Visual representations of gender in children’s animated television series: A critical literacy teaching proposal for first grade students


Published: May 26, 2023
Keywords:
animated series gender identities multimodality grammar of visual design critical literacy multiliteracies preschool and primary education
Galini Gala
Mariza Georgalou
Abstract

This study explores visual representations of gender in the animated series Peppa Pig and Bluey. Both series are available on television and the internet and target preschoolers. We analyzed two selected episodes, one from each series, drawing on Kress and van Leeuwen’s (2006) Grammar of Visual Design. Overall, the findings emerging from the analysis indicate that Peppa Pig’s visual text perpetuates gender stereotypes and sexism more than Bluey’s. On the other hand, Bluey’s visual text may reproduce gender inequality but it includes non-stereotypical elements as well. Based on our analysis, and having critical literacy and multiliteracies as our theoretical underpinnings, we put forward a teaching proposal for first grade students. The main aim of our proposal is to weaken and eventually shift gender ideology related to appearance, colours and roleplay activities.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
References
Caldas-Coulthard, C. R., & van Leeuwen, T. (2002). Stunning, shimmering, iridescent: Toys as the representation of gendered social actors. In L. Litosseleti & J. Sunderland (Eds.), Gender identity and discourse analysis (pp. 91-110). JohnBenjamins.
Γκαλά, Γ. (2021). Κατασκευές της έμφυλης ταυτότητας στις τηλεοπτικές σειρές κινουμένων σχεδίων «Πέππα το γουρουνάκι» (2004) και «Bluey» (2018). Μια διδακτική πρόταση Κριτικού Γραμματισμού για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας Διπλωματική εργασία, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Διαθέσιμο στο https://apothesis.eap.gr/handle/repo/51306.
Fairclough, N. (1992). Discourse and social change. Polity Press.
Halliday, M. (1994). An introduction to functional grammar (2nd edition). Edward Arnold.
Kalantzis, M., & Cope, B. (2001). Πολυγραμματισμοί. Στο Α. Χριστίδης (Επιμ.), Εγκυκλοπαιδικός οδηγός για τη γλώσσα. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο στο http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e2/index.html
Kalantzis, M., Cope, B., & the Learning by Design Project Group. (2005). Learning by design. Melbourne: Victorian Schools Innovation Commission and Common Ground Publishing.
Kalantzis, M., Cope, B., Στελλάκης, Ν., & Αρβανίτη, Ε. (2019). Γραμματισμοί: Μια παιδαγωγική διαφοροποιημένου σχεδιασμού και πολυτροπικών νοηματοδοτήσεων (Γ. Χρηστίδης, μτφρ.). Κριτική.
Καραγιαννάκη, Ευ. (2021). Μοντέλο ανάλυσης εικόνων για μαθητές Δημοτικού Σχολείου: Ένα εργαλείο για την προώθηση κριτικού οπτικού γραμματισμού. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 1, 116-136. doi: https://doi.org/10.12681/hjre.26705
Κοκογιάννης, Κ. (2011). Η «γραμματική» του οπτικού κειμένου κι η έμφυλη διάσταση του αποτυπώματός του σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το Βήμα των Κοινωνικών Επιστημών, ΙΕ (60), 137-157.
Koller, V. (2008). Not just a colour: Pink as a gender and sexuality marker in visual communication. Visual Communication, 7(4), 395-423. doi: https://doi.org/10.1177/1470357208096209
Kress, G., & van Leeuwen, T. (2006). Reading images: The grammar of visual design (2nd ed). Routledge.
Λαμπροπούλου, Σ. (2014). Κοινωνικό φύλο: μέθοδοι και προσεγγίσεις. Στο Μ. Γεωργαλίδου, Μ. Σηφιανού, & Β. Τσάκωνα (Επιμ.), Ανάλυση λόγου: Θεωρία και εφαρμογές (σσ. 399-438). Αθήνα: Εκδόσεις Νήσος.
Μαρωνίτη, Κ., & Στάμου, Α. (2014). Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις του φύλου σε κείμενα μαζικής κουλτούρας για παιδιά: H περίπτωση των κινουμένων σχεδίων. Στο G. Kotzoglou, K. Nikolou, E. Karantzola, K. Frantzi, I. Glntomos, M. Georgalidou, V. Kourti-Kazoulis, Ch. Papadopoulou, & E. Vlachou (Eds.), Selected Papers of the 11th International Conference of Greek Linguistics (pp. 1027-1039). University of the Aegean.
Ματσαγγούρας, Η. (2000). Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση. Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας κατά ομάδες. Γρηγόρης.
New London Group (1996). A pedagogy of multiliteracies: Designing social futures. Harvard Educational Review, 66, 1, 60-92. doi: https://doi.org/10.17763/haer.66.1.17370n67v22j160u
Παπαδημητρίου, Φ. (2010). Η κοινωνική σημειωτική προσέγγιση της οπτικής επικοινωνίας. Εισαγωγικό Σημείωμα. Στο G. Kress & T. VanLeeuwen (Επιμ.), Η ανάγνωση των εικόνων (σσ. 7-24). Επίκεντρο.
