Ο Άγγλος λοχαγός William Leake στην Πρέβεζα, τη Νικόπολη και το Άκτιο


Νίκος Δ. Καράμπελας
Résumé
Την εποχή που η Πρέβεζα ξαναγεννιόταν από τις στάχτες της, εξίμισι μόλις χρόνια μετά το «χαλασμό» της, το 1798, από τον Αλή πασά και το γιο του Μουχτάρ, ένας εικοσιοκτάχρονος Άγγλος αξιωματικός επισκέφθηκε την πόλη μας. Ήταν η περίοδος της αυτονομίας (1800-1806), η οποία αποδείχθηκε νέα εποχή δημιουργίας για την Πρέβεζα, όταν ο λοχαγός Leake πέρασε από το Άκτιο στην απέναντι ηπειρωτική ακτή. Οξύνους, παρατηρητικός, μεθοδικός, γνώστης της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και γλώσσας, με μια μοναδική ικανότητα στον υπολογισμό των αποστάσεων και την εκτίμηση του χώρου, ο Άγγλος αξιωματικός του πυροβολικού Ουίλλιαμ Μάρτιν Ληκ επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Πρέβεζα τον Ιούνιο του 1805, ως κατάσκοπος της χώρας του. Την περίοδο εκείνη η πόλη είχε ιδιαίτερα προνόμια αυτονομίας, παρ’ όλη την ασφυκτική πίεση που εξασκούσε ο Αλή πασάς, για να την ξανακάνει δική του. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Leake περιγράφει την Πρέβεζα ως «μία από τις καλύτερες πόλεις της Ελλάδας», με την εμφάνισή της να είναι «ευχάριστη, εξαιτίας της πληθώρας των κήπων και των περιβολιών και λόγω των λιοστασιών που καλύπτουν τη χερσόνησο πέρα απ’ αυτή».
Article Details
  • Rubrique
  • Κύρια άρθρα
Téléchargements
Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.
Biographie de l'auteur
Νίκος Δ. Καράμπελας
οικονομολόγος, αναλυτής, συγγραφέας
Références
ΑΝΩΝΥΜΟΣ, 1862, Obituary notices of deceased Fellows, Proceedings of the Royal Society of London, vol. XI, London, vii-ix
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Σ.Π., 1895, Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή συγγραφείσα επί τη βάσει ανεκδότου έργου του Παναγιώτου Αραβαντινού, Αθήνα
ΑΡΣ Γ.Λ., 2007, Η Ρωσία και τα πασαλίκια Αλβανίας και Ηπείρου 1759-1831. Έγγραφα ρωσικών αρχείων, Αθήνα
ΒΑΣΙΛΑΣ Η.Β., 1954, Ο ελαιών της Πρεβέζης, Ηπειρωτική Εστία 26, Ιούνιος 1954, 606-610
ΒΑΣΙΛΑΣ Η.Β., 1954-1955, Η μάχη της Νικοπόλεως και ο Χαλασμός της Πρέβεζας, 12/24 Οκτωβρίου 1798. Περιγραφή του Γάλλου στρατηγού L.A. Camus Baron de Richemont, Ιωάννινα (Ανάτυπον εκ των Γ΄ και Δ΄ τόμων της Ηπειρωτικής Εστίας)
ΒΑΣΙΛΑΣ Η.Β., 1963, Ναοί και Μοναστήρια της Πρέβεζας. Α΄: Ο ναός του αγίου Νικολάου, Ηπειρωτική Εστία 129, Ιανουάριος 1963, 96-102
ΒΑΣΙΛΑΣ Η.Β., 1984, Ιωάννης Γκενοβέλης, ο πρώτος έπαρχος Αθηνών, Πρεβεζάνικα Χρονικά 2, 18-28
ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ε.Κ., 1987, Γαλλοελληνική εκμετάλλευση δασών στη δυτική Ελλάδα (1710-1792), Αθήνα
ΓΙΑΝΝΟΣ Γ., 2007, Το γεφύρι του Καπετάνιου. Επί τέλους, ένα από τα λίγα εναπομείναντα μνημεία της περιοχής μας βγαίνει στην επιφάνεια, Εν Νικολιτσίω. Εφημερίδα ιστορίας, λόγου και πολιτισμού του Νικολιτσίου Πρεβέζης, φ. 16, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2007, 16-17
