Η περιβαλλοντική εκπαίδευση στην εποχή της εξ αποστάσεως μάθησης

PDF (ελληνικά)
Pubblicato: дек. 5, 2020
DOI: https://doi.org/10.12681/ees.23355
Ιωάννης Πούλιος
https://orcid.org/0000-0003-2097-6513
Abstract
Σύμφωνα με την UNESCO, τους τελευταίους 2 μήνες πάνω από 1.3 δισεκατομμύρια μαθητών/τριών δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες εκπαίδευσης λόγω των περιοριστικών μέτρων που εκατοντάδες κράτη έχουν αποφασίσει. Η τεχνολογία μπορεί να βελτιώσει την πρόσβαση και την ποιότητα της εκπαίδευσης και να προσφέρει ευελιξία σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, δίχως χωροχρονικούς περιορισμούς. Η εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση αποτελεί ένα πεδίο που καθώς μπορεί να μετατραπεί σε μια διαδραστική εμπειρία μάθησης, μπορεί να καλύψει κάποια από τα μαθησιακά κενά που δημιούργησε το κλείσιμο των σχολείων. Η διακοπή της πρόσβασης των μαθητών όλων των βαθμίδων στις εκπαιδευτικές δομές δημιούργησε σύνθετα προβλήματα πρωτοφανούς κλίμακας, τα οποία εξακολουθούν να δοκιμάζουν τις αντοχές κάθε εκπαιδευτικού συστήματος. Σημαντική πτυχή των προβλημάτων αυτών αποτελεί η αναστολή πολλών περιβαλλοντικών προγραμμάτων και δράσεων. Στο πλαίσιο του παραπάνω προβληματισμού, οι Έλληνες εκπαιδευτικοί κλήθηκαν τους τελευταίους μήνες να αξιοποιήσουν τα εργαλεία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για να επικοινωνήσουν και να αλληλοεπιδράσουν με τους μαθητές τους, οργανώνοντας σύγχρονες και ασύγχρονες εξ αποστάσεως εκπαιδευτικές δράσεις. Στο παρόν άρθρο περιγράφονται μια σειρά από εκπαιδευτικές δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που προτάθηκαν στους εκπαιδευτικούς από τον συγγραφέα του άρθρου, υπεύθυνο σχολικών δραστηριοτήτων. Οι δράσεις αξιοποιούν ψηφιακά εργαλεία και το διαδίκτυο και χρησιμοποιούν ποικίλα και ελκυστικά εργαλεία με σκοπό να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη των μαθητών και τη δημιουργική τους έκφραση, αναπτύσσοντας παράλληλα τον ψηφιακό τους αλφαβητισμό και καλλιεργώντας την περιβαλλοντική τους ευαισθητοποίηση.
Article Details
  • Sezione
  • Articles
Creative Commons License

Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.

Οι συγγραφείς διατηρούν τα πνευματικά δικαιώματα και παρέχουν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης μαζί με την αδειοδότηση της εργασίας με CC-BY-NC-SA, που επιτρέπει σε άλλους να μοιράζονται αυτή την εργασία με αναγνώριση του συγγραφικού δικαιώματος και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
Downloads
I dati di download non sono ancora disponibili.
Riferimenti bibliografici
Αναστασιάδης, Π. (2014). “Η έρευνα για την ΕξΑΕ με τη χρήση των ΤΠΕ (elearning) στο Ελληνικό Τυπικό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Ανασκόπηση και προοπτικές για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση”. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 10(1), 5-32.
Βασάλα, Π., & Φλογαΐτη, Ε. (2001). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.) Πρακτικά 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Πάτρα 25-27 Μαΐου 2001.
Βενιέρη, Α. (2011). E-learning για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και στρατηγικές συνεργατικής μάθησης, Μεταπτυχιακή εργασία), ΠΜΣ «Πληροφορική», Τμήμα Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Πειραιάς.
Bishop, L., Keener, C., Kukreti, R. & Kowel, T. (2004). The ACCEND program: a combined BS and MS program in environmental engineering that includes co-operative work experience. Water Science & Technology, 49, 73–79.
