙ πρώτη έκδοση 1949-1950)
Maier F.-G., Griechische Mauerbauinschriften (Vestigia 1, Χαϊδελβέργη 1959)
Meritt B., «Mid-Third-Century Athenian Archons», Hesperia 50 (1981) 78-99
Miller J., «Epigraphical Evidence for Citizenship in Third-Century B.C. Athens», ZPE (2014), 141-149
Moretti L., Iscrizioni storiche ellenistiche, τ. 1: Attica, Peloponneso, Beozia (Biblioteca di studi superiori 53, Φλωρεντία 1967)
Niku M., «When and Why did the Athenian μετοικία System Disappear? The Evidence of Inscriptions», Arctos 38 (2004) 75-93
Niku M., The Official Status of the Foreign Residents in Athens, 322-120 B.C. (Papers and Monographs of the Finnish Institute at Athens 12, Ελσίνκι 2007)
Oetjen R., Die Garnisonsinschriften als Quelle für die Geschichte Athens im dritten Jahrhundert v. Chr., Heidelberg Seminar fur Alte Geschichte und Epigraphik 2004 (non vidimus)
Oetjen R., βιβλιοκρισία τού B. Dreyer, Untersuchungen zur Geschichte des spätklassischen Athen (322-ca. 230 v. Chr.) στο Bryn Mawr Classical Review 2001.03.17 (http://bmcr.brynmawr.edu/2001/2001-03-17.html, προσπελάστηκε στις 25-5-2012)
Oetjen R., Athen im dritten Jahrhundert v. Chr. Politik und Gesellschaft in den Garnisonsdemen auf der Grundlage der inschriftlichen Überlieferung (Reihe Geschichte 5, Duisburg 2014)
Oliver G., «Regions and Micro-Regions: Grain for Rhamnous», στο Z. Archibald e.a. (επιμ.), Hellenistic Economies (Λονδίνο - Νέα Υόρκη 2000) 137-155
Oliver G., «The Politics of Coinage: Athens and Antigonus Gonatas», στο A. Meadows και K. Shipton (επιμ.), Money and its Uses in the Ancient Greek World (Οξφόρδη 2001) 35-52
Oliver G., War, Food and Politics in Early Hellenistic Athens, (Οξφόρδη-Νέα Υόρκη 2007)
Osborne M., «Philinos and the Athenian Archons of the 250s B.C.», στο P. Flensted-Jensen, T.-H. Nielsen και L. Rubenstein (επιμ.), Polis and Politics: Studies in Ancient Greek History Presented to Mogens Herman Hansen on his Sixtieth Birthday, August 20, 2000 (Κοπεγχάγη 2000) 508-520
Osborne M., «Shadowland: Athens under Antigonos Gonatas and his Successor», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 67-75
Osborne M., «The Archons of IG II (2) 1273», στο Α. Ματθαίου (επιμ.), Ἀττικαὶ ἐπιγραφαί: πρακτικὰ συμποσίου εἰς μνήμην Adolf Wilhelm (1864-1950) (Αθήνα 2004) 199-211
Osborne M., «The Athenian Archon Diomedon and his Successors», Z.P.E. 143 (2003) 95-100
Osborne M., «The Chronology of Athens in the Mid-Third Century B.C.», Z.P.E. 78 (1989), 209-242
Osborne M., The Foreign Residents of Athens. An Annex to the Lexicon of Greek Personal Names: Attica (Studia Hellenistica 33, Λούβεν 1996)
Osborne R., «Ο δήμος και οι υποδιαιρέσεις του στην Αθήνα τής κλασικής εποχής», στο O. Murray και S. Price (επιμ.), Η αρχαία ελληνική πόλις: από τον Όμηρο ως την εποχή τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, μτφρ. Σ. Κάπαρης (Αθήνα 2007) 324-356
Papazoglou F., Laoi et paroikoi. Recherches sur la structure de la sociéte hellénistique (Etudes d'Histoire Ancienne 1, Βελιγράδι 1997)
Paschidis P., Between City and King. Prosopographical Studies on the Intermediaries Between the Cities of the Greek Mainland and the Aegean and the Royal Courts in the Hellenistic Period (322-190 BC) (ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ 59, Αθήνα 2008)
Pouilloux J., «Antigone Gonatas et Athènes après la guerre de chrémonidès», B.C.H. 70 (1946)
Pouilloux J., «Trois décrets de Rhamnonte», B.C.H. 80 (1956) 57-75
Pouilloux J., La Forteresse de Rhamnonte (Παρίσι 1954)
Reger G., «The Date of the Battle of Kos», A.J.A.H. 10 (1985) 155-177
Roubineau J.-M., «La fiscalité des cites grecques aux époques classique et hellénistique», Pallas 74 (2007), 179-200
Roussel P., «Un nouveau décret relatif à la guerre démétriaque», B.C.H. 54 (1930) 268-282
Tarn W., Antigonos Gonatas (Οξφόρδη 1969˙ πρώτη έκδοση 1913)
Tataki A., Macedonians Abroad: A contribution to the Prosopography of Ancient Macedonia (Μελετήματα 26, Αθήνα 1998)
Tracy S. και Bardani V., «A New List of Athenian Ephebes and a New Archon of Athens», Z.P.E. 163 (2007) 75-80
Tracy S., «Antigonos Gonatas, King of Athens», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 56-60˙ S. Tracy, Athens and Macedon: Attic Letter-Cutters of 300 to 229 B.C. (Μπέρκλεϋ 2003) 9-25
Whitehead D., The demes of Attica 508/7 - ca. 250 B. C.: a Political and Social Study (Πρίνσετον 1986)
Whitehead D., The Ideology of the Athenian Metic (Κέιμπριτζ 1977)
Wilhelm A., «Ἐπιγραφαὶ ἐξ Εὐβοίας», Ἀρχ.Ἐφημ. 3 (1892) 119-179
Μιτσός Μ., «Ἐπιγραφαὶ ἐξ Ἀμφιαρείου», Ἀρχ.Ἐφημ. 91 (1952) 181-185
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Ἔργον (1993) 1-14
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Ἔργον (2003) 1-18
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Π.Α.Ε. (2000) 1-31
Πετράκος Β., «Ἐπιγραφαὶ τοῦ Ὠρωποῦ», Ἀρχ.Ἐφημ. 106 (1967) Χρονικά 8-9
Πετράκος Β., «Ἐπιγραφικὰ τοῦ Ῥαμνοῦντος», στο Α. Αλεξανδρή και Ι. Λεβέντη (επιμ.), Καλλίστευμα: μελέτες προς τιμήν τής Όλγας Τζάχου-Αλεξανδρή (Αθήνα 2001) 557-562
Πετράκος Β., «Νέες ἔρευνες στὸν Ῥαμνοῦντα», Ἀρχ.Ἐφημ. 118 (1979) 1-81
Πετράκος Β., Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος. Ι. Τοπογραφία (Αθήνα 1999)
Πετράκος Β., Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος. ΙΙ. Οι επιγραφές (Αθήνα 1999)
Πετράκος Β., Οἱ επιγραφὲς τοῦ Ὠρωποῦ (Αθήνα 1997)
Bielman A., Retour à la liberté: libération et sauvetage des prisonniers en Grèce ancienne: recueil d’inscriptions honorant des sauveteurs et analyse critique (Etudes Épigraphiques 1, Αθήνα-Λωζάνη 1994)
Buraselis K., Das hellenistische Makedonien und die Ägäis: Forschungen zur Politik des Kassandros und der drei ersten Antigoniden (Antigonos Monopthalmos, Demetrios Poliorketes und Antigonos Gonatas) im Ägäischen Meer und in Westkleinasien (Münchener Beiträge zur Papyrusforschung und antiken Rechtsgeschichte 73, Μόναχο 1982)
Byrne S., «Four Athenian Archons of the Third Century B.C.», Mediterranean Archaeology 19-20 (2006-07) 169-179
