Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της συναισθηματικής νοημοσύνης των διευθυντών με τη συλλογική αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών και την επαγγελματική τους ικανοποίηση

PDF
Δημοσιευμένα: Sep 5, 2021
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.26155
Λέξεις-κλειδιά:
συναισθηματική νοημοσύνη συλλογική αποτελεσματικότητα επαγγελματική ικανοποίηση κανονική συσχέτιση
Νικόλαος Τσιγγίλης
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0002-2388-959X
Ευφημία Καραμανέ
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Μαρία Κατσά
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Περίληψη

Σκοπός της εργασίας ήταν να διερευνηθεί η σχέση μεταξύ της συναισθηματικής νοημοσύνης των διευθυντών όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τους εκπαιδευτικούς με τη συλλογική αίσθηση αποτελεσματικότητας και την επαγγελματική τους ικανοποίηση.  Στην έρευνα συμμετείχαν 205 εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δημοσίων σχολείων. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το Ερωτηματολόγιο Συναισθηματικής Ικανότητας (Boyatzis et al., 2000), την Κλίμακα Συλλογικής Αποτελεσματικότητας (Tschannen-Moran & Barr, 2004) και το Ερωτηματολόγιο Καταγραφής της Επαγγελματικής Ικανοποίησης Εκπαιδευτικών (Γκόλια, 2014). Η ανάλυση διακύμανσης έδειξε ότι οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν σχετικά υψηλές τιμές σε όλες τις διαστάσεις των εργαλείων μέτρησης.  Από την εφαρμογή της ανάλυσης κανονικής συσχέτισης (canonical correlation analysis) φάνηκε ότι η συναισθηματική νοημοσύνη των διευθυντών συνδέεται θετικά και στατιστικά σημαντικά τόσο με τη συλλογική αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών (rc=.633) όσο και με την ικανοποίηση που βιώνουν οι εκπαιδευτικοί από την εργασίας τους (rc=.754), ερμηνεύοντας το 23.3% και 22.1% της μεταβλητότητας των αντίστοιχα. Η διάσταση της συλλογικής αποτελεσματικότητας Πειθαρχία Μαθητών συνδέονταν πιο ισχυρά με τη συναισθηματική νοημοσύνη των διευθυντών απ’ ότι η διάσταση Στρατηγικές Διδασκαλίας.  Επιπλέον, η συναισθηματική νοημοσύνη των διευθυντών φαίνεται να συνδέεται με όλες τις διαστάσεις της επαγγελματικής ικανοποίησης, με την πιο δυνατή σχέση να αφορά την ικανοποίηση από τον διευθυντή και την πιο χαμηλή την ικανοποίηση από τους μαθητές.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Νικόλαος Τσιγγίλης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας
Ευφημία Καραμανέ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής
Αναφορές
Arslan, E. (2017). Self-efficacy as predictor of collective self-efficacy among preschool teachers in Turkey. Educational Research and Reviews, 12(8), 513-517.
Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman & Co.
Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9(3), 75-78.
Bar-On, R. (1997). Bar-On Emotional Quotient Inventory: Technical manual. North Tonawanda, NY: Multi-Health Systems, Inc.
Βάσιου, Α. (2008). Η επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης των διευθυντών στο σχολικό κλίμα, την επαγγελματική ικανοποίηση, το συναίσθημα στην εργασία και την επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών: Ανάλυση στοιχείων από δύο επίπεδα (Αδημοσίευτη Μεταπτυχιακή Διατριβή). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας: Βόλος. Ανακτήθηκε στις 9/2/2021 από: http://bit.do/eUAD2
Βάσιου, Α., Ιορδανίδης, Γ., & Νέστορα, Ι. (2019). Σχολικό κλίμα, συναισθηματική νοημοσύνη και ψυχική ανθεκτικότητα των εκπαιδευτικών. Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστημών Εκπαίδευσης, 1, 63-71.
Bastian, V. A., Burns, N. R., & Nettelbeck, T. (2005). Emotional intelligence predicts life skills, but not as well as personality and cognitive abilities. Personality and Individual Differences, 39, 1135-1145.
Berebitsky, D., & Salloum, S. J. (2017). The influence of collective efficacy on mathematics instruction in urban schools. Journal of Research on Organization in Education, 1, 61–76.
Bong, M. (2008). Effects on parent-child relationships in classroom goal structures on motivation, help-seeking avoidance and cheating. Journal of Experimental Education, 76, 191-217.
Boyatzis, R. E. (1982). The Competent Manager: A Model for Effective Performance. New York: John Wiley & Sons.
Boyatzis, R. E., Goleman, D. & Rhee, K. (2000). Clustering competence in emotional intelligence: Insights from the Emotional Competence Inventory (ECI). In R. Bar-On & D. A. Parker, (Eds.), (pp. 343-362). Handbook of Emotional Intelligence. San Francisco, Jossey Bass.
Brigido, M., Borrachero, A., Bermejo, M. & Mellado, V. (2013). Prospective primary teachers’ self-efficacy and emotions in science teaching. European Journal of Teacher Education, 36, 200-217.
Γκόλια, Α. (2014). Μετασχηματιστική ηγεσία και επαγγελματική ικανοποίηση εκπαιδευτικών: Ο ρόλος της αυτό-αποτελεσματικότητας (Αδημοσίευτη Διδακτορική διατριβή). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας: Τρίκαλα. Ανακτήθηκε στις 9/2/2021 από: https://bit.ly/2DLZS2k
Campbell, K. T., & Taylor, D. L. (1996). Canonical correlation analysis as a general linear model: A heuristic lesson for teachers and students. The Journal of Experimental Education, 64, 157-171.
Caprara, G. V., Barbaranelli, P. S., Steca, P., & Malone, P. S. (2006). Teachers’ self-efficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students’ academic achievement: A study at the school level. Journal of School Psychology, 44, 473-490.
Eells, J. R. (2011). Meta-analysis of the relationship between collective teacher efficacy and student achievement (Unpublished Doctoral Dissertation). Loyola University Chicago.
Elfenbein, H. A., & Ambady, N. (2002). Predicting workplace outcomes from the ability to eavesdrop on feelings. Journal of Applied Psychology, 87, 963-971.
Epstein, J. (2001). School, Family and Community Partnerships. Preparing educators and improving schools. Colorado: West view press.
Ghanizadeh, A., & Moafian, F. (2010). The role of EFL teachers’ emotional intelligence in their success. ELT Journal, 64(4), 424-435.
Gibbs, S. & Powell, B. (2012). Teacher efficacy and pupil behavior: The structure of teachers’ individual and collective beliefs and their relationship with numbers of pupils excluded from school. British Journal of Educational Psychology, 82(4), 564-584.
Goddard, R. D., Hoy, W. & Woolfolk Hoy, A. (2000). Collective teacher efficacy its meaning, measure and impact on student achievement. American Educational Research Journal, 37(2) 479-509.
Goleman, D. (1995). Emotional intelligence. New York: Bantam Books, Inc.
Goleman, D., Boyatzis, R., & McKee, A. (2014). Ο νέος ηγέτης. Η δύναμη της συναισθηματικής νοημοσύνης στη διοίκηση οργανισμών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Grammatikopoulos, V., Gregoriadis, A., & Linardakis, M. (2019). Discrete Choice Modeling in education: An innovative method to assess teaching practices. Educational Measurement: Issues and Practice, 38(3), 46-54.
Imants, J., & Van Zoelen, A. (1995). Teachers’ sickness absence in primary schools, school climate and teachers’ sense of efficacy. School Organization, 15, 77−86.
Iordanoglou, D. (2007). The teacher as leader: The relationship between emotional intelligence and leadership effectiveness, commitment, and satisfaction. Journal of Leadership Studies, 1(3), 57-66.
Jennings, P. A., & Greenberg, M. T. (2009). The prosocial classroom: Teacher social and emotional competence in relation to student and classroom outcomes. Review of Educational Research, 79(1), 491-525.
Kafetsios, K., & Loumakou, M. (2007). A comparative evaluation of the effects of trait emotional intelligence and emotion regulation on affect at work and job satisfaction. International Journal of Work Organization and Emotion, 2, 71-87.
Καφέτσιος, Κ., & Πετράτου, Α. (2005). Ικανότητες συναισθηματικής νοημοσύνης, κοινωνική στήριξη και ποιότητα ζωής. ΕΛΕΥΘΕΡΝΑ, 2, 129-149.
Kalantari, P., Mohammadi Moghani, H., Taghibigloo, N. & Honari, H. (2012). The relationship between emotional intelligence and physical education teachers working life quality in Zanjan. International Journal of Basic Sciences & Applied Research, 1(2), 30-34.
Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2008). Seven Strong Claims about Successful School Leadership. School Leadership and Management, 28(1), 27-42.
Leonard, E. E. & Maulding Green, W. (2018). Are Leader Behavior and Emotional Intelligence related to Teacher Efficacy? The Journal of Values-Based Leadership, 11(2), 1-15.
Λούκας, Η. (2017). Η επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης των διευθυντών σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην απόδοσή τους και στην επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών υπό το πρίσμα των ίδιων των εκπαιδευτικών (Αδημοσίευτη Μεταπτυχιακή Διατριβή). Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη.
Loughland, T., & Ryan, M. (2020). Beyond the measures: the antecedents of teacher collective efficacy in professional learning. Professional Development in Education, doi.org/10.1080/19415257.2020.1711801.
Μακρή-Μπότσαρη, Ε., & Ματσαγγούρας, Η. (2003). Δομή της επαγγελματικής αυτοαντίληψης και της επαγγελματικής ικανοποίησης εκπαιδευτικών Α/θμιας Εκπαίδευσης. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 9/2/2021 από: https://bit.ly/2rF5S6g.
Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey, & D. J. Sluyter (Eds.). Emotional development and emotional intelligence: Educational implications (pp. 3-34). New York: Harper Collins.
