MΕ ΤΟ ΜΙ ΚΑΙ ΜΕ ΕΝΑ ΡΟ ΣΥΝΑΝΤΑΩ ΤΟ ΜΙΡΟ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΝΗΠΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ


Δημοσιευμένα: Jul 1, 2014
Λέξεις-κλειδιά:
προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη τέχνες προσχολική ηλικία
Άρτεμις Παπαδημητρίου (Artemis Papadimitriou)
Δήμητρα Κωτσιοπούλου (Dimitra Kotsiopoulou)
Γεωργία Μούσιου (Georgia Moutsiou)
Γεωργία Πλιάκα (Georgia Pliaka)
Περίληψη
Η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη αποτελεί βασικό στόχο της προσχολικής αγωγής και προϋπόθεση για την ανταπόκριση του παιδιού στα διάφορα γνωστικά ερεθίσματα. Στο νέο Π.Σ. οι τέχνες θεωρούνται βασικά εργαλεία για την προώθηση της προσωπικής και κοινωνικής ανάπτυξης και οι επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες αλλά και η αίσθηση της προσωπικής και πολιτιστικής ταυτότητας αναδύονται με φυσικό και αβίαστο τρόπο στο πλαίσιο της ενασχόλησης με τις τέχνες. Η παρούσα εργασία αφορά το σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση μιας διδακτικής πρότασης. Οι βασικοί στόχοι της πρότασης ήταν να εμφυσήσουμε στα παιδιά την αγάπη για τον πολιτισμό, να καλλιεργήσουμε το ομαδικό πνεύμα συνεργασίας, να ενεργοποιήσουμε τις αισθήσεις τους, να τα εισάγουμε σε εικαστικές εμπειρίες και να αποκτήσουν κοινωνική συνείδηση μέσα από διάφορους τρόπους επικοινωνίας. Επιπλέον στόχοι της παρούσας διδακτικής πρότασης ήταν να αναπτυχθεί η συνεργασία μεταξύ των νηπιαγωγών με σκοπό τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών τους. Μεθοδολογικά ακολουθήθηκε η βιωματική θεωρία μάθησης. Το πρόγραμμα εκπονήθηκε από τα παιδιά του 13ου ολοήμερου νηπιαγωγείου και του ολοήμερου νηπιαγωγείου Νίκαιας Λάρισας. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της διδακτικής πρακτικής ανέδειξαν την επίτευξη των διδακτικών στόχων που τέθηκαν και ταυτόχρονα την ανάπτυξη ενός ιδιαίτερου ενδιαφέροντος από τα παιδιά, γεγονός που μπορούμε να αποδώσουμε στην ενεργητική εμπλοκή τους στη διαδικασία της μάθησης, στο συγκινησιακό κλίμα που δημιουργήθηκε, στις ευχάριστες και παιγνιώδεις δράσεις και γενικότερα στη διαμόρφωση ενός δυναμικού και ευχάριστου περιβάλλοντος με πλούτο ερεθισμάτων που τροφοδότησαν τη σκέψη, έδωσαν έμπνευση στα παιδιά και καλλιέργησαν την προσωπική και κοινωνική τους ανάπτυξη.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική αρθρογραφία & εκπαιδευτικές δράσεις
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Asher, S., Oden, S. & Gottman, J. (1992). Κοινωνικές δεξιότητες και φιλία, στο Κείμενα εξελικτικής Ψυχολογίας: Κοινωνική ανάπτυξη. (Επιμ. Βοσνιάδου, Σ.). Αθήνα: Gutenberg.
Αγγελοπούλου, Β. (2010). Καινοτόμες δράσεις μουσειακής και εικαστικής αγωγής στην προσχολική ηλικία. (Η λαϊκή μορφή τέχνης του Θεάτρου Σκιών πλαισιωμένη από σύγχρονες εικαστικές και μουσειακές πρακτικές). Διπλωματική εργασία. Πάτρα.
Βάος, Α. (2008). Ζητήματα Διδακτικής των Εικαστικών Τεχνών. Αθήνα: Τόπος.
Brophy, J. & Good, T. (1986). Teacher behavior and student achievement. In M. Wittrock (Ed.), Handbook of research on teaching (3rd ed., pp. 328–375). New York: Macmillan.
