Οι έμφυλες κατασκευές των παιδιών νηπιαγωγείου για τα επαγγέλματα


Δημοσιευμένα: Ιαν 16, 2018
Λέξεις-κλειδιά:
Φύλο κοινωνική κατασκευή επαγγέλματα νηπιαγωγείο
Έμη Παπαναστασίου
https://orcid.org/0000-0001-5627-5060
Περίληψη

Το περιβάλλον των παιδιών τους προσφέρει πολλές πληροφορίες και γνώσεις σε σχέση με τα φύλα και τα επαγγέλματα, οι οποίες εκφράζονται με διάφορους τρόπους. Η έρευνα που παρουσιάζεται στο παρόν άρθρο περιγράφει τις αντιλήψεις/κατασκευές παιδιών νηπιαγωγείου σε σχέση με το επάγγελμα που θα ήθελαν να ακολουθήσουν αλλά και με τα επαγγέλματα που «αρμόζουν» στο κάθε φύλο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο των ημι-δομημένων συνεντεύξεων που αναλύθηκαν υπό το θεωρητικό πρίσμα της φεμινιστικής κοινωνικής κατασκευής. Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα παιδιά βασίζονται κυρίως σε δυιστικές στερεοτυπικές αντιλήψεις για τα φύλα και την επιλογή επαγγέλματος.

 

 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Έμη Παπαναστασίου, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία

Διδάσκουσα 

Αναφορές
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ξενόγλωσση
Adams, C. and Walkerdine, V. (1986) Investigating gender in the primary schools. Activity based inset materials for primary teachers. London: Inner London Educational Authority
Arber, S. and Ginn J. (1995) The mirage of gender equality: Occupational success in the labour market and within marriage. British journal of sociology, 46(1), pp. 21-43
Baker, C. and Davies, B. (1989) A lesson on sex roles. Gender and education, 1(1), pp. 59-75
Cameron, C. (2001) Promise or problem? A review of the literature on men working in early childhood services. Gender, work and organization, 8(4), pp. 430-453
Clarricoates, K. (1980) All in a day’s work. In D. Spencer and E. Sarah (eds) Learning to lose: Sexism and education. London: The women’s press, pp. 69-80
Cockburn, C. (1987) Two track training. London: Macmillan Education
Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2013) Research methods in education. London: Routledge
Connell, R. (1995) Masculinities. Low Angeles: University of California Press
Davies, B. (1989) Frogs, snails and feminist tales. Sydney: Allan and Unwin
Delphy, C. and Leonard, D. (1992) Familiar exploitation. Cambridge: Polity Press
Drever, E. (1997) Using semi-structured interviews in small-scale research: A teacher’s guide. Glasgow: Scottish Council of Research in Education
Epstein, D., Kehily, M., Mac an Ghail, M. and Redman, P. (2001) Boys and girls come out to play. Men and masculinities, 4, pp. 158-172
Francis, B. (2010) Re/theorising gender: female masculinity and male femininity in the classroom? Gender and education, 22(5), pp. 477-490
Francis, B. J. (1996) Children’s constructions of gender, power and adult occupation. Unpublished PhD thesis. London: University of North London
Friedman, N. (2006) Nancy J. Hirschman on the social construction of women’s freedom. Hypatia, 21(4), pp. 182-191
Goldstein, B. and Oldham, J. (1979) Children and work: A study of socialization. New York: Transaction Books
Hill, R. (1990) Involving men in the caring and educational services. Local government policy making, 17(3), pp. 36-39
Hsieh, H. F. And Shannon, S. E. (2005) Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative health research, 15(9), pp. 1277-1288
Hutton, W. (1995) The state we’re in. London: Vintage
Jensen, J. J. (1996) Men as workers in childcare services: A discussion paper. European commission network on childcare and other measures to reconcile employment and family responsibilities for women and men. Brussels: European equal opportunities unit
Kehily, M. (1999) More sugar? Teenage gender displays and sexual learning. European journal of cultural studies, 2(1), pp. 65-89
Kelly, A. (1989) “When I grow up I want to be…”: A longitudinal study of the development of career preferences. British journal of guidance and counseling, 17(2), pp. 179-200
Levy, G. D., Sadovsky, A. L. And Troseth, G. L. (2000) Aspects of young children’s perceptions of gendertyped occupations. Sex roles, 42 (11/12), pp. 993-1006
Lloyd, B. B. and Duveen, G. (1992) Gender identities and education: The impact of starting school. Hemel Hempstead: Harvest Wheatsheaf
Lowe, Κ. (1998) Gendermaps. In N. Yelland (ed) Gender in early childhood. London: Routledge, pp. 206-222
McMurray, P. (1998) Gender behaviours in an early childhood classroom through an ethnographic lens. Qualitative studies in education, 11(2), pp. 271-290
Meehan, A. M. and Janik, L. M. (1990) Illusory correlation and the maintenance of sex role stereotypes in children. Sex roles, 22(1/2), pp. 83-95
Nemerowicz, G. (1979) Children’s perceptions. New York: Praeger Publishers
Oliveira, I. M., Porfetli, E. J. And Do Ceu Taveira, M. (2017) Children’s career exploration and development: Reserach overview and agenda. In M. Watson and M. McMahon (eds) Career exploration and development in childhood Perspectives from theory, practice and research. London: Routledge, pp. 73-86
Osgood, J., Francis, B, & Archer, L. (2006). Gendered identities and work placement: Why don’t boys care? Journal of Education Policy, 21(3), pp. 305-321
Papanastasiou, E. (2016) Gender and leadership in Greek primary education. Unpublished PhD thesis. London: London Metropolitan University
Reay, D. (2001) ‘Spice girls’, ‘nice girls’ and ‘tomboys’: Gender discourses, girls vultures and femininities in the primary classroom. Gender and education, 13, pp. 153- 166
Robb, B. (1981) Maternal employment and children’s sex role perceptions. Educational research, 23(3), pp. 223-225
Rosenthal, D. A. and Chapman, D. C. (1982) The lady spaceman: Children’s perceptions of sex-role stereotyped occupations. Sex roles, 8, pp. 959-965
Sealey, A. and Knight, C. (1990) “We don’t like talking in front of the boys”: Talk and inequality. Education 3-13, 18, pp. 55-59
Sharpe, S. (1976) Just like a girl: How girls learn to be women. London: Penguin/Pelican
Spender, D. (1982) Invisible women: The schooling scandal. London: Writers and readers
Steedman, C, (1982) The tidy house: Little girls writing. London: Virago
Thorne, B. (1993) Gender play: Girls and boys in school. New Brunswick: Rutgers
Tremaine, L. (1982) Children’s occupational sex-typing. Sex roles, 8(7), pp. 691-710
Tremaine, L. S. and Schau, C. J. (1979) Sex role aspects in the development of children’s vocational knowledge. Journal of vocational behaviour, 14, pp. 317-328
Walkerdine, V. (1990) Schoolgirl fictions. London: Verso
Watson, M. and McMahon, M. (2005) Children’s career development: A research review from a learning perspective. Journal of vocational behavior, 67(2), pp. 119-132
Watson, M. and McMahon, M. (2017) Telling stories of childhood career development. In M. Watson and M. McMahon (eds) Career exploration and development in childhood Perspectives from theory, practice and research. London: Routledge, pp. 1-8
