2CHANCE: Ένα μεθοδολογικό εργαλείο για τον επιστημονικό γραμματισμό σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας. Το παράδειγμα μιας διδακτικής εφαρμογής σε σχολείο δεύτερης ευκαιρίας φυλακών

PDF
Δημοσιευμένα: Jun 30, 2023
DOI: https://doi.org/10.12681/haea.31391
Λέξεις-κλειδιά:
σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, επιστημονικός γραμματισμός, φιλοσοφία φυσικών επιστημών, μετασχηματίζουσα μάθηση
Άννα Τζαμπάζη
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Φανή Σέρογλου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Περίληψη

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται ένα μεθοδολογικό εργαλείο για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών σε ένα ιδιαίτερο κομμάτι της εκπαίδευσης ενηλίκων, τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ). Το μοντέλο αυτό ονομάστηκε 2CHANCE και αναπτύχθηκε για να διευκολύνει το έργο μελλοντικών και εν ενεργεία εκπαιδευτών ενηλίκων σε μια διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, που δημιουργεί το πλαίσιο για τον επιστημονικό γραμματισμό των ενηλίκων εκπαιδευομένων σε Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας και τις προϋποθέσεις για μετασχηματίζουσα μάθηση με στόχο τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων στο πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι, καθώς και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και συνειδητοποίησης. Πρόκειται για ένα δομημένο πλαίσιο που (α) ενισχύει τη διαδικασία επιλογής θεματολογίας επιστημονικού γραμματισμού, (β) υποστηρίζει τον σχεδιασμό διδακτικών βημάτων και δραστηριοτήτων και (γ) παρέχει κριτήρια αξιολόγησης της διδακτικής εφαρμογής μετά την υλοποίησή της. Παρουσιάζεται, επιπλέον, μια διδακτική εφαρμογή σε ΣΔΕ φυλακών ως παράδειγμα αξιοποίησης του μοντέλου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
  2. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για τη μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στις προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Άννα Τζαμπάζη, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Η Άννα Τζαμπάζη γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη φιλοσοφία των φυσικών επιστημών και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στη διδακτική των φυσικών επιστημών. Έχει πολύχρονο διδακτικό έργο, στη δευτεροβάθμια και στη μεταλυκειακή εκπαίδευση, καθώς και στην εκπαίδευση ενηλίκων. Σε ότι αφορά το ερευνητικό της έργο, το ενδιαφέρον της εστιάζεται στη διδακτική δυναμική της συνάντησης των φυσικών επιστημών με τη φιλοσοφία των φυσικών επιστημών και τον σχεδιασμό διδακτικών στρατηγικών που συνεισφέρουν στον επιστημονικό γραμματισμό για την καλλιέργεια της ορθολογικής, αντιδογματικής και κριτικής σκέψης, την αμφισβήτηση ψευδοεπιστημονικών και μεταφυσικών ερμηνειών και την ανάδειξη της κοινωνικής διάστασης των φυσικών επιστημών.

