Διερεύνηση των αντιλήψεων νηπιαγωγών και δασκάλων της Α’ τάξης του δημοτικού σχολείου αναφορικά με τις προσδοκίες γονέων για τον γραμματισμό των παιδιών τους και τη μεταξύ τους συνεργασία
Δημοσιευμένα:
Jun 11, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
αντιλήψεις εκπαιδευτικών προσδοκίες γονέων νηπιαγωγείο δημοτικό σχολείο γραμματισμός
Περίληψη
Η παρούσα εργασία αφορά τη διερεύνηση των αντιλήψεων νηπιαγωγών και δασκάλων της Α’ τάξης του δημοτικού σχολείου που υπηρετούν σε δημόσια ελληνικά σχολεία για τις προσδοκίες των γονέων των μαθητών τους για την κατάκτηση του γραμματισμού και τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών τους. Ειδικότερα, μελετώνται οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την επιρροή που ασκείται πάνω τους από τις προσδοκίες των γονέων για τον γραμματισμό των παιδιών τους, καθώς και τον τρόπο διαχείρισής τους. Διερευνώνται ακόμη οι πρακτικές που υιοθετούν οι εκπαιδευτικοί στη συνεργασία τους με τους γονείς για τη διαχείριση των προσδοκιών, αλλά και για τη συνέχεια της ενίσχυσης του γραμματισμού, όπως αυτός λαμβάνει χώρα στο σπίτι, στο νηπιαγωγείο και στο δημοτικό σχολείο, ως ένα συνεχές. Η διερεύνηση αποτελεί μέρος ευρύτερης μελέτης (διδακτορικής διατριβής) των σχέσεων φυσικού/πρώτου και συμβατικού/σχολικού γραμματισμού, των αντιλήψεων των εκπαιδευτικών σχετικά με το θέμα ύπαρξης ή μη σύνδεσης των προγραμμάτων γραμματισμού, αλλά και των πρακτικών που απορρέουν από αυτές. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χορήγηση ερωτηματολογίου (ποσοτική έρευνα) σε δείγμα 326 νηπιαγωγών και 306 δασκάλων που διδάσκουν τη χρονιά διεξαγωγής της διαδικασίας στην Α’ τάξη ελληνικών δημοτικών σχολείων των νομών Αχαΐας και Ηλείας, καθώς και με τη διεξαγωγή ημιδομημένων συνεντεύξεων (ποιοτική έρευνα) σε 32 εκπαιδευτικούς, 16 νηπιαγωγούς και 16 δασκάλους, από αυτούς που έλαβαν μέρος στη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου.
Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι οι νηπιαγωγοί πιστεύουν σε μεγαλύτερο βαθμό από τους δασκάλους στην επιρροή των προσδοκιών των γονέων για τη γλωσσική αγωγή από τις απαιτήσεις της συστηματικής διδασκαλίας του δημοτικού σχολείου. Αυτό ερμηνεύεται, καθώς οι νηπιαγωγοί γίνονται καθημερινά «δέκτες» αυτών των προσδοκιών των γονέων και καλούνται να τις διαχειριστούν με πολλούς τρόπους. Νηπιαγωγοί και δάσκαλοι, ωστόσο, φάνηκε να μην επηρεάζονται καθόλου από τις προσδοκίες των γονέων. Θεωρούν σημαντική τη συνεργασία με τους γονείς και την επιδιώκουν σε μεγάλο βαθμό, εισπράττοντας όμως συχνά από μέρους τους μια αδιαφορία και λανθασμένες εκδηλώσεις προσδοκιών και ανησυχιών. Οι δάσκαλοι, σε μεγαλύτερο βαθμό από τις νηπιαγωγούς, προσπαθούν να συνεργάζονται στενά με τους γονείς, όσον αφορά τις πρακτικές του γραμματισμού που λαμβάνουν χώρα στο σχολείο ως συνέχεια του οικογενειακού γραμματισμού. Οι νηπιαγωγοί δηλώνουν ότι συνεργάζονται με τους γονείς με γνώμονα την πρόοδο των παιδιών γενικότερα και διαχειρίζονται το πλαίσιο της συνεργασίας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να ελέγχουν και να περιορίζουν οποιαδήποτε διάθεση επιρροής και άσκησης πίεσης από μέρους των γονέων.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Αποστόλου (Apostolou) Ζ. (Zoi) Τ., & Στελλάκης (Stellakis) Ν. (Nektarios). (2020). Διερεύνηση των αντιλήψεων νηπιαγωγών και δασκάλων της Α’ τάξης του δημοτικού σχολείου αναφορικά με τις προσδοκίες γονέων για τον γραμματισμό των παιδιών τους και τη μεταξύ τους συνεργασία. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 9(1), 58–76. https://doi.org/10.12681/hjre.22174
- Τεύχος
- Τόμ. 9 Αρ. 1 (2020)
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Administration for Children, Youth, and Families (2000). FACES findings: New research on Head Start program quality and outcomes. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services.