Blum, R.W., McNeely, C.A. & Rinehart, P.M. (2002). Improving the odds: The untapped power of schools to improve the health of teens. Minneapolis: University of Minnesota, Center for Adolescent Health and Development.
Γεώργας, Δ. (1998). Η διαπολιτιστική προσέγγιση στη μελέτη της οικογένειας. Οικογένεια - Ευρώπη-21ος Αιώνας: Όραμα και θεσμοί. Αθήνα: Λιβάνη.
Chapman, L. H. (1993). Διδακτική της τέχνης. Προσεγγίσεις στην καλλιτεχνική αγωγή. (Μεταφ. Λαπούρτας Ανδρέας). Αθήνα: Νεφέλη.
Cheung, R. H. P. & Mok, M. M. C. (2013). A study of early childhood teachers’ conceptions of creativity in Hong Kong. Educational Psychology, 33, 119–133.
Coldron, J. & Smith R. (1999). Active location in teachers’ construction of their professional identities. Journal of Curriculum Studies. (31) 6, 711-726.
Cole, M. & Cole, S.R. (2001). Η ανάπτυξη των παιδιών. Γνωστική και Ψυχοκοινωνική ανάπτυξη κατά τη νηπιακή και μέση ηλικία. (Μτφ. Σόλμαν, Μ.). Αθήνα: Τυποθήτω
Cohen, J. (2006). Social, emotional, ethical and academic education: Creating a climate for learning, participation in democracy and well-being. Harvard Educational Review,76 (2), 201-237.
Danko-McGhee, K. & Slutsky, R. (2003). Preparing early childhood teachers to use art in the classroom. Art Education, 56(4), 12–18.
Eisner, E. (2002). The arts and the creation of mind. New Haven and London: Yale University Press.
ΔΕΠΠΣ (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών, Υπουργική Απόφαση, Γ/2/21072, ΦΕΚ 304/13-3-2003
Elias, M., Zins, J. E., Weissberg, R. P., Frey, K. S., Greenberg, M. T., Haynes, N. M., Kessler, R., Schwab-Stone, M. E. & Shriver, T. P. (1997). Promoting social and emotional learning: Guidelines for educators. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Αισθητικής Αγωγής (Εικαστική – Θεατρική Μουσική Αγωγή) του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (1998). Αθήνα C:sigalasΕνιαίοΠλαίσιο Εικαστ.Αγωγής.
Faulkner, D. & Woodhead, M. (1999). Εξέλιξη του παιδιού στο κοινωνικό περιβάλλον. (Μτφ. Παπαδοπούλου, Μ.). Πάτρα: ΕΑΠ.
Gallas, K. (2003). Imagination and literacy: A teacher’s searching for the heart of learning. New York: Teachers College Press.
Johnson, R. T. & Johnson, D. W. (2003). Building acceptance of differences in the diverse classroom through cooperative learning. Στο Δ. Μέσσιου (Επιμ.), Συνεργατικό σχολείο: Από τη θεωρία στην πράξη (σ. 15-35). Πρακτικά 1ου Συνεδρίου του Κυπριακού Συνδέσμου Συνεργατικής Μάθησης.
Hui, A., He, M. & Liu-Au, E. (2013). Creativity and early talent development in the arts in young and schoolchildren. In A. G. Tan (Ed.), Creativity, talent and excellence (pp. 75–87). Singapore: Springer.
Κόμης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των επικοινωνιών. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών.
Κυρίδης, Α. (1996). Μια κοινωνιολογική προσέγγιση της προσχολικής εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδη.
Kagan, S. (2005). With over 200 cooperative structures, where do I begin? Στο Δ. Μέσσιου (Επιμ.), Συνεργατικά μοντέλα, τεχνικές συνεργατικής μάθησης και δημιουργική σκέψη (σ. 13-45). Πρακτικά 2ου Συνεδρίου του Κυπριακού Συνδέσμου Συνεργατικής Μάθησης Λευκωσία, 5 Νοεμβρίου, 2005.
Κοσσυβάκη, Φ. (2003). Εναλλακτική διδακτική. Προτάσεις για μετάβαση από τη διδακτική του αντικειμένου στη διδακτική του ενεργού υποκειμένου. Αθήνα: Gutenberg.
Λανάρη, Κ., & Γερμανός, Δ. (2005, Μάιος). Οργάνωση της συνεργατικής τάξης. Εισήγηση σε πιλοτικό σεμινάριο επιμόρφωσης του TΕΠΑΕ του ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη.
