Αλληλοσυντονισμός της προσοχής και γλωσσική ανάπτυξη σε νήπια με σύνδρομο Down
Δημοσιευμένα:
Oct 15, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
Aλληλοσυντονισμός της προσοχής Σύνδρομο Down Γλωσσική ανάπτυξη
Περίληψη
Πολλές έρευνες καταδεικνύουν ότι στα παιδιά χωρίς αναπτυξιακές διαταραχές η ικανότητα αλληλοσυντονισμού της προσοχής (ΑΣΠ) συνιστά προϋπόθεση για την ανάπτυξη της γλώσσας. Ωστόσο, τα δεδομένα σχετικά με την ανάπτυξη του ΑΣΠ και τη σχέση του με την ανάπτυξη της γλώσσας σε παιδιά με σύνδρομο Down (ΣΝ) είναι συχνά αντικρουόμενα. Η παρούσα μελέτη έχει σκοπό να διερευνήσει την εκδήλωση συμπεριφορών ΑΣΠ σε νήπια με ΣΝ και τη σχέση τους με την κατανόηση και την παραγωγή της γλώσσας. Συμμετείχαν 10 νήπια με ΣΝ (μέση χρονολογική ηλικία: 58 μήνες) και 10 νήπια χωρίς αναπτυξιακές διαταραχές (ομάδα ελέγχου, ΟΕ) (μέση χρονολογική ηλικία: 32 μήνες) αντίστοιχου επιπέδου κατανόησης της γλώσσας. Η κατανόηση και η παραγωγή της γλώσσας αξιολογήθηκαν με τις σχετικές υποκλίμακες των δοκιμασιών πρώιμης μάθησης (Müllen, 1995), η παραγωγή λεξιλογίου με το Ερωτηματολόγιο Ανάπτυξης της Γλώσσας (Rescorla, 1989)
και οι μη γλωσσικές συμπεριφορές μέσω παρατήρησης της αλληλεπίδρασης με τη μητέρα σε ημιδομη- μένες συνθήκες παιχνιδιού. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα νήπια με ΣΝ εκδηλώνουν στατιστικά σημαντικά περισσότερες συμπεριφορές ΑΣΠ από τα νήπια χωρίς αναπτυξιακές διαταραχές. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι στα νήπια με ΣΝ η παραγωγή της γλώσσας παρουσιάζει στατιστικά σημαντική αρνητική συσχέτιση με χειρονομίες που δηλώνουν αυτόβουλο αίτημα. Φαίνεται ότι τα παιδιά με ΣΝ ακολουθούν παρόμοια πορεία μετάβασης από την προγλωσσική στη γλωσσική επικοινωνία με τα παιδιά χωρίς αναπτυξιακές διαταραχές, μολονότι παρατηρείται σημαντική καθυστέρηση.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Φ. Παπαηλιού Χ., Ε. Πολεμικός Ν., Φρυσίρα Ε., Κοντάκος Α., Καΐλα Μ., Μιχαηλίδης Κ., Στρογγυλός Β., & Πολεμικού Ά. (2020). Αλληλοσυντονισμός της προσοχής και γλωσσική ανάπτυξη σε νήπια με σύνδρομο Down. Ψυχολογία: το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 18(4), 468–483. https://doi.org/10.12681/psy_hps.23734
- Τεύχος
- Τόμ. 18 Αρ. 4 (2011)
- Ενότητα
- ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Το περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έχει υιοθετήσει μία πολιτική Platinum open-access. Τα έξοδα υποβολής, επεξεργασίας ή δημοσίευσης των εργασιών καλύπτονται από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιευμένων εργασιών προστατεύονται από την άδεια 'Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International'. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Η άδεια αυτή επιτρέπει σε τρίτους, να χρησιμοποιούν την εργασία σε οποιαδήποτε μορφή, με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση στο περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Επιπλέον, κάθε διανομή της εργασίας οφείλει να γίνεται με τους ίδιους όρους διανομής, δηλαδή με την ίδια άδεια Creative Commons.
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Adamson, L. B. & Bakeman, R. (2006). The
development of displaced speech in early
mother-child conversations. Child Development.
, 186-200.
Adamson, L. B., Bakeman, R., & Deckner, D. F.
(2004). The development of symbol-infused joint
engagement. Child Development, 75, 1171-1187.
Adamson, L. B., Bakeman, R., Deckner, D. F. &
Romski, M. (2009). Joint engagement and the
emergence of language in children with autism
and Down syndrome. Journal of Autism and
Developmental Disorders, 39(1), 84-96.
Akhtar, N. & Gernsbacher, M. A. (2007). Joint
attention and vocabulary development: A critical
look. Language and Linguistic Compass, 1/3,
-207.
Baddeley, A. & Jarrold, C. (2007). Working memory
and Down syndrome. Journal of Intellectual
Disability Research, 51(12), 925-931.
Αλληλοσυντονισμός της προσοχής και γλωσσική ανάπτυξη σε νήπια με σύνδρομο Down 479
Baldwin, D. A. (1995). Understanding the link
between joint attention and language. In C.
Moore & P. J. Dunham (Eds.), Joint Attention: Its
Origins and Role in Development (pp. 131-58).
Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Bates, E., Benigni, L., Bretherton, I., Camaioni, L. &
Voltera, V. (1979). The emergence of symbols:
Cognition and communication in infancy. New
York: Academic Press.
Bates, E., Camaioni, L., & Voltera, V. (1975). The
acquisition of performatives prior to speech.
Merrill-Palmer Quarterly, 21, 205-226.
Bates, E. & Goodman, J. C. (2001). On the
inseparability of grammar and the lexicon:
Evidence from acquisition. In M. Tomasello & E.
Bates (Eds.), Language development: The
essential readings (pp. 134-162). Malden:
Blackwell Publishing.
Berger, J. & Cunningham, C. C. (1981). The
development of eye contact between mothers
and normal versus Down’s syndrome infants.
Developmental Psychology, 17, 678-689.
Cardoso-Martins, C., Mervis, B., & Mervis, C. (1985).
Early vocabulary acquisition by children with
Down syndrome. American Journal of Mental
Deficiency, 90, 177-184.
Carpenter, M., Nagell, K., Tomasello, M., Butterworth,
G., & Moore, C. (1998). Social Cognition, Joint
Attention, and Communicative Competence from
to 15 Months of Age. Monographs of the
Society for Research in Child Development, 63, 1-
Carvajal, F. & Iglesias, J. (2000). Looking behaviour
and smiling in Down syndrome infants. Journal of
Nonverbal Behavior, 24(3), 225-236.
Caselli, C. M., Bates, E., Casadio, P., Fenson, J.,
Fenson, L., Sanderl, L., & Weir, J. (1995). A crosslinguistic
study of early lexical development.
Cognitive Development, 10, 159-199.
Caselli, C., Vicari, S., Longobardi, E. et al. (1998).
Gestures and words in early development of
children with Down syndrome. Journal of Speech
Language and Hearing Research, 41, 1125-1135.
Chan, J. & Iacono, T. (2001). Gesture and word
production in children with Down syndrome.
Alternative and Augmentative Communication, 17,
-87.
Chapman, R. (1995). Language development in
children and adolescents with Down syndrome.
In P. Fletcher & B. MacWhinney (Eds.), The
handbook of child language (pp. 641-663).
Oxford, UK: Blackwell.
Chapman, R. S. (2003). Language and commu -
nication in individuals with Down syndrome. In L.
Abbeduto (Ed.), International review of research
in mental retardation: Language and
communication in mental retardation, 27 (pp. 1-
. San Diego, CA: Academic Press.
Chomsky, N. (1965). Aspects of the theory of syntax.
Cambridge: MIT Press.
Chomsky, N. (1981). Lectures on government and
binding. Dordrecht: Foris.
Cicchetti & M. Beeghly (Εds.) (1990). Children with
Down syndrome: A developmental perspective.
New York: Cambridge University Press.
Fidler, D. J., Hepburn, S., & Rogers, S. (2006). Early
learning and adaptive behaviour in toddlers with
Down syndrome: Evidence for an emerging
behavioural phenotype? Down Syndrome:
Research & Practice, 9(3), 37-44.
Flint, J. (1996). Annotation: Behavioral phenotypes:
A window into the biology of behavior. Journal of
Child Psychology and Psychiatry, 37, 355-367.
Fowler, A. E. (1990). Language abilities in children
with Down syndrome: Evidence for a specific
syntactic delay. In E. Cicchetti & M. Beeghly
(Eds.), Children with Down syndrome: A
developmental perspective (pp. 302-328). New
York: Cambridge University Press.
Franco, F. & Wishart, J. G. (1995). Use of pointing
and other gestures by young children with Down
syndrome. American Journal on Mental
Retardation, 100(2), 160-182.
Galeote, M., Soto, P., Checa, E., Gomez, A. & Lamela,
E. (2008). Acquisition of productive vocabulary in
Spanish children with Down syndrome. Journal of
Intellectual and Developmental Disability, 33(4),
-302.
Gunn, P., Berry, P., & Andrews, R. (1982). Looking
behavior of Down syndrome infants. American
Journal of Mental Deficiency, 87, 344-347.
Harris, M., Barlow-Brown, F., & Chasin, J. (1995).
Early referential understanding. First Language,
, 19-34.
Iverson, J. M., Longobardi, E., & Caselli, M. C. (2003).
The relationship between gestures and words in
children with Down syndrome and typically-deve -
lop ing children in the early stages of commu -
nicative development. International Journal of Lan -
guage and Communication Disorders, 38, 179-197.
Χριστίνα Φ. Παπαηλιού και συνεργάτες
Kasari, C., Freeman, S. F., Mundy, P., & Sigman, M.
D. (1995). Attention regulation by children with
Down syndrome: Coordinated joint attention and
social referencing looks. American Journal on
Mental Retardation, 100, 128-136.
Legerstee, M. & Fisher, T. (2008). Sharing
experiences with adults and peers. Coordinated
attention, declarative and imperative pointing in
children with and without Down syndrome. First
Language, 28, 281-311.
Legerstee, M. & Weintraub, J. (1997). The integration
of person and object attention in infants with and
without Down syndrome. Infant Behavior and
Development, 20, 71-83.
Leung, E. H. & Rheingold, H. L. (1981). Development
of pointing as a social gesture. Developmental
Psychology, 17, 215-220.
Mahoney, G., Fors, S., & Wood, S. (1990). Maternal
directive behaviour revised. American Journal on
Mental Retardation, 94(4), 398-406.
Markus, J., Mundy, P., Morales, M., Delgado, C. E. F.,
& Yale, M. (2000). Individual differences in infant
skills as predictors of child-caregiver joint
attention and language. Social Development, 9,
-15.
Mervis, C. B. & Bertrand, J. (1997). Developmental
relations between cognition and language. In L.
B. Adamson & M. A. Romski (Eds.), Communi -
cation and language acquisition: Discoveries
from atypical development. Baltimore: Paul
Brookers.
Miller, J. F. (1992). Development of speech and
language in children with Down syndrome. In J.
Y. Lott & E. E. McCoy (Eds.), Clinical care for
persons with Down syndrome (pp. 39-50). New
York: Academic Press.
Morales, M., Mundy, P., Delgado, C. E. F., Yale, M.,
Messinger, D., Neal, R., & Schwartz, H. K. (2000).
Responding to joint attention across the 6- to 24-
month age period and early language
acquisition. Journal of Applied Developmental
Psychology, 21, 283-298.
Morgan, B., Maybery, M., & Durkin, K. (2003). Weak
central coherence, poor joint attention, and low
verbal ability: independent deficits in early autism.
Developmental Psychology, 39, 646-56.
Müllen, E.M. (1995). Mullen Scales of Early Learning:
AGS Edition. Circle Pines, MN: American
Guideline Service, Inc.
Mundy, P. & Gomes, A. (1998). Individual differences
in joint attention skill development in the second
year. Infant Behaviour and Development, 21(3),
-482.
Mundy, P., Sigman, M., Kasari, C., & Yirmiya, N.
(1988). Non verbal communication skills in Down
syndro me children. Child Development, 59, 235-
Murhpy, C. M. & Messer, D. J. (1977). Mothers, infants
and pointing: A study of gesture. In R. H. Schaffer
(Ed.), Studies in mother-infant interaction. New
York: Academic Press.
Ochs, E. & Schieffelin, B. B. (1984). Language
acquisition and socialization. In R. A. Shweder &
R. A. Levine (Eds.), Culture theory (pp. 470-512).
Cambridge: Cambridge University Press.
Piaget, J. (1951). The Psychology of Intelligence.
London: Routledge and Kegan Paul.
Rescorla, L. (1989). The Language Development
Survey: A screening tool for delayed language in
toddlers. Journal of Speech and Hearing
Disorders, 54(4), 587-599.
Rescorla, L. & Alley, A. (2001). Validation of the
Language Development Survey (LDS): A parent
report tool for identifying language delay in
toddlers. Journal of Speech, Language, and
Hearing Research, 44(3), 598-609.
Rescorla, L., Hadicke-Wiley, M., & Escrce, E. (1993).
Epidemiological investigation of expressive
language delay at age two. First Language,
(37), 5-22.
Rice, M. L., Warren, S. F., & Betz, S. K. (2005).
Language symptoms of developmental language
disorders: An overview of autism, Down
syndrome, fragile X, specific language
impairment, and Williams syndrome. Applied
Psycho linguistics, 26, 7-27.
Roach, M. A., Barratt, M. S., Miller, J. F. & Leavitt, L.
A. (1998). The structure of mother-child play:
Young children with Down syndrome and
typically developing children. Developmental
Psychology, 34(1), 77-87.
Roberts, J. E., Price, J., & Malkin, C. (2007).
Language and communication development in
Down syndrome. Mental Retardation and
Developmental Disabilities, 13, 26-35.
Roizen, N. J. (2002). Down syndrome. In M. L.
Batshaw (Ed.), Children with disabilities (pp. 217-
. Baltimore, MD: Brookes.
Roizen, N. J. & Patterson, D. (2003). Down’s
syndrome. Lancet, 361, 1281-1289.
Αλληλοσυντονισμός της προσοχής και γλωσσική ανάπτυξη σε νήπια με σύνδρομο Down 481
Sigman, M. & Ruskin, E. (1999). Continuity and
change in the social competence of children with
autism, Down syndrome, and developmental
delays. Monographs of the Society for Research
in Child Development, 64, 1-142.
Slonims, V., Cox, A., & McConachie, H. (2006).
Analysis of mother-infant interaction in infants
with Down syndrome and typically developing
infants. American Journal on Mental Retardation,
(4), 273-289.
Smith, C. B., Adamson, L. B., & Bakeman, R. (1988).
Interactional predictors of early language. First
Language, 8, 143-56.
Stefanini, S., Recchia, M., & Caselli, M. C. (2008).
The relationship between spontaneous gesture
production and spoken lexical ability in children
with Down syndrome in a naming task. Gesture,
(2), 197-218.
Tomasello, M. (1995). Joint attention as social
cognition. In C. Moore & P. J. Dunham (Eds.),
Joint attention: Its origins and role in development
(pp. 103-130). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Tomasello, M. (1999). The cultural origins of human
cognition. Cambridge, MA: Harvard University
Press.
Tomasello, M. & Farrar, J. (1986). Joint attention and
early language. Child Development, 57, 1454-
Trevarthen, C. (1982). The primary motives for
cooperative understanding. In G. Butterworth &
P. Light (Eds.), Social cognition: Studies of the
development of understanding (pp. 77-109).
Brighton: Harvester Press.
Trevarthen, C. (1994). Infant semiosis. In W. Nöth
(Ed.), Origins of semiosis (pp. 219-252). Berlin:
Mouton de Gruyter.
Trevarthen, C. & Hubley, P. (1978). Secondary
intersubjectivity: Confidence, confiding and acts
of meaning in the first year. In A. Lock (Ed.),
Action, gesture and symbol: The emergence of
language (183-229). London: Academic Press.
Volterra, V. & Caselli, C. M. (1985). From gestures
and vocalizations to signs and words. In W.
Stokoe & V. Volterra (Eds.), SLR ’83 Proceedings
of the III International Symposium on Sign
Language Research (pp. 1-9). Silver Spring, MD:
Linstok.
Zampini, L. & D’Odorico, L. (2009). Communicative
gestures and language development in 36-monthold
children with Down syndrome. International
Journal of Language & Communication Disorders,
(6), 1063-1073.
Χριστίνα Φ. Παπαηλιού και συνεργάτες
