Ο Ρόλος της Πρωινής Σύναξης και Προσευχής στο Πλαίσιο της Σχολικής Κοινότητας

PDF
Δημοσιευμένα: Dec 6, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/gjre.39558
Λέξεις-κλειδιά:
πρωινή σύναξη προσευχή σχολική κοινότητα
Δημήτρης Σαράντου
Πολιτικός επιστήμονας M.Sc στην «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική, και Εκπαίδευση, ΕΚΠΑ
Περίληψη

Στην παρούσα ποσοτική έρευνα επιχειρείται η διερεύνηση της συμβολής της πρωινής σύναξης και πρωινής προσευχής στους μαθητές/τριες των δύο βαθμίδων του ελληνικού σχολείου κατά τη σχολική χρονιά 2022-2023, όσον αφορά στην ταυτότητα, την ενσωμάτωση, αλλά και την ψυχολογική τους κατάσταση. Τα αποτελέσματα έδειξαν σε σχέση με την πρωινή σύναξη και την προσευχή ότι οι απόψεις των μαθητών/τριών για την υποχρεωτικότητα της προσευχής σχετίζεται με την ύπαρξη αλλόθρησκων μαθητών/τριών στο σχολείο, ότι η θρησκευτικότητα των μαθητών/τριών σχετίζεται με τη θετική σχέση που έχουν με την πρωινή προσευχή και ότι η πλειονότητα τάσσεται υπέρ της διατήρησης της πρωινής προσευχής στο ελληνικό σχολείο.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονικά άρθα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Δημήτρης Σαράντου, Πολιτικός επιστήμονας M.Sc στην «Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική, και Εκπαίδευση, ΕΚΠΑ

Ο Δημήτρης Σαράντου είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην Κοινωνική Νευροεπιστήμη, Κοινωνική Παιδαγωγική και Εκπαίδευση από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου. Παράλληλα, συνέχισε στο πλαίσιο μετεκπαίδευσης, θεωρητική και πρακτική εξειδίκευση στην συμβουλευτική και συνθετική ψυχοθεραπεία, την ενδυνάμωση και εμψύχωση ομάδας και την εκπαίδευση εκπαιδευτών ενηλίκων. Η ερευνητική του δράση περιλαμβάνει ομαδική παρουσίαση στο 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διαχείρισης Υπηρεσιών Υγείας της μελέτης «Δημιουργικότητα και Τέχνη: Μια κοινωνικο-παιδαγωγική παρέμβαση για ηλικιωμένους με ψυχικές ασθένειες», η οποία απέσπασε το 1ο βραβείο.

Αναφορές
Allen-Hughes, L. (2013). The social benefits of the morning meeting: Creating a space for social and character education in the classroom. Unpublished master’s thesis, Dominican University of California, San Rafael, CA.
Αντωνιάδου, Ε., & Ι. Μπίμπου-Νάκου (2012). Προγράμματα προαγωγής της ψυχικής υγείας με έμφαση στις κοινωνικές σχέσεις των παιδιών στο χώρο του σχολείου: Ο λόγος των παιδιών. Παιδί και έφηβος, 14(2), 1-36.
Battle, C. R. (2021). Examining the Effect of Implementing Morning Meetings as a Trauma-Informed Strategy on Teacher Self-Efficacy in a Low - Performing School [dissertation, East Carolina University].
Biesta, G. (2022). World-Centred Education: A View for the Present. London-New York: Routledge.
Bondy, E. (2001). Like being at the breakfast table. Childhood Education, 77(3), 144- 149. https://doi.org/10.1080/00094056.2001.10522149
Βουλή των Ελλήνων. Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις. Ν. 1566/85. Φ.Ε.Κ. Α΄167/30.9.1985. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο.
Βουλή των Ελλήνων. Σύνταγμα της Ελλάδας Φ.Ε.Κ. 187/Α’/28.11.2019). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο.
Benincasa, L. (2017). Word problems and make-believe: Using frame analysis and ethnomethodology to explore aspects of the culture of schooling. Journal of Pedagogy/Pedagogický Casopis, 8(2), 77-99. https://doi.org/10.1515/jped-2017-0010
Devulkar, C. V. (2021). Promoting social, emotional and cultural cognition learning through daily online morning assembly among students of Vivekananda Vidhyalaya, Bori Goa. Journal of Xi’ an Shiyou University, Natural Science Edition. Education Policy Research, 33(8), 1326-1346. https://doi.org/10.1080/10409289.2021.1974232
Δημάκος, Ι., & Παπακωνσταντοπούλου, Α. (2012). Ανθεκτικότητα και αυτοαποτελεσματικότητα μαθητών δημοτικού σχολείου. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 24, 68-90.