Administration for Children, Youth, and Families (2003). Head Start Family and Child Experiences Survey (FACES). Ανακτήθηκε 30 Ιανουαρίου 2020 από: http://www.acf.hhs.gov/programs/opre/hs/faces/
Αϊδίνης, Α. (2006). Κατάκτηση της ανάγνωσης και της ορθογραφηµένης γραφής στις δύο πρώτες τάξεις του δηµοτικού σχολείου. Δύο συσχετιζόµενες ή ανεξάρτητες διαδικασίες; Στο Μελέτες για την ελληνική γλώσσα. Η διδασκαλία της µητρικής γλώσσας σήµερα: προκλήσεις και προοπτικές. Πρακτικά της 26ης συνάντησης του Τοµέα Γλωσσολογίας του Τµήµατος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής, ΑΠΘ.
Aram, D. (2005). The continuity in children’s literacy achievements: a longitudinal perspective from kindergarten to second grade. First Language, 25, 259-289.
Baker, L., Scher, D. (2002). Beginning readers' motivation for reading in relation to parental beliefs and home reading experiences. Reading Psychology 23(4), 239–269.
Baker, L., Scher, D., & Mackler, K. (1997). Home and family influences on motivations for reading. Educational Psychologist, 32(2), 69-82.
Banks, J., Maître, B., McCoy, S., & Watson, D. (2016). Parental Educational Expectations of Children with Disabilities. The Economic and Social Research Institute. Research Series, 50.
Barnett, W.S. (1995). Long-term effects of early childhood programs on cognitive and school outcomes. The Future of Children, 5(3), 25–50.
Broström, S. (2002). Communication and continuity in the transition from kindergarten to school. In H. Fabian, & A.-W. Dunlop (Eds.) Transitions in the early years. Debating continuity and progression for children in early education (pp.52–63). London: Falmer.
Bryman, A. (2017). Μέθοδοι κοινωνικής έρευνας (επιμ. Α. Αϊδίνης, μτφρ. Π. Σακελλαρίου). Αθήνα: Gutenberg.
Calkins, L. (2001). The art of teaching reading. New York: Longman.
Campana, K., Mills, J. E., & Ghoting, S. (2016). Supercharged storytimes: An early literacy planning and assessment guide. Chicago: American Library Association.
Cankar, F., Deutsch,T., Kolar, M. (2009). Teachers and Parents – Partners with Different Expectations. International Journal about Parents in Education, 3(1), 15-28.
Cohen, L., Manion, L. (2008). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας (επιμ. Ν. Παπαγεωργίου, μτφρ. Χ. Μητσοπούλου & Μ. Φιλοπούλου. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Comber, B., & Nichols, S. (2004). Getting the big picture: Regulating knowledge in the early childhood literacy curriculum. Journal of early childhood literacy, 4 (1), 43–63.
Creswell, J. W. (2016). Η έρευνα στην εκπαίδευση: σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας (επιμ. Χ. Τσοπμπατζούδης, μτφ. Ν. Κουβαράκου). Αθήνα: Ίων.
Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π., & Μπασαγιάννη, Ε. (2006). Οδηγός Νηπιαγωγού: Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί, Δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπιαγωγείο. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ-ΠΙ. Ανακτήθηκε 20 Δεκεμβρίου 2019 από: http://www.pi-schools.gr/programs/depps/
Δοδοντσάκης, Γ. (2000). Συνεργασία γονέων και εκπαιδευτικών. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 113, 89-100.
Davis-Kean, P.E. (2005). The Influence of Parent Education and Family Income on Child Achievement: The Indirect Role of Parental Expectations and the Home Environment, Journal of Family Psychology, 19(2), 294-304.
DeFord, D. E. (1985). Validating the construct of theoretical orientation in reading instruction. Reading Research Quarterly, 20,301-367.
Denzin, N. (1978). Sociological methods: A sourcebook. New York: Mc Graw Hill.
Dickinson, J.L, Zuckerberg, B.J., & Bonter, D.N. (2010). Citizen science as an ecological research tool: challenges and benefits. Annual Review Ecological Evolution, S 41, 149–72.
Dickinson, D.K, & Porche, M.V. (2011). Relation between language experiences in preschool classrooms and children’s kindergarten and fourth grade language and reading abilities. Child Development 82(3):870-86.
Djonov, E., Torr, J., & Stenglin, M. (2018). Early language and literacy: Review of research with implications for early literacy programs at NSW public libraries. Department of Educational Studies, Macquarie University.
Driessen, G., Smit, F., & Sleegers, P. (2005). Parental involvement and educational achievement. British Educational Research Journal, 31(4), 509-532.
EACEA (Education, Audiovisual and Culture Executive Agency) (2011). Teaching Reading in Europe: Contexts, Policies and Practices., P9 Eurydice, Ανακτήθηκε 22 Νοεμβρίου 2018 από: http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice
European Literacy Policy Network (ELINET) (2016). Literacy in Greece. Country report. European Commission: Lifelong Learnning Programme.
European Commission (2008). Migration and mobility: challenges and opportunities for EU education systems. Green Paper, Brussels, 3.7.2008, COM (2008) 423 final. Brussels: European Commission.
Evans, M. A., Fox, M., Cremaso, L., & McKinnon, L. (2004). Beginning Reading: The Views of Parents and Teachers of Young Children. Journal of Educational Psychology, 96(1), 130-141.
Fabian, H. & Dunlop, A.-W. (Eds.) (2006). Transitions in the early years. Debating continuity and progression for children in early education (3rd ed.). London: Routledge Falmer.
Fang, Z. (1996). A review of research on teacher beliefs and practices. Journal Educational Research (38), 47-65.
Fitzgerald, J., Spiegel, D. L., & Cunningham, J. W. (1991). The relationship between parental literacy level and perceptions of emergent literacy. Journal of Reading Behavior, 23(2), 191–213.
Fives, H. & Gill, M. G. (2015). International Handbook of Research on Teachers’ Beliefs. Routledge: Taylor & Francis.
Fountas, I.C., & Pinnell, G.S. (1996). Guided reading: Good first teaching for all children. Portsmouth, NH: Heinemann.
Ζερβουδάκη, Ε. (2011). Η εμπλοκή των γονέων στη μαθησιακή διαδικασία και η επίδρασή της στις επιδόσεις μαθητών δημοτικού σχολείου (Διδακτορική διατριβή). Ιωάννινα: ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Grigal, M., Neubert, D. (2004). Parents’ In-School Values and Post-School Expectations for Transition-Aged Youth with Disabilities. CDEI, 27(1), 65-86.
Hall, K., & Harding, A. (2003). A systematic review of effective literacy teaching in the 4 to 14 age range of mainstream schooling. In Research Evidence in Education Library. London: EPPI-Centre.
Hanemann, U. (2015). Lifelong literacy: Some trends and issues in conceptualizing and operationalizing literacy from a lifelong learning perspective. International Review of Education. Journal of Lifelong Learning, 61(3), 295–326.
Hannon, P. (2000). Reflecting on literacy in education. London: Routledge-Falmer.
Hasan, R. (2006). Γραμματισμός, καθημερινή ομιλία και κοινωνία. Στο Α. Χαραλαμπόπουλος (Eπιμ.), Γραμματισμός, κοινωνία και εκπαίδευση (σσ. 134-189). Θεσσαλονίκη, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Heath, S. (1983). Ways with Words: Language, Life and Work in Communities and Classrooms. Cambridge: Cambridge University Press.
Hoy, A. W., Davis, H., & Pape, S. J. (2006). Teacher Knowledge and Beliefs. In P. A. Alexander & P. H. Winne (Eds.), Handbook of educational psychology (pp. 715–737). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Howitt, D.L., & Cramer, D. (2002). Στατιστική με το SPSS 10. Αθήνα: Κλειδάριθμος.
Ιωσηφίδης, Θ. (2017). Ποιοτικές μέθοδοι έρευνας και επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών. Αθήνα: Τζιόλας.
Jacob, M. (2010). Parental Expectations and Aspirations for their Children’s Educational Attainment: An Examination of the College-Going Mindset among Parents (Ph.D. Thesis), University of Minnesota.
Kagan, D.M. (1992). Professional growth among preservice and beginning teachers. Review of Educational Research, 62 (2), 129-169.
Kennedy, E., Dunphy, E., Dwyer, B., Hayes, G., McPhillips, T., Marsh, J., O’Connor, M., & Shiel, G. (2012). Literacy in Early Childhood and Primary Education (3-8 years). National Council for Curriculum and Assessment.
Κλαδάκης, Ι. (2012). Διερεύνηση των στάσεων των γονέων σχετικά με την εμπλοκή τους στη διδακτική-μαθησιακή διαδικασία σε επίπεδο Δημοτικού Σχολείου (Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή). ΠΤΔΕ-Πανεπιστημίου Αθηνών.
Koustourakis, G. (2014). A sociological approach to painting teaching according to the contemporary Greek kindergarten curriculum. The International Journal of the Early Childhood Learning, 20(1), 23-37.
Leseman, P., & de Jong, P. (1998). Home Literacy: Opportunity, Instruction, Cooperation and Social - Emotional Quality Predicting Early Reading Achievement. Reading Reasearch Quarterly, 33, 294-318.
Mansour, N. (2009). Science teachers’ beliefs and practices: issues, implications and research agenda. International Journal of Environmental and Science Education 4(1), 25-48.
Ματσαγγούρας Η., & Βέρδης Α. (2003). Γονείς εταίροι στην εκπαίδευση: απόψεις Ελλήνων γονέων υπό τη σύγχρονη προβληματική, Επιστημονικό Βήμα, 2, 5-23.
Ματσαγγούρας, Η. (2008). Σχέσεις σχολείου και οικογένειας. Εναλλακτικές θεωρήσεις του περιεχομένου και του πλαισίου των σχέσεων. Στο Α. Μπρούζος, Π. Μισαηλίδης, Α. Εμβαλωτής, Α. Ευκλείδης (Επιμ.): Σχολείο και Οικογένεια. Επιστημονική Επετηρίδα της Ψυχολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, 39-43. Ελληνικά Γράμματα.
Morris, D. (2015). Preventing early reading failure: An argument. The Reading teacher, 68(7), 502–509.
Μπρούζος Α. (2017). Αντιλήψεις εκπαιδευτικών για τη συνεργασία Σχολείου – Οικογένειας. Ανακτήθηκε 19 Σεπτεμβρίου 2019 από: http://www.pee.gr/wp-content/uploads/praktika_synedrion_files/pr_syn/s_ath/thematikes_enothtes/x/x/x_mproyzos_andreas.htm
Mullis, I.V.S., Martin, M.O., Kennedy, A.M., & Foy, P. (2007). PIRLS 2006 international report: IEA's progress in international reading literacy study in primary schools in 40 Countries. Chestnut Hill, MA: TIMSS and PIRLS International Study Center.
