Σε αναζήτηση μοντέλου mentoring εκπαιδευτών ενηλίκων

PDF
Δημοσιευμένα: Jul 20, 2022
DOI: https://doi.org/10.12681/aeci.30861
Μάριος Κουτσούκος
Περίληψη

Μετά τη συνθήκη της Λισσαβόνας το 2000, παρατηρείται ραγδαία αυξανόμενο ενδιαφέρον στον ευρωπαϊκό χώρο για το mentoring στην εκπαίδευση ενηλίκων, το οποίο εστιάζει στους ενηλίκους εκπαιδευόμενους και συνδέεται με τη συμμετοχή και τη φοίτησή τους σε εκπαιδευτικά προγράμματα, καθώς και με την ένταξή τους στην αγορά εργασίας (Raschauer & Resch, 2016). Το παρόν άρθρο εστιάζει στους εκπαιδευτές ενηλίκων και αναφέρεται σε έρευνα, σκοπός της οποίας ήταν η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτών ενηλίκων σχετικά με το mentoring ως εργαλείο υποστήριξης του διδακτικού τους έργου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εκπαιδευτές ενηλίκων επιθυμούν να έχουν mentoring και περιγράφουν ένα πλαίσιο που εμπεριέχει τις έννοιες της ομαδικότητας και του αναστοχασμού. Σε αυτή τη βάση προτείνεται ομαδικό στοχαστικό μοντέλο mentoring ως μέσον υποκίνησης, ανάπτυξης, ενδυνάμωσης και δράσης των εκπαιδευτών ενηλίκων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
  2. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για τη μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στις προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αθανασίου, Α. (2006). Η υποκίνηση των ενηλίκων όσον αφορά τη συμμετοχή τους σε προγράμματα ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης. Εκπαίδευση Ενηλίκων, 7, 12-17.
Αμανατίδου, Ε. (2018). Διερεύνηση Διευθυντών και Υποδιευθυντών σε σχέση με το ρόλο τους ως μέντορες (Διπλωματική Εργασία). Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής.
Ambrosetti, A. (2014). Are you ready to be a mentor? Preparing teachers for Mentoring pre-service teachers. International Journal of Teacher Education, 39(6), 30-42.
Ambrosetti, A. & Dekkers, J. (2010). The Interconnectedness of the Roles of Mentors and Mentees in Pre-service Teacher Education Mentoring Relation-ships. Australian Journal of Teacher Education, 35(6), 42 – 55.
Andrea, P. (2010). The impact of mentoring pre-service teachers on the mentor teacher (Doctoral Dissertation). Western Michigan University.
Angelique, H., Kyle, K. & Taylor, E. (2002). Mentors and muses: new strategies for academic success. Innovative Higher Education, 26, 195-209.
Αρμάος, Ρ., Δεληγιάννης, Δ. & Κουτεντάκη, Ξ. (2010). Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Grundtvig “RETRO”. Ερευνητική μελέτη για τις εσωτερικές συγκρούσεις των εκπαιδευτών στη σχέση τους με τους εκπαιδευόμενους. Εκπαίδευση Ενηλίκων, 21, 31-37.
Aspfors, J. & Fransson, G. (2015). Research on mentor education for mentors of newly qualified teachers: A qualitative meta-synthesis. Teaching and Teacher Education, 48, 75-86.
Βαλάση, Δ. (2015). Οδηγός Εφαρμογής Εκπαιδευτικής Συμβουλευτικής-Mentoring. ΙΜΕΓΣΕΒΕΕ.
Bάμβουκας, Μ. (2010). Εισαγωγή στη ψυχοπαιδαγωγική. Έρευνα και Μεθοδολογία. Γρηγόρης.
Βell, Μ. (2001). Supported reflective practice: a programme of peer observation and feedback for academic teaching development. Ιnternational Journal for Academic Development, 6, 29-39.
Banks, J., Conway, P., Darmody, M. Leavy, A., Smyth, E. & Watson, D. (2015). Review of the Droichead Teacher Induction Pilot Programme. Working Paper 514, ESRI.
Bjerkholt, E., Ødegård, E., Søndenå, K. & Hjardemaal, F.R. (2014). Hvordan Kan Veiledningssamtaler åpneforkritisktenkning? (How do mentoring practices promote critical thinking?). Uniped, 37(4),19-31.