Whitehead, J. (1996) Sex stereotypes, gender identity and subject choice at A-level. Educational research, 38(2), pp. 147-160
Whyte, J. (1986) Girls into science and technology. London: Routledge and Kegan Paul
Ελληνόγλωσση
Αναστασίαδου, Χ., Πετροπούλου, Σ. και Μιμίκου, Γ. (2001) Οι συνθήκες της γυναικείας απασχόλησης στην Ελλάδα: 1980-2000. Αθήνα: ΚΕΘΙ
Βακόλα, Μ. και Αποσπόρη, Ε. (2007) Γυναίκες και διοίκηση επιχειρήσεων: Εμπόδια, μύθοι και προσδοκίες. Αθήνα: Σίδερις
Γιαννακοπούλου, Ε. (1997) Αξιολογικές κρίσεις και προσδοκίες κοριτσιών και αγοριών εφηβικής ηλικίας για τα βασικά χαρακτηριστικά της επαγγελματικής απασχόλησης. Στο Β. Δεληγιάννη και Σ. Ζιώγου (επιμ.) Φύλο και σχολική πράξη. Αθήνα: Βάνιας, σελ. 667-678
Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, Β. (2003) «Ταυτότητες φύλου και σχολείο: νέες προσεγγίσεις για τον παράγοντα ‘φύλο’ στο σχολικό πλαίσιο και ερευνητικά ευρήματα από την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα» Πρακτικά επιστημονικής συνάντησης με θέμα «Το φύλο: τόπος συνάντησης των επιστημών: Ένας πρώτος ελληνικός απολογισμός». Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Ζιώγου-Καραστεργίου, Σ. (1983) Η μέση εκπαίδευση των κοριτσιών στην Ελλάδα (1830-1893): Ιστορική εξέλιξη της εκπαιδευτικής θεωρίας και πράξης- Κυριότερες τάσεις και προβλήματα. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο
Κανατσούλη, Μ. και Σουλιώτη, Δ. (επιμ.). (2015) Νέα πρότυπα για το ανδρικό φύλο μέσα από τα παιδικά λογοτεχνικά βιβλία. Θεσσαλονίκη: Γράφημα
Κανταρτζή, Ε. (2003) Τα στερεότυπα του ρόλου των φύλων στα σχολικά εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη
Κιούση, Ε., Φλωράκος, Γ. και Παπακίτσος, Χ. (2017) Στερεότυπα φύλου και επιλογή σπουδών ανάλογα με το φύλο στη δευτεροβάθμιας εκπαίδευση. Έρευνα στην εκπαίδευση, 6(1), σελ. 95-111
Μαραγκουδάκη, Ε. (1997) Οι γυναίκες διδάσκουν και οι άντρες διοικούν. Στο Β. Δεληγιάννη και Σ. Ζιώγου (επιμ.) Φύλο και σχολική πράξη. Αθήνα: Βάνιας, σελ. 258-292
Μαραγκουδάκη, Ε. (2005) Εκπαίδευση και διάκριση των φύλων. Αθήνα: Οδυσσέας
Νικολακοπούλου, Ε. (2016) Οικογένεια και έμφυλες ανισότητες: Αντιλήψεις και πρακτικές των γονέων για τη διαμόρφωση του φύλου κατά τη νηπιακή ηλικία. Αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία. Πάτρα: Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
Πεχτελίδης, Γ. (2012). Κοινωνιολογία του ανδρισμού στο σχολείο. Στο Να κοιτάς με άλλα μάτια να βλέπεις διαφορετικά – έμφυλες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών – Σχολή Μωραϊτη.
Πλιόγκου, Β. (2006) Μορφές οικογενειακής οργάνωσης: Η εικόνα τους στα εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου «Η γλώσσα μου». Βήμα κοινωνικών επιστημών, ΙΒ (47), σελ. 239-261
Τάκη, Π. (2006) Γυναίκες εκπαιδευτικοί στη διοίκηση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο
Φρόση, Λ. και Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, Β. (2008) Λόγοι εκπαιδευτικών για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση: Διαμορφώνοντας ιδεολογίες και αντιστάσεις. Στο Β. Δεληγιάννη-Κουϊμτζή (επιμ) Εκπαιδευτικοί και φύλο. Αθήνα: ΚΕΘΙ
Φρόση, Λ. Λ. (2010) Τα φύλα στο σχολείο και στο λόγο των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Τόπος
Χιονίδου-Μοσκοφόγλου, Μ. (1996) Συναισθήματα, στάσεις και προσδοκίες των εκπαιδευτικών για τα αγόρια και τα κορίτσια στο µάθηµα των µαθηµατικών. Στο Ι. Παρασκευόπουλος, Η. Μπεζεβέγκης, Ν. Γιαννίτσας και Α. Καραθανάση (επιμ) Διαφυλικές σχέσεις. Τόμος β. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα, σελ. 302-314
Διαδικτυακές Πηγές
European Commission (2017) The gender pay gap in Greece. Στο http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2017/10/Gender-Pay-Gap-in-Greece.pdf (τελευταία πρόσβαση στις 15/11/2017)
Eurostat (2017) Gender pay gap statistics. Στο http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Gender_pay_gap_statistics (τελευταία πρόσβαση στις 17/11/2017)
OECD (2017α) Employment rate. Στο https://data.oecd.org/emp/employment-rate.htm#indicator-chart (τελευταία πρόσβαση στις 7/7/2017)
OECD (2017β) Part-time employment rate. Στο https://data.oecd.org/emp/part-time-employment-rate.htm (τελευταία πρόσβαση στις 7/7/2017)
Δαλακούρα, Κ. και Ζιώγου-Καραστεργίου, Σ. (2015) Η εκπαίδευση των γυναικών-Οι γυναίκες στην εκπαίδευση: Κοινωνικοί, ιδεολογικοί, εκπαιδευτικοί μετασχηματισμοί και η γυναικεία παρέμβαση (18ος – 20ος αι.). Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ηλεκτρ. Βιβλίο) Στο https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11419/2585/1/02_15210_Master_Document.pdf (τελευταία πρόσβαση στις 10/11/2017)
Σπυριδάκη, Ε. (χ.χ.) Σχολιασμένη βιβλιογραφία για θέματα φύλου σε σχέση με: To Κράτος Πρόνοιας, την Οικογένεια, την Απασχόληση, την Κοινωνική Ασφάλιση, τον Κοινωνικό Αποκλεισμό, την Σεξουαλικότητα και την Βία κατά των Γυναικών. Διαδακτικό υλικό για τα μαθήματα «Φύλο και Κοινωνική Πολιτική» «Πολιτικές για την Ισότητα των Φύλων» «Γυναίκα και Απασχόληση» Διδάσκουσα: Μαρία Στρατηγάκη. Στο http://www.genderpanteion.gr/gr/didaktiko_pdf/spiridaki.pdf (τελευταία πρόσβαση 10/7/2017)
Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠΠΕΘ) (2016α) Στατιστικά στοιχεία Πανελλαδικών εξετάσεων: Νέο Σύστημα 2016. https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2016/%CE%A3%CE%A4%CE%91%CE%A4%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%91_%CE%9D%CE%95%CE%9F_%CE%A3%CE%A5%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%9C%CE%91-1.rar (τελευταία πρόσβαση 7/7/2017)
Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠΠΕΘ) (2016β) Στατιστικά στοιχεία Πανελλαδικών εξετάσεων: Παλαιό Σύστημα 2016. https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2016/%CE%A3%CE%A4%CE%91%CE%A4%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%91_%CE%A0%CE%91%CE%9B%CE%91%CE%99%CE%9F_%CE%A3%CE%A5%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%9C%CE%91.rar (τελευταία πρόσβαση 7/7/2017)