ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΕΩΤΟΠΩΝ ΣΕ ΑΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ


Δημοσιευμένα: Ιουλ 23, 2018
Γ. Φέρμελη
Α. Μαρκοπούλου-Διακαντώνη
Περίληψη

Το ανάγλυφο είναι το σύγχρονο περιβάλλον μας και τα πετρώματα που το αποτελούν είναι ταυτόχρονα και τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένες οι πόλεις μας. Ίσως, κάποιοι μαθητές έχουν «δει» αυτές τις γεωλογικές εμφανίσεις αλλά τι γνωρίζουν για τον τρόπο που έχουν σχηματιστεί, τον τρόπο με τον οποίο επιδρούν στον άνθρωπο αλλά και τον τρόπο που ο άνθρωπος επιδρά σ'αυτές; Είναι σημαντική η επιλογή αστικών εκπαιδευτικών γεωτόπων, γιατί η μελέτη τους θα συμβάλλει στην κατανόηση της τοπικής γεωλογικής ιστορίας, θα βοηθήσει τον κάθε μαθητή ξεχωριστά να αναπτύξει χρήσιμες δεξιότητες και θα ευαισθητοποιήσει το ευρύτερο κοινό. Διακρίνουμε τρεις τύπους πόλεων ή τρεις τομείς εντός των πόλεων που μπορεί να συνυπάρχουν μέσα σε μία πόλη ή να εμφανίζεται ο ένας μόνο τύπος ή συνδυασμός δύο (Σχ. 1). Στον τύπο 1 υπάρχουν εντυπωσιακοί ή απλά εμφανείς φυσικοί γεωλογικοί πόροι. Στον τύπο 2, η εμφάνιση των γεωλογικών φυσικών πόρων είναι πολύ περιορισμένη, αλλά υπάρχει. Σε αυτούς τους τύπους πόλεων αναζητούμε τυπικές θέσεις γεωτόπων και υπάρχει η δυνατότητα να προβάλλουμε το φυσικό γεωλογικό πόρο μέσα στο αστικό περιβάλλον και να αναδείξουμε τη σχέση του με την ιστορική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης. Στον τύπο 3, δεν υπάρχει η παραμικρή εμφάνιση γεωλογικών πόρων. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν συνήθως τα κέντρα των μεγαλύτερων αστικών κέντρων. Η πιθανότητα ανεύρεσης «θέσεων τυπικών γεωτόπων» είναι ελάχιστη. Σε αυτόν τον τύπο, εάν θέλουμε να προωθήσουμε την ιδέα της γεωλογικής κληρονομιάς θα πρέπει να «δημιουργήσουμε» ένα γεωλογικό πόρο, δηλαδή ένα «μη τυπικό γεώτοπο». Σε αυτές τις περιπτώσεις το ίδιο το δομημένο περιβάλλον - κτίρια, αγάλματα, μνημεία (Σχ. 5) ακόμη και κοιμητήρια, δρόμοι, κυρίως πεζόδρομοι (Σχ. 6) και πεζοδρόμια και άλλες κατασκευές που τα δομικά τους υλικά (Σχ. 7) -πετρώματα και υλικά κατασκευής- προέρχονται από γεωλογικούς φυσικούς πόρους, μπορεί να αποτελέσουν ένα είδος «μη τυπικού γεωτόπου», μέσα από τον οποίο θα ανακαλύψουμε τη γεωλογία της περιοχής. Ως «μη τυπικός γεώτοπος» στην Αθήνα προτείνεται η εμφάνιση του Ηριδανού ποταμού στο σταθμό του ΜΕΤΡΟ Μοναστηράκι (Σχ. 8).