Δραγώνα, Θ., & Φραγκουδάκη, Α. (Επιμ.). (1997). Εισαγωγή. Στο Α. Φραγκουδάκη, & Θ. Δραγώνα (Επιμ.), «Τι είν’ η πατρίδα μας» - Εθνοκεντρισμός στην Εκπαίδευση (σσ. 13-26). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Efstathiou, I., Georgiadis, F., & Zisimos, A. (2008). Religion in Greek education in a time of globalization. Intercultural Education, 19 (4), 325-336. https://doi.org/10.1080/14675980802376853
Ζαμπέτα, Ε. (2003). Θρησκεία και Σχολείο. Αθήνα: Θεμέλιο.
Gambhir, R. K. (2021). The Educational Value of School Prayer/Morning Assembly. MERI Journal, 15(2), 128-133. Ανακτήθηκε από https://www.rks.net.in/mjoe/wp-content/uploads/2021/03/october2020-revised.pdf#page=136
Gay, G. (1985). Implications of Selected Models of Ethnic Identity Development for Educators. Journal of Negro Education, 54 (1), 43-55. https://doi.org/10.2307/2294899
Giannantonio, L. (2011). How can the use of the morning meeting foster a sense of community in the fifth grade classroom? (Theses and Dissertations, 281). Rowan University.
Γκόβαρης, Χ. (2011). Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Αθήνα: Ατραπός.
Hamilton, M. B. (2002). The sociology of religion: An introduction to theoretical and comparative perspectives. Routledge.
Haynes, C. C., Thomas, O. S., & Chaltain, S. (2007). Finding common ground: A First Amendment guide to religion and public schools. Freedom Forum First Amendment Center.
Καραμπελιάς, Α. (2015). Η πρωινή συγκέντρωση στα ελληνικά σχολεία: Μια πρακτική που διαμορφώνει τη σχολική κοινότητα. Στο Παιδαγωγική και Κοινωνική Διάσταση της Εκπαίδευσης (σσ. 123-136). Αθήνα: Παπαζήση.
Kaščák, O., & Gajňáková, S. (2012). Ora et labora – the use of prayer in schooling. Pedagogy, Culture & Society, 20 (3), 377-392. https://doi.org/10.1080/14681366.2012.712052
Κατσένου, Ε. (2007). Ομαδική προσευχή σε ελληνικά σχολεία: μια ερμηνευτική προσέγγιση (Μεταπτυχιακή εργασία). Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Ανακτήθηκε από: http://olympias.lib.uoi.gr/jspui/bitstream/123456789/6597/1/%CE%9C.%CE%95.%20%20%CE%9A%CE%91%CE%A4%CE%A3%CE%95%CE%9D%CE%9F%CE%A5%20%CE%95%CE%99%CE%A1%CE%97%CE%9D%CE%97.pdf
Κουκουνάρας Λιάγκης, Μ. (2014). Η ανάπτυξη της θρησκευτικότητας και πίστης του παιδιού και του εφήβου. Μία συμβολή στην αγωγή και την εκπαίδευση με την αρωγή των λόγων του οσίου Πορφυρίου, Καυσοκαλυβίτου. Θεολογία, 3, 167-213.
Κουκουνάρας Λιάγκης, Μ. (2019). Τι Θρησκευτικά χρειάζεται η Εκπαίδευση σήμερα; Μια πολυδιάστατη έρευνα σε ελληνικό περιβάλλον. Αθήνα: Gutenberg.
Koukounaras Liagkis, M. (2003). Preparing Teachers to Develop the Religious Literacy of Learners – Colombia, Greece, Malawi, Norway and Turkey. The Bloomsbury Handbook of Schools and Religion (σσ. 192-210). https://doi.org/10.5040/9781350297296.ch-11
Kriete, R., & Bechtel, L. (2002). The morning meeting book (1st ed.). Greenfield, MA: Northeast Foundation for Children.