Potter, A. (2020). Globalizing the local in children’s television for the post-network era: How Disney+ and BBC Studios helped Bluey the Australian cattle dog jump the national fence. International Journal of Cultural Studies, 24(2), 216-232. doi: https://doi.org/10.1177/1367877920941869
Στάμου, Α. Γ., Αλευριάδου Α., & Ελευθερίου Π. (2011). «Ζωγράφισε τα ΑΜΕΑ»: Αναπαραστάσεις της αναπηρίας μέσα από τα ιχνογραφήματα παιδιών του δημοτικού. Στο Μ. Α. Πουρκός & Ε. Κατσαρού (Επιμ.), Πρακτικά του Συνεδρίου «Βίωμα, μεταφορά και πολυτροπικότητα: Εφαρμογές στην επικοινωνία, την εκπαίδευση, τη μάθηση και τη γνώση» (σσ. 323-336). Νησίδες.
Στάμου, Α., Πολίτης, Π., & Αρχάκης, Α. (Επιμ.). (2016). Γλωσσική ποικιλότητα και κριτικοί γραμματισμοί στον λόγο της μαζικής κουλτούρας: Εκπαιδευτικές προτάσεις για το γλωσσικό μάθημα. Καβάλα: Εκδόσεις Σαΐτα. Ανακτήθηκε από: https://www.openbook.gr/glossiki-poikilotita-kai-kritikoi-grammatismoi/
Στάμου, Φ., Τρανός, Τ., & Χατζησαββίδης, Σ. (2004). Η «ανάγνωση» και η «παραγωγή» πολυτροπικότητας σε μαθησιακό περιβάλλον: Πρώτες διαπιστώσεις από μια διδακτική εφαρμογή. Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα. Στο Πρακτικά της 24ης Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ (σσ. 666-672). Α.Π.Θ
Stamou, A.G., Maroniti, K., & Griva, E. (2015). Young children talk about their popular cartoon and TV heroes’ speech styles: Media reception and language attitudes. Language Awareness, 24(3), 216-232. doi: https://doi.org/10.1080/09658416.2015.1075545
Τσάμη, Β., Φτερνιάτη, Α., & Αρχάκης, Α. (2016). Μαζική κουλτούρα, γλωσσική ποικιλότητα και χιούμορ: Διδακτικές προτάσεις για την ανάπτυξη του κριτικού γραμματισμού μαθητών/τριών Ε’ και Στ’ Δημοτικού. Στο Α. Στάμου, Π. Πολίτης & Α. Αρχάκης (Eπιμ.), Γλωσσική ποικιλότητα και κριτικοί γραμματισμοί στον λόγο της μαζικής κουλτούρας: Εκπαιδευτικές προτάσεις για το γλωσσικό μάθημα (σσ. 95-123). Σαΐτα. https://www.openbook.gr/glossiki-poikilotita-kai-kritikoi-grammatismoi/
Φτερνιάτη, Α. (2010). Το διδακτικό υλικό για το γλωσσικό μάθημα του δημοτικού και η παιδαγωγική του γραμματισμού και των πολυγραμματισμών. Νέα Παιδεία, 135, 37-61.
Φτερνιάτη, Α., Τσάμη, Β. & Αρχάκης, Α. (2016). Τηλεοπτικές διαφημίσεις και γλωσσική ποικιλότητα: Προτάσεις κριτικής γλωσσικής διδασκαλίας. Προσχολική και Σχολική Εκπαίδευση, 4(1), 85-100. doi: https://doi.org/10.12681/ppej.199
Χατζηχρήστου, Χ., Δηµητροπούλου, Π., Κατή, Α., Κωνσταντίνου, Ε., Λαµπροπούλου, Α., Λυκιτσάκου, Κ., & Μπακοπούλου, Α. (2008). Διαφορετικότητα και πολιτισμός. Στο Χ. Χατζηχρήστου (Επιμ.), Πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης: Κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο. Βιβλίο για τον Εκπαιδευτικό (για μαθητές προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας) (σσ. 5-46). Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδάνος.
Χοντολίδου, Ε. (1999). Εισαγωγή στην πολυτροπικότητα. Γλωσσικός Υπολογιστής, 1, Διαθέσιμο στο http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko1st/thematikes/print/3/index.htm
Unger, J. W., & Sunderland, J. (2007). Gendered discourses in a contemporary animated film: Subversion and confirmation of gender stereotypes in Shrek. In N. Fairclough, G. Cortese, & P. Ardizzone (Eds.), Discourse and contemporary social change (pp. 459-486). Peter Lang.
Walsh, A., & Leaper, C. (2019). A content analysis of gender representations in preschool children’s television. Mass Communication and Society, 23(3), 331-355. doi: https://doi.org/10.1080/15205436.2019.1664593
Wikipedia (2021α). List of Peppa Pig episodes. https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Peppa_Pig_episodes
Wikipedia (2021β). Peppa Pig. https://en.wikipedia.org/wiki/Peppa_Pig