Σχετικά με μια παλαιά μετάφραση-διασκευή στη νέα ελληνική του Lous-Sebastian Mercier
Abstract
Το άρθρο παρουσιάζει τη μετάφραση-διασκευή μερικών κεφαλαίων του L'an
deux mille quatre cent quarante (1770) του Louis-S ebasti en Mercier από
τον Στέφανο Δημητριάδη στα 'Απανθίσματα εκ τίνος βιβλίου έτερογλώσσου
(1797). Αναζητά τους λόγους που οδήγησαν τον Δημητριάδη στην επιλογή των
12 κεφαλαίων του γαλλικού πρωτοτύπου. Εξετάζει τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής
μετάφρασης στις περιπτώσεις εκείνες που οι γαλλικές έννοιες και πραγματικότητες
δεν βρίσκονταν σε άμεση αντιστοιχία με τον ελληνικό πολιτισμό της εποχής.
Αρκετές φορές οι μεταφραστικές επιλογές του Δημητριάδη φαίνονται επιτυχημένες
("Monsieur, le fils de la maison" = ό τζελεπής, ό υιός του όσπιτίου).
Σε αρκετές περιπτώσεις, όταν δεν βρίσκει την αντιστοιχία στα ελληνικά, ο Δημητριάδης
εξαλείφει από τη μετάφραση του γαλλικές λέξεις, όπως dessert. Άλλες
φορές, ο Έλληνας μεταφραστής προκειμένου να αποδώσει μια "δύσκολη" γαλλική
λέξη προσφεύγει στην περίφραση (bouchon = "σημάδι από εκείνα οπού έχουν
έμπροσθά εις ταίς πόρταις τών καπηλειών"). Είναι προφανές ότι ανάλογες μελέτες
«ιστορικής μεταφρασιολογίας» θα συνέβαλλαν σημαντικά στη χαρτογράφηση
της ιστορίας του νεοελληνικού λεξιλογίου και θα έφερναν στην επιφάνεια τις ποικίλες
αποδόσεις και επιχειρήθηκαν πριν την οριστική καθιέρωση λέξεων και όρων
(observatoire = 1794 σκοπιά [Κοδρικάς], 1797 αστρονομικός πύργος [Δημητριάδης],
άστροσκόπιον 1803 [Δ. Φιλιππίδης], άστεροσκοπεΐον 1848).
Article Details
- How to Cite
-
Tonnet, H. (2017). Σχετικά με μια παλαιά μετάφραση-διασκευή στη νέα ελληνική του Lous-Sebastian Mercier. Comparison, 9, 31–43. https://doi.org/10.12681/comparison.11449
- Issue
- Vol. 9 (1998)
- Section
- Articles
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-sa/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).