Chaniotis A., War in the Hellenistic World (Οξφόρδη 2005)
Chapouthier F., «Note sur un décret inédit de Rhamnonte», B.C.H. 48 (1924) 264-275
Clinton K., «Macedonians at Eleusis in the Early Third Century», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: proceedings of an international conference held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 76-81
Clinton K., Eleusis. The Inscriptions on Stone: Documents of the Sanctuary of the Two Goddesses and Public Documents of the Deme (Αθήνα 2008)
Couvenhes J.-C. και Moretti L., βιβλιοκρισία τού Β. Πετράκος, Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος, στο Topoi 11 (2001) 767-784
Couvenhes J.-C., «Les cités grecques d’Asie Mineure et le mercenariat à l’époque hellénistique», στο J.-C. Couvenhes και H.-L. Fernoux (επιμ.), Les cités grecques et la guerre en Asie Mineure à l’époque hellénistique. Actes de la journée d’études de Lyon, 10 Octobre 2003 (Παρίσι 2004)
Couvenhes J.-C., «Les décrets des paroikoi de Rhamnonte», στο J.-C. Couvenhes και S. Milanezi (επιμ.), Individus, groupes, et politique à Athènes de Solon à Mithridate (Τουρ 2007) 293-313
Dreyer B., Untersuchungen zur Geschichte des spätklassischen Athen (322-ca. 230 v. Chr.) (Historia. Einzelschriften 137, Στουτγγάρδη 1999)
Ferguson W., «Researches in Athenian and Delian Documents, III», Klio 9 (1909) 304-340
Ferguson W., Hellenistic Athens: an historical essay (Λονδίνο 1974)
Gauthier P., «Métèques, périèques et paroikoi: bilan et points d'interrogation», στο R. Lonis (επιμ.), L'étranger dans le monde grec: actes du colloque sur l' étranger organisé par l'Institut d'études anciennes (Travaux et mémoires. Études anciennes 4, Νανσύ 1988) 23-46
Gauthier P., βιβλιοκρισία τού E. Schwertheim, Die Inschriften von Kyzikos und Umgebung, Teil II : Miletupolis, Inschriften und Denkmäler, στο Bull.Epigr. (1988) 298-299
Goette H., «Cape Sounion and the Macedonian Occupation», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 152-161
Griffith G., The Mercenaries of the Hellenistic World (Σικάγο 1935)
Habicht C., «Athens after the Chremonidean War: Some Second Thoughts», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 52-55
Habicht C., «Divine Honours for King Antigonus Gonatas in Athens», Scr.Cl.Isr. 15 (1996) 131-134
Habicht C., Studien zur Geschichte Athens in hellenistischer Zeit (Γκόττινγκεν 1982)
Habicht C., Ελληνιστική Αθήνα, μτφρ. Γ. Κοιλής (Αθήνα 1998)
Hedrick C., «Epigraphic Writing and the Democratic Restoration of 307», στο P. Flensted-Jensen, T. Nielsen και L. Rubinstein (επιμ.), Polis and Politics: Studies in Ancient Greek History Presented to Mogens Herman Hansen on his Sixtieth Birthday, August 20, 2000 (Κοπεγχάγη 2000) 327-335
Jones N., The Associations of Classical Athens: the Response to Democracy (Νέα Υόρκη-Οξφόρδη 1999)
Kent J., «A Garrison Inscription from Rhamnous», Hesperia 10 (1941) 342-350
Kralli I., «Aspects of Athenian Military Command under the Antigonids (262-229 B.C.). Continuity or Change?», Athenaeum 93 (2006) 543-561
