Οικοφεμινισμός και κοινωνική εργασία στην μετα-ανθρωποκεντρική εποχή. Κοινές θεωρήσεις και προσεγγίσεις

cover 1/2025
pdf
Δημοσιευμένα: Apr. 30, 2025
Λέξεις-κλειδιά:
οικοφεμινισμός κοινωνική εργασία ecosocial work διαθεματικότητα περιβαλλοντική δικαιοσύνη ecofeminism social work intersectionality environmental justice
Ελένη Παπούλη
https://orcid.org/0000-0002-5676-3512
Δέσποινα Συροπούλου
Ελένη Κυριάζη
Περίληψη

Το παρόν άρθρο εξετάζει τη θεωρία του οικοφεμινισμού και τις σχέσεις της με τις τρέχουσες προσεγγίσεις στην κοινωνική εργασία στο πλαίσιο μιας μετα-ανθρωποκεντρικής θεώρησης του κόσμου. Ξεκινώντας από το ιστορικό πλαίσιο και τις θεωρητικές καταβολές που επηρέασαν την ανάπτυξη και διαμόρφωση της έννοιας «οικοφεμινισμός», ο όρος τοποθετείται στη σύγχρονη πραγματικότητα ως φιλοσοφική θεώρηση, κοινωνικό-πολιτική πρακτική και θεωρητικό εργαλείο σκέψης για τη μελέτη και την κατανόηση των σύγχρονων κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το άρθρο διερευνά ομοιότητες, κοινές αρχές και προσεγγίσεις με τη σύγχρονη κοινωνική εργασία και συστήνει την εφαρμογή της διαθεματικότητας ως βασικού μεθοδολογικού εργαλείου κριτικής σκέψης της οικοφεμινιστικής θεωρίας στην πρακτική της κοινωνικής εργασίας. Επίσης, προτείνει την ενσωμάτωση της οικοφεμινιστικής οπτικής στην εκπαίδευση των κοινωνικών λειτουργών και στην επαγγελματική πρακτική σε μικρο-, μεσο- και μακρο-επίπεδο. Τέλος, προσφέρει ορισμένα παραδείγματα για την εφαρμογή της οικοφεμινιστικής προσέγγισης στην κοινοτική κοινωνική εργασία σε αστικά περιβάλλοντα.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρο
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αγγελίδης Μ., Φουφρή Δ., & Τσίγκας, Επ. (2018). Κοινωνικός Χωρικός Αποκλεισμός: Η περίπτωση της μειονότητας των Πομάκων της Ξάνθης. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 27-30 Σεπτεμβρίου, Βόλος.
Afrin, S., & Shammi, M. (2023). A review on the gendered impact of COVID-19 pandemic towards achieving sustainable development goals in Bangladesh: Ecofeminist perspectives on the response to COVID-19 pandemic. Heliyon, 9(3), 1-14. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e14680
Almeida, R. V., Werkmeister Rozas, L. M., Cross-Denny, B., Lee, K. K., & Yamada, A. M. (2019). Coloniality and intersectionality in social work education and practice. Journal of Progressive Human Services, 30(2), 148-164. https://doi.org/10.1080/10428232.2019.1574195
Alston, M. (2013). Environmental Social Work: Accounting for Gender in Climate Disasters.Australian Social Work, 66(2), 218-233. http://dx.doi.org/10.1080/0312407X.2012.738366
Azad, A. K., Hossain, K. M., & Nasreen, M. (2013). Flood-induced vulnerabilities and problems encountered by women in northern Bangladesh. International journal of disaster risk science, 4(4), 190-199. DOI: 10.1007/s13753-013-0020-
Βαΐου, Ν. (2007). Φεμινιστικές προσεγγίσεις στην ανθρωπογεωγραφία. Στο Τερκενλή, Θ., Ιωσηφίδης, Θ., Χωριανόπουλος, Ι. (επιμ.), Ανθρωπογεωγραφία. Άνθρωπος, κοινωνία και χώρος. Αθήνα: Κριτική
Boetto, H. (2017). A transformative eco-social model: challenging modernist assumptions in social work. British Journal of Social Work, 47, 48-67. doi: 10.1093/bjsw/bcw149
Besthorn, F. H., & McMillen, D. P. (2002). The Oppression of Women and Nature: Ecofeminism as a Framework for an Expanded Ecological Social Work. Families in Society, 83(3), 221-232. https://doi.org/10.1606/1044-3894.20
Cocker, C., Hafford-Letchfield, T. (2022). Rethinking Feminist Theories for Social Work Practice. In: Cocker, C., Hafford-Letchfield, T. (eds) Rethinking Feminist Theories for Social Work Practice. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-94241-0_1
Dominelli, L. (2012). Green Social Work: From Environmental Crises to Environmental Justice 1st Edition.
Fahrudin, A. (2024). Guyub & Rukun: Indonesian Indigenous Social Work Values for Achieving Social Harmony. Conference: International Seminar - World Social Work Day 2024. At: Jakarta, Indonesia.
Gaard, G. (2022). Για έναν κουήρ οικοφεμινισμό. Στο Σ. Καραγεωργάκης (Επιμ.), Οικοφεμινισμός (161-206). Αθήνα: Ευτοπία.
Gaard, G., & Gruen, L. (2022). Οικοφεμινισμός, προς την παγκόσμια δικαιοσύνη και την πλανητική υγεία. Στο Σ. Καραγεωργάκης (Επιμ.), Οικοφεμινισμός (53-103). Αθήνα: Ευτοπία.