Γκούσιος, Χ. & Τζαναβάρη, Μ. (2009).“Εφαρμογές των τεχνολογιών της τηλεδιάσκεψης στην παιδαγωγική διαδικασία της εκμάθησης γλωσσών”. In A. Lionarakis (ed.), 5th International Conference in Open & Distance Learning. Athens, 27- 29 , November 2009.
Coleman, B. & Penuel, R. (2000). Web-Based Student Assessment for Program Evaluation. Journal of Science Education and Technology, 9(4), 327-342.
Holmberg, B. (1986). Growth and structure of distance education. London: Croom.
Holmberg, B. (1995). Theory and Practice of distance education. (2nd Ed). London and New York: Routledge Studies in Distance Education.
Huuhtanen, M., Yla-Mella, J., Jeronen, E. & Keiski, R. (2008) A novel approach for undergraduate researcher education in engineering studies. Journal of Baltic Science Education, 7, 185–192.
Johnson, S. D., Aragon, S. R., Shaik, N., & Palma-Rivas, N. (2000). “Comparative analysis of learner satisfaction and learning outcomes in online and face-to-face learning environments”. Journal of Interactive Learning Research, 11(1), 29-49.
Κακουλάκης, Κ., Παναγιωτακόπουλος, Χ. & Κουστουράκης, Γ. (2019). Σχεδιασμός, υλοποίηση και αποτίμηση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για διαδικτυακή ασύγχρονη επιμόρφωση εκπαιδευτικών στο πεδίο «Εισαγωγή στη Διαφοροποιημένη διδασκαλία». Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοιχτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Αθήνα, 22-24 Νοεμβρίου 2019, 164-177.
Καραγιάννη, Δ. & Αναστασιάδης, Π. (2009). Συμπληρωματική εξ αποστάσεως εκπαίδευση στο Δημοτικό Σχολείο: Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Πιλοτικού Έντυπου Εκπαιδευτικού Υλικού με την μέθοδο της εξαε με θέμα: «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας». Πρακτικά 5ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 97-110. Αθήνα, 27-29 Νοεμβρίου 2009.
Κελενίδου, Π., Αντωνίου, Π., & Παπαδάκης, Σπ. (2017). Η εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση. Συστηματική ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Στο Α. Λιοναράκης, Σ. Ιωακειμίδου, Μ. Νιάρη, Γ. Μανούσου, Τ. Χαρτοφύλακα, Σ. Παπαδημητρίου, & Α. Αποστολίδου (Επιμ.), Πρακτικά 9ου Διεθνούς Συνεδρίου Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης: Ο Σχεδιασμός της Μάθησης (ICODL 2017), 168-184, Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης- Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Αθήνα, 23-26 Νοεμβρίου 2017.
Keegan, D. (2001), Οι βασικές αρχές της ανοικτής και εξ’ αποστάσεως Εκπαίδευσης, μετάφραση: Μελίστα Αλεξάνδρα, Εκδόσεις: Μεταίχμιο.
Kiriakidis, P. (2007). “Online Learner Satisfaction: Learner –Instructor Discourse. Proceedings”. 12th annual TCC Worldwide Online Conference: Voyaging into a new era!, 2007(1). Ανακτήθηκε στις 11/4/2019 από:
https://www.learntechlib.org/p/43811/
Κόκκος, A. (1998).“Στοιχεία επικοινωνίας”. Στο Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Α., Μακράκης, Β., & Ματράλης, Χ., (Επ.), Ανοικτή και Εξ αποστάσεως Εκπαίδευση, Τόμος B΄, Πάτρα: ΕΑΠ.
Λαμπρινός, Ν. (2002). Γεωγραφική και περιβαλλοντική εκπαίδευση δια της εξ αποστάσεως μάθησης. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου: Διδακτική των Φυσικών Επιστημών και Εφαρμογή Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση. Ρέθυμνο. 614-619.
