How to Approach the ‘Materiality’ of Art?

Περίληψη

Πώς προσεγγίζεται η υλικότητα της τέχνης;

Το άρθρο απασχολεί η υλικότητα του έργου τέχνης. Αμφισβητείται εδώ η αντίληψη ότι η υλικότητα της τέχνης σχετίζεται με τα “ενεργά”, με άλλα λόγια, τα σκοπίμως χειραγωγημένα παθητικά, ουδέτερα, υλικά. Με τη χρήση παραδειγμάτων από τις εικαστικές τέχνες, υποστηρίζεται ότι η υλικότητα ενός έργου τέχνης εντοπίζεται στη σύνθεση των σχέσεων. Όπως στοχεύεται να αναδειχθεί μέσω του πίνακα Las Meninas του Diego Velázquez, η σύνθεση περιλαμβάνει τη σχέση του έργου τέχνης με τον παραλήπτη. Ο παραλήπτης εμπλέκεται στη σύνθεση του έργου τέχνης και συνεισφέρει στη σταθερότητα και τη διάρκειά του μέσα στον χρόνο.

Ύστερα, στο άρθρο εξετάζεται το αυτοποιητικό γνώρισμα της καλλιτεχνικής μεθόδου της σύνθεσης. Με την αναφορά στο αυτοπορτρέτο του γερμανού ζωγράφου Max Liebermann επιδιώκεται να στοιχειοθετηθεί η άποψη ότι ένα έργο τέχνης είναι στην ουσία γέννημα του εαυτού του. Όπως καταδεικνύει ο πίνακας του Liebermann με την παλέτα του καλλιτέχνη τοποθετημένη στο κέντρο του, δεν είναι απλώς ζήτημα χρωμάτων αλλά ένα “παιχνίδι” συνθέτως συγκροτημένο από εντάσεις και αποχρώσεις διαφόρων ποιοτήτων που συστήνει τις έννοιες του καλλιτέχνη, του έργου τέχνης, του μοντέλου, της ομοιότητας, του εργαλείου και του υλικού. Η διαδικασία της μορφοποίησης συνοδεύεται, ωστόσο, πάντοτε από μια αντίστροφη διαδικασία “αμορφοποίησης”. Το έργο τέχνης εξακολουθεί να είναι μια σύνθεση ανοικτή, που αναμένει τη συμμετοχή/συνεργασία των μελλοντικών θεατών.