Τα παιδιά ως ερευνητές στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου
Δημοσιευμένα:
Δεκ 5, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
Τα παιδιά ως ερευνητές συμμετοχή αειφόρο σχολείο
Περίληψη
Επίκεντρο της παρούσης έρευνας είναι η διερεύνηση της συμμετοχής μαθητών/τριών σε ερευνητικές διαδικασίες με θέμα το αειφόρο σχολείο στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Πρόκειται για μια μελέτη περίπτωσης, που κινείται στην ερευνητική παράδοση «τα παιδιά ως ερευνητές». Σε αυτή συμμετείχαν μαθητές/τριες ενός Γυμνασίου της Αττικής. Σκοπός της έρευνας ήταν να εξεταστεί με ποιους τρόπους η εκπαιδευτική παρέμβαση που σχεδιάστηκε από την ερευνητική ομάδα και υλοποιήθηκε στην ομάδα των μαθητών/τριών συνέβαλε στην ανάπτυξη της συμμετοχής τους στις διαφορετικές ερευνητικές διαδικασίες και να αναδειχτούν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όταν αναλαμβάνουν τον ρόλο «ερευνητών». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η συμμετοχή των μαθητών/τριών διαμορφώθηκε σταδιακά, ανάλογα με τις διαφορετικές φάσεις υλοποίησης της έρευνας και τις παιδαγωγικές παρεμβάσεις της ερευνητικής ομάδας. Οι μαθητές/τριες καλλιέργησαν βασικές ερευνητικές ικανότητες, ξεπερνώντας δισταγμούς και τη μαθημένη παθητική στάση και ταυτόχρονα ενδυναμώθηκαν μέσα από τη συνεργασία τους με τους ερευνητές και την υποβοηθούμενη, ολοένα και μεγαλύτερη ανάληψη δικής τους πρωτοβουλίας. Οι δυσκολίες που συνάντησαν αφορούν κυρίως στην ανάληψη ενός πιο ενεργητικού ρόλου, στη χρήση των ερευνητικών εργαλείων και στη συνέπεια ως προς συνεργασία των ομάδων εκτός των πλαισίων που θέτει το ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Δασκολιά Μ., Κέκερη Ε., & Τσεβρένη Ί. (2020). Τα παιδιά ως ερευνητές στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 2(2), 1–18. https://doi.org/10.12681/ees.22975
- Ενότητα
- Articles
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς διατηρούν τα πνευματικά δικαιώματα και παρέχουν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης μαζί με την αδειοδότηση της εργασίας με CC-BY-NC-SA, που επιτρέπει σε άλλους να μοιράζονται αυτή την εργασία με αναγνώριση του συγγραφικού δικαιώματος και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Alderson, P. (2001). Research by children. International journal of social research methodology, 4(2), 139-153.
Alderson, P. (2005). Children’s rights: A new approach to studying children. In H. Penn (ed.), Understanding early childhood: Issues and controversies, (p. 127–41). Maidenhead: Open University Press.
Bland, D. & Atweh, B. (2007). Students as researchers: engaging students’ voice in PAR. Educational Action Research, 15(3), 337-349.
Barratt Hacking, E . & Barratt, R. (2009). Children researching their urban environment: Developing a methodology. Education 3-13: International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education 37(4), 371-384.
Barratt Hacking, E., Cutter Mackenzie, A. & Barratt, R. (2013). Children as active researchers. In R. Stevenson (Ed.), International Handbook of Environmental Education, (pp. 438-458). American Educational Research Association.
Breiting, S., Mayer, M., & Mogensen, F. (2005). Quality Criteria for ESD-Schools, Guidelines to enhance the quality of Education for Sustainable Development. Vienna: Austrian Federal Ministry of Education, Science and Culture, ENSI – SEED.
Christensen, P., & James, A. (2000). Research with children, perspectives and practices. New York, NY: Falmer Press.
Cutter-Mackenzie, A. (2009). Children as researchers: Exploring the possibilities and challenges in environmental education. Paper presented at the Fifth World Environmental Education Congress: Earth, Our Common Home.
Dyment, J. (2008). Student participation in school ground greening initiatives in Canada: Reflections on research design decisions and key findings. In A. Reid, B.B. Jensen, J. Nikel and V. Simovska (eds) Participation and learning. Perspectives on education and the environment, health and sustainability (pp. 241-255). Springer.
European Network of Ombudspersons for Children. (2008). Child participation and children’s ombudspersons institutions within European Union.
Δασκολιά, Μ. (2005). Θεωρία και πράξη στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Οι προσωπικές θεωρίες των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Δασκολιά, Μ. (2015). Η έννοια της αειφορίας ως μεθοριακό αντικείμενο μάθησης. Μια εκπαιδευτική παρέμβαση. Στο: Ε. Μανωλάς (Επιμ.), Περιβαλλοντική Πολιτική: Θεωρία και Πράξη. Τόμος προς Τιμήν του Αλκιβιάδη Δερβιτσιώτη (σσ. 42-55). Ορεστιάδα: Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ISBN: 978-960-9698-09-2).
Fielding, M., & Bragg, S. (2003). Students as researchers: Making a difference. Cambridge: Pearson.
Fielding, M. (2004). New wave student voice and the renewal of civic society. London: Review of Education.
Freire, P. (1972). Pedagogy of the oppressed. London: Penguin Books.
Gough, A. (2005). Sustainable Schools: Renovating educational processes. Environmental Education and Communication, 4, 339-351.
Hart, R. (1992). Children’s Participation: From Tokenism to Citizenship. Gland: UNICEF
Hart, R. A. (1997). Children’s participation: The theory and practice of involving young citizens in community development and environmental care. London, UK: Earthscan.
Henderson, K. and Tilbury, D. (2004). Whole school approaches to sustainability: An international review of sustainable school programs. Report prepared by Macquarie University for the Australian Government Department of the Environment and Heritage. Sydney, NSW: Macquarie University. Available at: http://www.aries.mq.edu.au/project.htm
Huckle, J. (1996). Realizing sustainability in changing times. Education for Sustainability. London: Earthscan
Huckle, J. (2009). Sustainable Schools: responding to new challenges and opportunities. Geography, 94(1), 13-21.
Huckle, J. (2010). Sustainable schools: exploring the contradictions. Παρουσίαση στο 4ο Πανελλήνιο Συμπόσιο της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Αθήνα.
Ιωσηφίδης, Θ. (2003). Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Κριτική.
Jensen, B. B. & Schnack, K. (2006). The action competence approach in environmental education. Environmental Education Research 12(3-4): 471-486.
Καλαϊτζίδης, Δ. (2013). Το αειφόρο σχολείο: δείκτες αειφόρου σχολείου και μεθοδολογία οργάνωσης. Ανασύρθηκε στις 5/4/2016 από www.aeiforum.eu.
Kalaitzidis, D. (2012). Sustainable School indicators: approaching the vision through the sustainable school award. Journal of Teacher Education for Sustainability, 14(2), 165-178.
Κατσαρού, Ε. & Τσάφος, Β. (2003). Από την έρευνα στη διδασκαλία. Η εκπαιδευτική έρευνα δράσης. Αθήνα: Σαββάλας.
Κάτσενου, Χ. (2012). Η έννοια της συμμετοχής στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου: μια έρευνα δράσης σε δημοτικό σχολείο. Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή. Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα. Ανακτήθηκε από: https://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/27409
Κάτσενου, Χ., & Φλογαΐτη, Ε. (2020). Διερευνώντας την προοπτική της αειφορίας στο σύγχρονο πανεπιστήμιο. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 2(1), 16-28.
Κάτσενου Χ., Φλογαΐτη Ε., Λιαράκου Γ. (2015). Η συμμετοχή των μαθητών ως προοπτική για το σχολείο και την κοινωνία. Στο: Νικολάου Γ., Κώτσης Κ., Περιβάλλον, Γεωγραφία, Εκπαίδευση, Τιμητικός Τόμος για τον Ομότιμο Καθηγητή Απόστολο Κατσίκη, (σσ. 50-67). Αθήνα: Πεδίο.
Katsenou, Ch., Flogaitis, E., Liarakou, G. (2013). Exploring pupil participation within a sustainable school. Cambridge Journal of Education, 43(2), 243-258.
Katsenou, C., Flogaitis, E., & Liarakou, G. (2015). Action research to encourage pupils’ active participation in the sustainable school. Applied Environmental Education & Communication, 14(1), 14-22.
Kellet, M. (2005). How to develop children as researchers. London: Paul Chapman Publishing.
Κυριαζή, Ν. (2002). Η Κοινωνιολογική έρευνα. Κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Levin, B. (2000). Putting students at the center in education reform. Journal of Educational Change, 1(2), 155-172.
Λιαράκου Γ. (2013). Προσεγγίζοντας τη συμμετοχή των παιδιών στο σχολείο. Οι αντιλήψεις των φοιτητών – μελλοντικών εκπαιδευτικών. Στο Γ. Κόκκινος, Μ. Μοσκοφόγλου-Χιονίδου (επ) Επιστήμες της Εκπαίδευσης: από την ασθενή ταξινόμηση της Παιδαγωγικής, στη διεπιστημονικότητα και τον επιστημονικό υβριδισμό, (σσ. 263-287). Αθήνα: Ταξιδευτής.
May, T. (1993). Social Research. Issues, methods and process. Open University Press.
Mackey, G. (2012). To know, to decide, to act: The young child’s right to participate in action for the environment. Environmental Education Research, 18(4), 473-484.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
Mogensen, F., & Mayer, M. (2005). Perspectives on Environmental Education – a critical framework. In F. Mogensen & M. Mayer (eds), ECO-Schools: Trends and Divergences. A comparative Study on ECO-school development processes in 13 countries, (pp. 10 – 25). Vienna: Austrian Federal Ministry of Education, Science and Culture, ENSI – SEED.
Percy-Smith, Β. Thomas, N. (2009). A handbook of children and young people's participation: Perspectives from theory and practice. London/New York: Routledge.
Posch, P. (1998). The ecologistation of schools in Austria. PEB exchange, programme on educational building. OECD Publishing.
Posch, P. (1999). The ecologisation of schools and its implications for educational oolicy. Cambridge Journal of Education, 29(3), 341- 348.
Reid, A., B.B. Jensen, Nikel, J., & Simovska, V. (2008). Participation and learning. Perspectives on education and the environment, health and sustainability. Dortrecht: Springer.
Rudduck, J. & Flutter, J. (2000). Pupil Participation and Pupil Perspective: carving a new order of experience. Cambridge Journal of Education, 30(1), 75-89.
Rudduck J. & Flutter, J.(2004). How to improve your school. London: Continuum.
Schnack, K. (2008). Participation, education and democracy: Implication for environmental education, health education and education for sustainable development. In Α. Reid, Β.Β. Jensen, J. Nikel and V. Simovska (eds) Participation and learning. Perspectives on education and the environment, health and sustainability, (pp. 181- 196). Springer
Scott, W. (2011). Sustainable schools and the exercising of responsible citizenship – a review essay. Environmental Education Research, 17(3), 409-423.
Simovska, V. (2000). Exploring Student Participation within Health Education and Health Promoting Schools. In B.Β Jensen, Κ. Schnack, & V. Simovska (eds.). Critical Environmental and Health Education: Research Issues and Challenges, (pp. 29- 43). Copenhagen: Research Centre for Environmental and Health Education. The Danish University of Education.
Spyrou, S. (2011). The limits of children’s voices: From authenticity to critical, reflexive representation. Childhood 18(2): 151–165.
Ταμουτσέλη, Κ., & Μητακίδου, Σ. (2006). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση/Εκπαίδευση για την Αειφορία και Ολιστικό Σχολείο. Ανακοίνωση στο 2ο Συνέδριο Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Αθήνα, 15-17 Δεκεμβρίου 2006.
Tresender, P. (Ed.). (1997). Empowering children and young people: Training manual promoting involvement in decision-making. London, UK: Save the Children in association with Children’s Rights Office.
Τσεβρένη, Ι. (2008). Η πόλη μέσα από τα μάτια των παιδιών. Προσεγγίζοντας το συμμετοχικό σχεδιασμό του χώρου μέσα από μία εναλλακτική θεώρηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Διδακτορική Διατριβή, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Tsevreni, I. (2011). Towards an environmental education without scientific knowledge: an attempt to create an action model based on children's experiences, emotions and perceptions about their environment. Environmental Education Research, 17(1), 53-67.
Tsevreni, I., & Tigka A. (2018). Young children claiming their connection with nonhuman nature in their schoolground. Children, Youth and Environments, 28(1), 119-127.
UNESCO (2002). Education for Sustainability from Rio to Johannesburg: Lessons learnt from a decade of Commitment. Paris: UNESCO.
United Nations. (1989). Convention of the rights of the child. New York: United Nations.
Waller, T. (2006). Don’t come too close to my octopus tree: Recoding and evaluating young children’s perspectives of outdoor learning. Children, Youth and Environments, 16(2), 75-104.
Φλογαΐτη, Ε. (2006). Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Φλογαΐτη, Ε. & Δασκολιά, Μ. (2004). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Σχεδιάζοντας ένα αειφόρο μέλλον. Στο Π.Α Αγγελίδης & Γ.Γ. Μαυροειδής (επιμ.). Εκπαιδευτικές καινοτομίες για το σχολείο του μέλλοντος, Τόμος Β’, (σσ. 281-302). Αθήνα: Τυπωθήτω.
Φλογαΐτη, Ε., & Λιαράκου, Γ. (επιμ.), (2009). Εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη. Από τη θεωρία στην πράξη. Ηράκλειο: ΚΠΕ Αρχανών/ENSI.
