Απόψεις των εκπαιδευτικών για την ένταξη των προσφύγων μαθητών στα ελληνικά σχολεία

PDF
Δημοσιευμένα: Mar 1, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.35494
Λέξεις-κλειδιά:
Ένταξη Προσφυγόπουλα Εκπαιδευτικό σύστημα Διαπολιτισμική εκπαίδευση επιμόρφωση εκπαιδευτικών ψυχολογική μέριμνα
Ελένη Φίλη
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
https://orcid.org/0009-0008-1962-3212
Βασίλης Παυλόπουλος
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
https://orcid.org/0000-0002-6465-6725
Περίληψη

Η παρούσα έρευνα πραγματεύεται την πολύπλευρη διαδικασία της ένταξης των προσφυγόπουλων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από τη ματιά εκπαιδευτικών που έχουν συνεργαστεί με αυτή την ομάδα παιδιών. Υιοθετώντας ποιοτική μεθοδολογία και με τη διεξαγωγή 12 συνεντεύξεων, επιχειρήσαμε να εμβαθύνουμε στη μοναδική εμπειρία του/της εκάστοτε εκπαιδευτικού και στα συναισθήματά τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν τα αδύναμα σημεία του συστήματος ένταξης και, κυρίως, το γεγονός ότι παρά τα κύματα προσφύγων και μεταναστών που δέχεται η Ελλάδα, το εκπαιδευτικό της σύστημα είναι κατά βάση μονοπολιτισμικό. Οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν ότι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στο έργο τους λόγω έλλειψης επιμόρφωσης και υποδομών, ενώ κάποια προσφυγόπουλα βιώνουν την περιθωριοποίηση στα πλαίσια μίας ένταξης που το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν προσδιορίζει σαφώς και αποτυγχάνει να διασφαλίσει επαρκώς.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Aboud, F. E., & Doyle, A.-B. (1996). Parental and peer influences on children’s racial attitudes. International Journal of Intercultural Relations, 20(3-4), 371–383. https//doi.org/10.1016/0147-1767(96)00024-7
Ager, A. and Strang, A. (2008) ‘Understanding integration: a conceptual framework’, Journal of Refugee Studies, 21(2): 166–91.
Anagnostaki, L., Pavlopoulos, V., Obradović, J., Masten, A., & Motti-Stefanidi, F. (2016). Academic resilience of immigrant youth in Greek schools: Personal and family resources. European Journal of Developmental Psychology, 13(3), 377–393. https://doi.org/10.1080/17405629.2016.1168738
Banks, J. A., and C. A. McGee Banks, eds. 2009. Multicultural Education: Issues and Perspectives. Needham Heights, MA: Wiley
Barrett M. (2007), Children’s knowledge, beliefs and feelings about nations and national groups, Psychology Press, Hove.
Beng, H., Wardle, L., & Collie, P. (2020). Teachers’ responses to the school reopening strategy. Working Paper. Durham University Evidence Centre for Education & Schoolzone. http://dro.dur.ac.uk/31047/
Berry, J. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46(1), 5-68. https://doi.org/10.1111/j.1464-0597.1997.tb01087.x
Berry, J., W., & Sam, D., L. (2006). The Cambridge handbook of acculturation psychology. Cambridge University Press.
Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. Jason, Aronson Inc.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Cerna, L. (2019). Refugee education: Integration models and practices in OECD countries. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/a3251a00-en
Δαμανάκης, Μ. (Επιμ.) (2000). Η εκπαίδευση των παλλινοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα: Διαπολιτισμική Προσέγγιση. Gutenberg.
Εκπαιδευτική Κλίμακα. (2021, 29 Μαΐου). Οδηγίες Ίδρυσης / Λειτουργίας Τάξης Υποδοχής ΖΕΠ στα Δημοτικά 2021 2022 (Α' φάση). Ανακτήθηκε από https://edu.klimaka.gr:7081/sxoleia/dimotiko/1496-prosklhsh-taxeis-ypodoxhs-zep
Fazel, M., & Stein, A. (2002). The mental health of refugee children. Archives of Disease in Childhood, 87(5), 366–370. https://doi.org/10.1136/adc.87.5.366
Gay, G. (2005). Politicsof multicultural teacher education. Journal Of Teacher Education, 56, 221-228. https://doi.org/10.1177/0022487105275913
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) (2016, 4 Οκτωβρίου). Δελτίο τύπου: Δομές υποδοχής κι εκπαίδευσης προσφύγων. Ανακτήθηκε από http://iep.edu.gr/el/crossingbordersedu-anakoinwseis/dyep-domes-ypodoxis-kai-ekpaidefsis-prosfygon
The International Organization for Migration (ΙΟΜ) in the field (2018). Improving the living conditions of migrants and refugees in the mainland Greece 2016-2018. Aνακτήθηκε από https://publications.iom.int/books/iom-field-improving-living-conditions-migrants-and-refugees-mainland-greece-2016-2018
Ίσαρη, Φ., & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας: Εφαρμογές στην ψυχολογία και στην εκπαίδευση. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. http://hdl.handle.net/11419/5826
Ιωσηφίδης, Θ. (2008). Ποιοτικές μέθοδοι έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες. Κριτική.