Kralli I., «Athens and the Hellenistic Kings (338-261 B.C.): the Language of the Decrees», C.Q. 50 (2000) 113-132
Kralli I., «The Date and Context of Divine Honours for Antigonos Gonatas - a Suggestion», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens. May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 61-66
Lasagni C., «I decreti onorifici dei demi attici e la prassi politica delle realta locali», στο E. Gastaldi (επιμ.), La prassi della democrazia ad Atene (Αλεξάνδρεια 2004) 91-128
Launey M., Recherches sur les armées hellénistiques (Παρίσι 1987˙ πρώτη έκδοση 1949-1950)
Maier F.-G., Griechische Mauerbauinschriften (Vestigia 1, Χαϊδελβέργη 1959)
Meritt B., «Mid-Third-Century Athenian Archons», Hesperia 50 (1981) 78-99
Miller J., «Epigraphical Evidence for Citizenship in Third-Century B.C. Athens», ZPE (2014), 141-149
Moretti L., Iscrizioni storiche ellenistiche, τ. 1: Attica, Peloponneso, Beozia (Biblioteca di studi superiori 53, Φλωρεντία 1967)
Niku M., «When and Why did the Athenian μετοικία System Disappear? The Evidence of Inscriptions», Arctos 38 (2004) 75-93
Niku M., The Official Status of the Foreign Residents in Athens, 322-120 B.C. (Papers and Monographs of the Finnish Institute at Athens 12, Ελσίνκι 2007)
Oetjen R., Die Garnisonsinschriften als Quelle für die Geschichte Athens im dritten Jahrhundert v. Chr., Heidelberg Seminar fur Alte Geschichte und Epigraphik 2004 (non vidimus)
Oetjen R., βιβλιοκρισία τού B. Dreyer, Untersuchungen zur Geschichte des spätklassischen Athen (322-ca. 230 v. Chr.) στο Bryn Mawr Classical Review 2001.03.17 (http://bmcr.brynmawr.edu/2001/2001-03-17.html, προσπελάστηκε στις 25-5-2012)
Oetjen R., Athen im dritten Jahrhundert v. Chr. Politik und Gesellschaft in den Garnisonsdemen auf der Grundlage der inschriftlichen Überlieferung (Reihe Geschichte 5, Duisburg 2014)
Oliver G., «Regions and Micro-Regions: Grain for Rhamnous», στο Z. Archibald e.a. (επιμ.), Hellenistic Economies (Λονδίνο - Νέα Υόρκη 2000) 137-155
Oliver G., «The Politics of Coinage: Athens and Antigonus Gonatas», στο A. Meadows και K. Shipton (επιμ.), Money and its Uses in the Ancient Greek World (Οξφόρδη 2001) 35-52
Oliver G., War, Food and Politics in Early Hellenistic Athens, (Οξφόρδη-Νέα Υόρκη 2007)
Osborne M., «Philinos and the Athenian Archons of the 250s B.C.», στο P. Flensted-Jensen, T.-H. Nielsen και L. Rubenstein (επιμ.), Polis and Politics: Studies in Ancient Greek History Presented to Mogens Herman Hansen on his Sixtieth Birthday, August 20, 2000 (Κοπεγχάγη 2000) 508-520
Osborne M., «Shadowland: Athens under Antigonos Gonatas and his Successor», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 67-75
Osborne M., «The Archons of IG II (2) 1273», στο Α. Ματθαίου (επιμ.), Ἀττικαὶ ἐπιγραφαί: πρακτικὰ συμποσίου εἰς μνήμην Adolf Wilhelm (1864-1950) (Αθήνα 2004) 199-211
Osborne M., «The Athenian Archon Diomedon and his Successors», Z.P.E. 143 (2003) 95-100
