Η Η «ετεροφθαλμία» της κοινής γνώμης σε καιρούς πανδημίας – Γλωσσικές απεικονίσεις παιδιών στον δημοσιογραφικό λόγο


Μαρίνα Παπαδοπούλου
Νικολέττα Τσιτσανούδη Μαλλίδη
Περίληψη

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας «Covid-19», η καθημερινότητα των πολιτών υπέστη δραστικές αλλαγές. Στο πλαίσιο των αλλαγών αυτών, η γλώσσα και η επικοινωνία επηρεάστηκαν με αποτέλεσμα να επέλθουν μεταβολές στον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία συνδιαλεγόταν και αλληλεπιδρούσε για τα ζητήματα προστασίας και πρόληψης ενάντια στον νέο ιό κατά τη διάρκεια αυτής της παγκόσμιας κρίσης.


Η εργασία αποτελεί μέρος της γενικότερης γλωσσολογικής μελέτης και ανάλυσης που υφίστανται τα κείμενα της δημόσιας σφαίρας και εστιάζει στον ρόλο της γλώσσας και στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιήθηκε για τη διαμόρφωση των μηνυμάτων δημόσιας υγείας, των πολιτικών και των μέτρων που ελήφθησαν, αλλά και στον ρόλο της γλώσσας στην κατασκευή εννοιών όπως η «ατομική» και «κοινωνική ευθύνη».


Συγκεκριμένα, μελετώνται οι γλωσσικές αναπαραστάσεις των παιδιών στο περιβάλλον του δημοσιογραφικού λόγου στην ελληνική πραγματικότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας «Covid- 19». Επιπλέον, εξετάζονται οι πρακτικές και οι στρατηγικές λόγου με τις οποίες τα δημοσιογραφικά κείμενα παρουσίασαν, οργάνωσαν αλλά και αναδόμησαν την υγειονομική πραγματικότητα και έθεσαν στο προσκήνιο το παιδί, άλλοτε ως «θύμα», ως «δράστη» αλλά και ως «εργαλείο κεκαλυμμένης πειθούς» για την επίτευξη της συναίνεσης της κοινωνίας ενάντια στα μέτρα.


Ταυτοχρόνως, η χρήση του εξουσιαστικού και ιδεολογικού λόγου και των ιδιαίτερων συνυφάνσεών του συνέβαλε στη διαμόρφωση αρνητικών ή ανακριβών απόψεων μέσω τεχνικών εντυπωσιασμού (με σκοπό να γίνει η είδηση πιο συναρπαστική), δραματοποίησης και υπερβολής.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Γεωργακοπούλου, Α. & Γούτσος, Δ. (2011). Κείμενο και Επικοινωνία. Αθήνα: Πατάκης.
Γκότοβος, Θ. (1996). Ρατσισμός: κοινωνικές, ψυχολογικές και παιδαγωγικές απόψεις μιας ιδεολογίας και μιας πρακτικής. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ/ΓΓΛΕ.
Corbett, J. (2003). An Intercultural Approach to Language Teaching. Clevedon, England: Multilingual Matters Ltd
Δεναξά, Μ. (2021). Διαδρομές παρακμής και απαξίωσης των ΜΜΕ: επιρροές και Ηθικές αναζητήσεις, στο Ν.
Τσιτσανούδη-Μαλλίδη & Δ. Βαρδαβάς (επιμ.) Γλώσσα Ηθική και Ιδεολογία στα ΜΜΕ. Αθήνα: Πεδίο, 221-241.
Fairclough, N. (2003). Analyzing Discourse: Textual Analysis for Social Research. London: Routledge.
Fürsich, E. (2010). Media and the representation of Others. International social science journal, 61(199), 113-130. Doi:10.1111/j.1468-2451.2010.01751.x
Habermas, J. (1991): “The public sphere.” In Mukerji, C. & Schudson, M. (Ed.): Rethinking popular culture. Contemporary perspectives in cultural studies. Berkeley/Los Angeles: University of California Press, 398-404.
Iosifidis, P. (2011). The public sphere, social networks and public service media. Information, Communication & Society, 14(5), 619-637.
Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
Μήτσης, Ν. (2017). Η αλληλεξάρτηση των λέξεων σε σημασιολογικό επίπεδο και ο ολιστικός χαρακτήρας της λεξικής γνώσης. Διδακτικές συνέπειες στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας. Στο
Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. (επιμ.), Ελληνική Γλώσσα, 72 Πολιτισμός και ΜΜΕ. Από την αρχαιοελληνική γραμματεία έως σήμερα. Αθήνα: Gutenberg, 58- 84.
Ντίνας, Κ. & Γρίβα, Ε. (2017). (Δια/Πολυ) Πολιτισμική αφύπνιση και επικοινωνία στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας. Διδακτικές πρακτικές προτάσεις και προοπτικές. Στο Τσιτσανούδη-
Μαλλίδη, Ν. (επιμ), Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ. Από την αρχαιοελληνική γραμματεία έως σήμερα. Αθήνα: Gutenberg, 23-57.
Ortony, A. (1975). Why metaphors are necessary and not just nice. Educational theory, 25(1), 45-53.
Πρεβελάκης, Ν. & Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. (2022). Φοβογλώσσα/Phoboglossa. Αθήνα: Καστανιώτης.
Schiffman, Harold F. (2006). Language policy and linguistic culture. An introduction to language policy: theory and method, (ed.) T. Ricento. Oxford: Blackwell. 111-125.
Stojan, N., & Mijić, S. N. (2019). Conceptual metaphors in political discourse in Croatian, American and Italian newspapers. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 8(1), 69. Doi: http://archive.sciendo.com/AJIS/ajis.2019.8.issue-1/ajis-2019-0007/ajis-2019-0007.pdf
Τζακώστα, , Μ. (2021). Η πρόεδρος που δεν την αφήνουν να γίνει προεδρίνα. Στο Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν., & Βαρδαβάς, Δ. (επιμ.), Γλώσσα Ηθική και Ιδεολογία στα ΜΜΕ. Αθήνα: Πεδίο, 19-43.
Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. (2012). Οι γλωσσικές απεικονίσεις της οικονομικής κρίσης στον ελληνικό διαφημιστικό λόγο– Ενδεικτικές αναπαραστάσεις σημερινών νηπίων και παιδιών. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 5, 150-181. Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/jret/article/view/8683/8954
Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. (2021). Παιδιά προσφύγων και ΜΜΕ. Γλωσσικές περιγραφές και κλίμακες έντασης. Στο Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν. & Βαρδαβάς, Δ. (επιμ), Γλώσσα Ηθική και Ιδεολογία στα ΜΜΕ. Αθήνα: Πεδίο, 45-61.
Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Ν., & Σταυρόπουλος, Α. (2022). Η κατασκευή της κοινωνικής συγκατάνευσης στα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας: Μια προσέγγιση με βάση τις αναφορές με θέμα lockdown Ελλάδα στο διαδίκτυο. Aegean Working Papers in Ethnographic Linguistics, 3, 112–131. Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/awpel/article/view/29948
Φραγκουδάκη, Α. (1987). Γλώσσα και Ιδεολογία. Κοινωνιολογική προσέγγιση της ελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας.
Vlad, D. (2017). Perspectives on media representation of children. Social Sciences and Education Research Review, 4(1), 114-124. https://sserr.ro/wp-content/uploads/2017/08/4-1-114-124.pdf
Woolard, K.A. (2020). Language Ideology. In The International Encyclopedia of Linguistic Anthropology. Doi: https://doi.org/10.1002/9781118786093.iela0217
Χατζησαββίδης, Σ. (2000). Ελληνική Γλώσσα και Δημοσιογραφικός Λόγος. Αθήνα: Gutenberg.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)