Οι ιδέες υποψήφιων νηπιαγωγών και δασκάλων για το ηλεκτρικό κύκλωμα

pdf8
Δημοσιευμένα: Dec 24, 2025
Ενημερώθηκε: 2025-12-24
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.41737
Λέξεις-κλειδιά:
ηλεκτρικό ρεύμα, εναλλακτικές ιδέες, ηλεκτρική πηγή
Ιωάννης Σταράκης
ΕΚΠΑ
https://orcid.org/0000-0002-7758-5372
Γεώργιος Στύλος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Περίληψη

Στη διεθνή βιβλιογραφία καταγράφεται η κυρίαρχη αντίληψη πως μια ηλεκτρική πηγή μεταφέρει ρεύμα στο ηλεκτρικό κύκλωμα. Στον Ελλαδικό χώρο το ηλεκτρικό κύκλωμα διδάσκεται στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση χωρίς να δίδεται έμφαση στην αποσταθεροποίηση της προαναφερθείσας αντίληψης. Στο πλαίσιο αυτό διερευνήθηκαν οι σχετικές αντιλήψεις 400 φοιτητριών/των του Τ.Ε.Α.Π.Η Αθήνας και του Π.Τ.Δ.Ε Ιωαννίνων, μέσω ερωτηματολογίου. Οι συμμετέχοντες δεν είχαν διδαχθεί το εν λόγω θέμα πέρα του πλαισίου της τυπικής τους εκπαίδευσης,. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι ελάχιστοι εκπαιδευόμενοι προσεγγίζουν τον ρόλο της ηλεκτρικής πηγής μέσω του επιστημονικού προτύπου ενώ η συντριπτική πλειοψηφία διατυπώνει την άποψη ότι μια πηγή μεταφέρει κάτι (ρεύμα, φορτίο, τάση κτλ). Αναφορικά με τα κριτήρια βάσει των οποίων θεωρούν ότι μια διάταξη, με πηγές, καλώδια και λαμπτήρα, θα λειτουργήσει, φαίνεται ότι οι απαντήσεις τους είναι κυρίως προϊόντα «αφομοίωσης» της σχολικής γνώσης στο πλαίσιο της εναλλακτικής αντίληψης ότι μια πηγή μεταφέρει ρεύμα.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Ειδικό Θέμα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αλεξάκης, Ν., Αμπατζής, Σ., Γκουγκούσης, Γ., Κουντούρης, Β., Μοσχοβίτης, Ν., Οβαδίας, Σ., & Πετρόχειλος, Κ. (2021). Φυσική Β' Λυκείου Γενικής Παιδείας: Βιβλίο Μαθητή. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο από: https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2682/Fysiki_B-Lykeiou-Genikis-Paideias_html-empl/
Αντωνίου, Ν., Δημητριάδης, Π., Καμπούρης, Κ., Παπαμιχάλης, Κ., & Παπατσίμπα, Λ. (2021). Φυσική Γ' Γυμνασίου: Βιβλίο Μαθητή. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο από: https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2226/Fysiki_G-Gymnasiou_html-empl/
Αποστολάκης, Θ., Παναγοπούλου, Ε., Σάββας, Σ., Τσαγλιώτης, Ν., Μακρή, Β., & Πανταζής, Γ. (2021). Φυσικά Ε΄ Δημοτικού: Βιβλίο Δασκάλου. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο από: https://dschool.edu.gr
Αποστολάκης, Θ., Παναγοπούλου, Ε., Σάββας, Σ., Τσαγλιώτης, Ν., Μακρή, Β., & Πανταζής, Γ. (2021). Φυσικά Ε΄ Δημοτικού: Τετράδιο Εργασιών. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαθέσιμο από: https://dschool.edu.gr
Baptista, M., and I. Martins. (2023). “Effect of a STEM Approach on students’ Cognitive Structures About Electrical Circuits.” International Journal of STEM Education 10 (1): 15. https://doi.org/10. 1186/s40594-022-00393-5
Borges, T., and J. Gilbert. (1999). “Mental Models of Electricity.” International Journal of Science Education 21 (1): 95–117. https://doi.org/10.1080/095006999290859
Bryant, A. & Charmaz, K. (Eds.) (2007). The SAGE Handbook of Grounded Theory. Sage.
Butts, W. (1985). “Children’s Understanding of Electric Current in Three Countries.” Research in Science Education 15:127–130. https://doi.org/10.1007/BF02356534
Chiu, M.-H., and J.-W. Lin. (2005). “Promoting Fourth Graders’ Conceptual Change of Their Understanding of Electric Current via Multiple Analogies.” Journal of Research in Science Teaching 42 (4): 429–464. https://doi.org/10.1002/tea.20062
Danielsson, A. T., Berge, M., & Lidar, M. (2022). Teaching about electricity in primary school: Multimodality and variation theory as analytical lenses. Research in Science Education. Advance online publication. https://doi.org/10.1007/s11165-022-10047-9
Docktor, J. L., & Mestre, J. P. (2024). Student conceptual resources for understanding electric circuits. Physical Review Physics Education Research, 20(2), 020128. https://doi.org/10.1103/PhysRevPhysEducRes.20.020128
Driver, R., J. Leach, P. Scott, and C. Wood-Robinson. (1994). “Young People’s Understanding of Science Concepts: Implications of Cross-Age Studies for Curriculum Planning.” Studies in Science Education 24 (1): 75–100. https://doi.org/10.1080/03057269408560040
Duit, R. (2009). Students’ and teachers’ Conceptions and Science Education. Bibliography—STCSE. http://archiv.ipn.uni-kiel.de/stcse/
Dupin, J.-J., and S. Johsua. 1987. “Conceptions of French Pupils Concerning Electric Circuits: Structure and Evolution.” Journal of Research in Science Teaching 24 (9): 791–806. https://doi.org/10.1002/tea.3660240903
Engelhardt, P. V., and R. J. Beichner. 2004. “Students’ Understanding of Direct Current Resistive Electrical Circuits.” American Journal of Physics 72 (1): 98–115. https://doi.org/10.1119/1.1614813
Erickson, F. 2012. “Qualitative Research Methods for Science Education.” In Second International Handbook of Science Education, edited by. B. J. Fraser, K. G. Tobin, and C. McRobbie, 1451–1469. Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-9041-7_93
Fredette, N. H., & Clement, J. J. (1981). Student misconceptions of an electric circuit: What do they mean? Journal of College Science Teaching, 10(5), 280–285.
Gilbert, J. K., & Watts, D. M. (1983). Concepts, Misconceptions and Alternative Conceptions: Changing Perspectives in Science Education. Studies in Science Education, 10(1), 61–98. https://doi.org/10.1080/03057268308559905
Gutwill, J., J. Frederiksen, and M. Ranney. 1996. “Seeking the Causal Connection in Electricity: Shifting Among Mechanistic Perspectives.” International Journal of Science Education 18 (2): 143–162. https://doi.org/10.1080/0950069960180202
Kariotoglou, P., & Psillos, D. (2021). An analogical simulation for teaching electric circuits: A rationale for use in lower secondary school. Physics Education, 56(5), 055014. https://doi.org/10.1088/1361-6552/ac03fe
Kind, V. (2014). A degree is not enough: A quantitative study of aspects of pre-service science teachers’ chemistry content knowledge. International Journal of Science Education, 36(8), 1313-1345. https://doi.org/10.1080/09500693.2013.860497
Küçüközer, H., & Kocakülah, S. (2007). Secondary school students’ misconceptions about simple electric circuits. Journal of Turkish Science Education, 4(1), 101–115. https://www.tused.org/index.php/tused/article/view/663
Küçüközer, H., & Demirci, N. (2008). Pre-Service and In-Service Physics Teachers’ Ideas about Simple Electric Circuits. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 4(3), 303-311. https://doi.org/10.12973/ejmste/75354Magnusson, S. J., M. Templin, and R. A. Boyle. (1997). “Dynamic Science Assessment: A New Approach for Investigating Conceptual Change.” Journal of the Learning Sciences 6 (1): 91–142. https://doi.org/10.1207/s15327809jls0601_5
Lin, J.W. (2016). Do Skilled Elementary Teachers Hold Scientific Conceptions and Can They Accurately Predict the Type and Source of Students’ Preconceptions of Electric Circuits? International Journal of Science and Mathematics Education, 14, 287–307. https://doi.org/10.1007/s10763-015-9635-4
Lin, J.-W. (2017). A Comparison of Experienced and Preservice Elementary School Teachers’ Content Knowledge and Pedagogical Content Knowledge about Electric Circuits. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 13(3), 835-856. https://doi.org/10.12973/eurasia.2017.00646a
Maričić, M., S. Cvjetićanin, B. Anđić, M. Marić, and A. Petojević. (2023). “Using Instructive Simulations to Teach Young Students Simple Science Concepts: Evidence from Electricity Content.” Journal of Research on Technology in Education 1–20. https://doi.org/10.1080/15391523.2023.2196460
McDermott, L. C., & Shaffer, P. S. (2000). Preparing teachers to teach physics and physical science by inquiry. In G. Buck, J. Hehn, & D. Leslie-Pelecky (Eds.), The role of physics departments in preparing K-12 teachers (pp. 71-85). College Park, MD: American Institute of Physics.
Moodley, K., and E. Gaigher. (2019). “Teaching Electric Circuits: Teachers’ Perceptions and Learners’ Misconceptions.” Research in Science Education 49 (1): 79–89. https://doi.org/10.1007/s11165-017-9615-5
Mulhall, P., B. McKittrick, and R. Gunstone. (2001). “A Perspective on the Resolution of Confusions in the Teaching of Electricity.” Research in Science Education 31 (4): 575–587. https://doi.org/10. 1023/A:1013154125379
Nikolopoulou, A., Fili, S., Founta, M., & Starakis, I. (2023). Kindergarten students’ and pre-service teachers’ perceptions regarding the frequency of the Moon’s appearance at night. International Journal of Early Years Education, 32(1), 137–157. https://doi.org/10.1080/09669760.2023.2278468
Osborne, R. (1983). “Towards Modifying Children’s Ideas About Electric Current.” Research in Science & Technological Education 1 (1): 73–82. https://doi.org/10.1080/0263514830010108
Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε., Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2021). Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής ΕκπαίδευσηςΝηπιαγωγείου. Στο πλαίσιο της Πράξης «Αναβάθμιση των Προγραμμάτων Σπουδών και Δημιουργία Εκπαιδευτικού Υλικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» " του ΙΕΠ με MIS 5035542.
Planinic, M., W. J. Boone, R. Krsnik, and M. L. Beilfuss. 2006. “Exploring Alternative Conceptions from Newtonian Dynamics and Simple DC Circuits: Links Between Item Difficulty and Item Confidence.” Journal of Research in Science Teaching 43 (2): 150–171. https://doi.org/10.1002/tea.20101
Psillos, D., Tselfes, V., & Kariotoglou, P. (2012). Some key issues in creating inquiry-based instructional practices that aim at the understanding of simple electric circuits. Research in Science Education, 42(5), 951–974. https://doi.org/10.1007/s11165-011-9278-6
Saba, J., E. Langbeheim, H. Hel-Or, and S. Levy. (2021). “Identifying Aspects of Complex and Technological Systems in the Mental Models of Students Who Constructed Computational Models of Electric Circuits.” Journal of Research in Science Teaching 60 (4): 681–723. https://doi.org/10.1002/tea.21814
Shipstone, D. M. (1988). “Pupils’ Understanding of Simple Electrical Circuits. Some Implications for Instruction.” Physics Education 23 (2): 92–96. https://doi.org/10.1088/0031–9120/23/2/004
Shipstone, D. M. (1985). “Electricity in Simple DC Circuits.” In Children’s Ideas in Science, edited by R. Driver, E. Guesne, and A. Tiberghien, 33–51, Milton Keynes: Open University Press.
Solomon, J., P. Black, V. Oldham, and H. Stuart. (1985). “The pupils’ View of Electricity.” European Journal of Science Education 7 (3): 281–294. https://doi.org/10.1080/0140528850070306
Strike, K. A., & Posner, G. J. (1982). Conceptual change and science teaching. European Journal of Science Education, 4(3), 231–240. https://doi.org/10.1080/0140528820040302
Taber, K. S. (2019). Alternative conceptions and conceptual frameworks in science education. In K. S. Taber (Ed.), Progressing science education: Constructing continuities across science education research (pp. 67– ninety). Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-007-4362-5_4
Thacker, B. A., U. Ganiel, and D. Boys. 1999. “Macroscopic Phenomena and Microscopic Processes: Student Understanding of Transients in Direct Current Electric Circuits.” American Journal of Physics 67 (7): S25–31. https://doi.org/10.1119/1.19076
Valkanou, E., & Starakis, I. (2023). Exploring k5 students’ learning pathways regarding water’s electrical conductivity. Research in Science & Technological Education, 1–24. https://doi.org/10.1080/02635143.2023.2229765
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)