Η αναπαράσταση της παιδικής ηλικίας στα θεατρικά κείμενα του παιδικού περιοδικού Φάρος της Κωνσταντινούπολης (1909-1912)

PDF
Δημοσιευμένα: Nov 18, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/jret.19081
Λέξεις-κλειδιά:
παιδικό περιοδικό παιδικό θέατρο Κωνσταντινούπολη διαπαιδαγώγηση διδακτισμός
Χριστίνα Παλαιολόγου
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Περίληψη
Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο ελληνικός τύπος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την επιβίωση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. Ειδικότερα, τα κείμενα που δημοσιεύονται στον παιδικό περιοδικό τύπο συμβάλλουν στην ενίσχυση της εθνικής συνείδησης των παιδιών και των νέων, ώστε να διατηρηθούν η γλώσσα, η θρησκεία και τα εθνικά ιδεώδη. Ο Φάρος, εικονογραφημένο περιοδικό για παιδιά και εφήβους, εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον Τομάζο Α. Δεπάστα. Το περιοδικό ακολουθεί τα πρότυπα του αθηναϊκού παιδικού περιοδικού Η Διάπλασις των παίδων. Στις σελίδες του Φάρου, μεταξύ άλλων, σημαντική είναι η παρουσία θεατρικών κειμένων για παιδιά. Μέσα από αυτά τα θεατρικά κείμενα αναδεικνύονται θέματα που αφορούν στην διαπαιδαγώγηση των μικρών παιδιών. Άλλωστε, το θέατρο για παιδιά, κατά την περίοδο που εξετάζεται, δεν αποτελεί ένα αυτόνομο είδος τέχνης, αλλά συνιστά ένα ακόμη μέσο διαπαιδαγώγησης. Για τον λόγο αυτό τα θέματα των θεατρικών έργων που απασχολούν τους συγγραφείς, που είναι ταυτόχρονα και παιδαγωγοί,  στρέφονται γύρω από  την αγάπη για την πατρίδα, την πίστη στον Θεό, ενώ αρκετά είναι εκείνα που στόχο έχουν να καλλιεργήσουν την αφοσίωση στην οικογένεια και την δημιουργία ενάρετων πολιτών. Τα μικρά παιδιά, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους δίνουν την αφορμή για τη συγγραφή θεατρικών κειμένων με έντονο τον διδακτικό χαρακτήρα.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς που δημοσιεύουν σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους :

1. Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, χορηγώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Επιστημονική Επετηρίδα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων»  διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0, σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή του δημοσιευμένου στο περιοδικό έργου (π.χ. κατάθεση σε ένα ιδρυματικό αποθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την αναγνώριση της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό περιοδικό.

3. Στους συγγραφείς επιτρέπεται να δημοσιεύσουν την εργασία τους online (κατά προτίμηση σε ιδρυματικά αποθετήρια ή στην ιστοσελίδα τους) πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές ανταλλαγές, όπως επίσης και παλαιότερες και ευρύτερες παραπομπές δημοσιευμένων εργασιών (The Effect of Open Access)

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Χριστίνα Παλαιολόγου, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Διδάκτωρ Θεατρολογίας, Επιστημονικός Συνεργάτης στο τμήμα Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία
Αναφορές
Βαλασσόπουλος, Ε. (2013). Σχέσεις της παιδικής ηλικίας με την παραγωγική διαδικασία στην Ελλάδα του 20ού αιώνα. Όψεις και αναθεωρήσεις. Στο Χ. Μπαμπούνης (επιμ.) Παιδική Ηλικία: Κοινωνιολογικές, Πολιτισμικές, Ιστορικές και Παιδαγωγικές Διαστάσεις. Αθήνα: Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, 286-291.
Γραμματάς, Θ. (1997). Θεατρική παιδεία και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Τυπωθήτω.
Γραμματάς, Θ. (2001). Νεοελληνικό θέατρο και κοινωνία. Η σύγκρουση των νέων με το σύστημα στο ελληνικό θέατρο του 20ού αιώνα. Αθήνα: Τυπωθήτω.
Γραμματάς, Θ. (2003). Θέατρο και παιδεία. Αθήνα: Ιδιωτική έκδοση.
Greimas, A. J. (1966). Sémantique structurale: Recherche de méthode. Paris: Larousse.
Καραβά, Ζ. (2008). Τα ελληνικά κωνσταντινουπολίτικα περιοδικά για παιδιά και νέους κατά την πρώτη εικοσαετία του 20ού αιώνα. Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Ανθρωπιστικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αθήνα.
Κατσίκη-Γκίβαλου, Α. (2000). «Λογοτεχνία για παιδιά. Από τον ηθικό λόγο και τη διδαχή στην τέρψη και την απόλαυση της ανάγνωσης (19ος –20ος αι.). Περίπλους Τετράδιο για τα γράμματα και τις τέχνες, 16 (49), 38-40.
Μακρυνιώτη, Δ. (1986). Η παιδική ηλικία στα αναγνωστικά βιβλία 1834-1919. Αθήνα-Γιάννινα: Δωδώνη.
Μουδατσάκις, Τ. (1986). Η διαλεκτική της θεατρικής σύνταξης. Μοντέλα δράσης και πρόσωπα στον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου. Αθήνα: Νεφέλη.
Ντελόπουλος, Κ. (2005). Νεοελληνικά Φιλολογικά Ψευδώνυμα 1800-2004. Αθήνα: Εστία.
Παυλίδης, Α. (2006), Οικουμενικό Πατριαρχείο και Οθωμανικό κράτος, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Όψεις της Εκπαίδευσης του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Στο Μ. Λυκούδης και Χ. Σαπουτζάκης (επιμ.), Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας από την Αρχαιότητα μέχρι τη Μεγάλη Έξοδο, Παιδεία–Εκπαίδευση στις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής, (Πρακτικά 2ου Συμποσίου). Αθήνα: Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού (ΚΕ. ΜΙ. ΠΟ.), 93-109.
Ρηγίνος, Μ. (1995). Μορφές παιδικής εργασίας στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία 1870-1940. Αθήνα: Ιστορικό Αρχείο της Ελληνικής Νεολαίας, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς.