Η επίδραση των γονικών πρακτικών στη συμπεριφορά παιδιών προσχολικής ηλικίας, από την οπτική των γονέων

PDF
Δημοσιευμένα: Μαΐ 9, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.34186
Λέξεις-κλειδιά:
δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές πρώιμη παιδική ηλικία γονείς γονικός τρόπος ανατροφής
Όλγα Ευθυμιάδου
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Ναυσικά Αντωνιάδου
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Περίληψη

Ο τρόπος ανατροφής επιδρά στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, στην καλλιέργεια φιλοκοινωνικής συμπεριφοράς και στην προσαρμογή τους στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Η παρούσα έρευνα είχε ως σκοπό τη διερεύνηση των επιδράσεων του γονικού τρόπου διαπαιδαγώγησης στην εκδήλωση δυσπροσαρμοστικών και φιλοκοινωνικών συμπεριφορών παιδιών προσχολικής ηλικίας. Στην έρευνα συμμετείχαν 215 γονείς (134 εξ αυτών ζευγάρια, στη συντριπτική τους πλειοψηφία 31-50 ετών) παιδιών ηλικίας 4-6 ετών και για τη συλλογή των δεδομένων αξιοποιήθηκε ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο (Ερωτηματολόγιο Τύπων Γονέων και Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών). Τα αποτελέσματα κατέδειξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ μητέρων και πατέρων μόνο ως προς τον υποστηρικτικό γονικό τύπο. Επιπλέον, αναδείχθηκε ότι ο υποστηρικτικός τρόπος ανατροφής συνδέεται κυρίως με την επίδειξη φιλοκοινωνικής συμπεριφοράς, ενώ ο αυταρχικός και ο ανεκτικός με εξωτερικευμένα προβλήματα (υπερκινητικότητα ή/και διάσπαση προσοχής, προβλήματα συμπεριφοράς), με ορισμένες διαφοροποιήσεις ανάλογα με το φύλο του γονιού. Συνολικά, τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας  δείχνουν ότι για την αποτελεσματική ανατροφή και την πρόληψη εξωτερικευμένων και εσωτερικευμένων προβλημάτων στα παιδιά, η χρήση υποστηρικτικών τρόπων τόσο από τις μητέρες όσο και από τους πατέρες μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Όλγα Ευθυμιάδου, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

 

 

Αναφορές
Alizadeh, S., Talib, M. B. A., Abdullah, R., & Mansor, M. (2011). Relationship between parenting style and children’ s behavior problems. Asian Social Science, 7(12), 195-200. http://dx.doi.org/10.5539/ass.v7n12p195
Antonopoulou, K., Alexopoulos, D. A., & Maridaki-Kassotaki, K. (2012). Perceptions of father parenting style, empathy, and self-esteem among Greek preadolescents. Marriage & Family Review, 48(3), 293-309.
Antonopoulou, K., & Tsitsas, G., (2011). The investigation of Greek mothers’ parenting styles: Adaptation and standardization of the Parenting Styles and Dimensions Questionnaire (PSDQ). Science of Education, 2, 51-60.
Argyriou, E., Bakoyannis, G., & Tantaros, S. (2016). Parenting styles and trait emotional intelligence in adolescence. Scandinavian Journal of Psychology, 57(1), 42-49. doi.org/10.1111/sjop.12266
Aunola, K., & Nurmi, J. E. (2005). The role of parenting styles in children’s problem behavior. Child Development, 76(6), 1144-1159. doi.org/10.1111/j.1467-8624.2005.00840.x-i1
Bayer, J. K., Sanson, A. V., & Hemphill, S. A. (2006). Parent influences on early childhood internalizing difficulties. Journal of Applied Developmental Psychology, 27(6), 542-559. doi.org/10.1016/j.appdev.2006.08.002
Baumrind, D. (1966). Effects of authoritative parental control on child behavior. Child Development, 37(4), 887-907.
Braza, P., Carreras, R., Munoz, J. M., Braza, F., Azurmendi, A., Pascual-Sagastizabal, E., Cardas, J., & Sanchez-Matin, J. R. (2013). Negative maternal and paternal parenting styles as predictors of behavioral problems: Moderating effects of the child’s sex. Journal of Child and Family Studies, 24(4), 847-856.
https://doi.org/10.1007/s10826-013-9893-0
Γιώτσα, Ά., Μακρή, Ε., Κούτελου, Σ., Σταματελάτου, Ά., & Χαβρεδάκη, Α. (2011). Συστημική θεώρηση οικογένειας και ομάδες συμβουλευτικής γονέων. Επιστηµονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τµήµατος Νηπιαγωγών, 4, 4-24.
Casas, J. F., Weigel, S., Crick, N. R., Ostrov, J. M., Woods, K. E., Yeh, E. A. J., & Huddleston-Casas, C. A. (2006). Early parenting and children’s relational and physical aggression in the preschool and home contexts. Journal of Applied Developmental Psychology, 27(3), 209-227. doi.org/10.1016/j.appdev.2006.02.003
Chen, Y. (2022). The psychological impact of authoritarian parenting on children and the youth. In Y. Chen, M. T. Anthony, & Y. Ke (Eds), the 2nd International Conference on Modern Educational Technology and Social Sciences Proceedings (pp. 888-896). Atlantis Press.
Darling, N., & Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychological Bulletin, 113(3), 487–496. https://doi.org/10.1037/0033-2909.113.3.487
Eisenberg, N. (2003). Prosocial behavior, empathy and sympathy. In M. H. Bernstein, L. Davidson, C. K. M Keyes, & K. A. Moore (Eds), Well-being: Positive development across the life course (pp. 253-265). Lawrence Erlbaum Associates
Estlein, R. (2016). Parenting styles. Encyclopedia of Family Studies, 1-3. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/9781119085621.wbefs030
Gaspar, M. F., & Paiva, P. (2003). Parenting practices and children’s socio-emotional development: A study with Portuguese community preschool age children. http://www.incredibleyears.com/Library/items/parenting-practices-lift-portuguese-04.pdf
Goodman, R. (1997). The strengths and difficulties questionnaire: A research note. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 38(5). 581-589. doi.org/10.1111/j.1469-7610.1997.tb01545.x
Guerra, N. G., & Bradshaw, C. P. (2008). Linking the prevention of problem behaviors and positive youth development: Core competencies for positive youth development and risk prevention. New Directions for Child and Adolescent Development, 2008(122), 1-17.
Hadjicharalambous, D., & Demetriou, L. (2020). The relationship between parents’ demographic factors and parenting styles: Effects on children’s psychological adjustment. Psychology Research, 10(4), 125-139. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3647329
Hadjicharalambous, D. (2021). Examining the influence of father’s and mother’s characteristics in positive and negative parenting practices. International Journal of Social Science and Human Research, 4(01), 23-31 https://ssrn.com/abstract=3763825
Hale, R. (2008). Baumrind’s parenting styles and their relationship to the parent developmental theory [Doctoral Dissertation], Pane University. https://digitalcommons.pace.edu/dissertations/AAI3319535/
Henderson Hurley, M., & Hurley, D. (2013). Enhancing critical thinking skills among authoritarian students. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 25(2), 248-261.
Jenson, J. M., & Bender, K. (2014). Preventing child and adolescent problem behavior: Evidence-based strategies in schools, families, and communities. Oxford University Press.
Kleftaras, G., & Alexopoulos, D. A. (2015). Depressive symptomatology in Greek preadolescents: The role of parenting style perceptions. Marriage & Family Review, 51(6), 564-585. https://doi.org/10.1080/01494929.2015.1060286
Krasanaki, A., Vasiou, A., & Tantaros, S. (2022). Parenting styles and social behavior of children and adolescents. Psychology: The Journal of the Hellenic Psychological Society, 27(1), 142–160. https://doi.org/10.12681/psyhps.25819
Κωνσταντινίδης, Ε. (2011). Σχολές γονέων: αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας σύντομου προγράμματος ψυχοεκπαίδευσης γονέων γνωστικής συμπεριφορικής προσέγγισης. (Διδακτορική Διατριβή]. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. https://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/31593
