Dimitri T. Analis – Vénus Khoury-Ghata. Des langues pour vivre – le français pour survivre

Abstract

Αν αληθεύει ότι η δύναμη ενός έργου εξαρτάται από το μέγεθος της σιωπής που χρειάστηκε να κατανικήσει προτού δει το φως της δημοσιότητας, είναι εξίσου αληθές ότι ισχύει στην περίπτωση των δύο γαλλόφωνων συγγραφέων Δημήτρη Τ. Άναλι και Vénus Khoury-Ghata.

Ο Δημήτρης Τ. Άναλις (1938-2012) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Παρίσι και στη Λωζάννη,  ενώ επέλεξε τη γαλλική ως γλώσσα σύνταξης του συγγραφικού έργου του. Η επαγγελματική  σταδιοδρομία του ως διπλωμάτη ειδικού στις Μειονότητες των Βαλκανίων, θα μπορούσε να τον έχει απομακρύνει, όμως, όχι μόνο από τη λογοτεχνία αλλά και από τη γαλλική γλώσσα. Ποιοι παράγοντες τον ώθησαν, άραγε, να επιλέξει τη γαλλική ως γλώσσα συγγραφής τη στιγμή που, κατ’ αυτόν, «το ριζικό ενός ανθρώπου δεν είναι ποτέ μονό, αφού διαμορφώνει και τη συγγραφική του μοίρα»; Έναντι ποιων κινδύνων ισχυρίζεται, εξάλλου, ότι «η γαλλική γλώσσα [τ]ου έσωσε τη ζωή»;

Ποια προσωπική ή εθνική κρίση ώθησαν, από την άλλη, τη λιβανικής καταγωγής γαλλόφωνη ποιήτρια και πεζογράφο Vénus Khoury-Ghata (1932 -) να επιλέξει τη γαλλική ως γλώσσα συγγραφής, καταγγέλλοντας συγχρόνως, μέσα από το έργο της, την εμμονή στην ιδέα των συνόρων προς όφελος μιας γόνιμης συνάντησης των πολιτισμών;

Ποιο ρόλο έπαιξε, άραγε, η γαλλική γλώσσα στη διαμόρφωση της φαντασίας των δυο συγγραφέων, των οποίων το έργο φέρει το διττό στίγμα μιας κρίσης προσωπικής και πολιτικής έναντι του ελληνικού και του λιβανικού εμφυλίου πολέμου;

Σε ποιο βαθμό, τέλος, η δίγλωσση συγγραφική φλέβα στο έργο τους επηρεάστηκε από την ελληνική και τη λιβανική πολιτισμική παράδοση ως προς την ελληνική μυθολογία και την αρχαία τραγωδία, στην περίπτωση του Άναλι, ή τον αραβικό πολιτισμό και τον ισπανόφωνο πολιτισμό της Νοτίου Αμερικής, στην περίπτωση της Khoury-Ghata;