Mayer, J. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (2000). Models of emotional intelligence. In R. J. Sternberg (Ed.). Handbook of intelligence (pp. 396-420). New York: Cambridge University Press.
Mayer, J. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychological Inquiry, 60, 197-215.
Mustafa, M. Z., Buntat, Y., Razzaq, A. R. A., Daud, N., & Ahad, R. (2014). Emotional intelligent and job satisfaction among technical and vocational teachers: A case study on Malaysia southern zone technical and vocational college. Business Management Dynamics, 3(9), 1-9.
Nikoopour, J., Farsani, M. A., Tajbakhsh, M., & Kiyaie, S. H. S. (2012). The Relationship between Trait Emotional Intelligence and Self-efficacy among Iranian EFL Teachers. Journal of Language Teaching and Research, 3(6), 1165-1174.
Πούλου, Μ. (2015). Κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, σχέσεις εκπαιδευτικών-μαθητών και μαθητική συμπεριφορά: Αντιλήψεις εκπαιδευτικών. Hellenic Journal of Psychology, 12, 129-155.
Pajares, F. (2007). Motivational role of self-efficacy beliefs in self-regulated learning. In B. J. Zimmerman, & D. H. Schunk (Eds.), Motivation and Self-Regulated Learning: Theory, Research, and Applications (pp. 111-140). New York: Erlbaum.
Poulou, M. S., Reddy, L. A., & Dudek, C. M. (2019). Relation of teacher self-efficacy and classroom practices: A preliminary investigation. School Psychology International, 40(1), 25-48.
Papanastasiou, E., & Zembylas, M. (2006). Sources of teacher job satisfaction and dissatisfaction in Cyprus. Compare, 36, 229-247.
Perie, M. & Baker, D. (1997). Job Satisfaction Among America’s Teachers: Effects of Workplace Conditions, Background Characteristics, and Teacher Compensation. National Center for Education Statistics, U.S. Department of Education, NCES.
Pierce, S. P. (2014). Elementary School Principal Emotional Intelligence and Collective Teacher Efficacy (Unpublished Doctoral Dissertation). San Diego State University.
Rastegar, M., & Memarpour, S. (2009). The relationship between emotional intelligence and self-efficacy among Iranian EFL teachers. System, 37, 700-707.
Σαΐτης, Χ. (2007). Ο Διευθυντής στο σύγχρονο σχολείο. Αθήνα: Αυτοέκδοση.
Schwarzer, R., & Hallum, S. (2008). Perceived teacher self-efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses. Applied Psychology: An International Review, 57, 152-171.
Sherry, A., & Henson, R. K. (2005). Conducting and interpreting canonical correlation analysis in personality research: A user-friendly primer. Journal of Personality Assessment, 84(1), 37-48.
Spear, M., Gould, K., & Lee, B. (2000). Who would be a teacher?: A review of factors motivating and demotivating prospective and practicing teachers. Slough: NFER.
Stewart, D., & Love, W. (1968). A general canonical index. Psychological Bulletin, 70, 160–163.
Τσιάχρη, Μ. (2016). Η συναισθηματική νοημοσύνη και το στυλ ηγεσίας των στελεχών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (Αδημοσίευτη Μεταπτυχιακή Διατριβή). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα. Ανακτήθηκε στις 9/2/2021 από: https://apothesis.eap.gr/handle/repo/33139.
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston MA: Pearson.
Thompson, B. (2000). Canonical correlation analysis. Ιn G. G. Laurence & P. R. Yarnold (Eds). Reading and understanding more multivariate statistics (pp. 285-316). Washington, DC: American Psychological Association.
Tschannen-Moran, M., & Barr, M. (2004). Fostering student learning: The relationship of collective teacher efficacy and student achievement. Leadership and Policy in Schools, 3(3), 189-209.
Tschannen-Moran, M., & Woolfolk-Hoy, A. (2001) Teacher efficacy: Capturing an elusive concept. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
Tsigilis, N., Koustelios, A., & Grammatikopoulos, V. (2010). Psychometric properties of the Teachers’ Sense of Efficacy Scale within the Greek educational context. Journal of Psychoeducational Assessment, 28(2), 153-162.
Tsigilis, N., Zachopoulou, E. & Grammatikopoulos, V. (2006). Job satisfaction and burnout among Greek early educators: A comparison between public and private sector employees. Educational Research and Reviews, 1(8), 256-261.
Von Fischer, P., & De Jong, D. (2017). The relationship between teacher perception of principal servant leadership behavior and teacher job satisfaction. Servant Leadership: Theory & Practice, 4(2), 53-84.
Wong, C. S., Wong, P. M., & Peng, K. Z. (2010). Effect of middle-level leader and teacher emotional intelligence on school teachers’ job satisfaction: The case of Hong Kong. Educational Management Administration & Leadership, 38(1), 59-70.
Zee, M., & Koomen, H.M. (2016). Teacher self-efficacy and its effects on classroom processes, student academic adjustment, and teacher well-being: A synthesis of 40 years of research. Review of Educational Research, 86(4), 981-1015.