Οικονομική Ολοκλήρωση, δυναμική του χώρου και διλήμματα στην άσκηση περιφερειακή πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Οκτ 1, 2012
DOI: https://doi.org/10.12681/rp.18596
Λέξεις-κλειδιά:
Ολοκλήρωση συνοχή περιφερειακή πολιτική ΕΕ
Γεώργιος Πετράκος
Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη
Το άρθρο αυτό παρουσιάζει μια κριτική επισκόπηση της οικονομικής ολοκλήρωσης και των επιδράσεων που ασκεί στην πορεία και τις προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξετάζει τους τύπους, την ένταση και την κατεύθυνση των ροών εμπορίου, κεφαλαίου και εργασίας μεταξύ διαφορετικών περιοχών στη νέα γεωγραφία της ανάπτυξης στην Ευρώπη και υποστηρίζει ότι η διαδικασία της ολοκλήρωσης δεν είναι χωρικά ουδέτερη, αλλά χαρακτηρίζεται από επιλεκτικότητα και οδηγεί σε αποκλίνουσες πορείες μεταξύ των επιμέρους περιοχών, δημιουργώντας ένα πιο δυσμενές περιβάλλον για τις λιγότερο ευνοημένες περιοχές. Το άρθρο επίσης εξετάζει τα σημερινά διλήμματα στην άσκηση της Πολιτικής Συνοχής επισημαίνοντας ότι άκαμπτες και ‘από τα πάνω’ πολιτικές θα πρέπει να περιοριστούν, καθώς διαφορετικές περιοχές χρειάζεται να ασκήσουν διαφορετικά μίγματα πολιτικής που να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες τους. Το άρθρο επίσης εξετάζει γιατί οι συστηματικά υστερούσες περιφέρειες της Ευρώπης δεν μπορούν να ωφεληθούν από την θετική εμπειρία των πιο ανεπτυγμένων περιοχών. Αν και οι παράγοντες που επηρεάζουν τις προοπτικές των ανεπτυγμένων και λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών διαφέρουν, η περιφερειακή πολιτική προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα υστέρησης των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών βασιζόμενη αποκλειστικά στην εμπειρία των ανεπτυγμένων περιοχών. Το άρθρο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ χρειάζεται σημαντικές αλλαγές. Η νέα προσέγγιση της εδαφικής συνοχής απαιτεί πολιτικές οι οποίες είναι πιο ευέλικτες και περισσότερο προσαρμοσμένες στις τοπικές ανάγκες. Αυτό σημαίνει ότι η ‘Πανευρωπαϊκή προσέγγιση’ στον σχεδιασμό και την άσκηση της πολιτικής θα πρέπει να αφήνει σημαντικά περιθώρια για τοπικά προσδιορισμένες ‘πολιτικές από τα κάτω’, καθώς η εμπειρία υποδηλώνει πως δεν υπάρχει μια προδιαγεγραμμένη αναπτυξιακή διαδρομή, ούτε ένα προκαθορισμένο μίγμα πολιτικής για κάθε περιοχή.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Ερευνητικά Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στο περιοδικό Περιφέρεια.

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Amin A., Charles D. and Howells J. (1992), Corporate Restructuring and Cohesion in the New Europe, Regional Studies, 26(3): 251-266.
Artelaris P., Kallioras D. and Petrakos G. (2010), Regional Inequalities and Convergence Clubs in the European Union New Member-States, Eastern Journal of European Studies, 1(1): 113-133.
Arvanitidis P., Petrakos G. and Pavleas S. (2007), Determinants of Economic Growth: The Experts’ View, University of Thessaly Discussion Paper Series,13(10): 245-276.
Barca F. (2009), An Agenda for a Reformed Cohesion Policy: A Place-Based Approach to meeting European Union Challenges and Expectations, Independent Report.
Barrios S. and Strobl E. (2005), The Dynamics of Regional Inequalities, European Commission Economic Papers, 229.
Borjas G. (1989), Economic Theory and International Migration, International Migration Review, 23(3): 457-485.
Brülhart M., Crozet M. and Koenig-Soubeyran P. (2004), Enlargement and the EU Periphery: The Impact of Changing Market Potential, The World Economy, 27(6): 853-875.
Button K. and Pentecost E. (1995), Testing for Convergence of the EU Regional Economies, Economic Inquiry, 33(4): 664-671.
Canova F. (2004), Testing for Convergence Clubs in Income per Capita: A Predictive Density Approach, International Economic Review, 45(1): 49-77.
Ciccone A. (2002), Agglomeration Effects in Europe, European Economic Review, 46: 213–227.
Camagni R. (1992), Development Scenarios and Policy Guidelines for the Lagging Regions in the 1990s, Regional Studies, 26(4): 361-374.
Combes P.-P. and Overman H. (2004), The Spatial Distribution of Economic Activities in the European Union, in V. Henderson and J.-F. Thisse (eds): Handbook of Urban and Regional Economics, Amsterdam: North Holland,2845-2910.
Cuadrado-Roura J. R. and Parellada M. (2002), Regional Disparities and Regional Convergence Problems in the EMU: Introduction, in Cuadrado-
Roura J. R. and Parellada M. (eds), Regional Convergence in the European Union: Facts, Prospects and Policies, Springer, 1-20.
European Commission (2010), EUROPE 2020: A European Strategy for Smart,Sustainable and Inclusive Growth, Brussels: COM(2010) 2020,
Fingleton B. (1997), Specifi cation and Testing of Markov Chain Models: An Application to Convergence in the European Union, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 59(3): 385-403.
Giannetti M. (2002), The Effects of Integration on Regional Disparities: Convergence, Divergence or Both? European Economic Review, 46: 539-567.
Greenwood M. J., Hunt G. L., Rickman D. S. and Treyz G. I. (1991), Migration, Regional Equilibrium and the Estimation of Compensating Differentials, American Economic Review, 81(5): 1382-1390.
Guerrieri P. and Rossi S. (2002), Real Competitive Advantages in the Single Currency Europe, in Cuadrado-Roura J. R. and Parellada M. (eds): Regional Convergence in the European Union: Facts, Prospects and Policies, Berlin: Springer, 165-181.
Heckscher E. (1919 / 1991), The Effect of Foreign Trade on the Distribution of Income, in Flam H. and Flanders M. (eds): Heckscher-Ohlin Trade Theory, Cambridge Massachusetts: MIT Press, 43-69.
Hurst C., Thisse J.-F. and Vanhoudt P. (2000), What Diagnosis for Europe’s ailing Regions? EIB Papers, 5(1): 9-29.
Kallioras D. and Petrakos G. (2010), Industrial Growth, Economic Integration and Structural Change: Evidence from the EU New Member-States Regions, Annals of Regional Science, 45: 667-680.
Lyons B., Matraves C. A. and Moffatt P. (2001), Industrial Concentration and Market Integration in the European Union, Economica, 68: 1-26.
Magrini S. (1999), The Evolution of Income Dispersion among the Regions of the European Union, Regional Science and Urban Economics, 29: 257-281.
Martin P. and Ottaviano G. I. P. (2001), Growth and Agglomeration,International Economic Review, 42(4): 947-968.
Melachroinos K. A. (2002), European Integration and the Spatial Dynamics of Manufacturing Employment Change, Environment and Planning A, 34(11): 2017-2036.
Mora T. (2005), Elasticities of Ergodic Solutions in the Markov Chains Approach to Economic Growth Convergence, Papers in Regional Science, 84(1): 121-126.
Ohlin B. (1933), Interregional and International Trade, Cambridge Massachusetts: Harvard University Press.
Paci R. and Pigliaru F. (1997), Structural Change and Convergence: An Italian Regional Perspective, Structural Change and Economic Dynamics, 8: 297-318.
Paluzie E. (2001), Trade Policy and Regional Inequalities, Papers in Regional Science, 80(1): 67-85.
Petrakos G. (2008), Regional Inequalities in Europe: Refl ections on Evidence,Theory and Policy, Town Planning Review, 79(5): 7-13.
Petrakos G. (2011a), Diverging Geographies: New Challenges for Theories and Policies of Cohesion and Development’, Key-note speech in the 9th Hellenic
Regional Science Association Conference, Athens, 6-7 May 2011 (in Greek).
Petrakos G. (2011b), Integration, Spatial Dynamics and Regional Policy Dilemmas in the European Union, Presentation in the Polish Presidency International Seminar on the Territorial Dimension of Development Policies, 18-19 July 2011, Ostróda, Poland.
Petrakos G. and Artelaris P. (2009), Regional Convergence Revisited: A WLS Approach, Growth and Change, 40(2): 319-331.
Petrakos G., Kallioras D. and Anagnostou A. (2011), Regional Growth and Convergence in Europe: Understanding Patterns and Determinants,European Urban and Regional Studies, 18(4): 375-391.
Petrakos G., Psycharis Y. and Kallioras D. (2005a), Regional Inequalities in the EU Accession Countries: Evolution and Challenges, in Bradley J., Petrakos
G. and Traistaru I. (eds): Integration, Growth and Cohesion in an Enlarged European Union, New York: Springer, 45-64.
Petrakos G., Rodriguez-Pose A. and Anagnostou A. (2005b), Regional Inequalities in the European Union, in Bradley J., Petrakos G. and Traistaru I. (eds): Integration, Growth and Cohesion in an Enlarged European Union, New York: Springer, 29-43.
Petrakos G., Rodriguez-Pose A. and Rovolis A. (2005c), Growth, Integration and Regional Disparities in the European Union, Environment and Planning A, 37(10): 1837-1855.
Puga D. (2002), European Regional Policy in the Light of Recent Location Theories, Journal of Economic Geography, 24(3): 373-406.
Quah D. (1996), Regional Convergence Clusters across Europe, European Economic Review, 40: 951–958.
Rodriguez-Pose A. (1999), Convergence or Divergence? Types of Regional Responses to Socio-Economic Change in Europe, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografi e, 90(4): 363-378.
Samuelson P. (1949), International Factor-Price Equalization Once Again, The Economic Journal, 9: 181-197.
Solow R. (1956), A Contribution to the Theory of Economic Growth, Quarterly Journal of Economics, 70: 65-94.
Swan T. (1956), Economic Growth and Capital Accumulation, Economic Record,32: 334-361.
Vojinović B. and Próchniak M. (2009), Divergence Period in the European Convergence Process, Transition Studies Review, 15: 685-700.