Ναούμ, Έ. (2014). Συνεργασία σχολείου - οικογένειας στο πλαίσιο του αειφόρου σχολείου: μια έρευνα δράσης σε νηπιαγωγείο (Διδακτορική Διατριβή). Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Neves, I., & Morais, A. (2001). Texts and contexts in educational systems: Studies of recontextualising spaces. In A. Morais, I. Neves, B. Davies & H. Daniels (Eds.), Towards a Sociology of Pedagogy. The Contribution of Basil Bernstein to Research (pp. 223-249). N.Y.: Peter Lang.
OECD (2004). Messages from PISA 2000. Paris: OECD.
OECD (2010). PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do – Student Performance in Reading, Mathematics and Science (Volume I). https://doi.org/10.1787/9789264091450-en.
Ottley J. R., Piasta, S. B., Mauck, S. A., O'Connell, A., Weber-Mayrer, M., & Justice, L. M. (2015). The nature and extent of change in early childhood educators' language and literacy knowledge and beliefs. Teaching and Teacher Education, 52, 47-55.
Παπαγιαννίδου Χ. (2000). Σχέση γονέων και δασκάλων στην προσχολική εκπαίδευση, Σύγχρονη Εκπαίδευση, 110, 75-83.
Πεντέρη, Ε., & Πετρογιάννης, Κ. (2013). Σύνδεση σχολείου-οικογένειας και το ζήτημα της μεταξύ τους συνεργασίας: Kριτική παρουσίαση βασικών θεωρητικών μοντέλων. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 1(1), 2-26.
Πετρογιάννης, Κ. (2012). Γονική εμπλοκή και η μετάβαση των παιδιών από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο. Σύγχρονη κοινωνία, εκπαίδευση & ψυχική υγεία, 5, 9-25.
Πυργιωτάκης, Ι., Κρίβας, Σπ., Μπρούζος, Α., & Εμβαλωτής, Α. (2007). Συσχετισμός οικογενειακού-κοινωνικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος στη σχολική επίδοση του παιδιού. Αθήνα: Ο.ΕΠ.Ε.Κ.
Pearson P. D., Raphael T. E., Benson V. L., & Madda C. L. (2007). Balance in Comprehensive Literacy Instruction: Then and Now. In L. M. Morrow, L. B. Gambrell & M. Pressley (Eds.), Best Practices in Literacy Instruction (3rd ed., pp. 30-54). New York: Guilford Press.
Piasta, S. B., Petscher, Y., & Justice, L. M. (2012). How many letters should preschoolers in public programs know? The diagnostic efficiency of various preschool letter-naming benchmarks for predicting first-grade literacy achievement. Journal of Educational Psychology, 104(4), 945–958.
Pressley, M. (2002). Reading instruction that works: The case for balanced teaching (2nd ed). New York: Guildford Press.
Pressley, M. (2005). Balanced elementary literacy instruction in the United States: A personal perspective. In N Bascia, A. Cumming, A. Dathow, K. Leithwood & D. Livingstone (Eds.), International Handbook of Educational Policy (pp. 645-660). London: Springer.
Pressley, M. (2006). Solving problems in the teaching of literacy. Reading instruction that works: The case for balanced teaching (3rd ed.). Guilford Press.
Reed, E., J. (2012). An examination of the educational aspirations’ parents have for their children. (PhD Thesis), University of Iowa: Iowa Research Online.
Richardson, V., Anders, P., Tidwell, D., & Lloyd, C. (1991). The relationship between teachers' beliefs and practices in reading comprehension instruction. American Educational Research Journal, 28, 559-586.
Rimm-Kaufman, S. E., Pianta, R. C. (2000). An ecological perspective on the transition to kindergarten: A theoretical framework to guide empirical research. Journal of Applied Developmental Psychology, 21(5), 491–511.