Βογιατζή, Α. (2015). Απόψεις φιλολόγων για την αξιοποίηση του Mentoring στο πλαίσιο άσκησης του εκπαιδευτικού τους έργου (Διπλωματική Εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Bolton, G. (2001). Reflective practice: Writing and professional development. Paul Chapman Publishing.
Branch, A.L. (2016). The relationship between new virtual teacher job satisfaction and mentoring (Doctoral Dissertation). Carson Newman University.
Brookfield, S. (1989). Teaching roles and teaching styles. In C., Titmus (ed.) Lifelong Education for adults: An International Handbook (pp. 208-212). Pergamon.
Brookfield, S. (1995). Becoming a critically reflective teacher. Jossey-Bass.
Brookfield, S. (2006). The Skillful Teacher. On Technique, Trust and Responsiveness in the Classroom. Jossey-Bass.
Buiskool, B.J., Broek, S.D., Van Lakerveld, J.A., Zarifis, G.K., & Osborne, M. (2010). Key competences for adult learning professionals. Contribution to the development of a reference framework of key competences for adult learning professionals. Andragoške Studije, 2, 185–187. http://www.as.edu.rs/pdf/articles/70
Burstein, Α.Β., & Eli Kohn, Κ. (2017) What Makes a Good School Leadership Program? A Qualitative Study of the Lookstein Center Educational Leadership Advancement Initiative (ELAI). Journal of Jewish Education, 83(2), 109-132.
Γιαννακίδου, E., Γιόφτσαλη, K., & Τζιώρα, E. (2013). H αναστοχαστική πράξη των υποψηφίων εκπαιδευτικών κατά την εφαρμογή μιας προσαρμοσμένης εκδοχής του μοντέλου Lesson Study. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 1, 27-55.
CEDEFOP (2013, June). The Mentor Handbook. A Practical Guide for VET Teacher Training. https://www.cedefop.europa.eu/files/MENTORING_HANDBOOK_final_version.pdf
Cochran-Smith, M. & Paris, C.L. (1995). Mentor and Mentoring: Did Homer have it right. In J.Smyth (ed.) Critical discourses on teacher development (pp.181-202). Cassell.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2008). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Μεταίχμιο.
Colky, D., & Young, H. (2007). Mentoring in the virtual organization: keys to building successful schools and businesses. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 14(6), 433-447.
Collins, M. (1991). Adult Education as vocation. A critical role for the adult educator. Routledge.
Cosner, Sh., & Jones, M.F. (2016). Leading school-wide improvement in low performing schools facing conditions of accountability: Key actions and considerations. Journal of Educational Administration, 54(1), 41-57.
Courau, S. (2000). Tα βασικά «εργαλεία» του εκπαιδευτή ενηλίκων. Μεταίχμιο.
Cox, E. (2005). For better, for worse: The matching process in formal mentoring schemes. Mentoring and Tutoring, 13(3), 403-414.
Crisp, G. and Cruz, I. (2009). Mentoring College Students: A Critical Review of the Literature Between 1990 and 2007. Research in Higher Education 50(6), 525-545.
Crutcher, A.P., & Naseem, S. (2016). Cheerleading and cynicism of effective mentoring in current empirical research. Journal Educational Review, 68(1), 40-55.
Cunningham, I. (2017). The Wisdom of Strategic Learning. The Self-Managed Learning Solution. Routledge.
Daloz, L. (1986). Effective Teaching and Mentoring. Jossey-Bass.
Day, C. (2003). H εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Οι προκλήσεις της δια βίου μάθησης (μτφ. Α.Βακάλη). Τυπωθήτω_Δαρδανός.
Deglau, D., Ward, P., O’Sullivan, M. & Bush, K. (2006). Professional dialogue as professional development. Journal of Teaching in Physical Education, 25(4), 413-427.
Ehrich, E.A. (2013). Developing Performance Mentoring Handbook. University of Queensland.
Εller, L.S. Lev, E.L. & Feurer, A. (2013). Key components of an effective mentoring relationship: A qualitative study. Nurse Education Today, 34(5), 815-820.
Ellström, P.E. (1992). Kompetens, utbildning och lärande i arbetslivet. (Competence, education and learning in the workplace life). Publica/Norstedts.
Ζαφειρόπουλος, Κ. (2015). Πώς γίνεται μία επιστημονική εργασία: Επιστημονική Έρευνα και συγγραφή εργασιών. Πολιτεία.
Fagenson, Ε.Α. (1989). The Mentor Advantage: Perceived Career/Job Experiences of Proteges Versus Non-Proteges. Journal of Organizational Behavior, 10(4), 309-320.
