Η φεμινιστική πολυπολιτισμική προσέγγιση της συμβουλευτικής ψυχολογίας

PDF
Δημοσιευμένα: Οκτ 15, 2020
DOI: https://doi.org/10.12681/psy_hps.23618
Λέξεις-κλειδιά:
Φεμινιστική πολυπολιτισμική συμβουλευτική Κοινωνική δικαιοσύνη Συμβουλευτική επάρκεια
Μαρία Μαλικιώση - Λοΐζου
Περίληψη

Το φεμινιστικό πολυπολιτισμικό μοντέλο αποτελεί μια εξέλιξη της φεμινιστικής συμβουλευτικής προσέγγισης. Η φεμινιστική προσέγγιση της συμβουλευτικής ψυχολογίας, που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τις δεκαετίες του 1960 και 1970, έστρεψε την προσοχή της στις ατομικές επιλύσεις των ανθρώπινων προβλημάτων χωρίς να δίνει πάντα ιδιαίτερη έμφαση σε άλλους πολυπολιτισμικούς παράγοντες κατά τη θεραπεία. Με την αναγνώριση όμως της επίδρασης του πολυπολιτισμού στην ψυχική υγεία του ανθρώπου, η συμβουλευτική ψυχολογία άρχισε να δίνει μεγαλύτερη προσοχή στη σχέση ανάμεσα στο άτομο και το περιβάλλον του, και θεώρησε το πολιτισμικό περιβάλλον βασικό παράγοντα επιρροής στη διαμόρφωση της ταυτότητας αλλά και στη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Στην αρχή, η πολυπολιτισμική αυτή διάσταση υπεισέρχονταν συχνά άνισα στη φεμινιστική θεραπεία. Πρόσφατα βλέπουμε όμως μια προσπάθεια σύνθεσης των δύο ρευμάτων
και την ανάπτυξη μιας συνθετικής φεμινιστικής πολυπολιτισμικής θεραπευτικής προσέγγισης. Η εξέλιξη αυτή εδράζεται στη διαπίστωση ότι, ενώ στις παραδοσιακές θεραπείες η έμφαση είναι ενδοψυχική και
υπάρχει η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του, οι νεότερες εξελίξεις στο χώρο της θεραπείας διαπιστώνουν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν πάντα τις ίδιες ευκαιρίες και δεν μπορούν να είναι πάντα απόλυτα υπεύθυνοι για τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, γιατί συχνά η όποια καταπίεση περιορίζει τις επιλογές και την ισχύ τους. Το άρθρο θα παρουσιάσει την εξέλιξη του μοντέλου, τα θεωρητικά ρεύματα, τις αρχές και τις τάσεις που ενίσχυσαν αυτή την εξέλιξη και την επίδρασή του στη θεραπευτή προσέγγιση.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Το περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έχει υιοθετήσει μία πολιτική Platinum open-access. Τα έξοδα υποβολής, επεξεργασίας ή δημοσίευσης των εργασιών καλύπτονται από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιευμένων εργασιών προστατεύονται από την άδεια 'Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International'. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Η άδεια αυτή επιτρέπει σε τρίτους, να χρησιμοποιούν την εργασία σε οποιαδήποτε μορφή, με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση στο περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Επιπλέον, κάθε διανομή της εργασίας οφείλει να γίνεται με τους ίδιους όρους διανομής, δηλαδή με την ίδια άδεια Creative Commons.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Atkinson, D. R., Thompson, C. E., & Grant, S. K.
(1993). A three-dimensional model for counselling
racial/ethnic minorities. The Counselling Psycholo -
gist, 21, 257-277.
Cammaert, L. P., & Larsen, C. C. (1988). Feminist
frameworks of psychotherapy. In M. Dutton-
Douglas, & L. E. Walker (Eds.), Feminist psycho -
therapies: Integration of therapeutic and feminist
systems (pp. 12-36). Norwood, NJ: Ablex
Publishing Corporation.
Comas-Diaz, L, & Greene, B. (Eds.) (1994). Women of
color: Integrating ethnic and gender identities in
psychotherapy. New York: Guilford.
Cooper, M., & McLeod, J. (2007). A pluralistic
framework for counselling and psychotherapy:
Implications for research. Counselling and
Psychotherapy Research, 7(3), 135-143.
