Από τον «ριζοσπαστικό αριστοκρατισμό» του Nietzsche στον «πρωσικό σοσιαλισμό» του Spengler - Οριακές προσλήψεις της πολιτικής στη Γερμανική πνευματική ζωή

PDF (ελληνικά)
Published: Nov 5, 2021
DOI: https://doi.org/10.12681/ethiki.28594
Γιώργος Δρίτσας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Abstract
Είναι γεγονός ότι, σε κάθε καμπή μιας συγκεκριμένης εποχής και δη ενός αιώνα, οι άνθρωποι που ζουν μέσα σε αυτό το δεδομένο χωροχροχρονικό διάτμημα πολλές φορές αναζητούν ένα νέο πλαίσιο αναφοράς. Ο Friedrich Nietzsche αποτέλεσε για τη Γερμανία μια από τις σημαντικότερες μορφές έκφρασης αυτής της πανανθρώπινης υπαρξιακής αναζήτησης, μέσω του ημιποιητικού, αποσπασματικού και ημιπολιτικού στοχασμού του. Βασικός του «μαθητής», βέβαια, δεν υπήρξε κάποιος συγκαιριανός του αλλά ένας πολύ μεταγενέστερος στοχαστής και φιλόσοφος, ο Oswald Spengler, ο οποίος συνέβαλε στην «εξέλιξη» και στη μεγαλύτερη αποκρυστάλλωση κάποιων θέσεων του «δασκάλου» του. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε μέσα από το πρίσμα της Ιστορίας των ιδεών και των εννοιών: α) τον ημιπολιτικό στοχασμό του Nietzsche, μέσα από τους οραματισμούς του περί «ριζοσπαστικού αριστοκρατισμού» και «Μεγάλης Πολιτικής» και β) την απόληξη της φιλοσοφίας περί πολιτισμού και ιστορίας του «μαθητή» του Spengler στο πολιτικό φαινόμενο του «Καισαρισμού» και του «πρωσικού σοσιαλισμού».
Article Details
  • Section
  • Άρθρα
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.

  1. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.

