Δικαιώματα και πολιτικές ισότητας: Η πορεία προς την αποδοχή των έμφυλων δικαιωμάτων στη δημόσια διοίκηση και την εκπαίδευση


Διεθνές Επιστημονικό Περιοδικό Ανοιχτής πρόσβασης ¨"Εκπαιδευτικές Διαδρομές" (Educational Routes) της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου
Δημοσιευμένα: Apr 7, 2025
Λέξεις-κλειδιά:
Πολιτικές ισότητας Έμφυλη ανισότητα Διακρίσεις Στερεότυπα Γυάλινη οροφή Εκπαίδευση
Νικόλαος Γάλλος
Περίληψη

Περίληψη


Η παρούσα βιβλιογραφική ανασκόπηση εξετάζει τις πολιτικές ισότητας και τα δικαιώματα των γυναικών, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε ελληνικό επίπεδο, στο πλαίσιο της ευρύτερης κοινωνίας, της Δημόσιας Διοίκησης και της εκπαίδευσης. Εξετάζεται το φαινόμενο της έμφυλης ανισότητας και η επικρατούσα κατάσταση. Ελέγχονται τα στερεότυπα που επικρατούν, ως βασικός παράγοντας των προκαταλήψεων που οδηγεί στις διακρίσεις, στην ανισότητα και των διαχωρισμό των φύλων. Στο πλαίσιο αυτών των θεωριών, παρατίθενται στοιχεία για την θέση της γυναίκας στην Ευρώπη αλλά και σε άλλα κράτη. Μέσω της αντιπαραβολής αυτής, διερευνάται η ισχύουσα κατάσταση παρά την πρόοδο που έχει επέλθει σε όλους τους τομείς της κοινωνίας μας. Στη συνέχεια εξετάζονται οι διακρίσεις ως προέκταση των στερεοτύπων, που συμβαίνουν εις βάρος των γυναικών. Πιο συγκεκριμένα παρατίθεται το φαινόμενο της γυάλινης οροφής στον εργασιακό χώρο  και η αρνητική του επίδραση στην πρόοδο των γυναικών.  Ακολούθως εξετάζεται το φαινόμενο του σεξισμού στην εκπαιδευτική κοινότητα καθώς και οι αρνητικές τους επιδράσεις στη ζωή και την εξέλιξη των ατόμων. Τέλος ελέγχεται η θέση της γυναίκας στον ελληνικό χώρο, εστιάζοντας στον τομέα της εκπαίδευσης. Γίνεται αναφορά στην ισχύουσα κατάσταση και παρατίθενται προτάσεις που θα επιφέρουν εξίσωση των δικαιωμάτων τους, ισότητα, ελεύθερη πρόσβαση και ευημερία ανεξαρτήτως φύλου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Πρωτότυπα Επιστημονικά Άρθρα
Αναφορές
Βιβλιογραφία
Αθανασιάδου, Χ., Πετροπούλου, Σ., & Μιµίκου, Γ. (2001). “Οι συνθήκες της γυναικείας απασχόλησης στην Ελλάδα: 1980-2000”. ΚΕΘΙ Μάιος. http://www.isotita-epeaek.gr/iliko_apo_allous_foreis/ergasia/sinthikes_apasxolisis_reduce.pdf
Barreto, M., & Doyle, D. M. (2023). Benevolent and hostile sexism in a shifting global context. Nature Reviews Psychology, 2. https://doi.org/10.1038/s44159-022-00136-x
Barreto, M., & Ellemers, N. (2005). The burden of benevolent sexism: how it contributes to the maintenance of gender inequalities. European Journal of Social Psychology, 35(5), 633–642. https://doi.org/10.1002/ejsp.270
Buyrukoğlu, E., Özdemir, M., Dokuzoğlu, G., & Asanakut, N. (2023). A Study on Glass Ceiling Printing in Working Women. The Online Journal of Recreation and Sports, 12(4), 846-851.https://doi.org/10.22282/tojras.1325911
Buzmaniuk, S. (2023). Gender equality in Europe: a still imperfect model in the world. Foundation Robert Schuman, Policy Paper, (659). https://eurocid.mne.gov.pt/sites/default/files/repository/content/event/37986/documents/gender-equality-europea-still-imperfect-model-world.pdf
Calogero, R. M., & Jost, J. T. (2011). Self-subjugation among women: Exposure to sexist ideology, self-objectification, and the protective function of the need to avoid closure. Journal of Personality and Social Psychology, 100(2), 211–228. https://doi.org/10.1037/a0021864
Cannito, M., Naldini, M., & Santero, A. (2023). Investigating the Glass Ceiling in Italian Academia. Women’s Strategies and Barriers to Career Advancement. Sociologica, 17(2), 93–114. https://doi.org/10.6092/issn.1971-8853/17592
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, (2023). Η συμμετοχή των γυναικών στην Έρευνα & Ανάπτυξη στην Ελλάδα. Έκδοση 2023. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου. https://metrics.ekt.gr/sites/metrics-ekt/files/ekdoseis-pdf/2023/WomenRD_Greece_Edition2023_el_0.pdf
England, P. (2010). The gender revolution: Uneven and stalled. Gender & Society, 24(2), 149–166. https://doi.org/10.1177/0891243210361475
Foster, J. E., & McGovern, J. (2024). The Persistence of Separate and Unequal: Debunking Myths of the Market in Bargaining for Faculty Gender Salary Equity. Journal of Collective Bargaining in the Academy, 15(1). https://doi.org/10.58188/1941-8043.1916
Ghundol, B., & Muthanna, A. (2025). Perceptions and experiences of female academics on barriers in obtaining and continuing leadership roles at higher education. International Journal of Educational Research, 130, 102534. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2025.102534