Kriete, R., & Davis, C. (2014). The morning meeting book (3rd ed.). Greenfield, MA: Northeast Foundation for Children.
Kriete, R., & Bechtel, L. (2006). Morning meeting. Στο Elias, M., & Arnold H. (Επιμ.), The educator’s guide to emotional intelligence and academic achievement (σσ. 109-118). California: Corwin press.
Κυρίδης, Α., & Ανδρέου, Α. (Επιμ.). (2005). Όψεις της ετερότητας. Αθήνα: Τυπωθήτω - Γ. Δαρδανός.
Κωνσταντίνου, Χ. (1995α). Σχολείο και προσευχή στη λυδία λίθο των μαθητών. Σύγχρονη Εκπαίδευση: Τρίμηνη Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 85, 47-53.
Κωνσταντίνου, Χ. (1995β). Η προσευχή ως μέσο έκφρασης αυταρχισμού, εξουσίας και δύναμης στη σχολική αγωγή. Σύγχρονη Εκπαίδευση: Τρίμηνη Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 82-83, 137-150.
Κωστινούδη, Α. (2013). Θρησκευτική αγωγή και πολιτισμική ετερότητα στην ελληνική εκπαίδευση: σύγχρονες τάσεις και εξελίξεις (Thesis or Dissertation, University of Ioannina).
Lähnemann, J., & Schreiner, P. (Επιμ.). (2009). Interreligious and Values Education in Europe. Munster: PESC-Comenius Institute.
Lawrence, D. (1988). Enhancing Self - esteem in the Classroom. London: Paul Chapman.
Λυτσιούση, Σ. Κ. (2014). Στάσεις, απόψεις και τρόποι διαχείρισης της θρησκευτικής ετερότητας από τους/τις νηπιαγωγούς. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Λυτσιούση, Σ., & Τσιούμης, Κ. (2018). Η πρωινή προσευχή στο σχολείο. Στο Ζητήματα Διδακτικής των Θρησκευτικών, Τομ. 2 – Πρακτικά του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου Θεολόγων (σσ. 312-323). Ανακτήθηκε από https://ejournals.lib.auth.gr/religionteaching/article/view/6872/6771
Μάγος, Κ. (2013). «Διδάσκοντας με αφηγήσεις»: Η αξιοποίηση της αφήγησης στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Στο Τ. Τσιλιμένη, Α. Σμυρναίος, & Ν. Γραίκος (Επιμ.), Αφήγηση και φιλαναγνωσία στην εκπαίδευση (σσ. 1-7). Βόλος: Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων Αφήγησης.
Μάγος, Κ., & Τριανταφυλλίδη, Ε. (2014). Ο άγγελος και ο «άλλος»: Η καλλιέργεια της διαπολιτισμικής ικανότητας μέσα από τη συνεργασία νηπιαγωγείου-οικογένειας. Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, 13, 268-276. https://doi.org/10.12681/icw.17959
Μάγος, Κ. (2022). Το πέταγμα του Ερόλ. Κριτική διαπολιτισμική εκπαίδευση στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία. Αθήνα: Gutenberg.
Μαντζούφας, Π. (2011). Θρησκεία και Εκπαίδευση. Το ιστορικό και συνταγματικό πλαίσιο της θρησκευτικής εκπαίδευσης. The Book’s Journal, 7, 36-41. Ανακτήθηκε από https://www.constitutionalism.gr/2034-triskeia-kai-ekpaideysi-to-istoriko-kai-syntagmati/
Ματσαγγούρας, Η. Γ. (1987). Το ψυχολογικό κλίμα της σχολικής τάξης: Μια έρευνα για το Δημοτικό σχολείο. Νέα Παιδεία, 44, 106-118.
Mountain, V. (2005). Prayer is a positive activity for children - a report on recent research. International Journal of Children's Spirituality, 10(3), 291-305. https://doi.org/10.1080/13644360500347573
Μπελέση, Δ. (2009). Πολιτισμική ετερότητα και διαπολιτισμική μάθηση στο σχολείο. Μια πρόταση διαπολιτισμικής διδακτικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Doctoral dissertation, University of Aegean.
Μπίμπου, Ι., & Στογιαννίδου, Α. (2006). Πλαίσια συνεργασίας ψυχολόγων και εκπαιδευτικών για την οικογένεια και το σχολείο. Αθήνα: Gutenberg, Τυπωθήτω.
