Παραδοχές της Ιδεολογίας της Ατομικής Διαφορετικότητας και Αντιφατικές Επιδράσεις ως προς την Αναγνώριση Ρατσισμού
Περίληψη
Δημοφιλείς και διαδεδομένες ιδέες γύρω από τη ‘διαφορετικότητα’ δέχονται σήμερα επίθεση από αυταρχικά νεοσυντηρητικά κινήματα σε ευρεία γεωπολιτική κλίμακα. Εστιάζοντας συγκεκριμένα σε ιδέες που εξαίρουν την αξία της διαφορετικότητας κάθε ατόμου, η συμβολή αυτή αποτελεί συνέχεια προηγούμενης μελέτης σε ελληνικό δείγμα (Iatridis, 2017), που έδειξε ότι οι συγκεκριμένες ιδέες είχαν κατά παράδοξο και αντιφατικό τρόπο θετική συνάφεια τόσο με την αναγνώριση του ρατσισμού ως κορυφαίο πρόβλημα διεθνώς, όσο και με την καθολική
άρνηση της ύπαρξης ρατσισμού. Η παρούσα συμβολή υποδεικνύει ότι η αντίφαση αυτή είναι πιθανό να οφείλεται στην εγγενή αμφισημία της ιδεολογίας της διαφορετικότητας απέναντι σε ζητήματα διαφοράς και
ιεραρχίας. Υπό το πρίσμα αυτό, η έρευνα που παρουσιάζεται εξετάζει τον ρόλο που παίζουν οι κοινωνικές αναπαραστάσεις για τις κοινωνικές διαφορές γενικότερα, καθώς και για το ποιοι είναι οι στόχοι-θύματα του
ρατσισμού, ως διαμεσολαβητικοί παράγοντες μεταξύ της ιδεολογίας της διαφορετικότητας, αφενός, και της αναγνώρισης ή άρνησης της σοβαρότητας του ρατσισμού, αφετέρου. Σε συμφωνία με τις υποθέσεις, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι: α) η ιδεολογία της διαφορετικότητας και η αντιφατική, ταυτόχρονη αναγνώριση και άρνηση του ρατσισμού σχετίζονται με κατά τεκμήριο ‘μη-ιεραρχικές’ εξηγήσεις των κοινωνικών διαφορών (που παραπέμπουν σε διαφορές των ατόμων ως προς το στυλ, τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά τους, κ.α.), β) η ιδεολογία της διαφορετικότητας και η αναγνώριση της σοβαρότητας του ρατσισμού σχετίζονται με τη θεώρηση ως στόχων ρατσισμού κυρίως των κοινωνικών ομάδων που αναδεικνύει η αντιρατσιστική ρητορική (gay και μετανάστες), όχι όμως και άλλων μειονοτικών κοινωνικών ομάδων. Είναι ενδιαφέρον ότι, στα συγκεκριμένα ευρήματα, η ιδεολογία της διαφορετικότητας υπήρξε ιδιαίτερα ευαίσθητη στη θεώρηση ως στόχων ρατσισμού ισχυρών κοινωνικών ομάδων (π.χ. πλούσιοι, Γερμανοί) – μοτίβο που ενέχονταν τόσο στην αναγνώριση, όσο και στην άρνηση ρατσισμού. Τα ευρήματα αυτά συζητούνται σε σχέση με την κριτική
που δέχονται σήμερα οι ιδέες γύρω από την διαφορετικότητα, σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές τους συνέπειες και προεκτάσεις.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Iatridis, T. (2019). Παραδοχές της Ιδεολογίας της Ατομικής Διαφορετικότητας και Αντιφατικές Επιδράσεις ως προς την Αναγνώριση Ρατσισμού. Ψυχολογία: το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 24(2), 36–51. https://doi.org/10.12681/psy_hps.24916
- Τεύχος
- Τόμ. 24 Αρ. 2 (2019)
- Ενότητα
- ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Το περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έχει υιοθετήσει μία πολιτική Platinum open-access. Τα έξοδα υποβολής, επεξεργασίας ή δημοσίευσης των εργασιών καλύπτονται από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιευμένων εργασιών προστατεύονται από την άδεια 'Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International'. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Η άδεια αυτή επιτρέπει σε τρίτους, να χρησιμοποιούν την εργασία σε οποιαδήποτε μορφή, με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση στο περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Επιπλέον, κάθε διανομή της εργασίας οφείλει να γίνεται με τους ίδιους όρους διανομής, δηλαδή με την ίδια άδεια Creative Commons.
