Εκπαιδευτική πολιτική για τον γραμματισμό στην πρώτη κυβέρνηση Βενιζέλου εντασσόμενη σε ευρύτερες εξελικτικές πολιτικές κατευθύνσεις

PDF
Δημοσιευμένα: Μαΐ 30, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.10080
Evaggelia Kalerante
Theodoros Eleftherakis
Konstantinos Galanis
Περίληψη
Το άρθρο εξετάζει τις προτεινόμενες εκπαιδευτικές νομοθετικές προτάσεις που περιλαμβάνονται στα Εκπαιδευτικά Νομοσχέδια του 1913. Οι νομοθετικές προτάσεις διασυνδέονται με τον προτεινόμενο πολιτικό εκσυγχρονισμό με προβολή του συγκροτημένου θεωρητικού δημοκρατικού λόγου. Οι προτεινόμενες εκπαιδευτικές νομοθετικές αλλαγές στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση συσχετίζουν το ζήτημα του κριτικού γραμματισμού με την αποτελεσματική ένταξη των πολιτών, ανδρών και γυναικών, υπό μεταβαλλόμενες διαφοροποιημένες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, στο κοινωνικο-πολιτικό σύστημα. Με κοινωνικούς-ταξικούς όρους οι μειονεκτούσες κατηγορίες πολιτών με κριτήριο την κοινωνική τάξη και το κοινωνικό φύλο λαμβάνονται υπόψη και αναγνωρίζονται από το πολιτικό σύστημα. Μέσω των Νομοσχεδίων νομιμοποιείται μια εκδοχή πολιτικής δημοκρατικής αφήγησης που εννοιολογεί τις κοινωνικές και πολιτικές ιδιομορφίες σε μια γενικότερη πολιτική μετάβασης στο πλαίσιο  μιας υπο-ανάπτυξη βιομηχανικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες δημιουργούν δυσχέρειες, ώστε να απαιτούνται πολύπλοκα συστήματα ενσωμάτωσης και προσαρμογής. Το ζήτημα του κριτικού γραμματισμού στα Νομοσχέδια του 1913 συνδέεται με την πρόταση του εκδημοκρατισμού και την αναίρεση των πολιτικών δυσλειτουργιών προς μια κατεύθυνση ενίσχυσης των δημοκρατικών πλουραλιστικών θεσμών. Το ζήτημα του δημοκρατικού εκσυγχρονισμού, σε συσχέτιση με τη δημοκρατική συγκρότηση ως αίτημα και την οικονομική ανασυγκρότηση ως αναγκαιότητα, δημιουργεί ένα διαφορετικό πολιτικό λόγο για τη δυναμική των συστημάτων στα οποία εντάσσεται και η εκπαίδευση.Ο κριτικός γραμματισμός μελετάται σε συνάρτηση με την ιστορική «ιδιορρυθμία» που διαμορφώνει ένα διαφορετικό παράδειγμα λειτουργικής εκπαίδευσης. Η Εισηγητική Έκθεση των Νομοσχεδίων, ως κειμενικός λόγος, μελετάται συγκριτικά με την προτεινόμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, ώστε να προβληθούν οι προθέσεις των ατόμων που εμπλέκονται στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής για τον  κριτικό γραμματισμό και οι αντίστοιχες κανονιστικές τους προσδοκίες. Αν και τα Νομοσχέδια του 1913 δεν ψηφίστηκαν, η δομική ερμηνευτική τους προσέγγιση προσφέρεται για μια εκλεπτυσμένη ανάλυση των πολιτικών στόχων, όπως περικλείονται στην πρόταση για μια διαφορετική μορφή γραμματισμού.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αλιβιζάτος, Ν. (1981). Εισαγωγή στην ελληνική συνταγματική ιστορία 1821-1941. Αθήνα: Σάκκουλας.
Αντωνίου, Α. (1987). Τα προγράμματα της Μέσης Εκπαίδευσης 1833-1929. Αθήνα: ΙΑΕΝ.
Ασπρέας, Γ. (1930). Πολιτική ιστορία της Ν. Ελλάδος 1821-1928. Αθήνα: Σιδέρης.
Γληνός, Δ. (1913). Τα εκπαιδευτικά Νομοσχέδια. ΔΕΟ, 3, 278-279.
Γληνός, Δ. (1921). Γυναικείος Ανθρωπισμός. Αθήνα: Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή.
Γληνός, Δ. (1928). Ένας άταφος νεκρός, μελέτες για το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αθήνα: Ράλλης.
Δημαράς, Α. (1977). Εκπαίδευση 1882-1913. Στο Γ. Χριστόπουλος & Ι. Μπαστιάς (Επιμ.), Ιστορία του ελληνικού έθνος (Τόμος ΙΔ΄, σσ. 409-413). Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
Δημαράς, Α. (Επιμ.). (1986). Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε, τεκμήρια ιστορίας (Τόμος. Α΄, Τόμος Β΄). Αθήνα: Ερμής.
Δημαράς, Α. (1994). Εκπαιδευτικός Όμιλος. Κατάλογος μελών 1910-1927. Σύνθεση-Περιγραφή-Εκτιμήσεις. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού.