Μυλωνάκου - Κεκέ, Η. (2013). Κοινωνική Παιδαγωγική: Θεωρητικές, Επιστημολογικές και Μεθοδολογικές Διαστάσεις. Αθήνα: Διάδραση.
Νικολάου, Γ. (2000). Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Νικολάου, Γ. (2011). Διαπολιτισμική διδακτική. Το νέο περιβάλλον - Βασικές αρχές. Αθήνα: Πεδίο.
Πανταζής, Σ. Χ., & Σακελλαρίου, Μ. Ι. (2003). Το αναλυτικό πρόγραμμα μέσα από το πρίσμα της κοινωνικής παιδαγωγικής: Η περίπτωση της προσχολικής εκπαίδευσης. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 2, 149-158.
Πανταζής, Σ., & Σακελλαρίου, Μ. (2015). Θρησκευτική αγωγή στην προσχολική ηλικία. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 2, 139-148. https://doi.org/10.12681/jret.953
Προεδρικό Διάταγμα 79/2017. Οργάνωση και λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων. ΦΕΚ 109/Α/1-8-2017.
Parachini, A. (1995). Prayer in School: An International Survey. American Civil Liberties Union of Southern California, Los Angeles.
Pépin, L. (2009). Teaching about religions in European school systems: policy issues and trends. Alliance Publishing Trust.
Riley, N. S. (2019). The new battle over school prayer. Education Next, 19(1), 45-52.
Reynolds, D. (1997). School effectiveness, Highlight No 157: National Childrenʼs Bureau/Barnardoʼs.
Ricci, G., Scionti, I., Sera, F., Govi, M., D’ Amico, R., Frambolli, I., & Tupler, R. (2013). Large scale genotype - phenotype analyses indicate that novel prognostic tools are required for families with facioscapulohumeral muscular dystrophy. Brain, 136(11), 3408-3417.
Richert, R. A., Saide, A. R., Lesage, K. A., & Shaman, N. J. (2017). The role of religious context in children's differentiation between God's mind and human minds. British Journal of Developmental Psychology, 35(1), 37-59. https://doi.org/10.1111/bjdp.12160
Romanowski, M. H. (2002). Is School Prayer the Answer?. The Educational Forum, 66(2) 154-161. https://doi.org/10.1080/00131720208984817
Rutz, G. (2001). Church autonomy and religious liberty in Switzerland. Στο G. Robbers (Επιμ.), Church autonomy: A Comparative Survey. Frankfurt am Main: Peter Lang. Ανάκτηση από https://original.religlaw.org/common/document.view.php?docId=3858
Σακελλαρίου-Καραμέρη, Μ. (1998). Η χριστιανική αγωγή στην προσχολική ηλικία (διδακτορική διατριβή). Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Schaps, E., Battistich, V., & Solomon, D. (2004). Community in School as Key to Student Growth: Findings from the Child Development Project. Στο J. E. Zins, R. P. Weissberg, M. C. Wang, & H. J. Walberg (Επιμ.), Building academic success on social and emotional learning: What does the research say? (σσ. 189-205). Teachers College Press.
Schoaf, M. (2017). Impact Of Mindset Interventions During Morning Meeting On Student Motivation And Classroom Community. Thesis or dissertation, Hamline University.
Tsioumis, K., Kyridis, A., & Konstantinidou, Z. (2013). The Morning Prayer in Greek Kindergartens as a Field of Exercising Multiculturalism. Journal of Educational and Social Research, 3(May), 65–74. https://doi.org/10.5901/jesr.2013.v3n2p65
ΥΠ.Ε.Π.Θ. (1977). Εγκύκλιος Φ200/21/16/139240/26-11-1977.
Χαραβιτσίδης, Π. (2013). Χτίζοντας ένα δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο στην Αθήνα. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
Williams, A. M. (2011). The Use of Morning Meeting to Develop Social and Emotional Skills. (Thesis or dissertation, St John University).
Zambeta, E. (2000α). Greece and Europe: Reflections from education policy. (Thesis or dissertation, University of Athens).
Zambeta, E. (2000β). Religion and national identity in Greek education. (Thesis or dissertation, University of Athens).
Zambeta, E. (2008). Religion, modernity and social rights in European education. Intercultural Education, 19 (4), 297 – 304. https://doi.org/10.1080/14675980802376820