Glick, P., & Fiske, S. T. (1996). The Ambivalent Sexism Inventory: Differentiating hostile and benevolent sexism. Journal of Personality and Social Psychology, 70(3), 491–512. https://doi.org/10.1037/0022-3514.70.3.491
Κ.Ε.Θ.Ι. (2015). Ευαισθητοποίηση και Επιμόρφωση των Στελεχών και των Εκπαιδευτικών της Προσχολικής και της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σε θέματα ισότητας των φύλων και έμφυλων διακρίσεων http://www.kethi.gr.
Κουτσάκη, Α. (n.d.). Διαχωρισμοί και ανισότητες με βάση το φύλο στην ελληνική αγορά εργασίας., ΙΖ' Εκπαιδευτική σειρά. ΕΚΔΔΑ. https://www.ekdd.gr/ekdda/files/ergasies_esdd/17/2/978.pdf
Kuchynka, S. L., Salomon, K., Bosson, J. K., El-Hout, M., Kiebel, E., Cooperman, C., & Toomey, R. (2017). Hostile and Benevolent Sexism and College Women’s STEM Outcomes. Psychology of Women Quarterly, 42(1), 72–87. https://doi.org/10.1177/0361684317741889
Kyambade, M., Tushabe, M., Namatovu, A., & Oyella, S. (2024). Bridging the gender gap: analyzing women’s participation and leadership representation in university governance. Cogent Social Sciences, 10(1). https://doi.org/10.1080/23311886.2024.2432519
León, C. M., & Aizpurua, E. (2023). Do youth dream of gender stereotypes? The relationship among gender stereotyping, support for feminism, and acceptance of gender-based violence. International journal of environmental research and public health, 20(3), 2439. doi.org/10.3390/ ijerph20032439
Lorber, J. (2001). Gender inequality. Los Angeles, CA: Roxbury https://www.academia.edu/download/25340325/lorber_feminisms_2010.pdf
Νόμος 3896/2010, άρθρα 1-30, Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης - Εναρμόνιση της κείμενης νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 και άλλες συναφείς διατάξεις, , Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΦΕΚ Α΄207/8.12.2010).
Νόμος 4443/2016, άρθρα 1-17, Κατά των διακρίσεων στην εργασία και στην απασχόληση, Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΦΕΚ Α΄ 232/9.12.2016).
Νόμος 4604/2019, άρθρα 1-24, Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Ρυθμίσεις για την απονομή Ιθαγένειας. Διατάξεις σχετικές με τις εκλογές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και λοιπές διατάξεις, Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΦΕΚ Τεύχος Α’ 50/26.03.2019).
Ponthieux, S., & Meurs, D. (2015). Gender Inequality. Handbook of Income Distribution, 2, 981–1146. https://doi.org/10.1016/b978-0-444-59428-0.00013-8
Quadlin, N., VanHeuvelen, T., & Ahearn, C. E. (2023). Higher education and high-wage gender inequality. Social Science Research, 112, 102873. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2023.102873
Recommendation CM/Rec(2019)1 of the Committee of Ministers to member States on preventing and combating sexism1 https://rm.coe.int/prems-127324-gbr-2573-rapport-sur-rec-2019-1-web-a5-2755-4175-8475-v-1/1680b2a1f9
Reinwald, M., Zaia, J., & Kunze, F. (2022). Shine Bright Like a Diamond: When Signaling Creates Glass Cliffs for Female Executives. Journal of Management, 49(3), 014920632110675. doi.org/10.1177/01492063211067518
Σισμανίδου, Ε. (2016). Η έμφυλη στελέχωση της Διοίκησης πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με τις τελευταίες κρίσεις Διευθυντικών στελεχών. Η περίπτωση της Περιφερειακής Διεύθυνσης εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας. 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο, με Διεθνή Συμμετοχή, για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας. Διαθέσιμο σε:https://www.researchgate.net/publication/315833654_E_emphyle_stelechose_tes_Dioikeses_protobathmias_ekpaideuses_symphona_me_tis_teleutaies_kriseis_Dieuthyntikon_stelechon_E_periptose_tes_Periphereiakes_Dieuthynses_ekpaideuses_Kentrikes_Makedonias
Tremmel, M., & Wahl, I. (2023). Gender stereotypes in leadership: Analyzing the content and evaluation of stereotypes about typical, male, and female leaders. Frontiers in Psychology, 14. frontiersin. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1034258
Weyer, B. (2007). Twenty years later: explaining the persistence of the glass ceiling for women leaders. Women in Management Review, 22(6), 482–496. https://doi.org/10.1108/09649420710778718
Υπ. Απόφαση 48020/2019, Τοποθέτηση Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης (Φ.351.1/11/ 48020/Ε3/28–3–2019).
Υπ. Απόφαση 88595/2022, Τοποθέτηση Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Φ.353.1/120/88595/Ε3/18-07-2022).