Μια φρυγική στήλη στην Αθήνα
Περίληψη
H στήλη στο Μουσείο Μπενάκη με αρ. ευρ. 31520 εντάσσεται τυπολογικά στην κατηγορία των επιτύμβιων μνημείων από τη μικρασιατική Φρυγία. Μέσα σε νάΐσκόμορφο περίγραμμα παριστάνονται κατά μέτωπο δύο όρθιες ντυμένες μορφές (Α —αριστερά—, Β —δεξιά—), οι οποίες περιβάλλονται από πλήθος συμβολικών αντικειμένων, όπως άροτρο, βιβλίο, κάτοπτρο κ.ά. Στο κάτω τμήμα της στήλης υπάρχει ελληνική επιγραφή, όπου μνημονεύονται ο ανάθετες του μνημείου και τα ονόματα των νεκρών. Η στατική και άκαμπτη απόδοση των μορφών και των ενδυμάτων καθώς και οι σχηματικά αποδιδόμενες ανατομικές λεπτομέρειες επιτρέπουν μια χρονολόγηση του έργου στο β' τέταρτο του 3ου αι. μ.Χ. Ο ακριβής προσδιορισμός της γεωγραφικής προέλευσης της στήλης από τη βόρεια Φρυγία, και συγκεκριμένα την περιοχή του Altintaç, προκύπτει από το ναϊσκόμορφο αρχιτεκτονικό πλαίσιο και τα διακοσμητικά του στοιχεία. Η στήλη εντάσσεται σε μία παράδοση μαζικής παραγωγής επιτύμβιων μνημείων στην περιοχή της βόρειας Φρυγίας κατά τον 2ο και κυρίως τον 3ο αι. μ.Χ., μία περίοδο από την οποία προέρχεται ο μεγαλύτερος αριθμός των σωζόμενων έργων της κατηγορίας αυτής. Η έντονη καλλιτεχνική δραστηριότη- τα στην περιοχή της κεντρικής Μικράς Ασίας σχετίζεται με τη γενικότερη οικονομική ευμάρεια του τοπικού αγροτικού πληθυσμού κατά τη μέση αυτοκρατορική περίοδο. Εξάλλου, τη σχέση της παράστασης της στήλης με την οικονομικά εύρωστη τάξη των γαιοκτημόνων, δηλώνουν τόσο το άροτρο όσο και το δίκρανο, που συνοδεύουν τη μορφή Α. Παράλληλα, είναι φανερή η προσπάθεια του γλύπτη να προσδώσει στην ίδια μορφή πνευματικές αξίες, τοποθετώντας στα χέρια της ανοικτό βιβλίο και κύλινδρο όπου είναι χαραγμένα τα γράμματα Α και Ω. Επιπλέον, η απόδοση του κάλαθου, της κτένας και του κατόπτρου πάνω ακριβώς από τη μορφή Β τονίζει τις ιδιαίτερες αρετές της γυναίκας, όπως η ευταξία, η υπακοή και η εκπλήρωση των καθηκόντων της ως συζύγου και κυρίας του σπιτιού. Είναι φανερό ότι η παράσταση και τα σύμβολα που συνοδεύουν τόσο τη στήλη του Μουσείου Μπενάκη όσο και τα πολυάριθμα άλλα δεί\ματα της κατηγορίας των επιτύμβιων στηλών της Φρυγίας, αντικατοπτρίζουν την οικονομική και την κοινωνική δομή του πληθυσμού της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν πληροφορίες για την καθημερινή ζωή, τον πολιτισμό και τις θρησκευτικές δοξασίες των ανθρώπων της Φρυγίας κατά την αυτοκρατορική περίοδο
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Vlizos, S. (2018). Μια φρυγική στήλη στην Αθήνα. Μουσείο Μπενάκη, 2, 25–35. https://doi.org/10.12681/benaki.18186
- Τεύχος
- Τόμ. 2 (2002)
- Ενότητα
- Μελέτες
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Μουσείο Μπενάκη διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στα Μουσείο Μπενάκη μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, χωρίς δικαίωμα τροποποίησης (δημιουργία παράγωγου έργου) με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Το Μουσείο Μπενάκη διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό Μουσείο Μπενάκη σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Μουσείο Μπενάκη, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Μουσείου Μπενάκη, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.