Διαλογικές πρακτικές προς μια συμμετοχική προσχολική εκπαίδευση: Ένα μοντέλο υποστήριξης των εκπαιδευτικών

PDF
Δημοσιευμένα: Dec 12, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.14361
Λέξεις-κλειδιά:
διαλογικές πεποιθήσεις και πρακτικές συμμετοχική προσχολική εκπαίδευση συνεργατική έρευνα-δράση υποστήριξη επαγγελματικής μάθησης
Sonia Likomitrou
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
https://orcid.org/0000-0001-7157-4720
Sofia Avgitidou
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Περίληψη

Η παρούσα έρευνα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων μιας συνεργατικής έρευνας-δράσης, που υποστήριξε τους εκπαιδευτικούς να βελτιώσουν/αλλάξουν τις διαλογικές πρακτικές τους κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση των διαλογικών πεποιθήσεων και πρακτικών των εκπαιδευτικών στην προσχολική εκπαίδευση καθώς και η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών υποστήριξής τους, με σκοπό τη βελτίωση των εκπαιδευτικών διαλογικών πρακτικών στη μαθησιακή διαδικασία. Η συγκεκριμένη έρευνα αξιοποιεί δεδομένα από μια συνεργατική έρευνα-δράση, με οκτώ νηπιαγωγούς, που διήρκεσε ένα χρόνο και συμπεριέλαβε ατομικές συνεντεύξεις με τις νηπιαγωγούς, ομαδικές συναντήσεις και μαγνητοφωνημένες καταγραφές των διαλογικών πρακτικών τους. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι παρά τη διαφοροποίηση των πεποιθήσεων των νηπιαγωγών σχετικά με το νόημα και τη διαδικασία του διαλόγου, οι διαλογικές πρακτικές τους ήταν παρόμοιες, αναδεικνύοντας τη λεκτική κυριαρχία του εκπαιδευτικού μέσα στην τάξη και τον παθητικό ρόλο που έδιναν στα παιδιά, περιορίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τις ευκαιρίες για συμμετοχή των παιδιών σ’ έναν δημοκρατικό διάλογο. Παρόλα αυτά, τόσο οι πεποιθήσεις όσο και οι διαλογικές πρακτικές των νηπιαγωγών που συμμετείχαν στην έρευνα-δράση τροποποιήθηκαν  μέσω της υποστήριξής τους σε θεωρητικό, ερευνητικό και στοχαστικό επίπεδο. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας συζητιούνται στο πλαίσιο της επαγγελματικής μάθησης των εκπαιδευτικών με σκοπό τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου μέσω της επανατοποθέτησής τους σχετικά με τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές τους για τη διαλογική διαδικασία και τη μάθηση.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Sonia Likomitrou, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών, Παιδαγωγική Σχολή, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας - Διδάκτωρ Παιδαγωγικής.
Sofia Avgitidou, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών, Παιδαγωγική Σχολή, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας - Καθηγήτρια
Αναφορές
Αθανασίου, Λ., & Νίτσιου, Χ. (2012). Ο παραγόμενος λόγος των παιδιών στο Νηπιαγωγείο: προβλήματα-προοπτικές. Στο Α. Χατζηπαναγιωτίδη & Σ. Τσολακίδης (Επιμ.), Πρακτικά του Συνεδρίου: Οι σχολές Επιστημών της Αγωγής: ο ρόλος τους στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας (σσ. 76-89). Λευκωσία: Πανεπιστήμιο Frederick.
Alexander, R. J. (1992). Policy and practice. London: Routledge.
Αυγητίδου, Σ. (2014α). Οι εκπαιδευτικοί ως ερευνητές και στοχαζόμενοι επαγγελματίες. Υποστηρίζοντας την επαγγελματική μάθηση για μία συνεργατική και συμμετοχική εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.
Αυγητίδου, Σ. (2014β). Η μείξη ερευνητικών μεθόδων και τεχνικών στην έρευνα – δράση: λόγοι, προϋποθέσεις, διαδικασίες και αποτελέσματα. Στο Μ. Πουρκός (Επιμ.), Δυνατότητες και όρια μίξης των μεθοδολογιών στην κοινωνική, ψυχολογική και εκπαιδευτική έρευνα, (σσ. 445-456). Αθήνα: Εκδοτικός Όμιλος Ίων.
Βaker, M. (1994). A model for negotiation in teaching – learning dialogues. Journal of Artificial Intelligence in Education, 5(2), 199-254.
Black, P., Harrison, C., Marshall, B., & Wiliam, D. (2003). Assessment for learning: putting it into practice. Buckingham: Open University Press.
Bristol, L., & Ponte, P. (2013). Muddying the space: social justice, action research and professional learning. Professional development in education, 39(4), 513–530.
Βrown, A. (1994). The advancement of learning. Educational Researcher, 23, 4-12.
Burns, Ch., & Myhill, D. (2004). Interactive or inactive? a consideration of the nature of interaction in whole class teaching. Cambridge Journal of Education, 34(1), 35-49.
Cazden, C.B. (1988). Classroom discourse: the language of teaching and learning. Portsmouth: Heinemann.
Carr, W., & Κemmis, S. (1997). Για μια κριτική εκπαιδευτική Θεωρία: εκπαίδευση, γνώση και έρευνα-δράση (Α. Λαμπράκη-Παγανού, Ευ. Μηλίγκου & Κ. Ροδιάδου-Αλμπάνη, Μτφρ.). Αθήνα: Κώδικας.
Denzin, N., & Lincoln, Y. (2000). The discipline and practice of qualitative research. In N. Denzin & Y. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (pp. 1-32). London: Sage Publications.
Retrieved from http://web.media.mit.edu/~kbrennan/mas790/01/Denzin, The discipline and practice of qualitative research.pdf
Dillon, J.T. (1982). Cognitive correspondence between question/statement and response. American Educational Research Journal, 19, 540–551.
Easton, L.B. (2008). Teaching: a developing profession. From professional development to professional learning. Phi Delta Kappan, 89(10), 755-761.
Edwards, A. D., & Westgate, D. P. G. (1987/ 1994). Investigating classroom talk. London: The Falmer Press.
Edwards, C., Gandini, L., & Forman, G. (1993). The hundred languages of children: The Reggio Emilia approach to early childhood education. Norwood, NJ: Ablex.
English, E., Hargreaves, L., & Hislam, J. (2002). Pedagogical dilemmas in the National Literacy Strategy: primary teachers’ perceptions, reflections and classroom behaviour. Cambridge Journal of Education, 32(1), 9–26.
Fullan, M.G. (1991). The new meaning of educational change. New York: Teachers College Press.
Galton, M., Simon, B., & Croll, P. (1980). Inside the primary classroom. London: Routledge and Kegan Paul.
Galton, M., Hargreaves, L., Comber, C., Wall, D., & Pell, T. (1999a). Inside the primary classroom: 20 years on. London: Routledge.
Galton, M., Hargreaves, L., Comber, C., Wall, D., & Pell, T. (1999b). Changes in patterns of teacher interaction in primary classrooms: 1976–1996. British Educational Research Journal, 25(1), 23–37.
Gall, M. (1984). Synthesis of research of teachers’ questioning. Educational Leadership, 42(3), 40-47.
Goleman, D. (1996). Emotional intelligence. London: Bloomsbury.
Guskey, T. R. (1985). Staff development and teacher change. Educational Leadership, 42(7), 57- 60.
Hargreaves, L., Moyles, J., Merry, R., Paterson, F., Pell, A., & Esarte-Sarries, V. (2003). How do primary school teachers define and implement ‘interactive teaching’ in the national literacy strategy in England? Research Papers in Education, 18(3), 217–36.
Harland J., & Kinder K. (2006.) Teachers' continuing professional development: framing a model of outcomes. United Kingdom: Journal of In-Service Education, 23(1), 71-84.
Jackins, H. (1965). The human side of human beings. Seattle: Rational Island Publishers.
James, A., Jenks, C., & Prout, A. (1998). Theorizing childhood. Cambridge: Polity Press.
Joyce, B., & Showers, B. (1980). Improving in-service training: the messages of research. Educational Leadership, 37(5), 379-385.
Κατσαρού, Ε., & Τσάφος, Β. (2003). Από την έρευνα στη διδασκαλία. Η εκπαιδευτική έρευνα δράσης. Αθήνα: Σαββάλας.
Kissock, C., & Iyortsuun, P. (1982). A Guide to Questioning: classroom procedures for teachers. London: Macmillan.
Kleifgen, J. (1990). Pre-kindergarten children's second discourse learning. Discourse Processes, 13, 225-242.
Lemke, J. L. (1990). Talking science: language, learning and values. Norwoord, NJ: Ablex.
Lieberman, A. (1992). School /university collaboration: A view from the inside. Phi Delta Kappan, 74(2), 147-156.
Likomitrou, S., & Avgitidou, S. (2014). Διαλογικές πρακτικές στην προσχολική εκπαίδευση: μία συνεργατική έρευνα-δράση. Action Researcher in Education, 5, 91-114.
Littleton, K. Mercer, N. Dawes, L. Wegerif, R. Rowe, D., & Sams, C. (2005). Talking and thinking together at Key Stage 1. Early Years: An International Journal of Research and Development, 25(2), 167-182.
Maybin, J. (2003). Voices, intertextuality and induction into schooling. In S. Goodman, T. Lillis, J. Maybin, & N. Mercer (Eds.), Language, literacy and education: a reader (pp. 159 ­170). London: Trentham.
Mehan, H. (1979). Learning lessons: Social organization in the classroom. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Mercer, N. (2000). Words & minds. How use language to think together. London: Routledge.
Mercer, N., & Howe, C. (2012). Explaining the dialogic processes of teaching and learning: The value and potential of sociocultural theory. Learning, Culture and Social Interaction, 1, 12–21.
Myhill, D. (2006). Talk, talk, talk: teaching and learning in whole class discourse. Research Papers in Education, 21(1), 19-41.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2001). Starting strong: early childhood education and care. Paris: OECD.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2006). Starting strong II: early childhood education and care. Paris: OECD.
Ποιμενίδου, Μ. (2009). Ο παιδαγωγικός λόγος στο νηπιαγωγείο. Μελέτη των αποκλίσεων στην οργάνωση των κειμενικών ειδών και τη συγκρότηση του νοήματος (Αδημοσίευτη Διδακτορική διατριβή). Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Rinaldi, C. (1993). The emergent curriculum and social constructivism. In C. Edwards, L. Gandini, & G. Forman (Eds.), The hundred languages of children: The Reggio Emilia approach to early childhood education (pp. 101–111). Norwood, NJ: Ablex.
Rowe, M. B. (1974). Wait-time and reward as instructional variables, their influence on language, logic, and fate control: part one-wait time. Journal of Research on Science Teaching, 11, 81-94.
Rowe, M. B. (1987). Using wait time to stimulate inquiry. In W. Wilen (Ed.), Questions, questioning techniques, and effective teaching, (pp. 95-106). Washington, DC: National Education Association.
Schön, D. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books.
Schön, D. (1987). Educating the reflective practitioner: Toward a new design for teaching and learning in the professions. San Francisco: Jossey - Bass.
Sewell, Α. (2011). Developing dialogue in the classroom: a cultural tool for learning together. Classroom Discourse, 2(2), 268–281.
Sinclair, J.M.H., & Coulthard, M. (1975). Towards an analysis of discourse: The English used by pupils and teachers. Oxford: Oxford University Press.
Smith, F., Hardman, F., Wall, K., & Mroz, M. (2004). Interactive whole class teaching in the national literacy and numercy strategies. British Educational Research Journal, 30(3), 395–411.
Smith, K. Johnson D.W., & Johnson R.T. (1981). Can conflict be constractive? Controversy versus concurrence seeking in learning groups. Journal of Educational Psychology, 73, 651-663.
Somekh, B. (1998). Action research and collaborative school development. Στο R. Mc Bride (Ed), The in-service training of teachers (pp. 160-176). London: The Falmer Press.
Tsatsaroni, A., Ravanis, K., & Falaga, A. (2003). Studying the recontextualisation of science in pre-school classrooms: drawing on Bernstein’s insights into teaching and learning practices. International Journal of Science and Mathematics Education, 1, 385-417.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society. Cambridge MA: Harvard University Press.
Whitcomb, J., Borko, H., & Liston, D. (2009). Growing talent promising professional development models and practices. Journal of Teacher Education, 60(3), 207-212.
Wragg, E. C. (1993). Primary teaching skills: the report of the research findings of the Leverhulme primary project. London: Routledge.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)