Freire, P. (1977). H αγωγή του καταπιεζόμενου (μτφ. Γ. Κρητικός). Kέδρος.
Freire, P. & Shor, I. (2011). Απελευθερωτική Παιδαγωγική: Διάλογοι για τη μετασχηματίζουσα εκπαίδευση. (μτφ. Γ.Κουλαουζίδης). Μεταίχμιο.
Gardiner, W. (2010). Mentoring two student teachers: mentors’ perceptions of peer placements. Teaching Education, 21(3), 233-246.
Goff, P.A., Jackson, M.C., DiLeone, B.A., Culotta, C.M., & DiTomasso, N.A. (2014). The essence of innocence: consequences of dehumanizing black children. Journal of Personality and Social Psychology, 106(4), 526-545.
Gold, Υ. (1996). Beginning teacher support. Attrition, mentoring, and induction. In J.P. Sikula, T.J. Buttery, E. Guyton (Eds.). Handbook of research on teacher education (2nd ed.), (pp. 548-594). Association of Teacher Educators. Macmillan.
Hargreaves, A., & Fullan, M. (2000). Mentoring in the new millennium. Theory into Practice, 39(1), 50-56.
Harrison, J.K., & Lee, R. (2011). Exploring the use of critical incident analysis and the professional learning conversation in an initial teacher education program. Journal of Education for Teaching, 37(2), 199-217.
Hobson, A. J., Ashby, P., Malderez, A., & Tomlinson, P. D. (2009). Mentoring beginning teachers: What we know and what we don't. Teaching and teacher education, 25(1),207-216.
Illeris, K. (2016). Ο τρόπος που μαθαίνουμε. Μεταίχμιο.
Johnson, B. (2002). The Intentional Mentor: Strategies and Guidelines for the Practice of Mentoring. Professional Psychology: Research and Practice, 33(1), 88-96.
Jones, M. (2009). Supporting the Supporters of Novice Teachers: an analysis of mentors’ needs from twelve European countries presented from an English perspective. Research in Comparative and International Education, 4, 4-21.
Kappelman, L., & Richards, T. (1996). Training, empowerment, and creating a culture for change. Empowerment in Organizations, 4(3), 26-29.
Knight, P., Tait, J., & Yorke, M. (2006). The professional learning of teachers in higher education. Studies in Higher Education, 31, 319-339.
Καλογρίδη, Σ. (2011). Η αυτοκατευθυνόμενη Μάθηση ως στρατηγική μάθησης των εκπαιδευτών ενηλίκων. Στο: Α. Παπασταμάτης, Ε. Βαλκάνος, Ε. Πανιτσίδου & Γ. Ζαρίφης (2011). Δια Βίου Μάθηση & Εκπαιδευτές Ενηλίκων (σελ. 43-58). Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Kelly, M. (2010). Learning Styles – Understanding and Using Learning Styles. http://72educators.about.com
Knowles, M. (1998). The adult learner: A neglected species. Gulf Publishing Company.
Κόκκος, A. (2005). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Μεταίχμιο.
Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. Prentice-Hall.
Kolb, D.A. (2015). Experiential learning: Experience as the source of learning and development (2nd ed.). Pearson Education.
Κουγιουμτζής, Γ. Α. (2016). Επισκόπηση βασικών θεωρητικών και εμπειρικών μοντέλων σε επίπεδο παιδαγωγικής καθοδήγησης/mentoringεκπαιδευτικών. Στο K.Δ. Μαλαφάντης, Β. Παπαδοπούλου, Σ. Αυγητίδου, Γ. Ιορδανίδης & Ι. Μπέτσας (Επιμ.). Πρακτικά 9ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ελληνική Παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα». Τόμος Β΄ (σελ.. 505-516). Διάδραση.
Κουτσούκοs, M. (2021). Η διδακτική καθοδήγηση/mentoring των εκπαιδευτών ενηλίκων στην εφαρμογή συμμετοχικών εκπαιδευτικών τεχνικών (Διδακτορική Διατριβή). Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Κουτσούκος, Μ. (2022). Εκπαίδευση Ενηλίκων, Διδακτική και Μentoring. Ρώμη.
Kram, K. (1983). Phases of the mentor relationship. Academy of Management Journal, 26, 608-625.
Lankau, M.J., & Scandura, T.A. (2002). An investigation of personal learning in mentoring relationships: Content, antecedents, and consequences. Academy of Management Journal, 45(4), 779-790.
Litwin, Μ.S. (1995). How to measure survey reliability and validity. Sage Publications.
Λουκά, Δ., & Πέτσιου, Χ. (2016). Το mentoring στην εκπαίδευση. Στο Γ. Αλεξανδράτος, Τ. Αρβανίτη-Παπαδοπούλου, & Π. Ορφανός Π. (επιμ.). Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Πανελλήνιας Ένωσης Σχολικών Συμβούλων Προοπτικές για ένα σύγχρονο και δημοκρατικό σχολείο», (σελ. 673-681).
McConnell, K., & Geesa, R. (2019). Self-reflective mentoring: perspectives of peer mentors in an education doctoral program. International Journal of Mentoring and Coaching in Education, 8(2), 86-101.
McDonald, L., & Flint, A. (2011). Effective Mentoring Skills: A Collaborative Effort. New Zealand Journal of Teachers’ Work, 8(1), 33-46.
ΜcInerney, P., & Green-Thompson, L. (2017). Teaching and learning theories and teaching methods used in postgraduate education in the health sciences: a scoping review protocol. JBI Database of Systematic Reviews and Implementation Reports, 15(4), 899-904.
Merriam, S. (1983). Mentors and protégés: A critical review of the literature. Adult Education Quarterly, 33(3), 161-173.
Merriam, S., & Caffarella, R. (1999). Learning in adulthood. Jossey-Bass.
Mezirow, J. (2007). Μαθαίνοντας να σκεφτόμαστε όπως ένας ενήλικος. Στο Mezirow, J. & Συνεργάτες, Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση. Μεταίχμιο.
Μoloi, K.C. (2010). How can schools build learning organizations in difficult education contexts? South African Journal of Education, 30, 621-633.
Moor, H., Halsey, K., Jones, M., Martin, K., Stott, A., Brown, C., & Harland, J. (2005). Professional development for teachers early in their careers: An evaluation of the early professional development pilot scheme. Department for Education and Skills.
Μπαγάκης, Γ., & Τσίγκου, Π. (2017). Διερεύνηση το θεσμού του Μέντορα. Γρηγόρης.
Μπεαζίδου, Ε., Μπότσογλου, Κ., & Κουγιουμτζίδου, Ε. (2017). Το mentoring στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των εκπαιδευτικών προσχολικής αγωγής για την αξιολόγηση των νηπίων. Εuropean Conference Mentoring: Impacts on Professional Development of Teachers (σελ. 46-65). Project Erasmus. Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Φθιώτιδας.
Ν.4485/2017 (ΦΕΚ 114/Α/4-8-2017) «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις».
Νικολάου, Κ. (2020). Διερεύνηση του ρόλου του μέντορα στο εκπαιδευτικό σύστημα και στη διαδικασία ανάπτυξης των εκπαιδευτικών (Διπλωματική Εργασία). Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.
Παππά, Ε., & Ιορδανίδης, Γ. (2017). Ο ρόλος του μέντορα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα: διερεύνηση απόψεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης νομού Θεσσαλονίκης για την αναγκαιότητα εφαρμογής του θεσμού. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 6, 112-130.
Phillips, N., & Fragoulis, I. (2010). Exploring the Beliefs of Primary Education Teachers Regarding the Contribution of Mentoring in Schools. Review of European Studies, 2(2), 201-213.
Phillip-Jones, L.L. (1983). Establishing a formalized mentoring program. Training Development Journal, 2, 38-42.
Ragins, B.R., Cotton, J.L. & Miller, J.S. (2000). Marginal mentoring: the effects of type of mentor, quality of relationship, and program design on work and career attitudes. Academy of Management Journal, 43(6), 1177-119.
Ramani, S., Gruppen, L., & Kachur, E.K. (2006). Twelve tips for developing effective mentors. Medical Teacher, 28(5), 404-408.
Raschauer, A., & Resch, K. (Εds) (2016). Guidance Counselling in adult education. Results of guidance counseling desk research and 27 qualitative interviews with guidance counselors. iYOT-10 1Report-A1 Research.
Retna, Κ., & TeeNg, P. (2016). The application of learning organization to enhance learning in Singapore schools. British Education Leadership, Management & Administration Society, 30(1), 10-18.
Rice, R. (2007, September 5-8). The Mentor’s use of Adult Learning Theories: are theory and practice co-extensive? Paper presented at the British Educational Research Association Annual Conference, Institute of Education, University of London. http://www.leeds.ac.uk/bei/Education-line/browse/all_items/166216.html
Richter, D., Kunter, M., Lodtke, O., Klusmann, U., Anders, Y., & Baumert, J. (2013). How different mentoring approaches affect beginning teachers’ development in the first years of practice. Teaching and Teacher Education, 36, 166-177.