Αναφορές
Βεκρής, Λ. & Χοντολίδου (Επιμ.), (2010). Προδιαγραφές Σπουδών για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης. http://sde-kardits.kar.sch.gr/wp-content/uploads/2012/03/Odigos_spoudwn.pdf
Βεργίδης, Δ., Ασημάκη, Α. & Τζιντζίδης, Α. (2007). Η εκπαίδευση των κρατουμένων. Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στη Φυλακή Κορυδαλλού. Επιστημονική Επετηρίδα Αρέθας, IV, 61-92. https://www.researchgate.net/publication/307558423_E_EKPAIDEUSE_TON_KRATOUMENON_To_Scholeio_Deuteres_Eukairias_ste_Phylake_Korydallou
Δημητρούλη, K., Θέμελη, Ό., Ρηγούτσου, Ε. (2006). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων στις φυλακές. Το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας στη χώρα μας. Πρακτικά Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου "Δια Βίου Μάθηση για την Ανάπτυξη, την Απασχόληση και την Κοινωνική Συνοχή", Βόλος, 199-204. http://repository.edulll.gr/edulll/handle/10795/143
Ζαρίφης, Γ. (2003). Σύνδεση του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας με τις βασικές αρχές της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης: θέτοντας τις βάσεις για παροχή κινήτρων και διευκόλυνση της μαθησιακής διαδικασίας σε όσους η τυπική σχολική εκπαίδευση απέτυχε να ανταποκριθεί. Νέα Παιδεία, 107, 65-84.
Ζαρίφης, Γ., Καμπράνη, Ε., Παπαγεωργίου, Ι. & Καραμπίδου, Δ. (2018). Αναγκαιότητα αποτίμησης της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου των εκπαιδευτών ενηλίκων στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών από καταρτισμένο προσωπικό. Ερευνητική Μελέτη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φιλοσοφίας & Παιδαγωγικής–Τομέας Παιδαγωγικής.
Kόκκος, A. & συνεργάτες (2011). Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Λευθεριώτου, Π. (2010). Η Εκπαιδευτική Διεργασία στην Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων, Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων, Διεύθυνση Προγραμμάτων, Τμήμα Συνεργασίας με ΟΤΑ & Φορείς. https://edu4adults.wordpress.com/author/edu4adults/page/494/
Σέρογλου, Φ. (επιμ.) (2017). Ανοίγοντας την Επιστήμη στην Κοινωνία: η Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στην επιστημονική, πολιτισμική και ηθική της διάσταση. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Τζαμπάζη, Α. & Σέρογλου, Φ. (2017). Η κοινωνική διάσταση του επιστημονικού γραμματισμού και τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας: Μαφάλντα, Κύρος Γρανάζης, Κοπέρνικος, Δαρβίνος & Φρόυντ. Στο: Φ. Σέρογλου (Επιμ.), Ανοίγοντας την Επιστήμη στην Κοινωνία: η Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στην επιστημονική, πολιτισμική και ηθική της διάσταση (σ. 65-88). Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Τζαμπάζη, Α. & Σέρογλου, Φ. (2020). Φυσικές επιστήμες, μετασχηματίζουσα μάθηση και τέχνη για την εκπαίδευση ενηλίκων: μια διδακτική εφαρμογή για το φύλο και τις φυσικές επιστήμες). Στο: Β.Δ. Κατσαρού, (Επιμ.), Ειδική Αγωγή και Δημιουργικότητα. (σ.257-286). Θεσσαλονίκη: Μέθεξις.
Τζένου, Ε. (2017). Πειθαρχία και Υποκειμενικότητα στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας των Φυλακών: Το Παράδειγμα του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας της Δικαστικής Φυλακής Διαβατών. Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/42779
Axelrod, R. & Hamilton, W.D. (1981). The evolution of cooperation. Science, 211(4489), 1390–1396. http://www.jstor.org/stable/1685895
Brookfield, S. (1986). Understanding and Facilitating Adult Learning: A comprehensive analysis of principles and effective practices. San Francisco: Jossey-Bass.
Doebeli, M. & Hauert, C. (2005). Models of cooperation based on the Prisoner’s Dilemma and the Snowdrift game. Ecology Letters, 8, 748–766. doi: 10.1111/j.1461-0248.2005.00773.x
Dos Santos, W. (2008). Scientific Literacy, A Freirean Perspective as a Radical View of Humanistic Science Education. Science Education, 93(2), 361-382. https://doi.org/10.1002/sce.20301
Fleming, T. (2018). Mezirow and the Theory of Transformative Learning (chapter 9, 120-136). In: V. Wang (eds.), Critical Theory and Transformative Learning. Pennsylvania: IGI Global Publisher.
Flood, M. M. (1958). Some Experimental Games. Management Science, 5(1), 5–26. http://www.jstor.org/stable/2626968
Freire, P. (1973). Education for Critical Consciousness. New York: Seabury Press.
Gould, J. S. (1988). Kropotkin was no crackpot. Natural History, 97(7), 12-21. https://digitallibrary.amnh.org/handle/2246/6494
Hankins, K. & Vanderschraaf, P. (2021). Game Theory and Ethics. In: E. N. Zalta, (eds.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/archives/win2021/entries/game-ethics/
Hurd, P. D. (1958). Science literacy: its meaning for American schools. Educational Leadership, 16(1), 13–17. http://edcipr.com/wp-content/uploads/2016/09/Hurd_1958_Science-literacy.pdf
Jarvis, P. (1995). Adult and Continuing Education: Theory and Practice. London: Routledge.
Khadjavi, Μ. & Lange, Α. (2013). Prisoners and their dilemma. Journal of Economic Behavior & Organization, 92, 163-175. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2013.05.01
Knowles, M. S. (1980). The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to Andragogy. New York: Cambridge Books.
Kropotkin, P. (1902). Mutual Aid: A Factor of Evolution. New York: McClure Philips & Co. https://libcom.org/library/mutual-aid-peter-kropotkin
Ladyman, J. (2001). Understanding Philosophy of Science. London: Routledge.
Matthews, M. R. (1994). Science Teaching: The Role of History and Philosophy of Science. London: Routledge.
McComas, W. (2004). Keys to teaching the nature of science: Focusing on the nature of science in the science classroom. The Science Teacher, 71(9), 24-27.
Mezirow, J. (1991). Transformative Dimensions of Adult Learning. San Fransisco: Jossey-Bass.
Rapoport, A. & Dale P. S. (1966). The “end” and “start” effects in iterated Prisoner’s Dilemma. Journal of Conflict Resolution, 10(3), 363-366. doi: 10.1177/002200276601000308
Rubenstein, D. & Kealey, J. (2010). Cooperation, Conflict, and the Evolution of Complex Animal Societies. Nature Education Knowledge, 3(10). https://www.nature.com/scitable/knowledge/library/cooperation-conflict-and-the-evolution-of-complex-13236526/
Seroglou, F. & Koumaras, P. (2001). The Contribution of the History of Physics in Physics Education: A review. Science & Education 10(1-2), 153-172. https://doi.org/10.1023/A:1008702000098
Simard, S., Perry, D., Jones, M., Mylord, D., Durall, D. & Molina, R. (1997). Net transfer of carbon between ectomycorrhizal tree species in the field. Nature 388, 579–582. https://doi.org/10.1038/41557