Η ανάπτυξη των τυπικών ορισμών λέξεων δίγλωσσων μαθητών Γυμνασίου: Μελέτη μίας διδακτικής παρέμβασης

Θαλασσογραφία, 50Χ60,ελαιογραφία, Μαρία Τσιβά, 2015
PDF
Δημοσιευμένα: Μαρ 17, 2021
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.25863
Λέξεις-κλειδιά:
επίσημοι ορισμοί λέξεων γλωσσοδιδακτική παρέμβαση διγλωσσία μαθητές Γυμνασίου
Ιφιγένεια Δόση
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
https://orcid.org/0000-0003-4911-2049
Περίληψη

Ο στόχος της παρούσας έρευνας είναι να εξετάσει την επίδραση της διδακτικής παρέμβασης στην ικανότητα ανάπτυξης τυπικών (formal) ορισμών λέξεων δίγλωσσων μαθητών Γυμνασίου, λαμβάνοντας υπόψιν συγκεκριμένες γραμματικές κατηγορίες (ουσιαστικά, ρήματα και επίθετα). Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η βελτίωση της ικανότητας ορισμού λέξεων και η χρήση τυπικών ορισμών σχετίζεται άμεσα με την οργάνωση του νοητικού λεξικού και την ανάπτυξη μεταγλωσσικών ικανοτήτων. Επίσης, η ανάπτυξη των τυπικών ορισμών λέξεων συμβάλλει θετικά στη γενικότερη ανάπτυξη του γραμματισμού και στη ευρύτερη σχολική επιτυχία των μαθητών. Ωστόσο, η ανάπτυξη της ικανότητας απόδοσης τυπικών ορισμών επηρεάζεται και από παράγοντες, όπως η γραμματική κατηγορία της λέξης (ουσιαστικό, ρήμα, επίθετο). Έτσι, τα ουσιαστικά ορίζονται καλύτερα από τα ρήματα και τα επίθετα. Η εκπαίδευση και, κυρίως, οι στοχευμένες διδακτικές παρεμβάσεις διαδραματίζουν έναν καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της ικανότητας ορισμού λέξεων. Πρέπει να σημειωθεί, ότι η σχετική έρευνα σε δίγλωσσους μαθητές είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Η παρούσα έρευνα αξιοποιώντας αυτό το βιβλιογραφικό κενό μελετά τον ρόλο της διδακτικής παρέμβασης σε 20 δίγλωσσους ελληνο-αλβανόφωνους μαθητές Γυμνασίου. Η μεθοδολογία που ακολουθεί είναι αυτή της ημι-πειραματικής μελέτης παρέμβασης που εφαρμόζει μετρήσεις αρχικής και τελικής εξέτασης σε δύο ομάδες μελέτης. Η μία ομάδα  (πειραματική ομάδα) παρακολούθησε μια τρίμηνη παρέμβαση, ενώ η άλλη ομάδα (ομάδα ελέγχου) δεν εντάχθηκε στο πρόγραμμα παρέμβασης. Και οι δύο ομάδες ελέγχθηκαν ως προς την ικανότητα ορισμού λέξεων (ουσιαστικών, ρημάτων και επιθέτων) πριν από την παρέμβαση, αλλά και μετά από αυτήν, με στόχο να αξιολογηθούν οι πιθανές θετικές επιπτώσεις της παρέμβασης. Η παρέμβαση έδωσε έμφαση στην εξάσκηση των τυπικών ορισμών λέξεων (ουσιαστικών, ρημάτων και επιθέτων) αναφορικά και με τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες (κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι δύο ομάδες δεν διέφεραν ως προς τις επιδόσεις τους στις δοκιμασίες πριν την παρέμβαση. Αντίθετα, μετά από αυτήν, η πειραματική ομάδα σημείωσε σημαντικές διαφορές έναντι της ομάδας ελέγχου, κυρίως ως προς τις επιδόσεις της στον ορισμό των ουσιαστικών. Τα ευρήματα της έρευνας καταδεικνύουν τον καθοριστικό ρόλο των στοχευμένων διδακτικών παρεμβάσεων στην ανάπτυξη της ικανότητας ορισμού λέξεων δίγλωσσων ομιλητών.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Ιφιγένεια Δόση, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια; Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης; Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας
Αναφορές
Benedict, H. (1979). Early lexical development: Comprehension and production. Journal of Child Language, 6, 183–200.
Benelli, B., Arcuri, L., & Marchesini, G. (1988). Cognitive and linguistic factors in the development
of word definitions. Journal of Child Language, 15(3), 619-635. https://doi.org/10.1017/S0305000900012599.
Caramelli, N., Borghi, A. M. & Setti, A. (2006). The relational structure of conceptual knowledge in children of different ages. In G. Turini and F. Bianchi (Εds.), Linguistica Computazionale: Hypermedia for education and research, vol. XXVI (pp. 179–196).
Charkova, K. D. 2004. Early foreign language education and metalinguistic development: a study of monolingual, bilingual and trilingual children on noun definition tasks. In L. Santelmann, M. Verrips, F. Wijnen & C. Levelt (Εds.), Annual Review of Language Acquisition, 3(1), 51-88.
Dosi, I. (2020). Enhancing formal word definitions: an educational intervention plan for monolingual & bilingual children. Journal of Innovation in Psychology, Education and Didactics, 24(2), 179-188.
Dosi, I., Gavriilidou, Z. (2020). The Role of Cognitive Abilities in the Development of Definitions by Children with and Without Developmental Language Disorder. Journal of Psycholinguistic Research, 49(5), 761–777. https://doi.org/10.1007/s10936-020-09711-w
Δούρου, Χ. (2019). Σύγκριση της ικανότητας ορισμού των λέξεων ατόμων διαφορετικών ηλικιακών ομάδων. (Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή). Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
Dourou, C., Gavriilidou, Z., & Markos, A. (2020). Definitional skills and preferred definition types according to age, gender, educational level and career orientation. International Journal of Research Studies in Education, 9(2), 29-49. https://doi.org/10.5861/ijrse.2020.5021.
El Euch, S., & De Koninck, Z. (2006) Habilete´s de de´contextualisation en situation trilingue: Le cas des de´finitions. La Revue Canadienne de Linguistique Applique´e, 9(1), 13-30.
Gavriilidou, Z. (2011). The development of word definitions in Greek Preschoolers, In Chatzopoulou, K., Ioannidou A., Suwon Yoon (Eds.) Proceedings of the 9th I.C.G.L. (pp. 88-96).
Gavriilidou, Z. (2015). The development of noun, verb and adjective definitional awareness in Greek preschoolers, Journal of Applied Linguistics, 30, 44-58.
González, J. E., Pollard-Durodola, S., Simmons, D. C., Taylor, A. B., Davis, M. J., Fogarty, M., & Simmons, L. (2014). Enhancing preschool children’s vocabulary: Effects of teacher talk before, during and after shared reading. Early Childhood Research Quarterly, 29(2), 214-226.
Gutierrez-Cleflen, V. F., & DeCurtis, L. (1999). Word definition skills in Spanish-speaking children with language impairment. Communication Disorders Quarterly, 21(1), 23–31.
Johnson, C. J., & Anglin, J. (1995). Qualitative developments in the content and form of children’s definitions. Journal of Speech and Hearing Research, 38, 612–629.
Kang, J. (2013). Decontextualized language production in two languages: An investigation of children's word definition skills in Korean and English. Applied Psycholinguistics, 34(2), 211-231.
Lee, I. (2005). Study of definition skills of concrete nouns of Korean–English bilingual children. Unpublished master's thesis, Myongji University.
Kikas, E. (1993). The development of word definitions in children. Journal of Russian and East European Psychology, 31(2), 40–54.
Malekian, M., Simashirazi, T., Zarifian, T., Rezasoltani P., & Dastjerdi M. (2014). Development of word definition skill in children. Speech and Language Pathology, 1(3), 51-60.
Marinellie, S. A. (2010). Improving children’s formal word definitions: A feasibility study. Child Language Teaching and Therapy, 26(1), 23–37. https://doi.org/10.1177/0265659009349970
Marinellie, S. A., & Chan Y. (2006). The effect of word frequency of noun and verb definitions: A developmental study. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 49(5), 1001–1021. https://doi.org/10.1044/1092-4388(2006/072).
Marinellie, S. A., & Johnson, C. (2002). Definitional skill in school-age children with specific language impairment. Journal of Communication Disorders, 35(3), 241–259.
Marinellie, S. A., & Johnson C. (2004). Nouns and Verbs: a comparison of definitional style. Journal of Psycholinguistic Research, 33(3), 217-235.
https://doi.org/10.1023/B:JOPR.0000027963.80639.88.
Nippold, M. A. (1995). School-age children and adolescents: Norms for word definitions. Language, Speech and Hearing services in Schools, 26, 320–325.
Nippold, M. A. (1998). Later language development: The school-age and adolescent years. Austin, TX: Pro-Ed.
Robinson, M.G., & Sorace, A. (2019). The influence of collaborative language learning on cognitive control in unbalanced multilingual migrant children. European Journal of Psychology of Education 34, 255–272. https://doi.org/10.1007/s10212-018-0377-x
Skwarchuk, S. & Anglin, J. M. (1997). Expression of superordinates in children’s word definitions. Journal of Educational Psychology, 89, 298–308.
Snow, C. (1990). The development of definitional skill. Journal of Child Language, 17, 697-710.
Snow, C.E., Cancino, H., De Temple, J., & Schley, S. (1991). Giving formal definitions: A linguistic or metalinguistic skill? In E. Bialystok (Ed.), Language processing in bilingual children (pp. 90-111). Cambridge: Cambridge University Press.
Snow, C.E., Cancinο, H., Gonzalez, P., & Shriberg, E. (1989). Giving formal definitions: An oral language correlate of school literacy. In D. Bloome (Ed.), Literacy in Classrooms (pp. 233–249). Norwood, NJ: Ablex.
To, C. K., Stokes, S., Man, Y., & T'sou, B. (2013). An analysis of noun definition in Cantonese. Language and speech, 56(1), 105–124. https://doi.org/10.1177/0023830912440794
Watson, R. (1985). Towards a theory of definition. Journal of Child Language, 12, 181–197.
Wehren, A., De Lisi, R., & Arnold, M. (1981). The development of noun definition. Journal of Child Language, 8(1), 165-175. https://doi.org/10.1017/S0305000900003081.
Wolman, R. N., & Barker, E. N. (1965). A developmental study of word definitions. Journal of Genetic Psychology, 107, 159-166.