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Γεωεπιστήμες στην Εκπαίδευση και Γεώτοποι
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ανδρονόπουλος Β. & Κούκης Γ. (1976): Γεωλογική - Γεωτεχνική μελέτη της περιοχής Ακροπόλεως Αθηνών, Γεωτεχν. Έρευνα, Ι.Γ.Μ.Ε., 1, 49σ.
Αραβαντινός Αθ. & Κοσμάκη Π. 1988. Υπαίθριοι χώροι στην πόλη, Εκδ. ΣΥΜΕΩΝ, Αθήνα, 176σ.
Βατόπουλος Ν. 2001. Η αναγέννηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Εφημερίδα Η καθημερινή 12/8/2001, 40.
Δουνάς Αθ., Καλλέργης Γ., Μορφής Α. 1976. Υδρογεωλογική έρευνα εντός των πλαισίων της μελέτης του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου Αθηνών (ΜΕΤΡΟ), Υδρολογικές-Υδρογεωλογικές έρευνες, Ι.Γ.Μ.Ε., 19,124σ.
Δουνάς Αθ. & Γάκης Α. 1977. Διακύμανση της στάθμης ύδατος πιεζομετρικών μετρήσεων γεωτρήσεων περιοχής ΜΕΤΡΟ Αθηνών, Υδρολογικές και υδρογεωλογικές έρευνες, Ι.Γ.Μ.Ε., 22, 273 πιν., 3σ.
Κουτσουβέλη Α. & Γεωργίου Χ. 1996. Γεωλογική-Γεωτεχνική έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού κατά μήκος της σχεδιαζόμενης χάραξης του ΜΕΤΡΟ Αθηνών, Γεωλογική Έρευνα, Ι.Γ.Μ.Ε., 11σ.
Κουτσουβέλη Α. & Δρανδάκη Ειρ. , 2001. Το γεωπεριβάλλον της αρχαιολογικής θέσης «Ηετιώνεια Πύλη» στον Πειραιά και η προστασία του μέσα από την περιβαλλοντική εκπαίδευση, 2° Διεθνές Συμπόσιο Μνημεία της Φύσης Γεωλογική κληρονομιά, Μόλυβος, 30/6-2/7 1997, Μουσείο απολιθωμένου δάσους Λέσβου & Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, 306-310.
Μίχαλου-Αλεβίζου Ν. 2000. Το Μοναστηράκι στα βυζαντινά χρόνια. Εφημερίδα Η Καθημερινή 18/6/2000, 28-31.
Τραυλός I. 1993. Η πολεοδομική εξέλιξης των Αθηνών Β' έκδοση. ΚΑΠΟΝ , Αθήνα, 284σ.
Ζαχαριάδου Ο. 2000. Σταθμός Σύνταγμα. Στο Λ. Παρλαμά & Ν. Σταμττολίδης (eds), Η πόλη κάτω από την πόλη. 265-275, Αθήνα, Υπουργείο Πολιτισμού & Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 413 σ.
Μτταζιωτοττούλου-Βαλαβάνη Ε. & Τσιριγώτη- Δρακώτου Ι. 2000. Σταθμός Κεραμεικός. Στο Λ. Παρλαμά & Ν. Σταμπολίδης (eds), Η πόλη κάτω από την πόλη. 149-161, Αθήνα, Υπουργείο Πολιτισμού & Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 413 σ.
Diakantoni Α., Drandaki Ι., Fermeli G., Galanakis D., Koutsouveli Α., Eder W., Patzak M., Martini G., Page K., Hlad B. & Gonggrijp G.P.1999. Geological heritage -research in environmental education and cooperation in European level. Drandaki I., Fermeli G., Koutsouveli A. (eds.), Athens, 245 pp.
Papamarinopoulos P. & Papaioannou G. 1994. Geophysical investigations with the Georadar in the Middle of Athens at Syntagma square, and the Discovery of the Subterranean River Iridanos, GPR Proceedings, June 12-16, Ontario, 2, 569-576.
Papamarinopoulos P., Papaioannou G., Stefanopoulos P. 1997. New geological evidence in the center of Athens Using Georadar, Proceedings international Symposium on Engineering Geology and the environment, Athens, June 23-27,121-126.
Robinson Eric (1996): A version of "The wall Game" in Battersea Park. In: Bennet MR., Doyle P., Lawwood J.G. & Prosser CD. (eds). Geology on your doorstep. The role of urban geology I Earth heritage conservation, 163-170, London, The Geological Society.
Royal Society for Nature Conservation, 1999. RIGS Handbook, London, Royal Society for Nature Conservation, 350 pp
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)