Μια φρυγική στήλη στην Αθήνα


Δημοσιευμένα: Aug 10, 2018
Stavros Vlizos
Περίληψη

H στήλη στο Μουσείο Μπενάκη με αρ. ευρ. 31520 εντάσσεται τυπολογικά στην κατηγορία των επιτύμβιων μνημείων από τη μικρασιατική Φρυγία. Μέσα σε νάΐσκόμορφο περίγραμμα παριστάνονται κατά μέτωπο δύο όρθιες ντυμένες μορφές (Α —αριστερά—, Β —δεξιά—), οι οποίες περιβάλλονται από πλήθος συμβολικών αντικειμένων, όπως άροτρο, βιβλίο, κάτοπτρο κ.ά. Στο κάτω τμήμα της στήλης υπάρχει ελληνική επιγραφή, όπου μνημονεύονται ο ανάθετες του μνημείου και τα ονόματα των νεκρών. Η στατική και άκαμπτη απόδοση των μορφών και των ενδυμάτων καθώς και οι σχηματικά αποδιδόμενες ανατομικές λεπτομέρειες επιτρέπουν μια χρονολόγηση του έργου στο β' τέταρτο του 3ου αι. μ.Χ. Ο ακριβής προσδιορισμός της γεωγραφικής προέλευσης της στήλης από τη βόρεια Φρυγία, και συγκεκριμένα την περιοχή του Altintaç, προκύπτει από το ναϊσκόμορφο αρχιτεκτονικό πλαίσιο και τα διακοσμητικά του στοιχεία. Η στήλη εντάσσεται σε μία παράδοση μαζικής παραγωγής επιτύμβιων μνημείων στην περιοχή της βόρειας Φρυγίας κατά τον 2ο και κυρίως τον 3ο αι. μ.Χ., μία περίοδο από την οποία προέρχεται ο μεγαλύτερος αριθμός των σωζόμενων έργων της κατηγορίας αυτής. Η έντονη καλλιτεχνική δραστηριότη- τα στην περιοχή της κεντρικής Μικράς Ασίας σχετίζεται με τη γενικότερη οικονομική ευμάρεια του τοπικού αγροτικού πληθυσμού κατά τη μέση αυτοκρατορική περίοδο. Εξάλλου, τη σχέση της παράστασης της στήλης με την οικονομικά εύρωστη τάξη των γαιοκτημόνων, δηλώνουν τόσο το άροτρο όσο και το δίκρανο, που συνοδεύουν τη μορφή Α. Παράλληλα, είναι φανερή η προσπάθεια του γλύπτη να προσδώσει στην ίδια μορφή πνευματικές αξίες, τοποθετώντας στα χέρια της ανοικτό βιβλίο και κύλινδρο όπου είναι χαραγμένα τα γράμματα Α και Ω. Επιπλέον, η απόδοση του κάλαθου, της κτένας και του κατόπτρου πάνω ακριβώς από τη μορφή Β τονίζει τις ιδιαίτερες αρετές της γυναίκας, όπως η ευταξία, η υπακοή και η εκπλήρωση των καθηκόντων της ως συζύγου και κυρίας του σπιτιού. Είναι φανερό ότι η παράσταση και τα σύμβολα που συνοδεύουν τόσο τη στήλη του Μουσείου Μπενάκη όσο και τα πολυάριθμα άλλα δεί\ματα της κατηγορίας των επιτύμβιων στηλών της Φρυγίας, αντικατοπτρίζουν την οικονομική και την κοινωνική δομή του πληθυσμού της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν πληροφορίες για την καθημερινή ζωή, τον πολιτισμό και τις θρησκευτικές δοξασίες των ανθρώπων της Φρυγίας κατά την αυτοκρατορική περίοδο

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Μελέτες
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)