  1. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
References
Nietzsche, Friedrich. Ανθρώπινο, πάρα πολύ ανθρώπινο. Μτφρ. Ζήσης Σαρίκας. Αθήνα: Πανοπτικόν, 2011.
Nietzsche, Friedrich. Η Αυγή. Μτφρ. Ε. Ανδρουλιδάκης. Αθήνα: Βιβλιοθήκη για όλους, χχ.
Nietzsche, Friedrich. Χαρούμενη Επιστήμη. Μτφρ. Ζήσης Σαρίκας. Θεσσαλονίκη: Νησίδες, 2004.
Nietzsche, Friedrich. Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα. Μτφρ. Ζήσης Σαρίκας. Αθήνα: Πανοπτικόν, 2010.
Nietzsche, Friedrich. Πέραν του Καλού και του Κακού. Μτφρ. Μίνα Ζωγράφου – Κ. Μεραναίου. Αθήνα: Μαρή, 1953.
Nietzsche, Friedrich. Γενεαλογία της Ηθικής-Οι Διθύραμβοι του Διονύσου. Μτφρ. Άρης Δικταίος. Αθήνα: Γκοβόστης, 1980.
Nietzsche, Friedrich. Ο Αντίχριστος. Μτφρ. Ζήσης Σαρίκας. Αθήνα: Πανοπτικόν, 2012.
Nietzsche, Friedrich. Η Θέληση για Δύναμη. Μτφρ. Ζήσης Σαρίκας. Αθήνα: Πανοπτικόν, 2014.
Spengler, Oswald. Η Παρακμή της Δύσης. Μτφρ. Λευτέρης Αναγνώστου. Αθήνα: Τυπωθείτω – Δάρδανος. 2003,
Spengler, Oswald. Ο Άνθρωπος και η Τεχνική. Μτφρ. Γιώργος Στεφανίδης. Αθήνα: Μάγμα, 2019.
Spengler, Oswald. The Hour of Decision. Translated by Charles Francis Atkinson. Honolulu: University Press of the Pacific, 2002.
Spengler, Oswald. Prussian and Socialism and Οther Essays. Translated and edited by Donald O. White and Kerry Bolton. London: Black House Publising, 2018.
Appel, Fredrick. Nietzsche contra Democracy. New York: Cornell University Press, 1999.
Brandes, George. Friedrich Nietzsche. London: William Heinemann, 1914.
Detwiler, Bruce. Nietzsche and the Politics of Aristocratic Radicalism. Chicago: University of Chicago Press, 1990.
Kaufmann, Walter. Nietzsche: Philosopher, Psychologist, Antichrist. New York: Meridian Books, 1956.
Losurdo, Domenico. Nietzsche, the Aristocratic Rebel. Translated by Gregor Benton. Leiben: Brill, 2019.
Adorno, Theodor W. Prisms. Translated by Samuel - Shierry Weber. Cambridge: The MIT Press, 1983.
Hughes, H. Stuart. Oswald Spengler: a critical estimate. New York: Charles Scribner’s sons, 1962.
Fennelly, John F. Twilight of the evening lands: Oswald Spengler a half century later. New York: The Brookdale Press, 1972.
Agamben, Giorgio. Κατάσταση εξαίρεσης: Όταν η «έκτακτη ανάγκη» μετατρέπεται την εξαίρεση σε κανόνα. Μτφρ. Μαρία Οικονομίδου. Αθήνα: Πατάκη, 2007.
Καστοριάδης, Κορνήλιος. Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας. Μτφρ. Σωτήρης Χαλικιάς -Γιούλη Σπαντιδάκη - Κώστας Σπαντιδάκης. Αθήνα: Κέδρος, 1978.
Κονδύλης, Παναγιώτης. Από τον 20ο στον 21ο αιώνα: Τομές στην πλανητική πολιτική περί το 2000. Αθήνα: Θεμέλιο, 1998.
Damour, Franck. Μακάριοι οι θνητοί, γιατί είναι ακόμη ζωντανοί. Μτφρ. Νίκος Ν. Μάλλιαρης. Αθήνα: Μάγμα, 2018.
Δρίτσας, Γιώργος. “Από τον Carl Schmitt στον Giorgio Agamben: μερικές κριτικές παρατηρήσεις πάνω στη «κατάσταση εξαίρεσης» και την «πολιτική της επιδημίας.” (Α+Β μέρος), ResPublica, Ιανουάριος, 2021.
https://www.respublica.gr/2021/01/post/schmittagamben,- https://www.respublica.gr/2021/01/post/agsmit2.
Πολίτης, Γιώργος Ν. “Το «Παράδειγμα της Ελλάδας»: ατομική και συλλογική ταυτότητα εν μέσω Πανδημίας.” ResPublica, Μάιος, 2021.
https://www.respublica.gr/2021/05/post/politisel.
Πολίτης, Γιώργος Ν. Το παράδειγμα της Ελλάδας. Αθήνα: Ψυχογιός, 2020.
Πρωτοπαπαδάκης, Ευάγγελος Δ. Κλωνοποίηση και Βιοηθική: Κλωνοποίηση ανθρώπων και δικαιώματα. Αθήνα: Παπαζήσης, 2013.
Schmitt, Carl. Πολιτική Θεολογία. Μτφρ. Παναγιώτης Κονδύλης. Αθήνα: Κουκκίδα, 2016.
Σινιόσογλου, Νικήτας. Λεωφόρος ΝΑΤΟ. Αθήνα: Κίχλη, 2019.
Skinner, Quentin. Θεωρήσεις της Πολιτικής: Σχετικά με τη Μέθοδο. Μτφρ. Γιώργος Καράμπελας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2008.
Tyson, Paul. “Είναι η επιστήμη η θεολογία της νεωτερικότητας;.” Μτφρ. Πασχάλης Πασχαλίδης. Στο Πέρα από την επιστήμη και την θρησκεία: νέες φιλοσοφικές και ιστορικές προσεγγίσεις, επιμ. Σωτήρης Μητραλέξης - Paul Tyson-Peter Harisson, 215-29. Αθήνα: Ροπή, 2021.
Χωριανοπούλου, Μαρία Κ. Βιοηθική και Δικαιώματα. Αθήνα: Παπαζήσης, 2018.
Worms, Frederic. Οι χρόνιες παθήσεις της δημοκρατίας. Μτφρ. Γιώργος Φαράκλας. Αθήνα: Πόλις, 2018.
Most read articles by the same author(s)