Rippon, J., & Martin, M. (2003). Supporting induction: relationships count. Mentoring and Tutoring, 11(2), 211-226.
Roberts, A. (2000). Mentoring revisited: A phenomenological reading of the literature. Mentoring and Tutoring, 8(2), 145-170.
Robson, C. (2010). Η έρευνα του πραγματικού κόσμου. (μτφ. Νταλάκου-Βασιλικού): Gutenberg.
Rogers, A. (2002). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Μεταίχμιο.
Russell, J.E., & Adams, M.D. (1997). The changing nature of Mentoring in Organizations: An introduction to the Special Issue on Mentoring in Organizations. Journal of Vocational Behavior, 51, 1-14.
Schechter, C. (2008). Organizational Learning Mechanisms: The Meaning, Measure, and Implications for School Improvement. Educational Administration Quarterly, 44(2), 155-186.
Schon, D. (1987). Educating the Reflective Practitioner. Jossey Bass.
Simon, S., Campbell, S., Johnson, S., & Stylianidou, F. (2011). Characteristics of effective professional development for early-career science teachers. Research in Science & Technological Education, 29(1), 5-23.
Singh, V., Bains, D., & Vinnicombe, S. (2002). Informal Mentoring as an Organizational Resource. Long Range Planning Journal, 35, 389-405.
Stanulis, R.N., Little, S., & Wibbens, E. (2012). Intensive mentoring contributes to change in beginning elementary teachers’ learning to lead classroom discussions. Teaching and Teacher Education, 28, 32-43.
Συγγενιώτη, Α. (2018). Ο θεσμός του mentoring (Συμβουλευτική Καθοδήγηση) κατά την υποστήριξη των νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών. Απόψεις και στάσεις εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Διπλωματική Εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Tang, S.Y.F., & Choi, P.L. (2007). Connecting Theory and Practice in mentor preparation: mentoring for the improvement of teaching and learning. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning,13(3), 383-401.
Taylor, K. (2006). Διδάσκοντας με αναπτυξιακή πρόθεση. Στο J.Mezirow & Συνεργάτες, Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση (Επιμ. Α. Κόκκος, μτφ. Γ. Κουλαουζίδης) (σελ. 183-210). Mεταίχμιο.
Terrion, J.L., & Leonard, D. (2007). A Taxonomy of the characteristics of student peer mentors in higher education: findings from a literature review. Mentoring &Tutoring, 15(2), 149-164.
Thorpe, K. (2004). Reflective learning journals: From concept to practice. Reflective Practice, 5(3), 327-343.
Tonna, M.A. (2017). Teacher mentoring and the reflective practitioner approach. International Journal of Mentoring and Coaching in Education, 6(3), 210-227.
Τρίκας, Μ. & Κασιμάτη, Α. (2020). Η σημασία και ο ρόλος του μέντορα για την υποδοχή και την ένταξη των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών: Διερεύνηση των απόψεων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Ευβοίας. Εκπ@ιδευτικός Κύκλος, 8(1), 143-162.
Vogt, J., & Murrell, K. (1990). Empowerment in Organizations. Pfeiffer and Company.
Υoung, R.J., Bullough, Jr.V.R., Draper, R. J., Smith, K.L.& Erickson, B.L. (2005). Novice teacher growth and personal models of mentoring: choosing compassion over inquiry. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 13(2), 169-188.
Φραγκούλης, Ι. (2011). Η αξιοποίηση του Mentoring στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ανακτήθηκε 20/7/2018, από http://adulteduc.gr/e-platform/pluginfile.php/1941/course/section/207/mentoring_forum.pdf
Φραγκούλης, Ι. (2013). Εκπαιδευτικό Υλικό για τους εκπαιδευτές των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης. ΙΝΕΔΙΒΙΜ.
Φραγκούλης, Ι. (2017). Απόψεις τεχνολόγων εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση του mentoring στο πλαίσιο άσκησης του εκπαιδευτικού τους έργου. Πρακτικά 3ου Επιστημονικού Συνεδρίου ΑΣΠΑΙΤΕ «Επαγγελματική Εξέλιξη και Ανάπτυξη του Τεχνολόγου Εκπαιδευτικού» (σελ. 227-236). Ίων.