Μαθαίνοντας με το σώμα: Ένα παιδαγωγικό εγχείρημα με παιδιά-πρόσφυγες σε συνδυασμό στοιχείων συνεργατικής μάθησης και τεχνικών θεάτρου


Δημοσιευμένα: Nov 20, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
παιδιά-πρόσφυγες ελευθεριακή παιδαγωγική συνεργατική μάθηση Θέατρο των Καταπιεσμένων κοινωνικός αποκλεισμός σωματοποιημένη μάθηση
Σόνια Βλάχου
Περίληψη

Στο κείμενο που ακολουθεί παρουσιάζω ένα παιδαγωγικό εγχείρημα σωματοποιημένης-βιωματικής μάθησης που ανέπτυξα κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μου με έφηβες/-ους πρόσφυγες εντός της δομής διαμονής τους στη Φιλιππιάδα Πρέβεζας το
φθινόπωρο του 2021 και τον χειμώνα του 2022. Το εγχείρημα αυτό προέκυψε από την ανάγκη των ίδιων των παιδιών να εκφράσουν αρχικά σε ένα οικείο τους πρόσωπο, το οποίο να ενδιαφέρεται να τα ακούσει, την οδύνη την οποία τους προκαλούσαν οι καθημερινές εμπειρίες ρατσιστικής υποτίμησης και απόρριψης που βίωναν στα διάφορα πεδία επαφών τους με μέλη της τοπικής κοινωνίας. Μέσα από τη συνεργασία που ακολούθησε οι αρχικές διηγήσεις των παιδιών εξελίχθηκαν σε μικρά θεατρικά δρώμενα, μέρη ενός πρωτότυπου «παραστατικού κειμένου» δημόσιας διαμαρτυρίας, που καθιστούσε ορατή με διεισδυτικό τρόπο αυτή τη διάσταση της πραγματικότητάς τους στον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο. Τονίζοντας εδώ και πάλι τη σημασία της θεατρικής αγωγής για τη μαθησιακή και την ψυχοκοινωνική ενίσχυση όλων ανεξαιρέτως των μαθητών/τριών θέτω ως απώτερο στόχο αυτού του άρθρου το άνοιγμα μιας συζήτησης σχετικά με την ανάπτυξη δημιουργικών μεθοδολογιών και καινοτόμων εργαλείων σωματοποιημένης μάθησης στα πλαίσια της (διαθεματικής) διδασκαλίας, καλλιτεχνικών αντικειμένων ή και πιο ευρηματικών εφαρμογών της Φυσικής Αγωγής, που να προωθούν τη συμπερίληψη των παιδιών-προσφύγων στο εκάστοτε σχολικό περιβάλλον.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Περιγραφές - παρουσιάσεις καινοτόμων προγραμμάτων
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Σόνια Βλάχου

Η Σόνια (Σοφία) Βλάχου είναι απόφοιτος του τμήματος της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ και έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές Κοινωνικής και Πολιτισμι­κής Ανθρωπολογίας στο Ινστιτούτο Εθνολογίας του Πα­νεπιστημίου του Αμβούργου. Έχει δουλέψει ως καθηγή­τρια Αγγλικών (μόνιμο προσωπικό) σε διάφορους τύπους σχολείων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαί­δευση και είναι υποψήφια διδάκτορας στο τμήμα Κοινω­νιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στην Αθήνα. Τα τελευταία πέντε χρόνια εργάζεται ως Συντονίστρια στην Εκπαίδευση Προ­σφύγων στον νομό Πρέβεζας. Επίσης, έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις σε πολυάριθμα διεθνή συνέδρια Κοινω­νικών Σπουδών και έχει συνεισφέρει σε επιστημονικές εκδόσεις. Είναι μέλος της Πανευρωπαϊκής Κοινωνιολογι­κής Εταιρείας από το 2015. Τα ευρύτερα επιστημονικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την Ανθρωπολογία της Νε­ότητας (Youth Anthropology), την Κοινωνιογλωσσολογία (Sociolinguistics), την Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, τις Μελέτες της Παιδικής Ηλικίας (Childhood Studies), την Παιδαγωγική του Θεάτρου (Theatre Pedagogics), τις Σπουδές Φύλου (Gender Studies) και τις Σπουδές του Προσφυγισμού (Refugee Studies).

Αναφορές
Αποστολοπούλου, Β. (2017). Η Παιδαγωγική του Célestin Freinet στην Ελλάδα μέσα από τα μάτια εκπαιδευτικών και γονέων. Διπλωματική εργασία, ΑΠΘ, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Επιστήμες της Αγωγής: «Κοινωνία, Εκπαίδευση και Παιδαγωγική».
Boal, A. (2000). Theater of the Oppressed. London: Pluto Press.
Γκόβας, Ν. (2003). Για ένα δημιουργικό, νεανικό θέατρο: ασκήσεις, παιγνίδια, τεχνικές. Ένα πρακτικό βοήθημα για εμψυχωτές θεατρικών ομάδων κι εκπαιδευτικούς. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Freinet, C. (1990). Cooperative learning & social change: Selected writings of Celestín Freinet (Vol. 15). Toronto: James Lorimer & Company.
Κουρετζής, Λ. (1991). Το θεατρικό παιχνίδι. Παιδαγωγική θεωρία, πρακτική και θεατρολογική προσέγγιση. Αθήνα: Καστανιώτης.
MacDonald, S. & Rachel, D. (2001). Το Θέατρο Forum του Augusto Boal για εκπαιδευτικούς. Εκπαίδευση & Θέατρο, 1, 41-49.
Μόσχος, Γ., & Καλησώρα, Α. (2019). Η Συνέλευση των Παιδιών: τα πρώτα Βήματα Άσκησης στη Δημοκρατία. Αθήνα: Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.
Παυλίδου, Ι. (2020). Μεταμορφώνοντας χώρους μουσικής εκπαίδευσης μέσα από σωματοποιημένες διακαλλιτεχνικές πρακτικές σε ευάλωτες κοινότητες (Doctoral dissertation, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Καλών Τεχνών ‒ Τμήμα Μουσικών Σπουδών).
Shusterman, R. (2009). Body consciousness and performance: somaesthetics east and west. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 67(2), 133-145.
Τσακουμάγκου, Π. (2020). Σωματαισθητική και επιτελεστική τέχνη: δυνατότητες αξιοποίησής τους στην εκπαίδευση (Doctoral dissertation).
Ζώνιου, Χ. (2003). Το θέατρο του καταπιεσμένου. Εκπαίδευση & Θέατρο, 4, 66-74.