Διερευνώντας τις δυσκολίες μιας τάξης προσχολικής εκπαίδευσης με τη συμβολή της έρευνας δράσης.

pdf
Δημοσιευμένα: Μαΐ 9, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.35342
Λέξεις-κλειδιά:
έρευνα-δράση προσχολική εκπαίδευση διαχείριση τάξης ανάρμοστες συμπεριφορές
Δημήτρης Αλεξάκης
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ελένη Νικολουδάκη
https://orcid.org/0000-0002-6223-1416
Περίληψη

Στην παρούσα μελέτη παρουσιάζεται η συμβολή της εκπαιδευτικής έρευνας δράσης στην αποτελεσματική διαχείριση μιας σχολικής τάξης. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται η διαδικασία και τα αποτελέσματα μιας έρευνας-δράσης που πραγματοποιήθηκε σε ολοήμερο τμήμα δημόσιου Νηπιαγωγείου του Ν. Ρεθύμνης (Ν=14).  Η εκπαιδευτικός-ερευνήτρια εντόπιζε την πηγή του προβληματισμού της στη διαχείριση της τάξης της στις γλωσσικές αδυναμίες των μαθητών με μεταναστευτικό ή προσφυγικό υπόβαθρο (Ν=7). Ωστόσο, η συλλογή δεδομένων τόσο μέσω της συστηματικής παρατήρησης της εκπαιδευτικού-ερευνήτριας, όσο και μέσω της ανάλυσης της κοινωνιομέτρησης, ανέδειξαν και άλλες πηγές προβληματισμού.  Έτσι, σταδιακά το ενδιαφέρον της μετατοπίστηκε προς τη βελτίωση των κοινωνικών σχέσεων των παιδιών και στη διαμόρφωση του κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος, ώστε αφενός να εμπλουτιστούν οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των παιδιών και αφετέρου να υποστηριχθεί η ανάπτυξη των κοινωνικών και επικοινωνιακών τους δεξιοτήτων. Σε αυτήν την κατεύθυνση δοκιμάστηκαν παιδαγωγικές πρακτικές που αφορούσαν σε εργασία σε ομάδες, δραστηριότητες με βάση την Τέχνη (θεατρικό παιχνίδι, εικαστικές δραστηριότητες κ.ά.), όλα με τη συμβολή της κούκλας της τάξης.  Η  αξιολόγηση των πρακτικών που ακολούθησε  η εκπαιδευτικός-ερευνήτρια κατέδειξε ότι επιτεύχθηκε σημαντικός εμπλουτισμός των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων των παιδιών, γεγονός που οδήγησε σε ένα θετικό κλίμα στη τάξη, ενώ διαμορφώθηκε ένα ασφαλές κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο επέτρεψε στους αλλόγλωσσους μαθητές να εκφραστούν ελεύθερα και σταδιακά να βελτιώσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ahlcrona, M. (2012). The puppet’s communicative potential as a mediating tool in preschool education. International Journal of Early Childhood, 44, 171-184. DOI 10.1007/s13158-012-0060-3
Aikins, J. W., & Litwack, S. D. (2011). Prosocial skills, social competence, and popularity. In A. H. N. Cillessen, D. Schwartz, & L. Mayeux (Eds.), Popularity in the peer system (pp. 140–164). The Guilford Press.
Algozzine, B., Wang, C., & Violette, A.S. (2011). Reexamining the relationship between academic achievement and social behavior. Journal of Positive Behavior Interventions 13(1),3–16. https://doi.org/10.1177/1098300709359084
Aloe, A. M., Shisler, M. S., Norris, B. D., Nickerson, A. B., & Rinker, T. W. (2014). A multivariate meta-Analysis of student misbehavior and teacher burnout. Educational Research Review, 12, 30–44. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2014.05.003
Alter, P., Walker, J., & Landers, E. (2013). Teachers’ perception of students’ challenging behavior and the impact of teacher demographics. Education and Treatment of Children, 36(4), 51–69. https://www.jstor.org/stable/42900226
Andrade, B. F., Waschbusch, D. A., King, S., Thurston, C., McNutt, L., & Terrio, B. (2005). Teacher-classified peer social status: Preliminary validation and associations with behavior ratings. Journal of Psychoeducational Assessment, 23, 279–290. DOI:10.1177/073428290502300306
Αυγητίδου, Σ. (2011). Η αξιοποίηση των ημερολογίων στην εκπαιδευτική έρευνα-δράση: προϋποθέσεις και διαδικασίες. Action Researcher in Education, 2, 29-48.
Αυγητίδου, Σ. (2014). Οι εκπαιδευτικοί ως ερευνητές και ως στοχαζόμενοι επαγγελματίες. Υποστηρίζοντας την επαγγελματική μάθηση για μια συμμετοχική και συνεργατική εκπαίδευση. Gutenberg.
Axup, T., & Gersch, I. (2008). Challenging behaviour: The impact of challenging student behaviour upon teachers' lives in a secondary school: teachers' perceptions. British Journal of Special Education, 35(3), 144–151. https://doi.org/10.1111/j.1467-8578.2008.00388x
Bechtel, P. A., & O’Sullivan, M. (2006). Chapter 2: Effective professional development—What we now know. Journal of Teaching in Physical Education, 25(4), 363–78. https://doi.org/10.1123/jtpe.25.4.363
Bechtel, P. A., & O’Sullivan, M. (2007). Enhancers and inhibitors of teacher change among secondary physical educators. Journal of Teaching in Physical Education, 26(3), 221–35. https://doi.org/10.1123/jtpe.26.3.221
Brophy, J. (2011). History of research on classroom management. In C. M. Evertson & C. S. Weinstein (Eds.), Handbook of classroom management. Research, Practice and Contemporary Issues. Routledge.
Campbell, A., & Groundwater-Smith, S. (2009). Connecting inquiry and professional learning: International perspectives and practical solutions. Routledge.
Chang, M. l. (2009). An appraisal perspective of teacher burnout: Examining the emotional work of teachers. Educational Psychology Review, 21,(3), 193–218. https://doi.org/10.1007/s10648-009-9106-y
Crasborn, F., Hennissen, P., Brouwer, N., Korthagen, F., & Bergen, T. (2008). Promoting versatility in mentor teachers’ use of supervisory skills. Teaching and Teacher Education 24(3), 499–514. https://doi.org/10.1016/j.tate.2007.05.001
Cummins, J. (1999) Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση (Ε .Σκούρτου, Επιμ., Σ. Αργύρη, Μτφρ.) Gutenberg.
Domitrovich, C. E., Bradshaw, C. P., Berg, J. K., Pas, E. T., Becker, K. D., Musci, R., Embry, D., D., & Ialongo, N. (2016). How Do School-Based Prevention Programs Impact Teachers? Findings from a Randomized Trial of an Integrated Classroom Management and Social-Emotional Program. Prevention Science, 17, 1–13, DOI: 10.1007/s11121-015-0618-z.
Elliott, J. (2009). Building educational theory through action research. In S. Noffke & B. Somekh (Eds), The SAGE handbook of educational action research. SAGE Publication Ltd.
Ferreira, M., Aguiar, C., Correia, N., Fialho, A., & Pimentel, J. (2017). Social experiences of children with disabilities in inclusive Portuguese preschool settings. Journal of Early Intervention, 39, 33–50. DOI:10.1177/1053815116679414
Fries, K., & Cochran-Smith, M. (2011). Teacher research and classroom management: What questions do teachers ask? In C. M. Evertson & C. S. Weinstein (Eds.), Handbook of classroom management. Research, practice and contemporary issues. Routledge.