Osborne M., «The Chronology of Athens in the Mid-Third Century B.C.», Z.P.E. 78 (1989), 209-242
Osborne M., The Foreign Residents of Athens. An Annex to the Lexicon of Greek Personal Names: Attica (Studia Hellenistica 33, Λούβεν 1996)
Osborne R., «Ο δήμος και οι υποδιαιρέσεις του στην Αθήνα τής κλασικής εποχής», στο O. Murray και S. Price (επιμ.), Η αρχαία ελληνική πόλις: από τον Όμηρο ως την εποχή τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, μτφρ. Σ. Κάπαρης (Αθήνα 2007) 324-356
Papazoglou F., Laoi et paroikoi. Recherches sur la structure de la sociéte hellénistique (Etudes d'Histoire Ancienne 1, Βελιγράδι 1997)
Paschidis P., Between City and King. Prosopographical Studies on the Intermediaries Between the Cities of the Greek Mainland and the Aegean and the Royal Courts in the Hellenistic Period (322-190 BC) (ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ 59, Αθήνα 2008)
Pouilloux J., «Antigone Gonatas et Athènes après la guerre de chrémonidès», B.C.H. 70 (1946)
Pouilloux J., «Trois décrets de Rhamnonte», B.C.H. 80 (1956) 57-75
Pouilloux J., La Forteresse de Rhamnonte (Παρίσι 1954)
Reger G., «The Date of the Battle of Kos», A.J.A.H. 10 (1985) 155-177
Roubineau J.-M., «La fiscalité des cites grecques aux époques classique et hellénistique», Pallas 74 (2007), 179-200
Roussel P., «Un nouveau décret relatif à la guerre démétriaque», B.C.H. 54 (1930) 268-282
Tarn W., Antigonos Gonatas (Οξφόρδη 1969˙ πρώτη έκδοση 1913)
Tataki A., Macedonians Abroad: A contribution to the Prosopography of Ancient Macedonia (Μελετήματα 26, Αθήνα 1998)
Tracy S. και Bardani V., «A New List of Athenian Ephebes and a New Archon of Athens», Z.P.E. 163 (2007) 75-80
Tracy S., «Antigonos Gonatas, King of Athens», στο O. Palagia και S. Tracy (επιμ.), The Macedonians in Athens, 322-229 B.C.: Proceedings of an International Conference Held at the University of Athens, May 24-26, 2001 (Οξφόρδη 2003) 56-60˙ S. Tracy, Athens and Macedon: Attic Letter-Cutters of 300 to 229 B.C. (Μπέρκλεϋ 2003) 9-25
Whitehead D., The demes of Attica 508/7 - ca. 250 B. C.: a Political and Social Study (Πρίνσετον 1986)
Whitehead D., The Ideology of the Athenian Metic (Κέιμπριτζ 1977)
Wilhelm A., «Ἐπιγραφαὶ ἐξ Εὐβοίας», Ἀρχ.Ἐφημ. 3 (1892) 119-179
Μιτσός Μ., «Ἐπιγραφαὶ ἐξ Ἀμφιαρείου», Ἀρχ.Ἐφημ. 91 (1952) 181-185
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Ἔργον (1993) 1-14
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Ἔργον (2003) 1-18
Πετράκος Β., «Ἀνασκαφὴ Ῥαμνοῦντος», Π.Α.Ε. (2000) 1-31
Πετράκος Β., «Ἐπιγραφαὶ τοῦ Ὠρωποῦ», Ἀρχ.Ἐφημ. 106 (1967) Χρονικά 8-9
Πετράκος Β., «Ἐπιγραφικὰ τοῦ Ῥαμνοῦντος», στο Α. Αλεξανδρή και Ι. Λεβέντη (επιμ.), Καλλίστευμα: μελέτες προς τιμήν τής Όλγας Τζάχου-Αλεξανδρή (Αθήνα 2001) 557-562
Πετράκος Β., «Νέες ἔρευνες στὸν Ῥαμνοῦντα», Ἀρχ.Ἐφημ. 118 (1979) 1-81
Πετράκος Β., Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος. Ι. Τοπογραφία (Αθήνα 1999)
Πετράκος Β., Ὁ Δῆμος τοῦ Ῥαμνοῦντος. ΙΙ. Οι επιγραφές (Αθήνα 1999)
Πετράκος Β., Οἱ επιγραφὲς τοῦ Ὠρωποῦ (Αθήνα 1997)
