Διερευνώντας τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας στο μάθημα των Γερμανικών ως απάντηση στην ετερογένεια

πίνακας εξωφύλλου: Μ. Τσιβά
PDF
Δημοσιευμένα: Δεκ 13, 2022
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.31473
Λέξεις-κλειδιά:
ετερογένεια διαφορετικότητα διαφοροποιημένη διδασκαλία εκπαιδευτικοί Γερμανικής διδασκαλία Γερμανικής ως ξένης γλώσσας
Σοφία Π. Τσακαλίδου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0001-5500-1586
Περίληψη

Η διαφοροποιημένη διδασκαλία σέβεται τη διαφορετικότητα και ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των μαθητών/τριών με αποτέλεσμα να μεγιστοποιήσει τις ευκαιρίες μάθησης για όλους/ες. Παρόλα αυτά  η αποτελεσματικότητά της στερείται ερευνητικής τεκμηρίωσης, ενώ τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες διερεύνησής της στο ελληνικό εκπαιδευτικό πλαίσιο. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 2021/2022  σε 135 εκπαιδευτικούς Γερμανικής, διερευνώντας τους τρόπους που επιλέγουν να διαχειριστούν τη διαφορετικότητα στο πλαίσιο της τάξης, όπως τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας. Επίσης, εξετάζεται κατά πόσο έχουν επιμορφωθεί σε σχετικά ζητήματα ή έχουν παρακολουθήσει μαθήματα σε σχέση με τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας και τη διαχείριση της ετερογένειας στο πλαίσιο των σπουδών τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας συμβάλλουν στη σκιαγράφηση της κατάστασης που βιώνουν οι εκπαιδευτικοί της Γερμανικής στην καθημερινή πράξη ως προς τον παράγοντα της ετερογένειας και αναδεικνύουν την ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση και τροποποίηση της διδασκαλίας, με σκοπό να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των μαθητών/τριών τους. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην πράξη από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με σκοπό να δημιουργήσουν αποτελεσματικότερα προγράμματα σπουδών για το μάθημα της Β΄ ξένης γλώσσας, λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπάρχον ωράριο (δύο διδακτικές ώρες ανά τάξη) είναι περιορισμένο, γεγονός που δημιουργεί εξαιρετικά δύσκολες εργασιακές συνθήκες για τους/τις εκπαιδευτικούς Γερμανικής, εφόσον υποχρεούνται να μετακινηθούν σε πέντε ή και περισσότερες σχολικές μονάδες για να συμπληρώσουν το υποχρεωτικό τους ωράριο. Επίσης, οι λίγες διδακτικές ώρες διαφαίνονται ανεπαρκείς για να μπορέσουν οι μαθητές/ήτριες να κατακτήσουν την ξένη γλώσσα στο σχολικό πλαίσιο σε ικανοποιητικό βαθμό με απώτερο στόχο την απόκτηση σχετικής πιστοποίησης.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Σοφία Π. Τσακαλίδου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Η Σοφία Π. Τσακαλίδου ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στη διδακτορική της έρευνα εξετάζει τη διδασκαλία της ορθογραφημένης γραφής σε μαθητές και μαθήτριες με δυσλεξία και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη εργαλείων αξιολόγησης, στην εφαρμογή τροποποιήσεων στη μέθοδο διδασκαλίας και στην παρέμβαση. Oλοκλήρωσε, επίσης, τη μεταδιδακτορική της έρευνα στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με θέμα «Η ετερογένεια στο μάθημα της Γερμανικής ως Β΄ ξένης γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση». Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα κινούνται στον τομέα της ειδικής αγωγής και ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για τους μαθητές και τις μαθήτριες με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, τη διαχείριση της ετερογένειας στο πλαίσιο της τάξης, τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας, την πολυαισθητηριακή μέθοδο διδασκαλίας, την εκπαίδευση χαρισματικών μαθητών/τριών κ.ά. Ακόμη, εστιάζει στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε σχέση με τα αντικείμενα της διδακτορικής και μεταδιδακτορικής της έρευνας, δηλαδή τη διαχείριση της ανομοιογένειας στο πλαίσιο της τάξης μικτών ικανοτήτων και την ενίσχυση των μαθητών/τριες με δυσλεξία και άλλες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και μαθητές/ήτριες με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Επίσης, έχει εργαστεί ως καθηγήτρια Αγγλικής και Γερμανικής τα τελευταία 20 χρόνια σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Βαθμίδα Εκπαίδευσης και διδάσκει με σύμβαση στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.