Froyen, L.A. (1993). Classroom management: The reflective teacher-leader (2nd Ed.). Macmillan, Maxwell Macmillan Canada, Maxwell Macmillan International.
Furlong, R.G., Rich, G., & Huebner, E. S. (2021). Η θετική ψυχολογία στα σχολεία (Α. Σταλίκας, Ε. Γαλανάκη, & Ε. Καρασίδου, Eπιμ., Ε. Εκκεκάκη, Μτφρ.). Παπαζήσης.
Ζαχος, Δ. (2020). Η “πειθαρχία” στο σχολείο και η “διαχείριση” της τάξης: Μια κριτική διερεύνηση των σχολικών πρακτικών. Σταμούλης.
Zeichner, K. (2003). Teacher research as professional development for p-12 educators in the USA. Educational Action Research, 11(2), 301-325. https://doi.org/10.1080/09650790300200211
Haberman, M. (2005). Teacher Burnout in Black and White. The New Educator, 1(3), 153–75, DOI: https://doi.org/10.1080/15476880590966303.
Hulac, D. M., & Briesch, A. M. (2021). Αποτελεσματική διαχείριση της συμπεριφοράς στη σχολική τάξη. Επιστημονικά Τεκμηριωμένες Στρατηγικές (Χ. Λυμπεροπούλου, Μτφρ.). Πεδίο.
Jones, V. (2011). How Do Teachers Learn to be Effective Classroom Managers?. In C.M. Evertson & C.S. Weinstein (Eds.) Handbook of Classroom Management. Research, Practice and Contemporary Issues. Routledge.
Jones, V., & Jones, L. (2004). Comprehensive classroom management: Creating communities of support and solving problems. Allyn & Bacon.
Κακανά, Δ. Μ. (2015). Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση: θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές προοπτικές. Αφοί Κυριακίδη.
Καζέλα, Κ. (2009). Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση στην προσχολική εκπαίδευση: θεωρία και πρακτικές εφαρμογές. Οδυσσέας.
Karkou, V. (Ed.) (2010). Arts therapies in schools: Research and practice. Jessica Kingsley Publishers.
Καρύδης, Α. (2006). Η πειθαρχία στο σχολείο: θεωρία και έρευνα. Gutenberg.
Κατσαρού, Ε. (2016). Η εκπαιδευτική έρευνα δράση. Κριτική.
Κατσαρού, Ε., & Τσάφος, Β. (2003). Από την έρευνα στη διδασκαλία. Σαββάλας.
Kiuru, N., Aunola, K., Lerkkanen, M. K., Pakarinen, E., Poskiparta, E., Ahonen, T., & Nurmi, J. E. (2015). Positive teacher and peer relations combine to predict primary school students’ academic skill development. Developmental Psychology, 51, 434–446. DOI:10.1037/a0038911.
Κοιλιάρη, Α. (2015). Το διακύβευμα της πολυγλωσσίας στην ελληνική εκπαίδευση. Επιστήμες Αγωγής, τεύχος 2015, 206-219.
Korosec, H. (2012). Playing with puppets in class-teaching and learning with pleasure. In L. Kroflin (Ed.), The power of the puppet. Union Internationale de la Marionette.
Kourkoutas, I. (2021). The Rhythm4inclusion curriculum theoretical rationale. The Rythm4inclusion consortium. The-rhythm4inclusion-Curriculum-Intro-plain-text.pdf
Kröger, T., & Nupponen, A. M. (2019). Puppet as a pedagogical tool: A literature review. International Electronic Journal of Elementary Education, 11(4), 393-401. DOI: 10.26822/iejee.2019450797
Lindner, K. T., & Schwab, S. (2020). Differentiation and individualization in inclusive education: a systematic review and narrative synthesis. International Journal of Inclusive education, DOI: 10.1080/13603116.2020.1813450
Little, J.W. (2002). Professional community and the problem of high school reform. International Journal of Educational Research, 37(8), 693-714. DOI:10.1016/S0883-0355(03)00066-1
Lytle, S. (2000). Teacher research in the contact zone. In M. Kamil, P. Mosenthal, D. Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research. Lawrence Ehrlbaum Associates.
Ματσαγγούρας, Η. (1988). Οργάνωση και διεύθυνση της σχολικής τάξης. Θεωρία και Πράξη της Οργανωτικής Διδακτικής. Γρηγόρης.
Ματσαγγούρας, Η. (2011). Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας. Gutenberg.
Ματσαγγούρας, Η., & Χέλμης, Σ. (2002). Εκπαιδεύοντας τον δάσκαλο της μετανεωτερικής εποχής: Από τον τεχνοκράτη στον στοχαστικο-κριτικό δάσκαλο. Επιστήμες της Αγωγής, 2, 7-25.
Μπίκος, Κ. (2011). Κοινωνικές σχέσεις και αλληλεπίδραση στην τάξη. Ζυγός.
Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε., Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2022). Οδηγός νηπιαγωγού-Υποστηρικτικό υλικό. Πυξίδα: Θεωρητικό και Μεθοδολογικό Πλαίσιο-Πρακτικές Εφαρμογές και Διδακτικοί Σχεδιασμοί. Στο πλαίσιο της Πράξης «Αναβάθμιση των Προγραμμάτων Σπουδών και Δημιουργία Εκπαιδευτικού Υλικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» του ΙΕΠ με MIS 5035542.
Pozas, M., Letzel, V., & Schneider, C. (2020). Teachers and differentiated instruction: exploring differentiation practices to address student diversity. Journal of Research in Special Education Needs, 20(3), 217-230. DOI: 10.1111/1471-3802.12481
Remer, R., & Tzuriel, D. (2015). I teach better with the puppet. Use of puppet as a mediating tool in kindergarten education-an evaluation. American Journal of Educational Research, 3(3), 356-365. DOI:10.12691/education-3-3-15
Somekh, B. (2011). Localisation or slobalisation? The dynamic variations of action research. In N. Mockler & J. Sachs (Eds.), Rethinking educational practice through reflexive inquiry. Springer.
Subban, P. (2006). Differentiated instruction: A research basis. International Education Journal, 7(7), 935-947. DOI: http://iej.com.au
Tomlinson, C.A. (2015). Πως να διαφοροποιήσουμε τη διδασκαλία σε τάξεις μεικτής ικανότητας. (Ε. Κορρέ, Επιμ-Μτφρ.). Γρηγόρης.
Tsouloupas, C. N., Carson, R. L., & Matthews, R. A. (2013). Personal and school cultural factors associated with the perceptions of teachers’ efficacy in handling student misbehavior. Psychology in the Schools, 51(2), 164–180. DOI: 10.1002/pits.21739
Χατζηδάκη, Α. (2020). Διδάσκοντας δίγλωσσα παιδιά. Θεωρητικά ζητήματα και εκπαιδευτικές προσεγγίσεις. Πεδίο.
Χατζησωτηρίου, Χ., & Ξενοφώντος, Κ. (2014). Διαπολιτισμική εκπαίδευση. Προκλήσεις, παιδαγωγικές θεωρήσεις και εισηγήσεις. Σαΐτα.
Wilt, F., Veen, C., Kruistum, C., & Oers. B. (2018). Popular, rejected, neglected, controversial, or average: Do young children of different sociometric groups differ in their level of oral communicative competence? Social Development, 27, 793–807. DOI:10.1111/sode.12316
Wragg, E. C. (2003). Διαχείριση της σχολικής τάξης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Μτφρ. Ν. Αβούρη. Σαββάλας.
Wu, X., Hart, C. H., Draper, T., & Olsen, J. A. (2001). Peer and teacher sociometrics or preschool children: Cross-informant concordance, temporal stability, and reliability. Merrill-Palmer Quarterly, 47, 416–443. DOI:10.1353/mpq.2001.0018