The Shape and Color of Words the word as a visual/haptic volume in Yannis Ritsos’ poetry and Paul Klee’s paintings.
Abstract
Η παρούσα δημοσίευση προσανατολίζεται σε μια διαμεσική ερμηνευτική προσέγγιση των ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου και των εικονοποιημάτων του Paul Klee, καθώς στοχεύει να υπογραμμίσει σημεία σύγκλισης μεταξύ των δύο ετερογενών καλλιτεχνικών μέσων. Υπό αυτό το πρίσμα, επιχειρούμε να αναδείξουμε συγκεκριμένα εικαστικά στοιχεία που προσδίδουν στην λέξη μια έντονη πλαστική και απτική παρουσία. Σχήμα και χρώμα, υλική δομή, έκταση και όγκος είναι μερικοί από τους βασικούς παράγοντες που προσδίδουν στην λέξη ένα σώμα, το οποίο εμφανίζει την απτική και οπτική ένταση των ιερογλυφικών. Αυτό που ενδιαφέρει την διαμεσική μας προσέγγιση είναι ότι και οι δύο δημιουργοί χειρίζονται την λέξη ως μια οργανική/ανόργανη μάζα, η οποία διαμέσου ορισμένων χωροχρονικών διαστάσεων συνοδεύεται από ποικίλες ρυθμικές και τονικές διαβαθμίσεις.
Για παράδειγμα, στην ποιητική του Ρίτσου, η λέξη εμφανίζεται ως μια οντότητα με αυτόνομη παρουσία, ως ένα σφαιρικό ή δεικτικό αντικείμενο που διαπερνά την χωρική ύφανση. Μια εξωτερική πίεση καθιστά την λεκτική μάζα κούφια στο εσωτερικό της, ώστε το νόημα να καθίσταται διαφεύγον. Από την άλλη, οι ζωγραφισμένες λέξεις του Klee απεικονίζονται εντός έγχρωμων διαστημάτων και κατανέμονται σε γράμματα συνυφασμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε το εικονικό να δημιουργεί ένα κειμενικό ανάλογο. Έτσι, μια συγκεκριμένη απόχρωση, η οποία δεν είναι στατική αλλά κινείται ροϊκά ορίζοντας ρυθμικες εντάσεις, σχηματοποιειται ως γράμμα, καθώς γεμίζει τον κούφιο (άγραφο) χώρο. Για να ερμηνεύσουμε τα προαναφερθέντα απτικά στοιχεία της λέξης-εικόνας, χρησιμοποιούμε θεωρητικά παραδείγματα από τα Σημειωματάρια του Klee και την εικαστική θεωρία του Deleuze, όπως το γκρι σημείο (graupunkt), το ρίζωμα και την ροή (χρονικότητα) του χρώματος.
Article Details
- How to Cite
-
Ambazoglou, A. (2023). The Shape and Color of Words: the word as a visual/haptic volume in Yannis Ritsos’ poetry and Paul Klee’s paintings. Comparison, 32, 174–185. Retrieved from https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/sygkrisi/article/view/35755
- Issue
- Vol. 32 (2023)
- Section
- Articles
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