Gannon, L. (1982). The role of power in psycho -
therapy. Women & Therapy, 1(2), 3-11.
Gilbert, L. A. (1980). Feminist therapy. In A. M.
Brodsky, & R. T. Hare-Mustin (Eds.), Women and
psychotherapy (pp. 245-265). New York: Guilford.
Goodman, L. A., Liang, B., Helms, J. E., Latta, R. E.,
Sparks, E., & Weintraub, S. R. (2004). Training
counselling psychologists as social justice
agents: Feminist and multicultural principles in
action. The Counselling Psychologist, 32, 793-
Helms, J. E., & Cook, D. A. (1999). Using race and
culture in counselling and psychotherapy: theory
and process. Boston: Allyn & Bacon.
Ivey, A. E., Bradford Ivey, M., & Simek-Morgan, L.
(1997). Counselling and psychotherapy. A
multicultural perspective (4th ed.). Boston: Allyn
and Bacon.
Klein, M. H. (1976). Feminist concepts of therapy
outcome. Psychotherapy: Theory, Research and
Practice, 13, 89-95.
Landrine, H., & Russo, N. F. (Eds.) (2010). Handbook
of diversity in feminist psychology. New York:
Springer Publ. Co.
Laungani, P. (2004). Counselling and therapy in a
multi-cultural setting. Counselling Psychology
Quarterly, 17(2), 195-207.
Leong, F. T. L., & Blustein, D. L. (2000). Toward a
global vision of Counselling Psychology. The
Counselling Psychologist, 28(5), 5-9.
Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2010). Αρχές φεμινιστικής
Μαρία Μαλικιώση-Λοΐζου
συμβουλευτικής. Στο Β. Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, Χ.
Αθανασιάδου, & Α. Στογιαννίδου (Επιμ.), Συμ-
βουλευτική με την οπτική του φύλου (σσ. 91-
.. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Marsella, A. J., & Pedersen, P. (2004).
Internationalizing the Counselling Psychology
Curriculum: Toward new values, competencies,
and directions. Counselling Psychology Quarterly,
(4), 413-423.
Miller, D. (1999). Principles of social justice.
Cambridge, MA: Harvard University Press.
Morrow, S. L., & Hawxhurst, D. M. (1998). Feminist
therapy: Integrating political analysis in
counselling and psychotherapy. Women and
Therapy, 21(2), 37-50.
Morrow, S. L., Hawxhurst, D. M., Montes de Vegas, A.
Y., Abousleman, T. M., & Casta eda, C. L. (2006).
Toward a radical feminist multicultural therapy. In
R. L. Toporek, L. H. Gerstein, N. A. Fouad, G.
Roysircar, & T. Isrrael (Eds.), Handbook for social
justice in Counselling Psychology. Leadership,
vision and action (pp. 231-247). London: Sage
Publications.
Nelson-Jones, R. (2009). Βασικές δεξιότητες συμ-
βουλευτικής. Ένα εγχειρίδιο για Βοηθούς (μτφρ.
Χ. Λυμπεροπούλου, & Γ. Μπακοπούλου. Επιστ.
επιμ. Μ. Μαλικιώση-Λοΐζου). Αθήνα: Πεδίο.
Patterson, D., Darley, J., & Elliott, R. (1936). Men,
women and jobs. Minneapolis: University of
Minnesota Press.
Pedersen, P. (1990). The multicultural perspective as
a forth force in psychology. Journal of Mental
Health Counselling, 12, 93-95.
Pedersen, P. (1991). Multiculturalism as a generic
approach to counselling. Journal of Counselling
and Development, 70, 3-14.
Pieterse, A. L., Evans, S. A., Risner-Butner, A., Collins,
N. M., & Mason, L. B. (2009). Multicultural
competence and social justice training in
Counselling Psychology and counsellor
education: A review and analysis of a sample of
multicultural course syllabi. The Counselling
Psychologist, 37(1), 93-115.
Ratts, M., D’Andrea, M., & Arrendodo, P. (2004).
Social justice counselling: “Fifth force” in field.
Counselling Today, 47, 28-30.
Remer, P. (2008). Feminist therapy. In J. Frew, & M.
D. Spiegler (Eds.), Contemporary psycho -
therapies for a diverse world (pp. 397-441). New
York: Lahaska Press.