Μαγουλιώτης, Α. (2003). Εικαστικές δημιουργίες ΙΙ. Μέσα από τη φαντασία: Ιδέες, σκέψεις, προτάσεις δραστηριοτήτων. Αθήνα: Καστανιώτη.
Manolas, E. & Filho, W. L. (2011). The use of cooperative learning in dispelling student misconceptions on climate change. Journal of Baltic Sea Education, 10 (3), 168-182.
Μουμουλίδου Μ. (2006). Η Παιδαγωγική του σχεδίου εργασίας στην προσχολική εκπαίδευση: Θεωρητικό πλαίσιο και πράξη. Αθήνα: Τυπωθήτω-Δαρδανός.
Ματσαγγούρας, Η. (2000). Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης.
Ματσαγγούρας, Η. (2003). Η Διαθεματικότητα στη σχολική γνώση. Αθήνα: Γρηγόρης.
Mortimore, P., Sammons, P., Stoll, L., Lewis, D. & Ecob, R. (1988). School Matters: The Junior Years. Shepton Mallett: Open Books.
Goleman, D. (1998). Η συναισθηματική νοημοσύνη (A. Παπασταύρου, Μτφρ.). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Πουρκός, Μ. (2009). Τέχνη, παιχνίδι, αφήγηση. Ψυχολογικές και ψυχοπαιδαγωγικές διαστάσεις. Αθήνα: Τόπος.
Ράπτης, Α., Ράπτη Α. (2004). Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Ολική προσέγγιση (τόμος Α΄). Αθήνα: Νέων Τεχνολογιών.
Ράπτης, Α. & Ράπτη, A. (2004). Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της Πληροφορίας (τόμος Α΄). Αθήνα: Αυτοέκδοση.
Σακελλαρίου Μ. (2002). Η κοινωνική μάθηση στο νηπιαγωγείο. Σύγχρονο νηπιαγωγείο, 27, 8-11.
Σιβροπούλου, Ε. & Κυρίδης, Α. (2007). Η επίδραση της μαθησιακής ομάδας στην κατανόηση της δομής των εικονογραφημένων μικρών ιστοριών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Εισήγηση σε Συνέδριο του ΤΕΕΠΗ του ΔΠΘ, Αλεξανδρούπολη.
Robinson, K. (1999). Οι τέχνες στα σχολεία, αρχές, πρακτικές, προβλέψεις. (μετάφ. Α. Ζαφειρίου). Αθήνα: Καστανιώτη.
Schaffer, R. (1996). Social development. Blackwell Publishing.
Slavin, R. E. (1995). Cooperative Learning Theory, Research and Practice. (2nd ed.) Boston: Allyn & Bacon.
Τσαφταρίδης, Ν.(2011). Η Αξιοποίηση της τέχνης στην εκπαίδευση. Στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης. Βασικό Επιμορφωτικό Υλικό: Τόμος Α: Γενικό Μέρος. Αρχική Έκδοση Μάιος 2011. (σ. 81-90). Διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο: http://www.epimorfosi.edu.gr/images/stories/ebook-epimorfotes/geniko-meros/1.%20tomos%20a%20geniko.pdf (19/2/2015).
Striker, S. (2001). Young at art: Teaching toddlers self-expression, problem solving skills and an appreciation for art. New York: Henry Holt.
Wang, M. C., Haertel, G. D. & Walberg, H. J. (1997). Fostering educational resilience in inner-city schools. In M. C. Wang, G. D. Haertel & Walberg, H. J. (Eds.), Children and youth. (pp. 119-140). Newbury Park, CA: Sage.
Woodhead. Μ., Faulkner, D., Littleton, K. (επιμ.) (1999). Κατανόηση της κοινωνικής εξέλιξης. Τόμος Γ. Πάτρα: ΕΑΠ.
ΥΠΔΒΜΘ (2011β). Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου 2011, στο πλαίσιο υλοποίησης της πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Νέο πρόγραμμα σπουδών, στους Άξονες Προτεραιότητας 1, 2, 3 - Οριζόντια Πράξη», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Χαραλάμπους, Ν. (1996). Η διαφορική επίδραση της συνεργατικής και ατομικής μάθησης στη σχολική επίδοση. Λευκωσία: Θέοπρες.