Αναφορές
Baker, J. (2000). The English language teacher’s handbook. How to teach large classes with few resources. New York: Continuum; London: Cassel.
Basit, T. N. (2010). Conducting research in educational contexts. London: Continuum International Publishing Group.
Bearne, E. (1996). Introduction to Part I. In E. Bearne (Εd.), Differentiation and diversity in the primary school (pp. 9-13). London: Routledge.
Besançon, M., Lubart, T., & Barbot, B. (2013). Creative giftedness and educational opportunities. Educational & Child Psychology, 30(2), 79-88.
Briançon, Μ. (2019). The Meaning of otherness in education. Stakes, forms, process, thoughts and transfers. London: ISTE Ltd/ Hoboken: John Wiley & Sons, Inc.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. (Μετάφραση: Σ. Κυρανάκης, Μ. Μαυράκη, Χ. Μητσοπούλου, Π. Μπιθαρά, & Μ. Φιλοπούλου). Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Creswell, J. (2016). Σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. 2η ελληνική έκδοση. Τσορμπατζούδης, Χ. (επιμ.). Αθήνα: Εκδοτικός όμιλος Ίων.
Dudley, E., & Osváth, E. (2016). Mixed-ability teaching. Oxford: Oxford University Press.
Karagiannidou, E. (υπό έκδοση). Binnendifferenzierung im DaF-Unterricht. In Institut für Germanistik der Philologischen Fakultät der Hll. Kyrill-und-Method-Universität in Veliko Târnovo (Hg.), 2. Kongress der Germanisten Südosteuropas „Mehrsprachigkeit – Interkulturalität – Intermedialität. Deutsch – Die Sprache, die uns verbindet“. Veliko Tarnovo, Bulgarien, 30.9.-3.10.2010.
Kelly, A. V. (1974). Teaching mixed ability classes. An individualized approach. London: Harper & Row Publishers.
Kirk, S., Gallagher, J., & Coleman, M. R. (2021). Εκπαιδεύοντας παιδιά με ιδιαιτερότητες. [επιμ. Ελληνικής έκδοσης: Γεωργιάδη, Μ., Πλεξουσάκης, Σ., & Τόμπρου, Δ.-Μ.]. Αγία Παρασκευή: Εκδόσεις Utopia.
Renzulli, J. (1986). The three-ring conception. A developmental model for creative productivity. In R. Sternberg (ed.) Conceptions of Giftedness (pp. 332-357). New York: Cambridge university Press.
Tomlinson, C. A. (2001). How to Differentiate Instruction in Mixed-Ability Classrooms. (2nd ed.). Alexandria: Association for Supervision and Curriculum Development.
Valiandes, S. (2015). Evaluating the impact of differentiated instruction on literacy and reading in mixed ability classrooms: Quality and equity dimensions of education effectiveness. Studies in Educational Evaluation, 45, 17-26. doi: 10.1016/j.stueduc.2015.02.005.
Αργυρόπουλος, Β. (2013). Διαφοροποίηση και διαφοροποιημένη διδασκαλία: θεωρητικό υπόβαθρο και βασικές αρχές. Σε Σ. Παντελιάδου & Δ. Φιλιππάτου (Επιμ.), Διαφοροποιημένη διδασκαλία. Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές (σελ. 27-59). Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο.
Βαλιάντη, Σ. (2013). Αποτελεσματική διδασκαλία σε τάξεις μικτής ικανότητας μέσω της διαφοροποίησης της διδασκαλίας: από τη θεωρία στην πράξη. Σε Σ. Παντελιάδου & Δ. Φιλιππάτου (Επιμ.), Διαφοροποιημένη διδασκαλία. Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές (σελ. 419-451). Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο.
