Η χρήση της μεθόδου της αναστοχαστικής ομάδας από το χώρο της Συστημικής Οικογενειακής Θεραπείας στην Εκπαίδευση Ενηλίκων: απόψεις ειδικών ψυχικής υγείας – εκπαιδευτών/τριών ενηλίκων

PDF
Δημοσιευμένα: Δεκ 30, 2022
DOI: https://doi.org/10.12681/haea.30602
Λέξεις-κλειδιά:
μετασχηματίζουσα μάθηση αναστοχαστική ομάδα Εκπαίδευση Ενηλίκων συστημική οικογενειακή θεραπεία
Niki Dedousi
Hellenic Open University
Περίληψη

Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η επίτευξη της σύνδεσης  των επιστημονικών περιοχών της Ψυχολογίας και της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, επιχειρώντας τη διερεύνηση των απόψεων ειδικών ψυχικής υγείας – εκπαιδευτών/τριών ενηλίκων για τη χρήσης της μεθόδου της αναστοχαστικής ομάδας από το χώρο της Συστημικής Οικογενειακής Θεραπείας, στην Εκπαίδευση Ενηλίκων ως ένα εφαλτήριο για την προαγωγή της μετασχηματίζουσας μάθησης. Τα ερευνητικά ερωτήματα αφορούν τη διερεύνηση της δυνατότητας της αναστοχαστικής ομάδας να λειτουργήσει ως εργαλείο μετασχηματισμού, την ανάδειξη των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη του κριτικού στοχασμού κατά τη χρήση της αναστοχαστικής ομάδας καθώς και τα πιθανά εμπόδια που μπορεί να αναδυθούν σε αυτή τη διαδικασία. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε η ποιοτική μεθοδολογική προσέγγιση, διεξήχθησαν ημι-δομημένες συνεντεύξεις σε εννέα ειδικοί ψυχικής υγείας, οι οποίες έχουν εκπαιδευτεί και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και τα δεδομένα τα οποία εξήχθησαν αναλύθηκαν με τη μέθοδο της θεματικής ανάλυσης. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα τα οποία προέκυψαν σχετίζονταν αρχικά με τις παραμέτρους της αναστοχαστικής ομάδας που μπορούν να ενισχύσουν τη μετασχηματιστική της λειτουργία, όπως η πολυφωνία, η απόσταση και το κλίμα που δημιουργείται μέσα στην ομάδα. Επιπλέον, αναδείχθηκε η αναγκαιότητα του να προηγηθεί εκπαίδευση των ατόμων που θα συμμετέχουν στη διαδικασία και η αξιοποίηση της αναστοχαστικής ομάδας σε αντικείμενα ανθρωπιστικών επιστημών ή σε συναντήσεις που αφορούν την προσωπική ανάπτυξη. Μερικά από τα εμπόδια που οι συμμετέχουσες ανέφεραν ότι μπορεί να ανακύψουν ήταν η δυσκολία που σχετίζεται με την αναγκαία έκθεση των ατόμων κατά τη συμμετοχή τους στην αναστοχαστική ομάδα, την ενεργοποίηση μηχανισμών άμυνας καθώς και την απροθυμία του φορέα. Τέλος, υπογραμμίστηκε από την πλειονότητα η σημαντικότητα του ρόλου του/της εκπαιδευτή/τριας ενηλίκων για την έκβαση της χρήσης της μεθόδου της αναστοχαστικής ομάδας στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
  2. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για τη μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στις προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E. (2003). Εισαγωγή στην Ψυχολογία του Hilgard. Π. Βορριά (επιμ.). Αθήνα: Παπαζήσης.
Αυγητίδου, Σ. (2007). Ο στοχαστικο-κριτικός εκπαιδευτικός ως ζητούμενο στην αρχική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών: Η συμβολή του προγράμματος της πρακτικής άσκησης. Επιστήμες της Αγωγής, 1, 45-57. Ανακτήθηκε από: https://www.researchgate.net/publication/260989753_E_praktike_askese_sten_archike_ekpaideuse_ton_ekpaideutikon_Ereunetikes_prosengiseis
Braun, V. & Clarke, V. (2012). Thematic analysis. In H. Cooper, P. M. Camic, D. L. Long, A. T. Panter, D. Rindskopf, & K. J. Sher (Eds), APA handbook of research methods in psychology, Vol. 2: Research designs: Quantitative, qualitative, neuropsychological, and biological (pp. 57-71). Washington, DC: American Psychological Association.
Chang, J. (2010). The Reflecting Team: A Training Method for Family Counselors. The Family Journal, 18(1), 36–44. https://doi.org/10.1177/1066480709357731.
Cohen, L., Manion, L. & Keith, M. (2008). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Αθήνα: Μεταίχµιο.
Cook, S. (2006). An epistemological Journey in search of reflexivity and the authentic self: Family therapy theory and Intervention. (Phd Thesis). Available from: https://pdfs.semanticscholar.org/490a/96f35e8c7c82e25a26c4cf00f27746984375.pdf.
Everard, K. B., & Morris, G. (1999). Αποτελεσματική Εκπαιδευτική. Διοίκηση. (Δ. Κίκιζας, Μετάφ.). Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Frake, C. & Dogra, N. (2006). The use of reflecting teams in educational contexts. Reflective Practice, 7(2), 143–149. https://doi.org/10.1080/14623940600688340.
Heiden, L.A. & Hersen, M. (2009). Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχολογία. Αθήνα: Πεδίο.
Jude, J. (2016). Seselelame: Reflective team approach to practice. The Journal of Practice Teaching and Learning, 14(1), 73-87. https://doi.org/10.1921/jpts.v14i1.885.
Κόκκος, Α. (2011). Οδηγός Μελέτης για τη Θ.Ε. ΕΚΕ52. Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, Α. (2005α). Θεωρητικό Πλαίσιο και Προϋποθέσεις Μάθησης. Τόμος Α’. Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Κοκκος, Α. (2005β). Εκπαιδευτικές Μέθοδοι. Τόμος Β’. Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
Κόκκος, Α. (Επιμ.) (2002). Διεθνής Συνδιάσκεψη για την Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κωτσάκης Δ., Μουρελή Ε,, Μπίμπου Ι., Μπουτουλούση Ε. (2010) Αναστοχαστική πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος
Mason, J. (2009). Η διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα.
Mezirow και συνεργάτες (2006). Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Mitchell, T., F., Richard, D., Battistoni, R. M., Rost-Banik, C., Netz, R. & Zakoske, C. (2015). Reflective Practice that Persists: Connections Between Reflection in Service-Learning Programs and in Current Life. Michigan Journal of Community Service Learning, 21(2), 49-63.
Παπαγεωργίου, Η. (2010). Διερεύνηση των Επιστημολογικών Πεποιθήσεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: μια μελέτη περίπτωσης σε Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Στο Δ. Βεργίδης και Α. Κόκκος (επιμ.) Εκπαίδευση Ενηλίκων:Διεθνείς Τάσεις και Ελληνικές Διαδρομές. Αθήνα: Μεταίχμιο
Pender, R. & Stinchfield, T. (2012). A Reflective Look at Reflecting Teams. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 20(2), 117-122.
Rogers, A. (1999). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Τριανταφύλλου, Φ. (2012). Maturana ξανά! Μετάλογος, 21, 33-49.