Joffe, H. (2012). Thematic analysis. In P. Harper & A. R. Thompson (Eds.), Qualitative research methods in mental health and psychotherapy: A guide for students and practitioners (pp. 209-223). Wiley-Blackwell.
Καψάλης, Α., Μπονίδης, Κ., & Σιπητάνου, Α. (2000). Η εικόνα του «άλλου»/γείτονα στα σχολικά βιβλία των βαλκανικών χωρών. Τυπωθήτω.
Κεσίδου, Α. (2008). Διαπολιτισμική εκπαίδευση: Μια εισαγωγή. Στο Ζ. Παπαναούμ (Επιμ.), Διαπολιτισμική εκπαίδευση και αγωγή. Οδηγός επιμόρφωσης: Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων & αλλοδαπών στο σχολείο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο) (σσ. 21-36). ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Khlaif, Z., & Salha, S. (2020). The unanticipated educational challenges of developing countries in Covid-19 crisis: A brief report. Interdisciplinary Journal of Virtual Learning in Medical Sciences, 11(2), 130–134. https://doi.org/10.30476/IJVLMS.2020.86119.1034
Matsumoto, D. (2009). Integration. The Cambridge Dictionary of Psychology. Cambridge University Press.
Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) reviews of migrant education (2018). The resilience of students with an immigrant background: factors that shape well-Being. Ανακτήθηκε από https://read.oecd-ilibrary.org/education/the-resilience-of-students-with-an-immigrant-background_9789264292093-en#page1
Pavli, A., & Maltezou, H. (2017). Health problems of newly arrived migrants and refugees in Europe. Journal of Travel Medicine, 24(4). https://doi.org/10.1093/jtm/tax016
Πεντέρη, Ε. & Πετρογιάννης, Κ. (2017). Η γονική εμπλοκή υπό το πρίσμα της θεώρησης του «εκπαιδευτικού θύλακα» του παιδιού. Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, 3, 97-122.
Qvortrup, A., & Qvortrup, L. (2017). Inclusion: Dimensions of inclusion in education. International Journal of Inclusive Education, 22(7), 803–817. doi:10.1080/13603116.2017.1412506
Robson, C. (2007). Η έρευνα του πραγματικού κόσμου (Κ. Μιχαλοπούλου, Επιμ., Β. Νταλάκου, Κ. Βασιλικού, Μετ.). Gutenberg.
Shraim, K., & Khlaif, Z. (2010). An e-learning approach to secondary education in Palestine: Opportunities and challenges. Information Technology for Development, 16(3), 159–173. https://doi.org/10.1080/02681102.2010.501782
Σιμόπουλος, Γ. (2018). Το Βαλιτσάκι - Ελληνικά για παιδιά που μετακινούνται. Οδηγός για τον/την εκπαιδευτικό. Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων & Terre des Hommes. Ανακτήθηκε από: «Το βαλιτσάκι» – Ελληνικά για παιδιά που μετακινούνται - Ανοικτή Βιβλιοθήκη (openbook.gr)
Simopoulos, G., Magos, K., & Karalis, T. (2016). The language of others: Exploring the assumptions of teachers of Greek as a second language on multilingualism. International Journal of Language and Linguistics, 3(2), 54-63.
Στεργίου, Λ. & Σιμόπουλος, Γ. (2019). Μετά το κοντέινερ. Εκδόσεις Gutenberg.
Συνήγορος του Πολίτη. (2021, 14 Απριλίου). Μόλις το 14,2% των προσφυγόπουλων φοιτά σε ελληνικά σχολεία. Έθνος. https://www.ethnos.gr/greece/article/154477/ synhgorostoypolithmolisto14225tonprosfygopoylonfoitaseellhnikasxoleia
Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (ΥΠΑΙΘ). (2022, 20 Ιουλίου). Οδηγίες ίδρυσης και λειτουργίας τάξεων υποδοχής ΖΕΠ (Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας) σε Γυμνάσιο, Λύκειο και ΕΠΑΛ. https://edu.klimaka.gr/sxoleia/gymnasia/1275-odhgies-leitourgias-taxeiszep
Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (ΥΠΑΙΘ). (2023, 9 Ιουλίου). Άρθρο 17: Φορείς μη τυπικής εκπαίδευσης. http://www.opengov.gr/ypepth/?p=1670
Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου (2023). Δομές φιλοξενίας/ Προσωρινής Υποδοχής. Ανακτήθηκε από: https://migration.gov.gr/ris/perifereiakes-monades/domes/
United Nations Educational Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2020). Global education coalition. UNESCO. https://en.unesco.org/covid19/educationresponse/globalcoalition
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) Ελλάδα. (2022, 1 Σεπτεμβρίου). Πρόσβαση στην εκπαίδευση. https://help.unhcr.org/greece/el/h-
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) Greece. (2019, 24 January). Refugee children on Kos Island return to the classroom. https://www.unhcr.org/gr/en/10972-refugee-children-on-kos-island-return-to-the-classroom.html