Leite, L., Dourado, L. & Morgado, S. (2014). “Sustainability On Earth” WebQuests: Do They Qualify as Problem-Based Learning Activities? Published online: Springer Science + Business Media Dordrecht.
Λιναρδάτου, Χ. (2012).“Ο ρόλος της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε άτομα κοινωνικά αποκλεισμένα: μελέτη περίπτωσης, οι κρατούμενοι”. Πάτρα: ΕΑΠ.
Λιοναράκης, Α., Παπαδημητρίου, Σ., Χαρτοφύλακα, Α.-Μ., Αγγέλη, Α., Τζήλου, Γ. (2018).“Η συμβολή των ψηφιακών εργαλείων στην υποστήριξη της μαθησιακής πορείας των φοιτητών/φοιτητριών της εξΑΕ: Μέρος Α: Χρήση ψηφιακών εργαλείων για τη δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού”. Open Education - The Journal for Open and Distance Education and Educational Technology, 14(1), 104-117.
Λιοναράκης, Α. (2005). Ανοικτή και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και διαδικασίες μάθησης. Στο «Ανοικτή και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση- Παιδαγωγικές και τεχνολογικές εφαρμογές». Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Λιοναράκης, Α. (2006). Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στοιχεία θεωρίας και πράξης. Αθήνα: Προπομπός.
Li, Q. & Guan, Y. (2020). Research on Effective Learning Strategies among Schools under Internet Environment. International Journal of Information and Education Technology, 10(1), 74-78.
Μακράκης, Β. (2013). Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο/Βιώσιμη Ανάπτυξη. Στο: ΤΠΕ και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Λαύριο.
Makrakis, V. & Kostoulas-Makrakis, N. (2012). Course curricular design and development of the M.Sc. programme in the field of ICT in Education forSustainable Development. Journal of Teacher Education for Sustainability, 14(2), 5–40.
Μανούσου, Ε. (2008). Προδιαγραφές Παιδαγωγικού Πλαισίου για την Εφαρμογή Πολυμορφικής Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε Μαθητές Π/θμιας, Ολιγοθεσίων και Απομακρυσμένων σχολείων της Ελλάδας, τομ. Α΄. Διδακτορική Διατριβή: ΕΑΠ.
Μανούσου, Ε., & Χαρτοφύλακα, Τ. (2011).Κοινωνικά δίκτυα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην εξ αποστάσεως τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρακτικά 2ου πανελλήνιου Συνεδρίου. Ένταξη και χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πάτρα 28-30 Απριλίου 2011.
Μάστορη, Γ. (2006). Διαμόρφωση εξ Αποστάσεως Εκπαιδευτικού Υλικού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Γυμνασίου και Διερεύνηση των Αντιλήψεων των Μαθητών. Διπλωματική Εργασία. Πάτρα: ΕΑΠ.
Masoumi, D., & Lindström, B. (2012). “Quality in e-learning: a framework for promoting and assuring quality in virtual institutions”. Journal of Computer Assisted Learning, 28(1), 27–41.
Matzakos, N., & Kalogiannakis, M. (2018). An analysis of first year engineering students’ satisfaction with a support distance learning program in mathematics. Education and Information Technologies, 23(2), 869-871.
Μίμινου, Α., & Σπανακά, Α. (2013). “Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Καταγραφή και συζήτηση μίας βιβλιογραφικής επισκόπησης”. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 7(2Α), 8-90.
Moore, M. (1997). Theory of transactional distance, In Keegan, D., (Ed.). “Theoretical principles of distance education”. 22-38. London: Routledge.
Moore, C. J. & Huber, R. A. (2001). Support for EE from the National Science Education Standards and the Internet. The Journal of Environmental Education, 32(3), 21-25.
Moore, M.G. & Kearsley, G. (2012). “Distance Education: A Systems View of Online Learning”. Belmont, CA: Wadsworth.
Moskal P., Martin, B. & Foshee, N. (1997). “Educational Technology and Distance Education in Central Florida: an assessment of capabilities?” The American Journal of Distance Education, 11(1), 6-22.