Gray, M., & Boddy, J. (2010). Making Sense of the Waves: Wipeout or Still Riding High?. Affilia Journal of Women and Social Work, 25(4), 368-389. DOI: 10.1177/0886109910384069
Gray, M., & Coates, J. (2013). Changing values and valuing change: Toward an ecospiritual perspective in social work. International Social Work, 56, 356–368. doi:10.1177/0020872812474009
Holemans, D. Osman, P, & Franssen, M.M. (2023). Τόλμη για Φροντίδα. Οοικοφεμινισμός ως πηγή έμπνευσης. Ελληνική έκδοση: Πράσινο Ινστιτούτο. https://gef.eu/wp-content/uploads/2023/05/DARETOCARE_GREEK.pdf
International Amnesty (n.d.). Indigenous peoples. https://www.amnesty.org/en/what-we-do/indigenous-peoples/
International Association of Schools of Social Work (2014). Global definition of social work. https://www.iassw-aiets.org/global-definition-of-social-work-review-of-the-global-definition/
International Federation of Social Workers (2014). Global definition of social work. https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/
International Federation of Social Workers (2005, January 01). Indigenous peoples. https://www.ifsw.org/indigenous-peoples/
International Federation of Social Workers (n.d.). Indigenous Commission. https://www.ifsw.org/ifsw-commissions/indigenous-commission/
Jeffery, D. (2014). Environmentalism in Social Work: What Shall We Teach?. Affilia Journal of Women and Social Work, 29(4), 492-498. DOI: 10.1177/0886109914533697
Καραγεωργάκης, Σ. & Γεωργόπουλος, Α. (2005). Όταν η Περιβαλλοντική Ηθική συναντά την Πολιτική Οικολογία. Στο Α. Γεωργόπουλος (Επιμ.), Περιβαλλοντική εκπαίδευση: Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται (σσ. 819-839). Αθήνα: Gutenberg.
Καραγκούνης, Β. (2020). Κοινοτική Κοινωνική Εργασία. Αθήνα: Τόπος.
Kings, A. E. (2017). Intersectionality and the Changing Face of Ecofeminism. Ethics and the Environment, 22(1), 63-87. https://doi.org/10.2979/ethicsenviro.22.1.04
Kitch, S. L. (2023). Reproductive Rights and Ecofeminism. Humanities, 12(2), 1-19. https://doi.org/103390/h12020034
Klemmer, C. L., & McNamara, K. A. (2019). Deep Ecology and Ecofeminism: Social Work to Address Global Environmental Crisis. Affilia, Journal of Women and Social Work,35(4), 1-13. https://doi.org/10.1177/0886109919894650
Lahar, S. (1991). Ecofeminsm Theory and Grassroots Politics. Hypatia, 6, 28-45. https://doi.org/10.1111/j.1527-2001.1991.tb00207.x
Ling, C. (2014). The Background and Theoretical Origin of Ecofeminism. Cross-Cultural Communication, 10(4), 104-108. DOI: 10.3968/4916
Mattson, T. (2014). Intersectionality as a useful tool: anti-oppressive social work and critical reflection. Affilia: Journal of Women and Social Work, 29(1), 8-17. DOI: 10.1177/0886109913510659
Mondal, G. C. & Majumder, P. (2019). Ecofeminism: Encouraging Interconnectedness with Our Environment in Modern Society. American Journal of Educational Research, 7(7), 482-484. https://doi.org/10.12691/education-7-7-7
Νταλούκα, Α. (2017). Λίγα λόγια για τον οικοφεμινισμό. Στο https://www.flowmagazine.gr/liga_logia_gia_ton_oikofeminismo/
Nyahunda, L., Matlakala, F. K., & Makhubele, J. C. (2020). Environmental social work: Accounting for women’s tragedies in the face of climate change-induced disasters in Chimanimani District, Zimbabwe. African Journal of Gender, Society and Development, 9(4), 197-217. https://doi.org/10.31920/2634-3622/2020/v9n4a9
Parameswaran, G. (2022). A history of Ecofeminist-Socialist Resistance to Eco-crisis in India. Journal of International Women’s Studies, 24(2), 1-15. https://vc.bridgew.edu/jiws/vol24/iss2/4
Ramsay, S. & Boddy, J. (2017). Environmental Social Work: A Concept Analysis. The British Journal of Social Work, 47(1), 68-86. https://doi.org/10.1093/bjsw/bcw078
Sargisson, L. (2001). What’s wrong with Ecofeminism. Environmental Politics, 10(1), 52–64. DOI: 10.1080/714000513
Smith-Carrier, T., & MacArthur, J. (2023). The state of eco-social work training in Canada: Transformative praxis for climate constrained futures. International Social Work, 0(0). https://doi.org/10.1177/0020872823119636
Tang, S. S. S., & Freyd, J. J. (2012). Betrayal trauma and gender differences in posttraumatic stress. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 4(5), 469–478. DOI: 10.1037/a0025765
United Nations (n.d.). About indigenous peoples and human rights. https://www.ohchr.org/en/indigenous-peoples/about-indigenous-peoples-and-human-rights
Wang, P., & Altanbulag, Α. (2022). A concern for eco-social sustainability: Background, concept, values, and perspectives of eco-social work. Cogent Social Sciences, 8(1), 1-13. https://doi.org/10.1080/23311886.2022.2093035
Warren, K. J. (2001). Feminist Theory: Ecofeminist and Cultural Feminist. In N. J. Smelser & P. B. Baltes (Edit.), International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences (pp. 5495-5499). London: Elsevier.
Χριστοφορίδου, Χ. (2022). Ο οικοφεμινισμός και η σύνδεση των αγώνων. Στο Σ. Καραγεωργάκης (Επιμ.), Οικοφεμινισμός (265-280). Αθήνα: Ευτοπία.