Lightfoot, C., Cole, M., & Cole, S. R. (2014). Η ανάπτυξη των παιδιών ( Ζ. Μπαμπλέκου , Eπιμ.). Gutenberg.
Maccoby, E. E., & Martin, J. A. (1983). Socialization in the Context of the Family: Parent-Child Interaction. In P. H. Mussen, & E. M. Hetherington (Eds.), Handbook of Child Psychology: Vol. 4. Socialization, Personality, and Social Development (pp. 1-101). New York: Wiley.
Μανωλίτσης, Γ. (2013). Αξιολόγηση της συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής ηλικίας: Ανίχνευση προβλημάτων συμπεριφοράς στην τάξη με τον ΚΕΣΠΗ–Α. Πεδίο.
Marcone, R., Affuso, G., & Borrone, A. (2020). Parenting styles and children’s internalizing-externalizing behavior: The mediating role of behavioral regulation. Current Psychology, 39(1), 13-24 https://doi.org/10.1007/s12144-017-9757-7
Μαριδάκη-Κασσωτάκη, Α. (2009). Τυπολογία του Έλληνα πατέρα με βάση τον τρόπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών του: Προσαρμογή και στάθμιση του ερωτηματολογίου: Parenting styles and Dimensions Questionnaire (PSDQ). Επιστήμες Αγωγής, 4, 8-23.
Milioni, M., Kokkinos, C. M., & Antonopoulou, A. (2022). The indirect effects of adolescents perceptions about father typology on their adjustment through emotion regulation. Psychology: The Journal of the Hellenic Psychological Society, 27(2), 21–39. https://doi.org/10.12681/psy_hps.31760
Μπίμπου-Νάκου, Ι., Κιοσέογλου, Γ., & Στογιαννίδου, Α. (2001). Δυνατότητες και δυσκολίες παιδιών σχολικής ηλικίας στο οικογενειακό και σχολικό πλαίσιο. Ψυχολογία, 8(4), 506-525.
Muhamnad, N., Rathi, S. R., Baroi, B., & Islam, J. (2020). Parenting style and aggressive behavior among high school children. Jagannath University Journal of Life and Earth Science, 6(2), 123-134. https://doi.org/10.1007/s10597-019-00400-0
Nelsen, J. (2006). What is positive discipline? Ballantine Books.
Obaid, A. F., Rashid, A. I., & Kassim, N. M. (2021). Parenting styles and children’ s behavior difficulties. Indian Journal of Forensic Medicine & Toxicology, 15(1), 2621. https://doi.org/10.37506/ijfmt.v15i1.13793
Olivari, M. G., Wahn, E. H., Maridaki-Kassotaki, K., Antonopoulou, K., & Confalonieri, E. (2015). Adolescent perceptions of parenting styles in Sweden, Italy and Greece: An exploratory study. Europe's Journal of Psychology, 11(2), 244. https://doi.org/10.5964%2Fejop.v11i2.887
Paulussen-Hoogeboom, M. C., Stams, G. J. J., Hermanns, J. M., Peetsma, T. T., & van den Wittenboer, G. L. (2008). Parenting style as a mediator between children’ s negative emotionality and problematic behavior in early childhood. The Journal of Genetic Psychology, 169(3), 209-226. https://doi.org/10.3200/GNTP.169.3.09-226
Pohl, R., Bender, M., & Lachmann, G. (2005). Autobiographical memory and social skills of men and women. Applied Cognitive Psychology, 19(6), 745‐759. https://doi.org/10.1002/acp.1104
Poulou, M. S. (2013). Emotional and behavioral difficulties in preschool. Journal of Child and Family Studies, 24(2), 225-236 https://doi.org/10.1007/s10826-013-9828
Querido, J. G., Warner, T. D., & Eyberg, S. M. (2002). Parenting styles and child behavior in African American families of preschool children. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology 31(2), 272-277. 10.1207/S15374424JCCP3102_12
Rinaldi, C. M., & Howe, N. (2012). Mothers’ and fathers’ parenting styles and associations with toddlers’ externalizing, internalizing, adaptive behaviors. Early Childhood Research Quarterly, 27(2), 266-273. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2011.08.001
Robinson, C. C., Mandleco, B., Olsen, S. F., & Hart, C. H. (2001). The parenting styles and dimensions questionnaire (PSDQ). Handbook of family measurement techniques, 3, 319-321.
Russell, A., Aloa, V., Feder, T., Glover, A., Miller, H., & Palmer, G. (1998). Sex‐based differences in parenting styles in a sample with preschool children. Australian Journal of Psychology, 50(2), 89-99.
Sloboskaya, H. R. (2015). Behavioral problems, effects of parenting and family structure on. In International encyclopedia of the Social & Behavioral Science (2nd edition) (pp. 470-476). Elsevier.
Stephens, M. A. (2009). Gender differences in parenting styles and effects on the parent-child relationship [Unpublished thesis]. Texas State University-San Marcos.
Tagliabue, S., Olivari, M. G., Wahn, E. H., Maridaki-Kassotaki, K., Antonopoulou, K., & Confalonieri, E. (2016). Retrospective paternal and maternal parenting styles in Greece, Italy, and Sweden. European Journal of Psychological Assessment, 34, 399-408. https://doi.org/10.1027/1015-5759/a000355.
Talib, J., Mohamad, Z., & Mamat, M. (2011). Effects of parenting style on children development. World Journal of Social Science, 1(2), 14-35. https://www.researchgate.net/profile/Maharam-Mamat/publication/265025870
Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S., & Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A review of school climate research. Review of Educational Research, 83(3), 357-385. https://doi.org/10.3102/0034654313483907
Yaffe, Y. (2020). Systematic review of the differences between mothers and fathers in parenting styles and practices. Current Psychology, 42(9), 16011–16024. https://doi.org/10.1007/s12144-020-01014-6.
Ungar, M. (2013). Resilience after maltreatment: The importance of social services as facilitators of positive adaptation. Child Abuse & Neglect, 37(2-3), 110-115. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2012.08.004
Winsler, A., Madigan, A. L., & Aquilino, S. A. (2005). Correspondence between maternal and paternal parenting styles in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 20(1), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2005.01.007