Καλλιέργεια πρακτικών ψηφιακού γραμματισμού: δημιουργική πρόκληση για το νέο σχολείο

PDF (ελληνικά)
Pubblicato: May 12, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.242
Athanasios Mihalis
Abstract

Η παρούσα εισήγηση αφορά την καλλιέργεια πρακτικών ψηφιακού γραμματισμού στη σύγχρονη ελληνική εκπαίδευση. Στις πρώτες ενότητες της εισήγησης γίνεται απόπειρα προσδιορισμού της έννοιας και των οριζουσών του ψηφιακού γραμματισμού στο επικοινωνιακό περιβάλλον της κοινωνίας της πληροφορίας στην εποχή της επανάστασης υψηλής τεχνολογίας. Στη συνέχεια η καλλιέργεια πρακτικών ψηφιακού γραμματισμού εξετάζεται σε σχέση με την έννοια και τις διαστάσεις της πολυτροπικότητας και του πολυτροπικού γραμματισμού στο πλαίσιο των θεωριών και των πορισμάτων της κοινωνικής σημειωτικής. Κύριος ερευνητικός στόχος της παρούσας εισήγησης είναι η διερεύνηση των μεθόδων και της ποιότητας της καλλιέργειας του ψηφιακού και του πολυτροπικού γραμματισμού στη σύγχρονη ελληνική εκπαίδευση. Η διερεύνηση επιχειρείται μέσω ανάλυσης του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών του 2011 και των σχολικών εγχειριδίων της γλώσσας του γυμνασίου και μέσω κριτικής ανάλυσης του εκπαιδευτικού λόγου. Επίσης, μέσω συνέντευξης διερευνώνται οι απόψεις των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με την έννοια της πολυτροπικότητας. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας ανέδειξε την περιοριστική αντιμετώπιση των πρακτικών ψηφιακού γραμματισμού στο ελληνικό εκπαιδευτικό πλαίσιο ως διαδικαστικής γνώσης του τρόπου χρήσης των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας, χωρίς να εντάσσεται η συγκεκριμένη διαδικασία στον κοινωνικό και πολιτιστικό της συγκείμενο. Τέλος, δίνεται παράδειγμα ανάλυσης πολυτροπικού και επιχειρηματολογικού κειμένου, με στόχο τη ανάδειξη της κατασκευής νοήματος μέσω συνδυασμού σημειωτικών τρόπων.

Article Details
  • Sezione
  • Άρθρα
Creative Commons License

Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Downloads
I dati di download non sono ancora disponibili.
Riferimenti bibliografici
Kern, R. (2000). Literacy and Language Teaching. Oxford: Oxford University Press.
Kress, G. (2001). Sociolinguistics and Social Semiotics. In Cobley, P. (ed.), The Routledge Companion to Semiotics and Linguistics (pp. 66-82). New York: Routledge.
Kress, G. (2004). Reading Images: Multimodality, Representation and New Media. Conference Proceedings: Preparing for the future of Knowledge Presentation. Expert Forum for Knowledge Presentation. From www.knowledgepresentation.org/BuildingTheFuture/Kress2/Kress2.html
Kress, G. (2014). Multimodal Discourse Analysis. In Gee, J. P. & Handford, M. (eds.), The Routledge Handbook of Discourse Analysis (pp. 35-48). New York: Routledge.
Κουτσογιάννης, Δ. (2011). Λόγοι, μακροκείμενα και στρατηγικές κατά την αναπλαισίωση της πολυτροπικότητας στα διδακτικά εγχειρίδια νεοελληνικής γλώσσας του Γυμνασίου. Στο Πουρκός, Μ. & Κατσαρού, Ε. (επιμ.), Βίωμα, Μεταφορά και Πολυτροπικότητα: Εφαρμογές στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση, τη Μάθηση και τη Γνώση (550-574). Θεσσαλονίκη: Νησίδες.
McKay, S. L. & Hornberger, N. (1996). Sociolinguistics and Language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
Μπουτουλούση, Ε. (2010). Πολυτροπικότητα και Πολυγραμματισμοί. Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα. Πρακτικά της Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2/3 Μαΐου 2009), 30, 411-421. Θεσσαλονίκη : Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Schiffrin, D. (2006). Discourse. In Fasold, R. & Connor – Linton, J. (eds.), An Introduction to Language and Linguistics (pp. 170-203). Cambridge: Cambridge University Press.