ΖΑΚΑΣ Κ.Θ., 2006, Οδοιπορικό στο Χρόνο (Ιστορία και μνήμες από το Λούρο), Λούρος Πρεβέζης (ιδιωτική έκδοση εκτός εμπορίου)
ΖΑΧΟΣ Κ.Λ., 2007α, Η οχύρωση και η πολεοδομική οργάνωση της ρωμαϊκής Νικόπολης, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι: 273-298· τ. ΙΙ: 155-171
ΖΑΧΟΣ Κ.Λ., 2007β, Τα γλυπτά του βωμού στο Μνημείο του Οκταβιανού Αυγούστου στη Νικόπολη. Μία πρώτη προσέγγιση, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι: 411-434· τ. ΙΙ: 307-321
ΖΙΑΓΚΟΣ Ν.Γ., 1974, Τουρκοκρατούμενη Ήπειρος, τιμαριωτισμός, αστισμός, νεοελληνική αναγέννηση (1648-1820), Αθήνα
ΚΑΜΑΡΟΥΛΙΑΣ Δ., 1996, Τα μοναστήρια της Ηπείρου, ττ. Α΄-Β΄, Αθήνα
ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Μ., 1975, Η νομισματοκοπία της Νικοπόλεως, Αθήνα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2001, Ο Δανός αρχαιολόγος Peter O. Brøndsted στην Πρέβεζα, Πρεβεζάνικα Χρονικά 37-38, 5-38
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2003, Ο Άγγλος αριστοκράτης John C. Hobhouse στην Πρέβεζα, Πρεβεζάνικα Χρονικά 39-40, 65-111
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2005α, Ο Άγγλος θεολόγος Thomas S. Hughes στην Πρέβεζα και τη Νικόπολη, Πρεβεζάνικα Χρονικά 41-42, 53-144
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2005β, Ο Ιταλός πολιτικός Francesco Guicciardini στην Πρέβεζα και τη γύρω περιοχή, Ηπειρωτών Κοινόν 1, 59-92
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2006, Επί Χάρτου - Χαρακτικά της Πρέβεζας, Πρέβεζα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2008, Ο Άγγλος λοχαγός William Leake στο νομό Πρέβεζας, Ηπειρωτών Κοινόν 2 (υπό έκδοση)
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ. & ΜΑΜΑΛΟΥΚΟΣ ΣΤ.Β., 1994, Νικόπολις - Πρέβεζα, Πρέβεζα
ΜΑΜΑΛΟΥΚΟΣ ΣΤ.Β., 1997, Καταγραφή των μνημείων της Λάκκας Σούλι, στο: Ν.Δ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ (Επιμ.), Ιστορικά Μνημεία της Λάκκας Σούλι. Ημερίδα, Αθήνα, Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 1996, Πρέβεζα, 175-205
ΜΕΛΕΤΙΟΣ (Μητροπολίτης Νικοπόλεως), 2007, Ο Απόστολος Παύλος στην Νικόπολη, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι: 123-133· τ. ΙΙ: 79
ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ Γ.Ι., 2002, Τα Πρεβεζάνικα, Πρέβεζα
ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ Γ.Ι., 2003, Ο ελαιώνας, τα λιοτρίβια και τα σαπουναρειά της Πρέβεζας, στο: Π. ΚΑΜΗΛΑΚΗΣ & Λ. ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗ (Επιμ.), Η Ελιά και το λάδι στον χώρο και τον χρόνο. Πρακτικά Συμποσίου. Πρέβεζα, 23-26 Νοεμβρίου 2000, Αθήνα, 261-276
ΜΠΑΜΠΟΥΡΗΣ Ε.Σ., 1939, Το Ναυτικόν μας κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913, Αθήνα
ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ Σ. (ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ), 1884, Δοκίμιον ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης, Αθήνα (Άρτα 3 2003)
ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ.Γ., 2005, Η Συμπολιτεία των ηπειρωτικών πόλεων των Ακτών του Ιονίου (1800-1806) Πρέβεζα - Πάργα - Βόνιτσα - Βουθρωτό. Μία λαμπρή σελίδα της Ηπειρωτικής ιστορίας, Αθήνα
ΠΑΥΛΟΓΙΑΝΝΗΣ Ο. & ΑΛΜΠΑΝΙΔΗΣ Ε., 2007, Τα Άκτια της Νικόπολης: Νέες Προσεγγίσεις, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι, 57-76
ΠΕΤΡΟΝΩΤΗΣ A., 1994, Αρχιτέκτονες και μηχανικοί στην υπηρεσία του Αλή πασά, στο: Φηγός. Τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Σωτήρη Δάκαρη, Ιωάννινα, 367-389
ΠΟΥΚΕΒΙΛ Φ., 1994, Ταξίδι στην Ελλάδα. Ήπειρος, Μτφ. Π.Γ. Κώτσου, Αθήνα
ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ Ε.Γ., 1961, Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας, Αθήνα
ΣΑΒΒΙΔΗΣ Γ.Π., 1968, Ο Μιλόρδος-ποιητής και ο συνταγματάρχηςτοπογράφος, στο: Κ.Θ. ΔΗΜΑΡΑΣ (Επιμ.), Περιηγήσεις στον ελληνικό χώρο, Αθήνα, 92-111
ΣΑΘΑΣ Κ.Ν., 1870, Ιστορικαί Διατριβαί, Αθήνα (επανέκδοση 1994)
ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Κ., 1999, Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα 1800-1810, τ. Γ1, 6η έκδοση, Αθήνα
ΣΙΟΡΟΚΑΣ Γ.Α., 1981, Το Γαλλικό προξενείο της Άρτας (1702-1789), Ιωάννινα
ΣΜΥΡΗΣ Γ., 2004, Το Δίκτυο των οχυρώσεων στο πασαλίκι των Ιωαννίνων (1788-1822), Ιωάννινα
ΣΤΑΘΗΣ Γ.Δ., 1969, Η Θεσσαλία (1805-1810) από το ημερολόγιον του Άγγλου περιηγητού William Leake, Βόλος
ΣΤΑΘΗΣ Γ.Δ., 1975, Η Αιτωλοακαρνανία 1805-1810. William M. Leake, Στερεά Ελλάς 7, τχ. 68-69, σελ. 21-26· τχ. 70-71, σελ. 25-28· τχ. 72, σελ. 27-30· τχ. 73, σελ. 40-45· τχ. 74, σελ. 28-32· τχ. 75, σελ. 31-34, Αθήνα
ΣΤΑΘΗΣ Γ.Δ., 1976, Η Ήπειρος (1805-1810) από το ημερολόγιον του Άγγλου περιηγητού William Leake, Αθήνα
ΣΤΑΥΡΟΥ Γ.Α., 1967, Η περιφέρεια της Άρτης το 1809, Σκουφάς 33, 423-426
ΣΤΑΥΡΟΥ Γ.Α., 1971, Η περιφέρεια της Άρτης το 1809, Σκουφάς 34, 481-483
ΤΟΛΙΑΣ Γ., 2007, Οι ελληνικές αναγνώσεις της «Περιήγησης» και η αναβίωση της «Ελευθέρας Ελλάδος», στο: Μ. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ et al. (Επιμ.), Στα βήματα του Παυσανία. Η αναζήτηση της ελληνικής αρχαιότητας, Αθήνα, 169-176
ΤΡΙΑΝΤΗ Ι., 2007, Ο Charles François Noël Champoiseau στο Άκτιο, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι: 49-56· τ. ΙΙ: 37-41
ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΥΣ Α., 1913, Ανασκαφαί Νικοπόλεως, Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας του έτους 1913, Αθήνα, 83-112
ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΥΣ A., 1914, Ανασκαφαί Νικοπόλεως – Χριστιανικά μνημεία Πρεβέζης, Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας του έτους 1914, Αθήνα, 219-242
ΦΟΥΡΙΚΗΣ Π., 1930, Μικρά συμβολή εις την Ηπειρωτικήν ιστορίαν. Νικόπολις – Πρέβεζα. Γ΄, Χριστιανικά Μνημεία Πρεβέζης, Ηπειρωτικά Χρονικά 5, Ιωάννινα, 211-228
ΦΩΤΣΗΣ Θ., 1998, Πληροφορίες για την Θεσπρωτία και την Ήπειρο στα πολεμικά αρχεία της Γαλλίας (1800-1808), Άπειρος. Θεσπρωτικό έντυπο για τον πολιτισμό και το περιβάλλον 1, 64-69
ΨΙΜΟΥΛΗ Β.Δ., 1998, Σούλι και Σουλιώτες, Αθήνα
BECKBY H. (Ed.), 1965, Anthologia Graeca, München
BELLAIRE J.P., 1805, Précis des opérations générales de la division Françai-se du levant, chargée, pendant les années V, VI et VII, de la défense des îles et possessions ex-vénitiennes de la mer Ionienne, …, Paris
BEST J.J., 1842, Excursions in Albania: comprising a description of the wild boar, deer, and woodcock shooting in that country and a journey from thence to Thessalonica & Constantinople and up the Danube to Pest, London
CAMUS L.A., Baron de Richemont, 1858, Mémoires du général Camus, Bon de Richemont, … publiés par sa famille et ses amis, Moulins
FAIRFAX A., 1972, Τα αίτια της αγγλικής κατοχής της Πάργας, Δελτίον Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας 9, Κέρκυρα, 51-63
FLEMING Κ.Ε., 2000, Αλή πασάς, ο μουσουλμάνος Βοναπάρτης, Μτφ. Β. Κουρής, Αθήνα
HAMMOND N.G.L., 1967, Epirus, The geography, the ancient remains, the history and the topography of Epirus and adjacent areas, Ι-ΙΙΙ, Oxford
HEUZEY L.A., 1860, Le Mont Olympe et l’Acarnanie, Paris
HIGGS P., 2001, Bronze prow from a boat or small ship, in: S. WALKER & P. HIGGS (Eds.), Cleopatra of Egypt from history to myth, London 2001, 264-265
HUGHES T.S., 1820, Travels in Sicily, Greece, and Albania, I-II, London
LANE F.C., 1973, Naval actions and fleet organization 1499-1502, in: J.R.
HALE (Ed.), Renaissance Venice, Totowa N.J., 146-173
LEAKE W.M., 1830, Travels in the Morea, I-III, London
LEAKE W.M., 1835, Travels in Northern Greece, I-IV, London
LEAKE W.M., 1843, On the brazen prow of an ancient ship of war, Transactions of the Royal Society of Literature of the United Kingdom, London, 246-253
LIEBER F., WIGGLESWORTH E., BRADFORD T.G. et al., 1832, s.v. Prevesa, Encyclopaedia Americana, a popular dictionary of arts, sciences, literature, history etc., vol. X, Philadelphia
MARSDEN J.H., 1864, A brief memoir of the life and writings of the late Lieutenant-Colonel William Martin Leake, F.R.S., London
MILLER W., 1966, The Ottoman empire and its successors: 1801-1927, London
MURRAY W.M., 2007, Recovering rams from the Battle of Actium. Experimental archaeology at Nicopolis, στο: Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Πρέβεζα, τ. Ι: 445-451· τ. ΙΙ: 333-341
OBERHUMMER Ε., 1887, Akarnanien, Ambrakia, Amphilochien, Leukas im Altertum, München
POUQUEVILLE F.C.H.L., 1826, Voyage de la Grèce, I-VI, Paris
SPEAKE J. (Ed.), 2003, Literature of Travel and Exploration; An Encyclopedia, London
WALPOLE R. (Ed.), 1820, Travels in various countries of the East; being a continuation of memoirs relating to European and Asiatic Turkey, etc, London
WELCH K., 1998, The Stadium at Aphrodisias, American Journal of Archaeology 102, No. 3, July 1998, 547-569
Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice