Yvan Goll – Ε. Χ. Γονατάς: Προς μια συγκριτική ποιητική

PDF (ελληνικά)
Published: Mar 1, 2018
DOI: https://doi.org/10.12681/comparison.11120
Αθανάσιος Β. Γαλανάκης
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Φιλοσοφική Σχολή - Τμήμα Φιλολογίας
Abstract

This study aims to explore the relationship between the works of Yvan Goll and E. Ch. Gonatas. More specifically, the main purpose of the study is to highlight the role played by the Expressionist Movement (in which Yvan Goll was an active member) in the literary works of E. Ch. Gonatas. The methodological tools of Comparative Literature and Hermeneutics are used to prove the close relationship between the two authors and the expressionistic texture of their art. In the first part, the study is concerned with the expressionistic imagery, the poetics of landscape, the use of colors and the symbolization of nature (especially through the motif of the humanization of animals). The second part deals with the influence of Expressionism on the mutability of the literary genres, the generic hybridization in the work of E. Ch. Gonatas and the small literary form.

The main objectives of the study are: i) A heuristic report of the presence of Expressionism in Modern Greek Literature (especially in the post-surrealistic movement), ii) the clarification of certain aspects in Gonatas' poetics and iii) the acquaintance with the work of the major poet but unknown to the Greek general public, Yvan Goll.

Article Details
  • Section
  • Articles
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

  1. Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
  2. Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
  3. Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Αθανάσιος Β. Γαλανάκης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Φιλοσοφική Σχολή - Τμήμα Φιλολογίας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνώνω, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Νεοελληνικής Φιλολογίας, Μεταπτυχιακός Φοιτητής Β' Κύκλου
References
A. Πηγές
Goll, Yvan. «29 Ποιήματα». Μετάφραση Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς - Δημήτρης Π. Παπαδίτσας. Πρώτη Ύλη, τ. 1, 1959, σ. 55-98.
Goll, Yvan. «9 Ποιήματα». Μετάφραση Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς - Δημήτρης Π. Παπαδίτσας. Πρώτη Ύλη, τ. 2, 1961, σ. 20-32.
Goll, Yvan. Dichtungen, Lyrik, Prosa, Drama, επιμέλεια Claire Goll. Hermann Luchterhand Verlag, 1960.
Goll, Yvan, «Manifest des Reismus». Dichtungen, Lyrik, Prosa, Drama, επιμέλεια Claire Goll. Herman Luchterhand Verlag, 1960, σ. 435-436.
Goll, Yvan. «Ποιήματα», μετάφραση Αλ. Ίσαρης. Ποίηση, 18, φθιν.-χειμ. 2001, σ. 34-37.
Goll, Yvan. Traumkraut / Ονειροχλόη. Μετάφραση Δημήτρης. Π. Παπαδίτσας, επιμέλεια Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς, Στιγμή, 2002.
Goll, Yvan. Ποιήματα 1920-1950. Επιλογή, μετάφραση, επιμέλεια, σημειώσεις Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς, Στιγμή, 2003.
Goll, Yvan, «Manifest des Surrealismus». Stücke der zwanziger Jahre. Μετάφραση Claire Goll, επιμέλεια Wolfgang Storch, Suhrkamp, 1977 [1960], σ. 54.
Wols. Ποιήματα και αφορισμοί. Ακουαρέλλες, σχέδια, φωτογραφίες. Μετάφραση Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς. Στιγμή, 2002.
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Ο ταξιδιώτης. Στιγμή, 2001 [1945].
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Η Κρύπτη. Στιγμή, 2006 [1959].
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Το Βάραθρο. Στιγμή, 2006 [1963].
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Οι Αγελάδες. Στιγμή, 1992 [1963].
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Ο Φιλόξενος Καρδινάλιος. Στιγμή, 2006 [1986].
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Η Προετοιμασία, Στιγμή. 1991.
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ, «Τηλεοπτικό πορτραίτο», Το Δέντρο 111, φθιν. 2000, 6-13.
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. «Δεν έχω κλείσει τον κύκλο του προσωπικού μου έργου», Διαβάζω, 444, Οκτώβριος 2003, 70-80.
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. «Επίμετρο». Επιλογή, μετάφραση, επιμέλεια, σημειώσεις Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς, Στιγμή, 2003, σ. 251-283.
Γονατάς, Επαμεινώνδας Χ. Τρεις δεκάρες και άλλα αφηγήματα. Στιγμή, 2006.
Ίσαρης, Αλέξανδρος (ανθ.). Έξι ευρωπαίοι ποιητές. Γκέοργκ Τρακλ, Αρσένι Ταρκόφσκι, Ρ.Π. Ρίλκε, Τόμας Μπέρνχαρντ, Ιβάν Γκολ, Γκότφριντ Μπεν. Πρόλογος και μετάφραση Αλέξανδρος Ίσαρης, Gutenberg, 2015.
B. Βιβλιογραφία
Bakhtin, M. Mikhail. «The Problem of speech genres». Modern Genre Theory, εισαγωγή και επιμέλεια David Duff. Longman, 2000, σ. 82¬-97.
Bassie, Ashley. Expressionism. Parkstone Press International, 2014.
Batteux, Charles. Les Beaux-Arts réduits à un même principe. Durand, 1746.
Benn, Gottfried. «Εξπρεσσιονισμός. Μια ομολογία πίστεως». Μετάφραση Κώστας Κουτσουρέλης, Νέα Εστία, 1794, Νοέμβριος 2006, σ. 705-720.
Croce, Benedetto. «Criticism of the Theory of Artistic and Literary kinds». Modern Genre Theory, εισαγωγή και επιμέλεια David Duff. Longman, 2000, σ. 25-28.
Diderot, Denis. Αισθητικά. Μετάφραση Κλαίρη Μητσοτάκη, εισαγωγή Έπη Μελοπούλου-Αλούπη, Εστία, 2002.
Donahue, Neil H. (ed.). A Companion to the Literature of German Expressionism. Camden House, 2005.
Donahue, Neil Η. «Introduction». A Companion to the Literature of German Expressionism. Camden House, 2005, σ. 1-35.
Fauchereau, Serge. « Yvan Goll expressionniste et moderniste appliqué ». Liberté, 16, 4, 94, 1974, σ. 50–79.
Goll, Claire. Lyrische Films. Rhein Verlag, 1922.
Halliwell, Stephen. The Aesthetics of Mimesis. Ancient Texts and Modern Problems. Princeton University Press, 2002.
Heidegger, Martin. Είναι και χρόνος, τ. Α'-Β'. Πρόλογος, μετάφραση και σχόλια Γιάννης Τζαβάρας, Δωδώνη, 1978 και 1985 [1927].
Massey, Irving. The Gaping Pig. Literature and Metamorphosis. University of California Press, 1976.
Tynyanov, Yury. «The literary fact». Modern Genre Theory, εισαγωγή και επιμέλεια David Duff. Longman, 2000, σ. 29-49.
Uhlig, Hans, «Yvan Golls Werk bis 1930». Dichtungen, , Lyrik, Prosa, Drama, επιμέλεια Claire Goll. Herman Luchterhand Verlag, 1960, σ. 805.
Weisstein, Ulrich (ed.). Expressionism as an international literary phenomenon. Twenty-one essays and a bibliography. John Benjamins Publishing Company, 2011.
Williams, Rhys. «Prosaic intensities: The short prose of German Expressionism»: A Companion to the Literature of German Expressionism. Camden House, 2005, σ. 89-109.
Witkovsky, Matthew. «Surrealism in the Plural: Guillaume Apollinaire, Ivan Goll and Devetsil in the 1920s». Papers of surrealism 2, καλοκαίρι 2004, σ. 1-14.
Αγγελάτος, Δημήτρης. «Μικρό διήγημα / μικροδιήγημα / μπονζάι: ένα νέο είδος. Προς μια ερμηνευτική ειδολογική διερεύνηση», αδημοσίευτη εισήγηση, «Νύχτα Μπονζάι, Λογοτεχνική Νυχτερίδα (7/6/2016)», διοργάνωση εκδόσεις Γαβριηλίδη.
Αγγελάτος, Δημήτρης. «Τα “ψάρια της φρίκης” και η εικαστική ποιητική του Μίλτου Σαχτούρη». Πρακτικά Συμποσίου, Ιχθύς. Πνευματικό και καλλιτεχνικό σύμβολο στην ελληνική παράδοση. Πρακτικά Συμποσίου Μετσόβου, (27-29/10/1995), εκδ. Εμπορικής Τράπεζας, 1996, σ. 82-85.
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Η μεταμόρφωση στο έργο του Ε. Χ. Γονατά». Η γραφή και η βάσανος, Πατάκης, 2000, σ. 84-100.
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Ε. Χ. Γονατάς: Μια εξαιρετική περίπτωση στα γράμματά μας». Διαβάζω, 444, Οκτώβριος 2003, σ. 66-69.
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Η Προετοιμασία του Ε. Χ. Γονατά». Μανδραγόρας, 41, φθινόπωρο 2009, σ. 98-101.
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Ο Ε. Χ. Γονατάς ως μεταφραστής». Διαβάζω 444, Οκτ. 2003, σ. 96-98.
Αντονάς, Αριστείδης. «Το τέλος της προετοιμασίας». Εντευκτήριο, 28-29, 1994, σ. 188-192.
Αριστηνός, Γιώργος. Δοκίμια για το μυθιστόρημα και τα λογοτεχνικά είδη. Αθήνα, Σμίλη, 1991.
Αριστοτέλης, Περί Ποιητικής. Επιμέλεια, εισαγωγή, ερμηνεία Ιωάννης Συκουτρής. Μετάφραση Σίμος Μενάρδος, Εστία, 1999 [1937].
Βούλγαρη, Σοφία. «Ο Ε. Χ. Γονατάς και η (ονειρική) μικροαφήγηση». Διαβάζω, 444, Οκτώβριος 2003, σ. 83-87.
Δάλλας, Γιάννης. «Ε. Χ. Γονατάς: Ένας παραδοξογράφος της μεταπολεμικής πρωτοπορίας». Ο λόγος της παρουσίας, Τιμητικός τόμος για τον Παν. Μουλλά, επιμέλεια Μαίρη Μικέ, Λίζυ Τσιριμώκου, Μ. Πεχλιβάνος. Σοκόλης, 2005, σ. 73-82.
Δάλλας, Γιάννης. «Η Μεταπολεμική περιπέτεια του ελληνικού υπερρεαλισμού. Ο μεταϋπερρεαλισμός και οι τύχες της μεταπολεμικής πρωτοπορίας». Ευρυγωνία. Δοκίμια για την ποίηση και την πεζογραφία. Νεφέλη, 2000, σ. 165-189.
Δανιήλ, Χρήστος. «Η αμηχανία του αναγνώστη μετά την ανάγνωση. Η περίπτωση του Ε. Χ. Γονατά». Ελληνικός μεταπολεμικός υπερρεαλισμός, επιμέλεια Γιάννης. Η. Παππάς. Περί Τεχνών, 2005, σ. 457-463.
Δημητρούλια, Τιτίκα. «Το ανολοκλήρωτο ως δυνητικό στο έργο του Ε. Χ. Γονατά», poeticanet, 2007. Ηλεκτρονική έκδοση, http://www.poeticanet.gr/anoloklirwto-dynitiko-ergo-gonata-a-672.html?category_id=202.
Ιωακειμίδου, Λητώ. «Από το μελαγχολικό στο κραυγαλέο: Η ποιητική της εικόνας στο εξπρεσιονιστικό τοπίο». Πρακτικά Ε' Συνεδρίου της ελληνικής εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, «Η ποιητική του τοπίου», (14-22/1/2012), χ.α. [υπό δημ].
Κατσιγιάννη, Άννα. Το πεζό ποίημα στη νεοελληνική γραμματεία. Γενεαλογία, διαμόρφωση και εξέλιξη του είδους (από τις αρχές ως το 1930). Διδακτορική διατριβή, Α.Π.Θ., 2001.
Μαρωνίτης, Δημήτρης. «Από την Κρύπτη στην Προετοιμασία». Διαλέξεις. Στιγμή, 1992.
Μενδράκος, Τάκης. «Στην Κρύπτη του Ε. Χ. Γονατά». Μικρές Δοκιμές. Κριτικά Σημειώματα και Άρθρα. Σοκόλης, 1990, σ. 21-23.
Μιχάλη, Αγγελίνα. «Τα πεζά ποιήματα του Ε. Χ. Γονατά: Το παράδειγμα της Κρύπτης». Πρακτικά 9ου Συνεδρίου Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψήφιων Διδακτόρων ΕΚΠΑ, (4-7/10/2017) [υπό δημ].
Νάτσινα, Αναστασία «Ο εξπρεσιονισμός και οι μεταμορφώσεις του: Η λειτουργία ενός υπόγειου ρεύματος στη μεταπολεμική πεζογραφία». Λογοτεχνικές διαδρομές. Ιστορία-Θεωρία-Κριτική. Μνήμη Βαγγέλη Αθανασόπουλου, επιμέλεια Θανάσης Αγάθος, Χριστίνα Ντουνιά, Άννα Τζούμα. Καστανιώτης, 2015, σ. 355-366.
Παπαδίτσας, Δημήτρης, «Yvan Goll. Για τον ποιητή και την ποίησή του». Πρώτη Ύλη, 1, 1959, σ. 103-121.
Σίντου, Ευαγγελία. Η λογοτεχνία του φανταστικού και το έργο του Ε. Χ. Γονατά. Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Α.Π.Θ., 2007, http://ikee.lib.auth.gr/record/103171?ln=el .
Σκαρτσή, Ξένη. «“Το χάσμα π’ άνοιξ’ ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ’ άνθη”. Το αντικειμενικό τυχαίο και το όραμα του παραδείσου στο έργο του Ε. Χ. Γονατά». Μανδραγόρας, 41, φθινόπωρο 2009, σ. 78-82.
Σταθόπουλος, Κώστας. «“Μη ζητάτε ρολόι, δεν υπάρχει (…)”. Η “περίεργη περίπτωση” του Ε. Χ. Γονατά και η Κρύπτη». Μανδραγόρας, 41, φθινόπωρο 2009, σ. 88-90.
Χατζηβασιλείου, Βαγγέλης. «Παίζοντας στα όρια. Ε. Χ. Γονατάς, “Τρεις δεκάρες και άλλα αφηγήματα”», Νέα Εστία 1794, Νοέμβριος 2006, σ. 869-870.