«Η αναδιοργάνωση του χώρου του νηπιαγωγείου και η δυνατότητα συνεργασίας στο γνωστικό αντικείμενο του κύκλου του νερού, από τα νήπια».

PDF
Δημοσιευμένα: Nov 4, 2020
DOI: https://doi.org/10.12681/jret.21131
Λέξεις-κλειδιά:
Προσχολική εκπαίδευση χώρoς συνεργατική μάθηση κύκλος του νερού σημειολογικές μεταλλάξεις
Σoφία Κλημάνογλου
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
https://orcid.org/0000-0002-4746-5062
Δημήτρης Γερμανός
Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευση Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Περίληψη

Περίληψη. Στόχος της παρούσας έρευνας είναι η δυνατότητα αναδιοργάνωσης του χώρου του νηπιαγωγείου μέσα από την εφαρμογή  συνεργατικών δραστηριοτήτων στο αντικείμενο των φυσικών επιστημών και πιο συγκεκριμένα, στο φαινόμενο του κύκλου του νερού. Η έρευνα δράση, ήταν η επιλογή μας ως ερευνητικής μεθόδου  καθώς ερευνήθηκε η σχέση του περιβάλλοντος της τάξης του νηπιαγωγείου και των υποκείμενών της, που βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

Συμμετείχαν στην έρευνά μας  91 παιδιά από 4 τάξεις νηπιαγωγείων της περιφέρειας του Πειραιά, κατά το σχολικό έτος: 2017-2018. Εργαλεία και τεχνικές που αξιοποιήθηκαν για τη συλλογή δεδομένων ήταν το πρωτόκολλο παρατήρησης του χώρου και των δραστηριοτήτων, το καθημερινό ημερολόγιο των νηπιαγωγών που πήραν μέρος στην έρευνα, το ερωτηματολόγιο που δόθηκε στις νηπιαγωγούς (μετά την ερευνητική παρέμβαση), η συνέντευξη των νηπίων και των τεσσάρων τμημάτων που πήραν μέρος στην έρευνα (πριν και μετά την ερευνητική παρέμβαση), η αξιολόγηση των ομάδων από τη νηπιαγωγό (τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τις δραστηριότητες των Φ.Ε. που υλοποίησαν τα νήπια), το γνωστικό τεστ (Προέλεγχος – Μεταέλεγχος) που δόθηκε σε όλα τα παιδιά και ήταν σχετικό με το φαινόμενο του κύκλου του νερού. Στην παρούσα εργασία, προβαίνουμε σε διερεύνηση των απόψεων των νηπίων στις Πειραματικές και στις Τάξεις Ελέγχου, σχετικά με τον χώρο και την δυνατότητα διαμόρφωσής του από τα ίδια, τη δυνατότητα επιλογής θέσης και στάσης σώματος κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, τη  σχέση επικοινωνίας και συνεργασίας με τους/τις συμμαθητές/τριές τους και με τη νηπιαγωγό, την αγαπημένη τους δραστηριότητα των Φ.Ε. κατά τη διάρκεια της ερευνητικής παρέμβασης. Από την μελέτη των αποτελεσμάτων των απαντήσεων των παιδιών, διαπιστώνουμε την ευελιξία που είχαν τα παιδιά των Πειραματικών Τάξεων ως προς τη δυνατότητα αναδιαμόρφωσης του χώρου, αλλαγής θέσης επίπλων, εξοπλισμού και παιδαγωγικού υλικού και ως προς την επιλογή διαφόρων θέσεων και στάσεων του σώματός τους κατά τη διάρκεια του αυθόρμητου παιχνιδιού, αλλά και των οργανωμένων δραστηριοτήτων, όπως και την ευχαρίστηση που λάμβαναν από αυτή τη διαδικασία. Η δυναμική των μελών των ομάδων στις Πειραματικές Τάξεις ενδυνάμωσε τους μεταξύ τους δεσμούς και σχέσεις με τα υπόλοιπα μέλη των ομάδων. Επίσης, τα παιδιά των Πειραματικών Τάξεων, θυμόντουσαν πολλές από τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν και επέλεξαν αρκετές δραστηριότητες ως αγαπημένες ιδίως αυτές που σχετίζονταν με κίνηση του σώματός τους και με σημειολογικές μεταλλάξεις στον χώρο.

 

 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς που δημοσιεύουν σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους :

1. Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, χορηγώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Επιστημονική Επετηρίδα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων»  διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0, σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή του δημοσιευμένου στο περιοδικό έργου (π.χ. κατάθεση σε ένα ιδρυματικό αποθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την αναγνώριση της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό περιοδικό.

3. Στους συγγραφείς επιτρέπεται να δημοσιεύσουν την εργασία τους online (κατά προτίμηση σε ιδρυματικά αποθετήρια ή στην ιστοσελίδα τους) πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές ανταλλαγές, όπως επίσης και παλαιότερες και ευρύτερες παραπομπές δημοσιευμένων εργασιών (The Effect of Open Access)

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Σoφία Κλημάνογλου, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

YΠΟΨΗΦΙΑ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΑΠΘ

Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευση

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

 

 

 

Αναφορές
Allport,F.H. (1924). Social Psychology, Boston, MA: Honghton Mifflin.
Battistich, V., Schaps, E., & Wilson, N. (2004). Effects of an elementary school intervention on students’ “connectedness” to school and social adjustment during middle school. Journal of Primary Prevention, 24, 243–262. doi:10.1023/B:JOPP.0000018048.38517.cd
Begin, R. (1992). La pedagogie de la cooperation : une vision d΄avenir, in Pallascio (dir) Apprendre differemment, Montreal, Ed,agence de l΄arc.
Γερμανός, Δ. (1993). Χώρος και διαδικασίες αγωγής. Η παιδαγωγική διάσταση του χώρου. Αθήνα: Gutenberg.
Γερμανός, Δ. (2000). Παρεμβάσεις στο σχολικό χώρο και αλλαγή των εκπαιδευτικών πρακτικών. Στο Τσουκαλά, Κ. (επιμ.), Αρχιτεκτονική, Παιδί και Αγωγή. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Γερμανός, Δ. (2001). Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής. Αθήνα: Gutenberg.
Γερμανός, Δ. (2006). Οι τοίχοι της γνώσης. Σχολικός χώρος και εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.
Γερμανός, Δ., Αρβανίτη, Ι., Γρηγοριάδης, Α., & Κλιάπης, Π. (2007). Οι εκπαιδευτικοί Αξιολογούν τη Διαδικασία και το Αποτέλεσμα της Δημιουργίας Συνεργατικού Περιβάλλοντος στην Τάξη τους, στο Πλαίσιο μιας Έρευνας-Δράσης. Στο Γ. Δ. Καψάλης & Α. Ν. Κατσίκης (Επιμ.), Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση και οι προκλήσεις της εποχής μας. Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, Ιωάννινα, 17-20.5.2007 (σσ. 294-302). Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Σχολή Επιστημών Αγωγής.
Γερμανός, Δ. (2010). Ο Παιδαγωγικός Ανασχεδιασμός του Σχολικού Χώρου: Μια Μέθοδος Αναβάθμισης του Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος μέσα από Αλλαγές στο Χώρο, στο Γερμανός, Δ. Κανατσούλη Μ. (επιμ.) Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις στην Προσχολική και την Πρώτη Σχολική Εκπαίδευση, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 21-54.
Γερμανός, Δ., Λιάπη, Μ. (επιμ.) (2015). Ηλεκτρονικός τόμος Πρακτικών του Συμποσίου με Διεθνή Συμμετοχή: Τόποι για Εμπειρίες Μάθησης. Έρευνα, Δημιουργία, Αλλαγή. (Θεσσαλονίκη, 9-10 Ιανουαρίου 2015). Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.
Γερμανός, Δ. (2014). Αναμορφώνοντας το σχολικό χώρο: από το χώρο των κανονισμών στο χώρο για το παιδί. Στο Μ. Τζεκάκη & Μ. Κανατσούλη http://epublishing.ekt.gr | e-Publisher: EKT | Downloaded at 01/09/2019 18:07:20 | Ο χώρος ως εξελισσόμενο πεδίο αγωγής σε συνεργατικό εκπαιδευτικό περιβάλλον στο νηπιαγωγείο 75 (Επιμ.), Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνέδριου με Διεθνή Συμμετοχή: Αναστοχασμοί για την Παιδική Ηλικία (σσ. 448-467). Θεσσαλονίκη: ΤΕΠΑΕΑΠΘ.
Γκλούμπου, Α. (2014). Η παιδαγωγική αξιοποίηση του σχολικού χώρου στη
διαμόρφωση συνεργατικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος: εφαρμογή σε ένα
πρόγραμμα μαθηματικών δραστηριοτήτων στο νηπιαγωγείο. Ανακτήθηκε στις 5/3/2016 από: http://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/34615
Calhoon, M., S. Al Otaiba, D. Cihak, A. King, and A. Avalos ( 2007). “The Effects of a Peer-mediated Program on Reading Skill Acquisition for Two-way Bilingual First-grade Classrooms.” Learning Disability Quarterly 30 (3): 169–184.
Cohen L., Manion L. & Morrison K. (2008). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Μεταίχμιο, Αθήνα.
Dudek, M. (2000). Architecture of Schools. The New Learning Environments. Boston: Architectural Press.
Earthman, G., I. (2004). Prioritization of 31 Criteria for School Building Adequacy. Virginia Polytechnic Institute & State University: Blacksburg, VA. Ανακτήθηκε στις 5/3/2016 από: http://www.aclu-md.org/facilities_report.pdf
Earthman, G., I. & Lemasters, L. (1998). Where Children Learn: A Discussion of How a Facility Affects Learning. Paper presented at the annual meeting of Virginia Educational Facility Planners.
Ζησοπούλου, Ε. (2015). Ο χώρος ως υλικό πεδίο αγωγής στο συνεργατικό νηπιαγωγείο: Εφαρμογή στη διδακτική λογοτεχνικών κειμένων. Ανακτήθηκε στις 23/2/2016 από: http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/35750#page/1/mode/2up
Gifford, R. (2007). Environmental psychology: Principles and practice (4th ed.). Colville, WA: Optimal Books.
Gillies, M. Ashman, A. F.(2003).The social and Intellectual outcomes of learning in groups. London ; New York : RoutledgeFalmer.
Gump, P., V. (1978). School environments. In I. Altman & J.F. Wohlwill (Eds.). Children and the Environment (pp. 131-174). New York: Plenum Press.
Higgins, S, H., Wall, E., Woolner, K., & McCaughey, P., C. (2004). The Impact of School Environments: A Literature Review. The Centre for Learning and Teaching. School of Education, Communication and Language Science. University of Newcastle.
Higgins, S, H., Wall, E., Woolner, K., & McCaughey, P., C. (2005). 'The Impact of School Environments: A literature review', The Centre for Learning and Teaching, School of Education, Communication and Language Science, University of Newcastle. Ανακτήθηκε στις 30/04/07 από: http://www.cfbt.com/PDF/91085.pdf
Howes, C., & Ritchie, S. (2002). A matter of trust. N.Y., N.Y.: Teachers College Press.
Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (1999). Making cooperative learning work. Theory into Practice, 38(2), 67–73.
Kagan, S. (1994). Cooperative learning. San Clemente: Resources for Teachers.
Κακανά, Δ.Μ. (2008). Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Θεωρητικές Προσεγγίσεις και Εκπαιδευτικές Προοπτικές. Θεσσαλονίκη: Αφών Κυριακίδη Α.Ε.
Kemmis, S. (1980). Action Research in Retrospect and Prospect, paper presented at the Annual Meeting of the Australian Association for Research in Education, Sydney, 6-9 November 1980
Κοντάκος, Α. (2013). Θέματα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. Τόμος 4. Πανεπιστήμιο Αιγαίου –Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Διάδραση .
Κουτσελίνη, Μ. (2010). Η έρευνα δράσης ως εκπαιδευτική διαδικασία ανάπτυξης εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων. Σημειώσεις από μάθημα στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής. Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ανακτήθηκε στις 15/1/2017 από:https://www.ucy.ac.cy/release/documents/EducationalMaterialFiles/Action_Research_Release.pdf.
Marcouyeux, A. & Fleury-Bahi, G. (2011). Place-Identity in a School Setting: Effects of the Place Image. Environment and Behavior, 43 (3), 344-462.
Mathes, P. G., Torgeson, J. K. and Allor, J. H. (2001). “The Effects of Peer-assisted Literacy Strategies for First-grade Readers With and Without Additional Computer-Assisted Instruction in Phonological Awareness.” American Educational Research Journal 38 (2): 371–410.
Ματσαγγούρας, Η. (2000). Η σχολική τάξη. Αθήνα: Γρηγόρης.
Mayring, P. (2014). Qualitative Content Analysis. Theoretical Foundation Basic Procedures and Software Solution. Klagenfurt, Austria, free download pdf-version. Ανακτήθηκε στις 14-3-2016 από: www.beltz.de
Mc Niff, J., Whitehead J. (2009). All You Need to Know About Action Research. London: Sage.
Mercer, N. (2000). Words and Minds: how we use language to think together. London: Routledge.
Moore, D., & Warner, E. (1998). Where Children Learn: The Effect of Facilities on Student Achievement. Council of Educational Facility Planners International, Scottsdale.
Μπότσογλου, Κ. (2010). Υπαίθριοι Χώροι Παιχνιδιού και Παιδί. Αθήνα: Gutenberg.
Ξωχέλλης, Π. (1985). Θεμελιώδη προβλήματα της παιδαγωγικής επιστήμης. Θεσσαλονίκη: Αφοί ΚυριαEngineering, and Math (STEM) for America’s Future. Ανακτήθηκε στις 19/2/2015 από: https://nsf.gov/attachments/117803/public/2a--Prepare_and_Inspire--PCAST.pdf
Rivlin , L. G. & Weinstein, C. S. (1995). Educational issues, school settings, and environmental psychology. In D. Canter (Ed.). Readings in environmental psychology: The children's environment (pp. 243-260). London: Academic Press.
Rohrbeck, C. A., Ginsburg-Block, M. D., Fantuzzo, J. W. and Mille, T., R. ( 2003). “Peer-assisted Learning Interventions with Elementary School Students: A Meta-analytic Review.” Journal of Educational Psychology 95 (2): 240–257.
Roseth, C. J., Johnson, D. W. and Johnson, R. T. (2008). “Promoting Early Adolescents’ Achievement and Peer Relationships: The Effects of Cooperative, Competitive, and Individualistic Goal Structures.” Psychological Bulletin 134 (2): 223–246.
Sanoff, H. (2002). Community Based Design Learning: Democracy and Collective Decision Making Ανακτήθηκε στις 1/6/2013 από: http://ncsu.academia.edu/HenrySanoff/Papers/100773/Community_Based_Learning.
Sharan, S. (2002). “Differentiating Methods of Cooperative Learning in Research and Practice.” Asia Pacific Journal of Education 22 (1): 31–55.
Shaw, M. (1932). “A comparison of individuals and small groups in the rational solution of complex problems”, American Journal of Psychology, 17:491-504.
Shonkoff, J. P. & Phillips, D. A. (2000). From Neurons to Neighborhoods. The Science of Early Childhood Development. Washington, DC: National Academic Press.
Slavin, R. E. (2005). Cooperative Learning. London: Allymand Bacon.
Slavin, R. E. (2010). “Cooperative Learning.” In International Encyclopedia of Education, edited by E. Baker, P. Peterson, and B. McGaw, 3rd ed., 161–178. Oxford: Elsevier.
Slavin, R. Ε. (2013). “Cooperative Learning and Achievement: Theory and Research.” In Handbook of Psychology, edited by W. Reynolds, G. Miller, and I. Weiner, Vol. 7, 2nd ed., 199–212. Hoboken, NJ: Wiley.
Stevenson, K. R. (2007). 'Educational Trends Shaping School Planning and Design: 2007', National Clearinghouse for Educational Facilities, Washington DC. Ανακτήθηκε στις 3/12/14 από: http://www.edfacilities.org/pubs.
Strong, W. T., & Ellis, J. (2007). Children and Place: Reggio Emilia's Environment As Third Teacher. Theory into Practice, 46(1), 40-47.
Συγκολλίτου, Ε. (1997). Περιβαλλοντική Ψυχολογία. Αθήνα. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Σφυρόερα, Μ. (2004). Διαφοροποιημένη παιδαγωγική. «Κλειδιά και Αντικλείδια». Διδακτική Μεθοδολογία, 26/34. Μέτρο 1.1. ΕΠΕΑΕΚ II. Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων 2002-2004. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ – Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Vygotsky, L. S. (1987). Thinking and speech. In R. W. Rieber, & A. S. Carton (Eds.), The collected works of L.S. Vygotsky (Vol. 1: Problems of general psychology, Trans. N. Minick). New York: Plenum.
Χατζηγεωργίου, Γ. (2004). Γνώθι το Curriculum: Γενικά και ειδικά θέματα Αναλυτικών Προγραμμάτων και Διδακτική. Αθήνα: Ατραπός.
Xρυσαφίδης, Κ. (2006). Βιωματική – Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Αθήνα: Gutenberg.
Webb, N., M. (2008). “Learning in Small Groups.” In 21st Century Education: A Reference Handbook, edited by T. L. Good, 203–211. Los Angeles, CA: Sage.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)