Reynolds, A. L., & Constantine, M. G. (2004).
Feminism and multiculturalism: Parallels and
intersections. Journal of Multicultural Counselling
and Development, 32 (Extra), 346-357.
Rosewater, L. B. (1988). Feminist therapies with
women. In M. Dutton-Douglas, & L. E. Walker
(Eds.), Feminist psychotherapies: Integration of
therapeutic and feminist systems (pp. 137-155).
Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation.
Rosewater, L. B., & Walker, L. E. A. (1985) Handbook
of feminist therapy: Women’s issues in
psychotherapy. New York: Springer.
Russo, N. F., & Vaz, K. (2001). Addressing diversity in
the decade of behavior: Focus on women of
color. Psychology of Women Quarterly, 25, 280-
Schwarzbaum, S. E., & Jones Thomas, A. (2008)
Dimensions of multicultural counselling. London:
Sage.
Sinacore-Guinn, A. L. (1995). The diagnostic window:
Culture and gender sensitive diagnosis and
training. Counsellor Education and Supervision,
, 20-31.
Speigh, S. L. & Vera, E. M. (2008). Social justice and
counselling psychology: A challenge to the
profession. In S. D. Brown, & R. W. Lent (Eds.),
Handbook of counselling psychology (4th ed., pp.
-67). NJ: John Wiley & Sons. Inc.
Miller, J. B., & Stiver, I. P. (1997). The healing
connection: How women form relationships in
therapy and life. Boston: Beacon.
Sue, D. W. (2001). Multidimensional facets of cultural
competence. The Counselling Psychologist, 29,
-821.
Sue, D. W., Ivey, A. E., & Pedersen, P. B. (1996). A
theory of multicultural counselling and therapy.
New York: Brooks/Cole.
Sue, D. W., & Torino, G. C. (2005). Racial-cultural
competence: Awareness, knowledge and skills.
In R. T. Carter (Ed.), Handbook of racial-cultural
psychology and counselling (Vol. 2, pp. 3-18).
Hoboken, NJ: Wiley.
Sue, D. W., & Sue, D. (2008). Counselling the
culturally diverse. Theory and practice (5th ed.).
Hoboken, NJ: John Wiley.
Tindall, C., Robinson, J., & Kagan, C. (2010). Feminist
perspectives. In R. Woolfe, S. Strawbridge, B.
Douglas, & W. Dryden (Eds.), Handbook of
Counselling Psychology (3rd ed., pp. 213-234).
London: Sage.
Η φεμινιστική πολυπολιτισμική προσέγγιση της συμβουλευτικής ψυχολογίας 227
Toporek, R. L., Gerstein, L. H., Fouad, N. A.,
Roysircar, G., & Israel, T. (Eds.) (2006). Hand -
book for social justice in counselling psychology.
CA: Sage.
Vera, E. M., & Speight, S. L. (2003). Multicultural
competence, social justice, and counselling
psychology: Expanding our roles. The
Counselling Psychologist, 31(3), 253-272.
Walker, M. (1990). Women in therapy and counselling.
Milton Keynes: Open University Press.
Warren, A. K. & Constantine, M. G. (2007). Social
justice issues. In M. G. Constantine (Ed.), Clinical
practice with people of color (pp. 231-242). New
York: Teachers College Press.
Whalen, M., Fowler-Lese, K., Barber, J. S., Williams,
E. N., Judge, A. B., Nilsson, J. E., & Shibazaki,
K. (2004). Counselling practice with feministmulticultural
perspectives. Journal of Multicultural
Counselling and Development, 32 (Extra), 379-
Williams, E. N., & Barber, J. S. (2004). Power and
responsibility in therapy: Integrating feminism
and multiculturalism. Journal of Multicultural
Counselling and Development, 32 (Extra), 390-
Worell, J., & Remer, P. (2003). Feminist perspectives
in therapy. Empowering diverse women. New
Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Ψάλτη, Α. (2010). Διαπολιτισμική/πολυπολιτισμική
προσέγγιση στη συμβουλευτική: Λαμβάνοντας
υπόψη τον παράγοντα φύλο. Στο Β. Δεληγιάννη-
Κουϊμτζή, Χ. Αθανασιάδου, & Α. Στογιαννίδου
(Επιμ.), Συμβουλευτική με την οπτική του φύλου
(σσ. 157-190). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)