Δημαράς, Α., & Αθανασιάδης, Χ. (2004). Ελληνικά Παιδαγωγικά Περιοδικά 1831-1991. Αθήνα: Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας.
Διαμαντόπουλος, Θ. (1985). Οι Πολιτικές Δυνάμεις της Βενιζελικής Περιόδου (Τόμος Α΄). Αθήνα: Σάκκουλα.
Ηλιού, Φ. (1983). Από το Μυστριώτη στον Λένιν. Στο Τομέας Φιλοσοφίας Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Επιμ.), Δημήτρης Γληνός. Παιδαγωγός και Φιλόσοφος (σσ. 11-23). Αθήνα: Gutenberg.
Καλεράντε, Ε. (2006). Εκπαιδευτική πολιτική: Τα νομοσχέδια του 1913. Αθήνα: Σίσυφος.
Κουλούρη, Χ. (1988). Ιστορία και Γεωγραφία στα ελληνικά σχολεία 1834-1914. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Κυπριανός, Π. (2004). Συγκριτική ιστορία της Ελληνικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Βιβλιόραμα.
Ληξουριώτης, Γ. (1986). Οι κοινωνικές και νομικές αντιλήψεις για το παιδί τον πρώτο αιώνα του νεοελληνικού κράτους. Αθήνα: Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ.
Macedo, D. (1987). Literacy: Reading the Word and the World. London: Praeger.
Μακρυνιώτη, Δ. (1977). Παιδική Ηλικία. Αθήνα: Νήσος.
Μαυρογορδάτος, Γ. (1992). Βενιζελισμός και αστικός εκσυγχρονισμός. Στο Γ. Μαυρογορδάτος & Χ. Χατζηιωσήφ (Επιμ.), Βενιζελισμός και αστικός εκσυγχρονισμός (σσ. 306-314). Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Montessori, M. (1912). The Montessori method: Scientific pedagogy as applied to child education in the children's houses with additions and revisions. London: Williams Press.
Μουζέλης, Ν. (1978). Νεοελληνική κοινωνία- όψεις υπανάπτυξης. Αθήνα: Εξάντας.
Μπαλτά, Σ. (2000). Τα Ελληνικά παιδαγωγικά περιοδικά (1898-1930). Από την εθνική αγωγή στη νέα αγωγή και το σχολείο εργασίας. Αθήνα: Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μπουζάκης, Σ. (1986). Νεοελληνική εκπαίδευση (1821-1985). Αθήνα: Gutenberg.
Μπουζάκης, Σ., & Τζήκας, Χ. (1996). Η κατάρτιση των δασκάλων, διδασκαλισσών και νηπιαγωγών. Αθήνα: Gutenberg.
Νούτσος, Π. (1990). Η Σοσιαλιστική σκέψη στην Ελλάδα (Τομ. Α). Αθήνα: Γνώση.
Νούτσος, Χ. (1999). Ιδεολογία και εκπαιδευτική πολιτική. Αθήνα: Θεμέλιο.
Palmer, J., & Bresler, L. (2001).Fifty major thinkers on education: From Confucius to Dewey. London: Routledge.
Πατρικίου - Σταυρίδη, Ρ. (1994). Πολιτικές θεωρίες και προτάσεις μετά τους βαλκανικούς πολέμους. Στο Δ. Σολομού (Επιμ.), Έθνος- κράτος- εθνικισμός (σσ. 319-335). Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.
Σβορώνος, Ν. (1972). Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας. Αθήνα: Θεμέλιο.
Schulze, R., & Pintner, R. (2013). Experimental psychology and pedagogy; for teachers, normal colleges, and universities. London: Forgotten Books.
Τσαούσης, Δ. Γ. (1983). Ελληνισμός και ελληνικότητα. Στο Δ. Γ. Τσαούση (Επιμ.), Ελληνισμός, ελληνικότητα, ιδεολογικοί και βιωματικοί άξονες της νεοελληνικής κοινωνίας (σσ. 15-25). Αθήνα: Εστία.
Φραγκουδάκη, Α. (1977). Ο εκπαιδευτικός δημοτικισμός και ο γλωσσικός συμβιβασμός του 1911. Ιωάννινα: Πανεπιστημιακές εκδόσεις.
Φραγκουδάκη, Α. (1979). Η τεχνική εκπαίδευση και η μυθολογία της. Σύγχρονα θέματα, 4, 9-22.
Χαρίτος, Χ. (1998). Το ελληνικό νηπιαγωγείο και οι ρίζες του. Αθήνα: Gutenberg
Χατζηστεφανίδης, Θ. (1986). Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης 1921-1986. Αθήνα: Παπαδήμας.
Χατζηστεφανίδου, Σ. (2008). Ιστορία της Προσχολικής Αγωγής: Ανθρωπολογικές και παιδαγωγικές αντιλήψεις - Πρακτικές ανατροφής - Θεσμοί φροντίδας και εκπαίδευσης. Από τις απαρχές της κοινωνικής οργάνωσης μέχρι το 19ο αιώνα (Τόμος Α). Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη.
Ψυχοπαίδης, Κ. (1994). Εθνικισμός, εθνισμός και δημοκρατία. Στο Δ. Σολομού (Επιμ.), Έθνος – κράτος - εθνικισμός (σσ. 53-66). Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.