Robson, C. (2010). Η Έρευνα του Πραγματικού Κόσμου: Ένα μέσον για κοινωνικούς επιστήμονες και επαγγελματίες ερευνητές (επιμ. Κ. Μιχαλοπούλου, μτφ. Β. Νταλάκου & Κ. Βασιλάκου). Αθήνα: Gutenberg.
Sandefur, G.D., Meier, A.M., & Campbell, M.E. (2006). Family resources, social capital, and college attendance. Social Science Research, 35(2), 525-533.
Sénéchal, M., Whissell, J., & Bildfell, A. (2017). Starting from home: Home literacy practices that make a difference. In C. Steven Bingham, Paula Egelson, Karen L. Sanzo (Eds.) Research based instructional practices of effective principals. Theories of Reading Development, 383-408.
Silva Joyce, H. & Feez, S. (2016). Exploring Literacies Theory, Research and Practice. Basingstoke, United Kingdom: Palgrave MacMillan.
Smith, F. (2006). Κατανοώντας την Ανάγνωση. Μια Ψυχογλωσσολογική Ανάλυση της Ανάγνωσης και της Μάθησης της Ανάγνωσης (μτφ. Αϊδίνης). Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
Snow, C., Burns, M. S. & Griffin, P. (1998). Developing early literacy: Report of the national early literacy panel. Washington, DC: National Institute for Literacy.
Sonnenschein, S., Baker, L., Serpell, L., & Schmidt, D. (2000). Reading is a Source of Entertainment: The importance of the Home Perspective for Children's Literacy Development. Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum Associates.
Sverdlov A., Dorit Α., Levin I. (2014). Kindergarten teachers’ literacy beliefs and self-reported practices: On the heels of a new national literacy curriculum. Teaching and Teacher Education, 39, 44-55.
Τζάνη, Μ. (1988). Σχολική επιτυχία: Ζητήματα ταξικής προέλευσης και κουλτούρας. Αθήνα: Γρηγόρης.
Teale, W. H., & Sulzby, E. (1986). Emergent literacy as a perspective for examining how young children become writers and readers. In W. H. Teale, E. Sulzby (Eds.), Emergent literacy: Writing and reading (pp. vii-xxv). Norwood, NJ: Ablex Publishing Corp.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2004). The plurality of literacy and its implications for policies and programmes. (UNESCO Education Position Paper). Paris: UNESCO. Ανακτήθηκε 27 Δεκεμβρίου 2019 από: http://unesdoc.unesco.org/ images/0013/001362/136246e.pdf
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2005). Aspects of Literacy Assessment. Topics and Issues from the UNESCO Expert Meeting (pp.10-12/2003). Paris: UNESCO.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2007). Literacy Initiative for Empowerment (LIFE) 2006–2015: Vision and Strategy Paper (3rd ed.). Hamburg: UNESCO Institute for Lifelong Learning.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2015). Education for All 2000-2015: Achievements and Challenges. Paris: UNESCO.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2017). Reading the past, writing the future. Fifty years of promoting literacy. Paris, Sustainable Development Goals. Accessed 8 December 2019 from https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000247563
Υπουργείο Παιδείας/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2008). Βιβλίο δασκάλου για τη γλώσσα της Α’ δημοτικού. Αθήνα: Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Yamamoto, Y., S.D. Holloway (2010). Parental expectations and children's academic performance in sociocultural context. Educational Psychological Review, 22, 189-214.
Yero, J.L. (2002). That elusive spark. Education Week. Ανακτήθηκε 22 December 2019 από: http://www.edweek.org/ew/ewstory.cfm?slug=37yero.h21
Weigel, D.J, Martin, S.S., & Bennett, K.K. (2006). Mothers’ literacy beliefs: connections with the home literacy environment and preschool children’s literacy development. Journal of Early Childhood Literacy 6(2), 191-211.
Xue, Y. & Meisels, S. J. (2004). Early literacy instruction and learning in kindergarten: Evidence from the early childhood longitudinal study – kindergarten class of 1998–1999. American Educational Research Journal, 41(1), 191–229.