Μπασματζίδης, Γ. (2020). Αξιοποίηση της Ιστοεξερεύνησης στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την προώθηση του Αειφόρου Σχολείου, Διδακτορική διατριβή, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, ΑΠΘ.
Νιανιούρης, Α. & Καλογιαννάκης, Μ. (2020). Δημιουργία Πολυμορφικού Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος με τη μέθοδο της ΕξΑΕ στην ενότητα «Ερευνώ και Ανακαλύπτω» της Στ’ τάξης: «Αναπνευστικό σύστημα». Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 16(1), 145-175.
Ξυδιάς, Γ. , & Μανούσου, Γ. (2012). Η δυναμική εξέλιξη και οι προοπτικές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία. Πρακτικά 6ου Συνεδρίου ΠΕΕΚΠΕ, Θεσσαλονίκη, 30 Νοεμβρίου 2012.
Παπαδημητρίου, Σ. & Σοφός Α. (2019). Σχεδιασμός, Ανάπτυξη και Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Υλικού του Προγράμματος εξ Αποστάσεως Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών «Ψηφιακός Γραμματισμός στα Οπτικοακουστικά Μέσα σε Διαδικτυακά Περιβάλλοντα Μάθησης». Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Αθήνα, 22-24 Νοεμβρίου 2019, 58-73.
Packham, G., Jones, P., Miller, C., & Thomas, B. (2004). “E‐learning and retention: Key factors influencing student withdrawal. Education and Training, 46(6/7), 335‐342.
Peters, O. (1993). “Distance Education in Postindustrial society”. in D. Keegan (ed.). “Theoretical Principles of Distance Education”. London: Routledge.
Siemens, G. (2004). “Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age”. Ανακτήθηκε στις 18/6/2019 από: http://devrijeruimte.org/content/artikelen/Connectivism.pdf.
Σταμούλης, Ε., Γρίλλιας, Α. & Πήλιουρας, Π. (2008). Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση μέσω Ιστοεξερεύνησης. Μια εφαρμογή στη μελέτη του προβλήματος του γλυκού νερού της γης. Πρακτικά 4ου Συνέδριου ΠΕΕΚΠΕ, Ναύπλιο 12-14 Δεκεμβρίου 2008.
Σταυγιαννουδάκης, Σ. & Καλογιαννάκης, Μ. (2019). Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: μελέτη περίπτωσης με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και αρχική αποτίμηση του εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ενότητας της κινηματικής στη Φυσική της Α’ Λυκείου. Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Αθήνα, 22-24 Νοεμβρίου 2019, 44-57.
Τζαβάρα, Α., Κόμης, Β., Γεωργούτσου, Μ. & Σιάμπου, Φ. (2012).“Η χρήση του Web 2.0 για τη διεξαγωγή μαθήματος Διδακτικής της Πληροφορικής και των ΤΠΕ”. Στο Πρακτικά 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου «Διδακτική της Πληροφορικής». Φλώρινα, 20- 22 Απριλίου 2012,391-399.
Τζώτζου, Μ., & Μπιγιλάκη, Ν. (2016).“Διερεύνηση των απόψεων φοιτητών του ΜΠΣ ‘Σπουδές στην Εκπαίδευση’ για την εξ αποστάσεως εξατομικευμένη μάθηση του ΕΑΠ - Μία μελέτη περίπτωσης”. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 9(1),75–93.
Χαλκίδης, Α., Μανδρίκας, Α., Τζήκου, Ζ., Ευθυβούλου, Χ & Νομικού, Χ. (2009). Σχεδιάζοντας ιστοεξερευνήσεις για τη διδασκαλία θεμάτων από τις Περιβαλλοντικές Επιστήμες. Τρία παραδείγματα. Πρακτικά 1ου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου «Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία», Βόλος 24-26/4/2009.
Zuin, V. & Borgonove, C. (2016). Environmental education in distance learning in Environmental Engineering at Federal University of São Carlos, Brazil: potentialities and limitations towards a critical techno-scientific education. Brazilian Journal of Science and Technology, 3(1).