Βάμβουκας, Μ. (2002). Εισαγωγή στη ψυχοπαιδαγωγική έρευνα και μεθοδολογία. 7η Έκδοση. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
Βαρσαμίδου, Δ., & Σπαντιδάκης, Γ. (2015). Διδασκαλία και μάθηση του γραπτού λόγου. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg Ψυχολογία.
Δημητροπούλου, Π. (2013). Σχολικές τάξεις και διαφοροποιημένη διδασκαλία: προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού περιβάλλοντος μάθησης. Σε Σ. Παντελιάδου & Δ. Φιλιππάτου (Επιμ.), Διαφοροποιημένη διδασκαλία. Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές πρακτικές (σελ. 121-148). Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο.
Δουρή, Α. (2018). Διερεύνηση των επιμορφωτικών αναγκών εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στις μαθησιακές δυσκολίες. (Διπλωματική εργασία). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμες της Αγωγής.
Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Πρώτο, Αρ. Φύλλου 199, 2 Οκτωβρίου 2008, Νόμος Υπ’ αριθ. 3699. Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Αθήνα.
Ζαβλανός, Μ. Μ. (2003). Διδακτική και Αξιολόγηση. Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη.
Κακανά, Δ. (2020). Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Από την έρευνα στην πράξη - Εισαγωγικό σημείωμα. Διάλογοι! Θεωρία και πράξη στις επιστήμες αγωγής και εκπαίδευσης, 6, 5-11. doi: 10.12681/dial.25584.
Κούλης, Α., & Μπαγάκης Γ. (2018). Επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Σε Πρακτικά 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος «Βασική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών σε ένα σύνθετο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον» (σελ. 377-386).
Λαϊνά, Μ., & Παπαδοπούλου, Κ. (2015). Διερεύνηση των αντιλήψεων εκπαιδευτικών Γυμνασίων σε σχέση με την επιμόρφωση στην Ειδική Αγωγή. Σε Γ., Παπαδάτος, Σ., Πολυχρονοπούλου, & Α., Μπαστέα (επιμ.). Πρακτικά 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Επιστημών Εκπαίδευσης (19-21 Ιουνίου 2015), 754-763. doi: http://dx.doi.org/10.12681/edusc.132.
Λιαργκόβας, Π., Δερμάτης, Ζ., & Κομνηνός, Δ. (2018). Μεθοδολογία της Έρευνας και Συγγραφή Επιστημονικών Εργασιών. 2η έκδοση. Αθήνα: Τζιόλας.
Παντελιάδου, Σ., & Πατσιοδήμου, Α. (2007). Προβλήματα στη σχολική μάθηση. Σε Σ. Παντελιάδου & Γ. Μπότσας (Επιμ.), Μαθησιακές δυσκολίες: Βασικές έννοιες και χαρακτηριστικά (σελ. 42-53). Βόλος: Γράφημα.
Πρέζα, Β. (2016). Ο ρόλος της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην κατανόηση της δυσλεξίας. (Μεταπτυχιακή εργασία). Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Επιστημών Αγωγής, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, ΜΠΣ Ειδικής Εκπαίδευσης.
Τσακαλίδου, Σ. (2020). Διδασκαλία της ορθογραφημένης γραφής σε μαθητές/ήτριες Δημοτικού με δυσλεξία στο μάθημα της Γερμανικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας. https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/48757,
Τσακαλίδου, Σ. (2021α). Διδάσκοντας Γερμανικά σε μαθητές με δυσλεξία. Ohnɘ Flɘiß kɘin Prɘis. Αθήνα: Εκδόσεις Καραμπάτος Hueber Hellas.
Τσακαλίδου, Σ. (2021β). Η διαφοροποίησης της διδασκαλίας του μαθήματος της ξένης γλώσσας σε μικτά τμήματα. Μερικά παραδείγματα. Παιδαγωγική επιθεώρηση, 38(71), 125-138.
Τσακαλίδου, Σ. (2021γ). Μαθητές/ήτριες με δυσλεξία. Δυσκολίες και τρόποι ενίσχυσης. Aktuell, 52, 16-19.
Τσακαλίδου, Σ. (2022). Η ετερογένεια στο μάθημα της Γερμανικής ως Β΄ ξένης γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Μεταδιδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας.